Amiodaron

Amiodaron – organiczny związek chemiczny, lek zwiększający czas trwania potencjału błonowego. Należy do III grupy leków antyarytmicznych zgodnie z podziałem według Vaughana Wiliamsa.

Amiodaron

Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) (2-butylobenzofuran-3-ylo)[4-[-(dietyloamino)etoksy]-3,5-dijodofenylo]metanon Inne nazwy i oznaczenia farm. Amiodaroni hydrochloridum
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C25H29I2NO3
Masa molowa	645,31 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały miałki krystaliczny proszek
Identyfikacja
Numer CAS	1951-25-3
PubChem	2157
DrugBank	DB01118
SMILES CCCCC1=C(C2=CC=CC=C2O1)C(=O)C3=CC(=C(C(=C3)I)OCCN(CC)CC)I
InChI InChI=1S/C25H29I2NO3/c1-4-7-11-22-23(18-10-8-9-12-21(18)31-22)24(29)17-15-19(26)25(20(27)16-17)30-14-13-28(5-2)6-3/h8-10,12,15-16H,4-7,11,13-14H2,1-3H3 InChIKey IYIKLHRQXLHMJQ-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 700 mg/l[1] w innych rozpuszczalnikach etanol: 12,8 g/l[1] logP 7,57[2] Zasadowość (pKb) pKBH+ = 6,56[1][3]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2019-07-22] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki Uwaga Zwroty H H312+H332, H315, H319, H361d, H373, H410 Zwroty P P260, P280, P305+P351+P338 Numer RTECS OB1361000 Dawka śmiertelna LD50 >3000 mg/kg (szczur, doustnie)[4]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	C01BD01
Stosowanie w ciąży	kategoria D
Farmakokinetyka Działanie przeciwarytmicze, rozszerzające naczynia krwionośne Procent wchłaniania 20–55% Okres półtrwania 58 dni Wiązanie z białkami osocza i tkanek >96% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z kałem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie, dożylnie

Fiolka preparatu zawierającego amiodaron

Właściwości

Lek działa na układ krążenia wielostronnie. Wydłuża czas trwania trzeciej fazy potencjału czynnościowego komórek przewodzących serca, zmniejszając wypływ jonów potasu z komórek.

Amiodaron wpływa również na przepływ wieńcowy rozszerzając naczynia wieńcowe i powoduje również zmniejszenie oporów naczyniowych na obwodzie, co odciąża pracę serca i może obniżać ciśnienie tętnicze.

Zmniejsza wrażliwość mięśnia sercowego na katecholaminy poprzez swoje działanie antagonistyczne w stosunku do receptorów α i β-adrenergicznych.

Lek nie ma wpływu na kurczliwość mięśnia sercowego: jako jedyny lek antyarytmiczny skuteczny w większości arytmii nadkomorowych i komorowych, nie ma działania inotropowego dodatniego.

Lek bardzo różnie się wchłania u różnych chorych, kumuluje się w organizmie i łatwo może zostać przedawkowany. Wymaga kontroli stężenia w surowicy krwi, szczególnie podczas ustalania dawki podtrzymującej po wysyceniu. Jego czas połowicznego rozpadu wynosi około 30 dni, a jego działanie może się utrzymywać nawet do 150 dni po odstawieniu leku.

Normalnym zjawiskiem jest pojawienie się zmian w elektrokardiogramie: zaburzeń załamka T, pojawienie się załamka U i wydłużenie odstępu Q-T.

Zastosowanie

Jest skuteczny w niemiarowościach różnego pochodzenia:

• leczenie reanimacyjne migotania komór (VF) lub częstoskurczu komorowego (VT) bez tętna,
• częstoskurcz komorowy stabilny hemodynamicznie,
• inne oporne na leczenie postacie tachyarytmii.

Może być stosowany u chorych z chorobą wieńcową serca.

Dawkowanie

Najczęściej przez pierwszy tydzień podaje się 200 mg trzy razy dziennie co 8 godzin (wysycanie), a potem dawka podtrzymująca wynosi od 200 do 400 mg na dobę.

W reanimacji według algorytmu do migotania komór i częstoskurczu komorowego bez tętna (VF/VT) stosuje się jednorazowo 300 mg i.v. w bolusie po trzeciej defibrylacji. Ponadto algorytm zaawansowanych zabiegów resuscytacyjnych zaleca stosowanie amiodaronu w przypadku:

• częstoskurczu komorowego z tętnem – dawka 300 mg,
• w przypadku kardiowersji rytmów niestabilnych – dawka 300 mg/24 godz.

Interakcje

Amiodaron nie powinien być stosowany łącznie z warfaryną, prokainamidem, chinidyną, digoksyną i aprinidyną.

Działania niepożądane

Amiodaron wykazuje szereg poważnych działań ubocznych, które mogą doprowadzić nawet do zgonu, w związku z czym należy podawać go w jak najmniejszych skutecznych dawkach, a stan pacjentów powinien być monitorowany. Do najczęstszych problemów należą: mikrozłogi w rogówce (znikają po odstawieniu leku), łagodne zaburzenia żołądkowo-jelitowe podczas podawania wstępnej dawki nasycającej leku, przemijające zwiększenie aktywności aminotransferaz w surowicy i nadwrażliwość na światło. Często występują: umiarkowana bradykardia, nadczynność bądź niedoczynność tarczycy (amiodaron ma budowę chemiczną zbliżoną do trójjodotyroniny i może zaburzać metabolizm tego hormonu^[5]), ostre zaburzenia czynności wątroby, drżenia, koszmary senne, zaburzenia snu, uszkodzenie tkanki płucnej i zapalenie płuc, ciemnoszare lub niebieskawe zabarwienie skóry^[6].

Przypisy

1. Amiodarone, [w:] PubChem [online], United States National Library of Medicine, CID: 2157 (ang.).
2. Amiodarone, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB01118 (ang.).
3. CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R.D.R. Lide (red.), wyd. 88, Boca Raton: CRC Press, 2007, s. 8-51, ISBN 978-0-8493-0488-0 (ang.).
4. Amiodaron, chlorowodorek (nr A8423) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Polski. [dostęp 2019-07-22]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
5. ShehzadS. Basaria ShehzadS., David S.D.S. Cooper David S.D.S., Amiodarone and the thyroid, „The American Journal of Medicine”, 118, 2005, s. 706–714, DOI: 10.1016/j.amjmed.2004.11.028.
6. Amiodaron, [w:] Medycyna praktyczna dla pacjentów [online], www.mp.pl [dostęp 2019-07-22].

Bibliografia

• Farmakologia. Wojciech Kostowski (red.). Brak numerów stron w książce
• Wytyczne Europejskiej Rady Resuscytacji 2005

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Encyklopedie internetowe (rodzaj indywiduum chemicznego):

• PWN: 3868762