Śmietanki (powiat kozienicki)

Śmietanki – wieś sołecka w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie kozienickim, w gminie Kozienice^[4][6]. Leży kilka kilometrów na południe od Kozienic na obrzeżu Puszczy Kozienickiej, po obu stronach dawnej doliny Zagożdżonki (według mapy z 1907 nad Zagożdżonką), której koryto wykorzystywane jest obecnie przez rzekę Krypiankę, lewy dopływ Łachy^[7].

Śmietanki

wieś
Państwo	Polska
Województwo	mazowieckie
Powiat	kozienicki
Gmina	Kozienice
Wysokość	120 m n.p.m.
Liczba ludności (2011)	334[1][2]
Strefa numeracyjna	48
Kod pocztowy	26-900[3]
Tablice rejestracyjne	WKZ
SIMC	0627822[4]
Położenie na mapie gminy Kozienice Śmietanki
Położenie na mapie Polski Śmietanki
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Śmietanki
Położenie na mapie powiatu kozienickiego Śmietanki
51°33′23″N 21°34′52″E[5]

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii św. Maksymiliana Kolbe w Janikowie^[8].

Historia

Śmietanka była duchowną osadą młyńską, kuźniczą, położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie radomskim województwa sandomierskiego^[9], własność opata sieciechowskiego, wchodziła w skład klucza janikowskiego^[10]. W XVI-wiecznych lustracjach wzmiankowana była jako osada młynarska^[7]. W XVIII wieku Śmietanki nie były wymieniane w składzie ekonomii królewskiej Kozienice (powołanej w 1607), najprawdopodobniej wieś prywatna. Po rozbiorach Polski w XIX wieku w guberni radomskiej w powiecie kozienickim.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w II Rzeczypospolitej wieś w województwie kieleckim w powiecie ziemskim kozienickim. Przed II wojną światową (1937) we wsi działały 4 młyny wodne^[7] i liczyła ona 46 domów, także stawy istniejące do dziś (w sumie 5 stawów należących do prywatnych właścicieli).

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa radomskiego.

Opis

Przez wieś przechodzi droga powiatowa nr 1727W łącząca się z drogą krajową nr 79 przebiegającą w pobliżu wsi. We wsi znajduje się sklep spożywczy i przystanek PKS. W 2008 roku trwały prace nad skanalizowaniem wsi.

Szlaki turystyczne

• Piaski-Świerże Górne-Ryczywół-Śmietanki-Piaski, 57,5 km

Zobacz też

• Bieńki-Śmietanki, Śmietanicze

Przypisy

1. Wieś Śmietanki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2017-12-23], liczba ludności na podstawie danych GUS.
2. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-03-23].
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1263 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
4. GUS. Wyszukiwarka TERYT
5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 137188
6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
7. Konrad Piasecki, Puszcza Kozienicka, Wydawnictwo PTTK „Kraj” Warszawa, 1990, ISBN 83-7005-252-5, s. 30.
8. Opis parafii na stronie diecezji
9. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
10. Jacek Wijaczka, Inwentarz klucza janikowskiego z 1782 roku, w: Kielecki Studia Historyczne, T. 13/1995, s. 201.

Linki zewnętrzne

• Śmietanki (2), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 878.
• Mapa Kozienic i okolic. dziedzictwo.polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-09)]., 1755