Fiodor Jurczichin

Fiodor Nikołajewicz Jurczichin, ros. Фёдор Николаевич Юрчихин (ur. 3 stycznia 1959 w Batumi (ZSRR), obecnie Adżarska Republika Autonomiczna w Gruzji) – inżynier, rosyjski kosmonauta. Jego rodzice są pontyjskimi Grekami^[1].

Fiodor Jurczichin

Фёдор Николаевич Юрчихин

Fiodor Jurczichin (2002)
Data i miejsce urodzenia	3 stycznia 1959 Batumi
Narodowość	grecko-rosyjska
Status	aktywny
Funkcja	specjalista misji, inżynier pokładowy, dowódca
Łączny czas misji kosmicznych	672 dni 20 godzin 39 minut i 51 sekund
Misje	STS-112, Sojuz TMA-10 (Ekspedycja 15), Sojuz TMA-19 (Ekspedycja 24/25), Sojuz TMA-09M (Ekspedycja 36/37), Sojuz MS-04 (Ekspedycja 51/52)
Odznaczenia

Wykształcenie i praca zawodowa

• 1976 – ukończył klasę matematyczno-fizyczną w średniej szkole w Batumi im. Siergieja P. Korolowa.
• 1983 – został absolwentem Moskiewskiego Instytutu Lotnictwa im. Sergo Ordżonikidze (МАИ – Московский авиационный институт) i uzyskał tytuł inżyniera-mechanika. Od września pracował jako inżynier w biurze konstrukcyjnym Zjednoczenia Naukowo-Badawczego Energia.
• 1990-1995 – przez blisko rok na statku „Kosmonauta Jurij Gagarin” kierował grupą kontrolerów lotu. Później pracował w Centrum Kierowania Lotem, gdzie zajmował się m.in. przygotowywaniem lotów statków towarowych typu „Progress”.
• 1995-1997 – był pomocnikiem kierownika lotu podczas realizacji programu „Mir-NASA”.
• 2001 – ukończył Rosyjską Akademię Służby Państwowej.

Kariera kosmonauty

Spacer kosmiczny przy module Zwiezda w kombinezonie Orłan (2007)

Fiodor Jurczichin w kombinezonie Sokoł na pokładzie Sojuza TMA-19 (2010)

• 1996 – po pomyślnym przejściu badań w Instytucie Problemów Medyczno-Biologicznych (ИМБП) został dopuszczony przez Główną Komisję Medyczną do specjalistycznego treningu.
• 1997 – 28 lipca decyzją Państwowej Komisji Międzyresortowej (ГМВК) oficjalnie został kosmonautą NPO Energia.
• 1999 – zakończył podstawowe przeszkolenie dla przyszłych kosmonautów. 1 grudnia zdał egzaminy przed Międzyresortową Komisją Kwalifikacyjną (МВКК) i uzyskał kwalifikacje kosmonauty-badacza.
• 2000 – został skierowany do grupy kosmonautów przygotowujących się do lotu na Międzynarodową Stację Kosmiczną.
• 2001 – 1 sierpnia zaproponowano go do załogi misji STS-112. W sierpniu jego kandydaturę zatwierdziła NASA, a już we wrześniu rozpoczął treningi w Centrum Lotów Kosmicznych imienia Lyndona B. Johnsona.
• 2002 – w październiku uczestniczył na pokładzie wahadłowca Atlantis w 10-dniowym locie STS-112.
• 2003-2005 – pod koniec 2003 został inżynierem pokładowym załogi rezerwowej 13 ekspedycji na ISS. Razem z nim szkolił się także John Herrington, a później John Grunsfeld. Niezależnie od tych przygotowań w sierpniu 2005 skierowano go do grupy astronautów, z których sformowano później składy podstawowych stałych załóg ISS: 15, 16 i 17.
  Z uwagi na opóźnienie wznowienia regularnych lotów wahadłowców dokonano kolejnych zmian w składach przygotowywanych załóg i ostatecznie partnerami Jurczichina pod koniec 2005 zostali Edward Fincke oraz Siergiej Wołkow.
• 2006 – w marcu cała trójka była dublerami podstawowej załogi Sojuza TMA-8. Od maja Jurczichin został dowódcą podstawowej załogi 15. stałej załogi ISS. Razem z nim znaleźli się w niej Oleg Kotow oraz Clayton Anderson. Skład ten zaakceptowała również NASA.
• 2007 – w dniach 7 kwietnia – 21 października odbył lot w kosmos na pokładzie statku kosmicznego Sojuz TMA-10 i Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. 30 maja odbył swój pierwszy spacer w przestrzeni kosmicznej; następne wykonał 6 czerwca i 23 lipca.
• 2010 – w dniach 15 czerwca – 26 listopada udział w ekspedycji 24. i 25. na Międzynarodową Stację Kosmiczną, lot na pokładzie Sojuza TMA-19, którego był dowódcą. Dwa spacery kosmiczne: 27 lipca i 15 listopada.
• 2013 – czwarty lot na MSK, dowództwo na pokładzie Sojuza TMA-09M. Inżynier pokładowy ekspedycji 36. i dowódca ekspedycji 37.
• 2017 – 20 kwietnia na pokładzie Sojuza MS-04 wystartował w swój piąty lot kosmiczny. Wszedł w skład 51. (jako inżynier pokładowy) i 52. ekspedycji (jako dowódca). Na Ziemię powrócił 3 września tym samym statkiem.

Loty załogowe

• STS-112 (Atlantis F-26);

7 października 2002 na pokładzie wahadłowca Atlantis wystartował do misji STS-112. Podczas lotu pełnił funkcję specjalisty misji (MS-4). Razem z nim w kosmos polecieli: Jeffrey Ashby (dowódca), Pamela Melroy (pilot), David Wolf (specjalista misji MS-1), Sandra Magnus (MS-2) oraz Piers Sellers (MS-3). Dwa dni później prom kosmiczny połączył się z Międzynarodową Stacją Kosmiczną. Głównym celem tego lotu były dalsze prace związane z rozbudową konstrukcji stacji. Astronauci zajęli się przede wszystkim montażem nowych elementów kratownicy ITS. W tym celu Sellers i Wolf trzykrotnie wychodzili na zewnątrz ISS. Załoga promu przeniosła poza tym na pokład stacji kosmicznej ponad 800 kg wyposażenia i wykonała kilka niezbędnych prac remontowych. Podczas misji prowadzono również obserwacje atmosfery w poszukiwaniu ewentualnych ubytków ozonu. 16 października prom odłączył się od stacji. Przez dwa kolejne dni pozostawał na orbicie. Na Przylądku Canaveral astronauci wylądowali 18 października 2002.

Nagrody i odznaczenia

• Order Przyjaźni (2003)
• Medal za Lot Kosmiczny (NASA Space Flight Medal)
• Bohater Federacji Rosyjskiej (2008)
• Order Feniksa (Grecja)

Wykaz lotów

Loty kosmiczne, w których uczestniczył Fiodor N. Jurczichin
№	Data startu	Statek kosmiczny	Data lądowania	Statek kosmiczny	Funkcja	Czas trwania
1	7 października 2002	STS-112 Atlantis F-26	18 października 2002	STS-112 Atlantis F-26	specjalista misji (MS-4)	10 dni 19 godzin 57 minut i 49 sekund[2]
2	7 kwietnia 2007	Sojuz TMA-10	21 października 2007	Sojuz TMA-10	inżynier pokładowy Sojuza TMA-10, dowódca ekspedycji 15 na ISS	196 dni 17 godzin 4 minuty i 35 sekund
3	15 czerwca 2010 (16 czerwca czasu miejscowego)	Sojuz TMA-19	26 listopada 2010	Sojuz TMA-19	dowódca Sojuza TMA-19, inżynier pokładowy ekspedycji 24/25 na ISS	163 dni 7 godzin 10 minut i 47 sekund
4	28 maja 2013	Sojuz TMA-09M	11 listopada 2013[3]	Sojuz TMA-09M	dowódca Sojuza TMA-09M, inżynier pokładowy ekspedycji 36 na ISS, dowódca ekspedycji 37	166 dni 6 godzin 16 minut i 46 sekund
5	20 kwietnia 2017	Sojuz MS-04	3 września 2017	Sojuz MS-04	dowódca Sojuza MS-04, inżynier pokładowy ekspedycji 51 na ISS, dowódca ekspedycji 52	135 dni 18 godzin 8 minut i 17 sekund
Łączny czas spędzony w kosmosie – 672 dni 20 godzin 39 minut i 51 sekund

Zobacz też

• alfabetyczna lista kosmonautów
• grupy i oddziały kosmonautów
• lista najdłuższych łącznych pobytów w kosmosie

Przypisy

1. The first cosmonaut of greek descent. [w:] ellines.com [on-line]. [dostęp 2017-04-20]. (ang.).
2. NASA: Podsumowanie misji STS-112. [dostęp 2010-09-05]. (ang.).
3. Michał Moroz: Sojuz TMA-09M wylądował. Kosmonauta.net, 2013-11-11. [dostęp 2013-11-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-11-27)]. (pol.).

Linki zewnętrzne

• Biogram na stronie Spacefacts (ang.)
• Biografia na stronie NASA (ang.)
• Fiodor Nikołajewicz Jurczychin. [w:] Loty Kosmiczne [on-line].

Encyklopedie internetowe (osoba):

• VLE: fiodor-jurcichin