Exposé

Exposé – przemówienie programowe przedstawiane przez przewodniczącego rządu (desygnowanego na premiera) na forum parlamentu (jednej z jego izb).

Ten artykuł dotyczy przemówienia desygnowanego szefa rządu. Zobacz też: Exposé (informatyka).

Donald Tusk wygłaszający exposé w Sali Posiedzeń Sejmu, 18 listopada 2011

Beata Szydło podczas wygłaszania exposé w Sejmie, 18 listopada 2015

Mateusz Morawiecki podczas wygłaszania exposé w Sejmie, 12 grudnia 2017

Zobacz hasło exposé w Wikisłowniku

W Polsce – na podstawie Konstytucji z 1997 roku – Prezes Rady Ministrów^[1] obowiązany jest do przedstawienia Sejmowi w ciągu 14 dni od powołania^[2] Rady Ministrów programu działania Rady Ministrów wraz z wnioskiem o udzielenie jej wotum zaufania^[3]. Po wysłuchaniu exposé Prezesa Rady Ministrów oraz zadaniu pytań przez posłów i udzieleniu na nie odpowiedzi, przeprowadzane jest głosowanie nad wyrażeniem wotum zaufania dla Rady Ministrów^[4]. W sytuacji nieudzielenia Radzie Ministrów wotum zaufania Prezes Rady Ministrów podaje gabinet do dymisji, którą przyjmuje Prezydent RP, powierzając jej dalsze pełnienie obowiązków do czasu powołania nowej Rady Ministrów.

Exposé Premierów III RP

Lp.	Premier wygłaszający exposé	Data urzędowania	Data exposé	Czas trwania	Udzielono wotum zaufania
1.	Tadeusz Mazowiecki	1989−1991	12 września 1989	64 minuty[5]	TAK
2.	Jan Krzysztof Bielecki	I–XII 1991	5 stycznia 1991	47 minut[5]	TAK
3.	Jan Olszewski	1991−1992	21 grudnia 1991	58 minut[6]	TAK
4.	Waldemar Pawlak	VI–VII 1992	1 lipca 1992	86 minut[5]	NIE
5.	Hanna Suchocka	1992−1993	10 lipca 1992	30 minut[5]	TAK
6.	Waldemar Pawlak	1993−1995	8 listopada 1993	65 minut[5]	TAK
7.	Józef Oleksy	1995−1996	3 marca 1995	41 minut[5]	TAK
8.	Włodzimierz Cimoszewicz	1996−1997	14 lutego 1996	48 minut[5]	TAK
9.	Jerzy Buzek	1997−2001	10 listopada 1997	60 minut[5]	TAK
10.	Leszek Miller	2001−2004	25 października 2001	42 minuty[5]	TAK
11.	Marek Belka	2004−2005	14 maja 2004	34 minuty[5]	NIE
			24 czerwca 2004	21 minut[7]	TAK
12.	Kazimierz Marcinkiewicz	2005−2006	10 listopada 2005	65 minut[5]	TAK
13.	Jarosław Kaczyński	2006−2007	19 lipca 2006	82 minuty[5]	TAK
14.	Donald Tusk	2007−2014	23 listopada 2007	185 minut[5]	TAK
15.			18 listopada 2011	59 minut[8]	TAK
16.	Ewa Kopacz	2014−2015	1 października 2014	42 minuty[8]	TAK
17.	Beata Szydło	2015−2017	18 listopada 2015	62 minuty[8]	TAK
18.	Mateusz Morawiecki	2017−2023	12 grudnia 2017	70 minut[9]	TAK
19.			19 listopada 2019	75 minut[10]	TAK
20.			11 grudnia 2023	67 minut[11]	NIE
21.	Donald Tusk	od 2023	12 grudnia 2023	124 minuty[12]	TAK

Przypisy

1. Powołany przez Prezydenta Rzeczypospolitej w trybie art. 154 ust. 1 zd. 2 in principio albo art. 155 ust. 1 zd. 1 Konstytucji.
2. W trybie art. 154 ust. 1 zd. 2 albo art. 155 ust. 1 zd. 1 Konstytucji.
3. Art. 154 ust. 2 Konstytucji.
4. Art. 154 ust. 1 zd. 3 albo art. 155 ust. 1 zd. 2 Konstytucji.
5. Rekordziści Tusk, Belka i Suchocka. tvn24.pl, 23 listopada 2007. [dostęp 2022-11-23].
6. Exposé premiera Jana Olszewskiego – 21 grudnia 1992. youtube. [dostęp 2023-12-13].
7. Exposé premiera Marka Belki – 24 czerwca 2004. youtube.com. [dostęp 2023-12-12].
8. Beata Szydło mówiła 62 minuty. Expose premierów w III RP trwały w sumie ponad 18 godzin. newsweek.pl. [dostęp 2017-01-12].
9. 70 minut o Polsce. Co obiecał premier Mateusz Morawiecki. tvn24.pl. [dostęp 2017-12-12].
10. Expose Mateusza Morawieckiego trwało 75 minut. Donald Tusk przemawiał ponad trzy godziny. wp.pl. [dostęp 2019-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-11-19)].
11. Emocje w Sejmie po expose Mateusza Morawieckiego. Seria pytań posłów [NA ŻYWO]. rmf24.pl. [dostęp 2023-12-11].
12. Marcin Chłopaś: 124 minuty exposé Donalda Tuska. Ale to nie jest rekord. 2023-12-12. [dostęp 2023-12-12].