Loading AI tools
święta, dziewica i męczennica Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Eulalia z Méridy (ur. ok. 290[1] lub 292[2] w Augusta Emerita, zm. ok. 304 tamże) – dziewica i męczennica chrześcijańska[3], hiszpańska bohaterka wiary, święta Kościoła katolickiego i prawosławnego[4].
dziewica i męczennica | |
Data i miejsce urodzenia |
ok. 290–292 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
ok. 304 |
Czczona przez | |
Wspomnienie |
10 grudnia (kat.), |
Atrybuty |
miniaturowy piecyk, biała gołębica |
Patronka |
kobiet w połogu, podróżnych, młodzieży |
Szczególne miejsca kultu |
O jej życiu niewiele wiadomo. Jej Passio, które się zachowało, nie przedstawia większej wartości historycznej, natomiast wczesny kult świętej jest dobrze udokumentowany[5] . Śmierć męczeńską poniosła w czasach panowania Dioklecjana (284–305) i Maksymiana (286–305), będąc kilkunastoletnią dziewczyną.
Pochodziła z zamożnej chrześcijańskiej rodziny z okolic obecnej Barcelony. Słysząc o prześladowaniach chrześcijan, w tajemnicy opuściła dom. Jawnie upomniała miejscowego urzędnika za jego postępowanie wobec wiernych. Nie wyrzekłszy się wiary w Chrystusa i za odmowę złożenia ofiary bogom poniosła śmierć męczeńską mając trzynaście (lub czternaście[1]) lat.
Hagiografia przypisuje jej śmierć poprzez spalenie w piecu[2] lub poprzez rozpięcie jej na krzyżu i podpalenie świecami. W chwili śmierci z jej ust miała ulecieć dusza w postaci białej gołębicy oraz spaść śnieg, aby okryć jej ciało[4]. Ciało świętej pogrzebali jej rodzice.
Święta Eulalia widnieje na bizantyńskiej mozaice w Rawennie, a rzymski poeta Prudencjusz (zm. ok. 405) poświęcił jej hymn Peristephanon. Czcili ją Wenancjusz Fortunat w swej poezji i św. Grzegorz z Tours w dziele In gloria martyrum.
Z czasem kult rozszerzył się na obszarze Afryki Północnej, Francji i Włoch[4].
Jej wspomnienie liturgiczne w Kościele katolickim obchodzone jest 10 grudnia. Związany ze świętą dzień 12 lutego[6] prawdopodobnie upamiętnia przeniesienie relikwii (św. Eulalia czczona w Barcelonie właśnie 12 lutego wydaje się być tożsama ze świętą z Méridy).
Cerkiew prawosławna wspomina męczennicę 22 sierpnia/4 września[uwaga 1], tj. 4 września według kalendarza gregoriańskiego[4].
Jej atrybutami są miniaturowy piecyk i biała gołębica[2], lecz spotykana jest też lilia oraz tradycyjna palma męczeństwa[3]. W ikonografii prawosławnej święta ma szkarłatne szaty i krzyż w ręce. Wyróżnia ją jedynie młody wiek i niski wzrost[4].
Jest patronką katedry św. Eulalii w Barcelonie i samej Barcelony. W wirydarzu katedry znajduje się niewielki staw dla trzynastu gęsi symbolizujących wiek świętej. Jest też patronką kobiet w połogu, podróżnych, a także młodzieży[7]. Ponadto jest orędowniczką w wypadkach zachorowań na dyzenterię i w nieszczęściach.