Loading AI tools
niemiecki matematyk, profesor w Królewcu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Carl Gustav Jakob Jacobi (ur. 10 grudnia 1804 w Poczdamie, zm. 18 lutego 1851 w Berlinie) – niemiecki matematyk, profesor Uniwersytetu Albrechta w Królewcu, współtwórca teorii funkcji eliptycznych, sformułował jedną z wariacyjnych zasad mechaniki – zasadę Jacobiego, wprowadził pojęcie jakobianu; brat fizyka Moritza Hermanna Jacobiego (1801–1874).
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
profesor nauk matematycznych | |
Alma Mater | |
Doktorat |
1825 |
Profesura |
1829 |
Nauczyciel akademicki | |
Uczelnia | |
Odznaczenia | |
Carl Gustav Jacobi urodził się 10 grudnia 1804 roku w Poczdamie w zamożnej rodzinie żydowskiej[1] . Jego ojciec Simon Jacobi (1772–1832) był bankierem i członkiem rady poczdamskiej gminy żydowskiej[1] . Bratem Carla był Moritz Hermann Jacobi (1801–1874), elektrotechnik i fizyk[1] .
Początkowo nauczał go w domu wuj, a później uczęszczał do gimnazjum w Poczdamie, które ukończył w ciągu roku (1816–1817)[2][3] . W 1821 roku osiągnąwszy wiek 16 lat, uprawniający do podjęcia studiów uniwersyteckich[2][3] , zaczął studiować filozofię, wiedzę o starożytności (niem. Altertumswissenschaften) i matematykę na uniwersytecie w Berlinie[1] . W 1825 uzyskał stopień doktora i habilitację[1] . Po konwersji na chrześcijaństwo[2] , jako 20-latek był już wykładowcą matematyki na uczelni berlińskiej[1] .
W roku akademickim 1826/27 przeniósł się na Uniwersytet Albrechta w Królewcu, gdzie mógł liczyć na szybszą ścieżkę kariery[1] . W 1827 roku został profesorem nadzwyczajnym matematyki, a dwa lata później profesorem zwyczajnym[1] . W 1843 roku musiał przerwać działalność dydaktyczną z powodu cukrzycy[1] . Zimę 1843/44 spędził w towarzystwie innych matematyków w Rzymie, a następnie, uzyskawszy emeryturę państwową, osiadł w Berlinie[1] . Z uwagi na zły stan zdrowia, wykłady dla studentów prowadził jedynie okazjonalnie[1] . W 1848 roku popadł w problemy finansowe na które złożyły się utrata stypendium, odebranego mu po liberalnej mowie wygłoszonej w kontekście Wiosny Ludów[2] oraz bankructwo firmy rodzinnej, które pozbawiło go majątku[1][3] . W 1850 roku zaakceptował ofertę pracy na uniwersytecie wiedeńskim, co poprawiło jego sytuację materialną[1] .
Zmarł na grypę i ospę prawdziwą[2] jeszcze przed przeprowadzką do Wiednia – 18 lutego 1851 roku w Berlinie[1] .
Jacobi, niezależnie od norweskiego matematyka Nielsa Henrika Abela (1802–1829), sformułował teorię funkcji eliptycznych[4] . Zajmował się teorią równań różniczkowych cząstkowych, zwłaszcza równań różniczkowych dynamiki (równanie Hamiltona-Jacobiego)[4] . Sformułował jedną z wariacyjnych zasad mechaniki (zasada Jacobiego)[4] . Wprowadził pojęcie jakobianu[4] .
Obok pracy naukowej zajmował się dydaktyką – założył pierwsze seminarium matematyczne[1] . Jego uczniami byli m.in. Carl Wilhelm Borchardt (1817–1880), Eduard Heine (1821–1881), Otto Hesse (1811–1874), Friedrich Julius Richelot (1808–1875), Johann Georg Rosenhain (1816–1887) i Philipp Ludwig von Seidel (1821–1896)[1] . Razem z astronomem Friedrichem Wilhelmem Besselem (1784–1846) i fizykiem Franzem Ernstem Neumannem (1798–1895) przyczynił się do wypracowania wysokiej pozycji uniwersytetu w Królewcu na polu nauk matematyczno-przyrodniczych[1] .
Dzieła podane za Neue Deutsche Biographie i Encyclopædia Britannica[2][5] :
Jego imieniem nazwano szereg terminów matematycznych[4] :
Na cześć Jacobiego nazwano jedną z planetoid z pasa głównego asteroid – (12040) Jacobi[11] oraz krater księżycowy Jacobi[12].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.