Dolna Saksonia
kraj związkowy w Niemczech Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Dolna Saksonia (niem. Niedersachsen, dolnosaks. Neddersassen, wschodniofryzyjski Läichsaksen) – drugi co do wielkości kraj związkowy Republiki Federalnej Niemiec przy granicy z Holandią. Siedziba administracyjna kraju związkowego znajduje się w mieście Hanower.
| kraj związkowy | |||||
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Kod ISO 3166-2 |
DE-NI | ||||
| Premier | |||||
| Powierzchnia |
47 70982 km² | ||||
| Populacja (31 grudnia 2022) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
171 os./km² | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba miast na prawach powiatu |
8 | ||||
| Liczba powiatów |
37 | ||||
| Liczba gmin |
731 | ||||
| Liczba przedstawicieli w parlamencie | |||||
| Liczba przedstawicieli w Bundesracie |
6 | ||||
Położenie na mapie Niemiec | |||||
| Strona internetowa | |||||
Ważniejsze miasta Dolnej Saksonii to: Hanower (Hannover), Brunszwik (Braunschweig), Osnabrück, Oldenburg, Getynga (Göttingen), Wolfsburg.
We wczesnym średniowieczu w nadmorskiej części dzisiejszego kraju związkowego Dolna Saksonia istniało Królestwo Fryzyjskie, podbite w VIII w. przez państwo frankijskie, a pozostałe tereny, zamieszkane przez plemiona Sasów, Frankowie pod wodzą Karola Wielkiego podbili na przełomie VIII i IX w. Cały obszar wówczas znalazł się w granicach Imperium Karolińskiego i był podzielony na Księstwo Fryzji i Księstwo Saksonii, a od 962 r. leżał w granicach Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Z Księstwa Saksonii z czasem wyodrębniały się mniejsze kraje, prowadząc do ostatecznego rozpadu księstwa w 1296 r. Wśród powstałych krajów były Hrabstwo Oldenburga w 1091 (od 1774 Księstwo Oldenburga), księstwo arcybiskupie Bremy w 1180 oraz Księstwo Brunszwika-Lüneburga w 1235 r. Na skutek dalszych podziałów w 1432 r. powstało Księstwo Calenberg, a na obszarze Fryzji w 1464 powstało Hrabstwo Fryzji Wschodniej.
W 1648 r. arcybiskupstwo Bremy zostało zsekularyzowane i przeszło w ręce Szwecji jako Księstwo Bremy, a w 1692 r. Księstwo Calenberg zostało przekształcone w Elektorat Hanoweru, od 1714 r. związany unią personalną z Wielką Brytanią. Po III wojnie północnej Szwecja utraciła księstwo Bremy na rzecz Hanoweru. W 1744 r. Hrabstwo Fryzji Wschodniej zostało przyłączone do Prus.
Na początku XIX w. cały obszar został zajęty przez Napoleona. Zachodnia i północna część regionu przypadła Francji, Fryzja Wschodnia przypadła Królestwu Holandii, a na wschodzie powstało Królestwo Westfalii. Po porażce Napoleona głównymi państwami regionu były Królestwo Hanoweru, Wielkie Księstwo Oldenburga i Księstwo Brunszwiku. W 1837 r. wygasła unia brytyjsko-hanowerska, a w 1866 r. Hanower został podbity i wcielony do Prus jako prowincja Hanower. W 1871 r. cały obszar znalazł się w granicach Niemiec.
Po II wojnie światowej region znalazł się w brytyjskiej strefie okupacyjnej Niemiec, a w latach 1945–1948 obszar przy granicy z Holandią stanowił polską strefę okupacyjną. W 1946 r. istniał tu kraj Hanower, utworzony przez Brytyjczyków. Kraj związkowy Dolna Saksonia utworzono pod koniec 1946 r. z połączenia krajów Hanower, Brunszwik, Oldenburg i Schaumburg-Lippe.
W styczniu 1975 mieszkańcy Oldenburga (873 tys. osób) i Schaumburg-Lippe (87 tys. osób) opowiedzieli się za przekształceniem ich okręgów w landy RFN, czego jednak Bundestag nie zaakceptował, skłaniając się raczej ku redukcji liczby krajów z 10 do 5-6[2].
Do 31 grudnia 2004 Dolna Saksonia dzieliła się na rejencje, następnie zniesiono je i kraj związkowy składa się bezpośrednio z powiatów.
W nawiasach kody rejestracyjne pojazdów.
Miasta na prawach powiatu
- Brunszwik (Braunschweig) (BS)
- Delmenhorst (DEL)
- Emden (EMD)
- Oldenburg (OL)
- Osnabrück (OS)
- Salzgitter (SZ)
- Wilhelmshaven (WHV)
- Wolfsburg (WOB)
Związki komunalne
- Region Hanower (Region Hannover) (H)
Powiaty ziemskie
powiat Ammerland (WST)
powiat Aurich (AUR)
powiat Grafschaft Bentheim (NOH)
powiat Celle (CE)
powiat Cloppenburg (CLP)
powiat Cuxhaven (CUX)
powiat Diepholz (DH)
powiat Emsland (EL)
powiat Friesland (FRI)
powiat Gifhorn (GF)
powiat Goslar (GS)
powiat Getynga (Göttingen) (GÖ)
powiat Hameln-Pyrmont (HM)
Region Hanower (Hannover) (H)
powiat Harburg (WL)
powiat Heidekreis (HK)
powiat Helmstedt (HE)
powiat Hildesheim (HI)
powiat Holzminden (HOL)
powiat Leer (LER)
powiat Lüchow-Dannenberg (DAN)
powiat Lüneburg (LG)
powiat Nienburg (Weser) (NI)
powiat Northeim (NOM)
powiat Oldenburg (OL)
powiat Osnabrück (OS)
powiat Osterholz (OHZ)
powiat Peine (PE)
powiat Rotenburg (Wümme) (ROW)
powiat Schaumburg (SHG)
powiat Stade (STD)
powiat Uelzen (UE)
powiat Vechta (VEC)
powiat Verden (VER)
powiat Wesermarsch (BRA)
powiat Wittmund (WTM)
powiat Wolfenbüttel (WF)
W regionie rozwinął się przemysł samochodowy, rafineryjny, chemiczny, elektrotechniczny, elektroniczny, maszynowy, hutniczy, spożywczy, materiałów budowlanych, drzewny[3]. W Dolnej Saksonii hoduje się bydło, trzodę chlewną, drób, konie oraz uprawia się ziemniaki, żyto, jęczmień, rośliny pastewne, pszenicę, buraki cukrowe, warzywa, drzewa owocowe[3].
- SPD – 57
- CDU – 47
- Partia Zielonych – 24
- AfD – 18
- Ostatnie wybory: 9 października 2022
- Najbliższe wybory: 2027
W północno-zachodniej części kraju zamieszkują Fryzowie. Stanowią autochtoniczną mniejszość narodową i posługują się językiem wschodniofryzyjskim, który ma status języka regionalnego.
Duże znaczenie przywiązuje się w Dolnej Saksonii do rozwoju turystyki rowerowej. Przez region przebiega kilka długodystansowych turystycznych szlaków rowerowych, m.in. przez góry Harz, wzdłuż wybrzeża Morza Północnego, a także wzdłuż rzek Łaba, Wezera, Ems i Aller. Długość dróg rowerowych w całej Dolnej Saksonii ocenia się na około 13000 kilometrów[6].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
