Loading AI tools
polska prawniczka, rzecznik praw obywatelskich (1988–1992) Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ewa Anna Łętowska z domu Ołtarzewska (ur. 22 marca 1940 w Warszawie) – polska prawniczka, specjalistka w zakresie prawa cywilnego, konstytucyjnego, administracyjnego oraz praw człowieka, profesor nauk prawnych (1985). Od 1985 profesor w Instytucie Nauk Prawnych PAN; członkini Polskiej Akademii Nauk (członek rzeczywisty od 2010) oraz Polskiej Akademii Umiejętności (członek korespondent od 1997). Rzecznik praw obywatelskich (1988–1992), będąca pierwszą osobą sprawującą ten urząd w Polsce. W latach 1999–2002 sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, a w latach 2002–2011 sędzia Trybunału Konstytucyjnego.
Ewa Łętowska (2017) | |
Państwo działania | |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
22 marca 1940 |
Profesor nauk prawnych | |
Specjalność: prawa człowieka, prawo administracyjne, prawo cywilne, prawo konstytucyjne | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1968 – nauki prawne |
Habilitacja |
1975 – nauki prawne |
Profesura |
16 października 1985 |
Polska Akademia Nauk / Umiejętności | |
Status PAN |
członek rzeczywisty (2010) |
Status PAU |
członek korespondent (1997) |
Doktor honoris causa Uniwersytet Gdański – 2008 Akademia Pedagogiki Specjalnej – 2009 Uniwersytet Warszawski – 2016 | |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia |
Uniwersytet Warszawski |
Okres zatrudn. |
1965–1969, 1974–1983 |
Instytut |
Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk |
Rzecznik praw obywatelskich | |
Okres spraw. |
1988–1992 |
Następca | |
Sędzia Trybunału Konstytucyjnego | |
Okres spraw. |
2002–2011 |
Odznaczenia | |
W 1962 ukończyła studia na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego (WPiA UW). W latach 1963–1965 odbyła aplikację sądową. W 1968 uzyskała stopień doktora nauk prawnych, habilitowała się w 1975 (ze specjalizacją w zakresie prawa cywilnego). W 1985 otrzymała tytuł profesorski w zakresie nauk prawnych.
W latach 1965–1969 oraz 1974–1983 wykładała na WPiA UW[1]. W latach 1977–1987 kierowała Zespołem Prawa Cywilnego w Instytucie Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk. Od 1980 do 1983 była członkinią zarządu Zrzeszenia Prawników Polskich[1].
Była prawniczką Federacji Konsumentów, członkinią Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego oraz Rady Legislacyjnej (1984–1989)[1]. Po wprowadzeniu w Polsce instytucji rzecznika praw obywatelskich została pierwszą osobą pełniącą tę funkcję. Stanowisko to zajmowała od 1 stycznia 1988 do 13 lutego 1992. W latach 1999–2002 orzekała jako sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zajmowała się działalnością ekspercką w ramach Międzynarodowej Organizacji Pracy[2].
W 2002 została wybrana na urząd sędziego Trybunału Konstytucyjnego; była rekomendowana przez posłów SLD, PSL i UP[3]. Po zakończeniu dziewięcioletniej kadencji w 2011[4] przeszła w stan spoczynku.
Była profesorem w Instytucie Nauk Prawnych PAN[5], wykładała na Université Panthéon-Sorbonne w Paryżu, prowadziła odczyty i wykłady na innych uniwersytetach w Europie. Opublikowała liczne prace naukowe z zakresu prawa cywilnego, konstytucyjnego i ochrony konsumentów. Autorka esejów i artykułów publicystycznych o tematyce prawniczej[6], a także publikacji popularyzatorskich. Została członkinią komitetu redakcyjnego miesięcznika „Państwo i Prawo”[7].
Jej mężem był Janusz Łętowski (1939–1999), profesor nauk prawnych, sędzia Sądu Najwyższego, a także krytyk muzyczny.
Znawczyni muzyki, zwłaszcza opery. Krytyczka muzyczna w mediach i konsultantka podczas przygotowywania przedstawień operowych[2]. Również w rozważaniach prawniczych Ewa Łętowska często za punkt wyjścia do rozważań przyjmowała libretta operowe[2]. Zgromadziła obszerną kolekcję wydawnictw muzycznych[13]. Wraz z mężem tworzyła poświęcone muzyce programy dla Polskiego Radia[1].
W 1996 została odznaczona przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[14]. W 2011 prezydent Bronisław Komorowski nadał jej Krzyż Komandorski z Gwiazdą tego orderu[15]. W 1979 odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi[7].
Otrzymała doktoraty honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego (2008)[16], Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej (2009)[2][17] i Uniwersytetu Warszawskiego (2016)[18].
W 1995 wyróżniona przez Fundację Friedricha Eberta („Human Rights 1994”) za działalność w zakresie ochrony praw człowieka i umacnianie zasad państwa prawa. W 2000 uhonorowana Medalem „Zasłużony dla Tolerancji” przyznawanym przez Fundację Ekumeniczną oraz Nagrodą Naukową im. Mikołaja Kopernika miasta Krakowa w dziedzinie ekonomii[2]. Została wyróżniona tytułem „Kobieta Roku” przez miesięcznik „Twój Styl”[19]. W 2011 władze Polskiego Czerwonego Krzyża przyznały jej Odznakę Honorową PCK I stopnia[20]. W 2013 została laureatką Nagrody za Odważne Myślenie im. Barbary Skargi przyznawanej przez Konfederację Lewiatan i Fundację na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi[21].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.