Loading AI tools
polski prokurator Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Andrzej Rieger (ur. 1 listopada 1906 w Witkowicach, zm. 23 lub 24 kwietnia 1940 w Katyniu) – polski prokurator, doktor prawa, podporucznik kawalerii rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.
Urodził się jako syn Romana Riegera i Wandy z domu Michejda, wnuk Franciszka Michejdy. Miał rodzeństwo: Zygmunta (1902–1971), inżyniera, podporucznika rezerwy 12 pułku ułanów[1], Jadwigę (1905–1987), Adama (1909–1998) i Jerzego (1919–1986), podchorążego rezerwy kawalerii.
W latach 1916–1918 uczęszczał do gimnazjum w Cieszynie, gdzie w trakcie roku szkolnego wraz z rodzeństwem mieszkał na stancji u Olgi Stonawskiej, siostry swojej matki. Następnie przeprowadził się do Krakowa, dzieląc ponownie wraz z rodzeństwem mieszkanie rodziców przy ul. Helclów 21. W 1924 roku zdał z wyróżnieniem maturę w II Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Jana III Sobieskiego[2].
W latach 1924–1928 studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, uzyskując dyplom magistra praw w 1928 roku. W latach 1925–1927 uczęszczał do Polskiej Szkoły Nauk Politycznych, którą ukończył z dyplomem. W roku akademickim 1924/1925 przebywał we Francji. Wakacje 1926 roku spędził na kursie Uniwersytetu w Grenoble[2].
Od 25 lipca 1928 do 23 kwietnia 1929 odbywał jednoroczną służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy Kawalerii w Grudziądzu (III promocja), a następnie odbył dwumiesięczną praktykę w 3 pułku ułanów w Tarnowskich Górach[3][2][uwaga 1].
Został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i przydzielony w rezerwie do 24 pułku ułanów w Kraśniku[5].
28 czerwca 1932 wziął ślub z Antoniną Latinik, córką generała Franciszka Latinika. Ślub odbył się w kościele św. Anny w Krakowie, a następnie z uwagi na wyznanie Riegera para udała się do kościoła ewangelicko-augsburskiego św. Marcina, gdzie została pobłogosławiona przez pastora. Mieli dwóch synów: Janusza (ur. 1934) i Jerzego (ur. 1938)[2]. Andrzej Rieger miał też córkę Janulę[6]. Amatorsko grał na skrzypcach, a także uprawiał sporty, m.in. grał w tenisa, pływał, chodził po górach i jeździł na nartach. Pracował w Polskim Związku Narciarskim. Według relacji jego syna Janusza, był człowiekiem głęboko religijnym[2].
Odbył krótką praktykę w firmach węglowych w Gdańsku i w Wiedniu, po czym przeszedł do pracy w sądownictwie. Pracował w prokuraturze, był podprokuratorem, a od sierpnia 1936 roku wiceprokuratorem w Sądzie Okręgowym Katowicach[7]. 1 października 1938 roku przeszedł do Generalnej Dyrekcji Górniczo-Hutniczej Spółki Akcyjnej Karwina-Trzyniec w Cieszynie, gdzie był kierownikiem Działu Personalnego. Zamierzał otworzyć kancelarię adwokacką, ale plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej[2].
Wiosną 1939 roku brał udział w ćwiczeniach 24 pułku ułanów, który został już zmotoryzowany. 31 sierpnia zarządzono ewakuację jego biura w Cieszynie. Jako podporucznik rezerwy próbował dotrzeć do punktu zapasowego swojego pułku na Wołyniu. Jak wielu oficerów, wraz z rodziną jechał na wschód. Po drodze meldował się w komendzie uzupełnień w Rawie Ruskiej i w starostwie w Kowlu. Z rodziną rozłączył się 14 września 1939 w Turzysku pod Kowlem. Zameldował się w komendzie garnizonu w Łucku, potem w komendzie w Równem. Dostał skierowanie do Ostroga, gdzie nocował w koszarach 19 pułku artylerii. 17 września, w momencie zgłoszenia się do koszar Korpusu Ochrony Pogranicza, został aresztowany przez Sowietów[2].
Przebywał w obozie jenieckim w Kozielsku, skąd pisał do rodziny. Wpisany na LW z Kozielska 040/2 z 20 kwietnia 1940, poz. 56, t. 3656. Został rozstrzelany w Katyniu 23 lub 24 kwietnia 1940. Zidentyfikowany pod numerem AM 2431. Przy jego zwłokach znaleziono dowód osobisty, kartę mobilizacyjną, kartę szczepień, legitymację oficera rezerwy, dwie odznaki i notatnik z dziennikiem[7].
Od 1 września 1939 do 23 kwietnia 1940 Andrzej Rieger prowadził regularny dziennik, w którym opisywał najpierw podróż na wschód do jego pułku zapasowego, a potem niewolę sowiecką[8]. Oryginał zapisków został znaleziony w 1943 roku w czasie ekshumacji przy zwłokach Riegera, a następnie w 1944 roku przepisany na maszynie w Instytucie Medycyny Sądowej w Krakowie. W 2015 roku nakładem Narodowego Centrum Kultury ukazała się książka Zapiski z Kozielska... zawierająca dziennik Andrzeja Riegera w opracowaniu jego syna Janusza Riegera, który otrzymał w 1990 roku do zeskanowania maszynopis przechowywany przez Annę i Tadeusza Lutoborskich[9]. W ocenie historyka Mečislava Boráka dziennik „stanowi dzisiaj jedno z podstawowych źródeł opisujących obóz w Kozielsku”[10].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[11]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.