Cis Henrykowski
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Cis Henrykowski – cis „Henryk” (niem. Eibe von Hennersdorf) – okaz drzewa z gatunku cis pospolity, od 1945 roku będący najstarszym drzewem na terenie Polski[1]. Jego wiek w roku 1987 oszacowano na około 1250 lat[2]. W 1992 roku dr. Cezary Pacyniak ocenił wiek drzewa na 1253 lata, choć w 2020 r. wyceniono go na 1270 lat. Inne źródła podają nawet, że wiek cisu wynosi od 1300 do 1500 lat. Cis Henrykowski wysoki jest na 15 m, i szeroki na 4,25 m (dawniej 5 m)[3]. Drzewo chronione jest przez znajdujący się wokół niego drewniany płot oraz system monitoringu.[4]
 pomnik przyrody ustanowiony 6 kwietnia 1992 | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Nazwa systematyczna |
Taxus baccata |
| Obwód |
425 cm |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu lubańskiego  | |
Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubań  | |
 51°10′17,28″N 15°13′05,92″E | |
Rośnie przy ścianie szczytowej stodoły w gospodarstwie nr 293 we wsi Henryków Lubański w województwie dolnośląskim[5].
Początki ochrony drzewa sięgają XIV w. za czasów panowania Władysława Jagiełły, król miał wtedy zagrozić: Jeśliby kto by wszedł w las, drzewa jakie znajdują się wielkiej ceny jaką jest cis (…), porąbał, ten może być przez pana albo dziedzica, a na rękojemstwo tym, którzy oń prosić będą, ma być oddan.
Drzewo zostało uszkodzone przez żołnierzy w 1813 roku, przez pocisk artyleryjski w 1945 roku oraz podczas huraganu w 1989[5] – zniszczona została wtedy odnoga, obwód zmniejszył się z 5 m do 1,5 m[6].
W latach 90. XX wieku drzewo przeszło kurację zabezpieczającą[5].
Rozporządzeniem Wojewody Jeleniogórskiego nr 8 z dnia 6 kwietnia 1992 r. cis w Henrykowie Lubańskim został ustanowiony pomnikiem przyrody (Dz. Urz. Woj. Jel. Nr 8 z dnia 6 kwietnia 1992 r. poz. 69)[7].
W 2013 roku drzewo miało obwód 425 cm i 10,5 m wysokości[8].
W 2016 podjęto prace zmierzające do poprawy stanu drzewa[9][10]. Korzenie drzewa zabezpieczono przed gryzoniami, zbudowano specjalne rusztowanie, zainstalowano zraszacze i zamgławiacze, co ma przygotować drzewo do letnich upałów. W 2020 r. drzewo wypuściło nowe pędy i igły[6].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
