From Wikipedia, the free encyclopedia
Ahmed Salman Rushdie (Bombai, 19 de Junh de 1947) es un romancièr e assagista britanic d'origina indiana. Son segon roman, Midnight's Children (1981), ganhèt lo Booker Prize en 1981. Una granda partida de sa ficcion se debana dins lo soscontinent indian. Combina lo realisme magic amb l'istòria ficcion; son trabalh a per subjècte los ligams, rupturas e migracions entre las civilizacions de l'Èst e de l'Oèst.
Salman Rushdie | |
File:Salman Rushdie in New York City 2008.jpg Salman Rushdie a Manhattan, en 2008 | |
Nom de naissença | (ur) احمد سلمان رشدی |
---|---|
Naissença | 19 de junh de 1947, Bombai, Maharashtra, Índia |
Ocupacion | Roman, novèla, assag |
Son quatren roman, Los Versets Satanics (1988), foguèt l'objècte granda controvèrsia, provocant la protestacion de fòrça musulmans dins diferents païses. Foguèt l'objècte de menaças de mòrt, e d'una fatwa cridada contra el per l'aiatòllah Ruhollah Khomeini, lo líder suprèma de l'Iran, lo de 14 de febrièr de 1989. Rushdie foguèt plaçat jos la proteccion policièra pel govèrn britanic.
En 1983 Rushdie foguèt elegit a la Royal Society of Literature. Foguèt nomenat de l'Òrdre de las Arts e de las Letras de França en genièr de 1999.[1] en junh de 2007, la reina Elizabeth II lo faguèt cavalièr.[2]
Dempuèi 2000, Rushdie viu als Estats Units d'America. Foguèt elegit a l’American Academy of Arts and Letters. En 2012, publiquèt Joseph Anton: A Memoir, ont raconta sa vida e la granda controvèrsia dels Versets satanics.
Ahmed Salman Rushdie[3] nasquèt lo 19 de junh de 1947[4] a Bombai, alara Índia britanica, dins una familha de musulmans kashmiri.[5][6] Es lo filh d'Anis Ahmed Rushdie, un avocat vengut òme d'afar educat a Cambridge, e de Negin Bhatt, una institutritz. Anis Rushdie foguèt remandant dels servicis civils indians (ICS) après que foguèt descobèrt que son acte de naissença aviá estat modificat.[7] Rushdie a tres sòrres.[8] Escriguèt en 2012 dins sas memòrias que son paire prenguèt lo nom de Rushdie in onor d'Averroès (Ibn Rushd).
Foguèt educat a la Cathedral and John Connon School de Bombai, Rugby School a Warwickshire, e King's College, Universitat de Cambridge, ont estudièt l'istòria.
Rushdie foguèt redactor dins l'agéncia publicitària Ogilvy & Mather.[9] En collaboracion amb lo musician Ronnie Bond, Rushdie escriguèt de paraulas de publicitats.[10] Mentretant qu'èra a Ogilvy escriguèt Midnight's Children, abans de venir escrivan a plen temps.[11][12][13]
Lo primièr roman de Rushdie, Grimus (1975), un conte a mitat de siéncia ficcion, es sovent ignorat pel public a las criticas literàrias. Lo roma, seguent, Los Mainats de Mièjanuèch (1981), lo catapultèt al vam literari. Per aquesta òbra foguèt premiat ongan del Booker Prize.[14] Los Mainats de Mièjanuèch seguís la vida d'enfants, nascuts al sonar mièjanuèit alara que l'Índia atenguava son independéncia, que son dotats de poders especials e son ligats los enfants nascuts a l'alba d'una novèla edat tumultuosa dins l'istòria del soscontinent e la naissença de la nacion indiana modèrna. Lo personatge de Saleem Sinai foguèt comparat a Rushdie.[15] Pasmens, l'autor refutèt l'idèa d'aver escrich pas cap de personatge autobiografic, declarant; "Las gents supausan que, simplament a causa d'unas elements dins lo personatge venent de la vòstra experiéncia, es just de vosaltre. Dins aqueste sens, jamai a agut l'impression d'aver escrich un personatge an autobiografic."[16]
Après Los Mainats de Mièjanuèch, Rushdie escriguèt Vergonha (1983), ont descriu de trebles politics el Paquistan, basant sos personatges sus Zulfikar Ali Bhutto e lo General Muhammad Zia-ul-Haq. Shame foguèt primiat en França pel Prèmi del Melhor Libre Estrangièr e finalista pel Booker Prize. Aquestas òbras de la literatura pòstcoloniala son caracterizadas per un estil de realisme magic e per la perspectiva de l'immigrant que Rushdie n'es plan conscient èsser, un membre de la diaspora Kashmiri.
Rushdie escriguèt un libre de non-ficcion sul Nicaragua en nomenat Lo sorrire del Jaguar. Aqueste libre a una orientacion politica e se basa sus sa primièras experiéncias e recerca sus la scèna los primièrs assags politics Sandinistas.
L'òbra que faguèt la mai granda controvèrsia es, Los Versets satanics, publicat en 1988.
En mai d'aquestes libres, Rushdie publiquèt fòrça novèlas, coma East, West (1994). Lo Darrièr Badalh del Moro, una epopèia familhala sus mai de 100 ans de l'istòria de l'Índia publicat en 1995. Lo sòl sota sos pès (1999) presenta una ucronia de la musica rock modèrna. La cançon de U2 del mèsme nom inclusís de paurala del libre; que Rushdie n'es donc creditat coma parolièr. Tanben escriguèt Haroun e la Mar de las istòrias en 1990.[17]
Rushdie produguèt una seriá de libres amb succè comercial e criticas lausengièras. En 2005 lo roman Shalimar lo palhassa recebèt, en Índia, lo prèmi Hutch Crossword Book Award, e en Anglatèrra finalista de Whitbread Book Awards.
En 2002 dins sa colleccion de non-fiction Step Across This Line, enoncia son admiracion de l'escrivan Italian Italo Calvino e l'American Thomas Pynchon, e d'autres. Sas primièras influéncias son Jorge Luis Borges, Mikhail Bulgakov, Lewis Carroll, Günter Grass, e James Joyce. Rushdie èra un amic personal d'Angela Carter e la lausèt dins la prefàcia de sa colleccion Burning your Boats.
Son libre Luka e lo fuòc de la vida foguèt publicat en Novembre de 2010. Onga, anoncièt qu'aviá escrich sas memòris,[18] Joseph Anton: Memòrias, que serà publicadas en 2012.
In 2012, Salman Rushdie foguèt un dels primièrs grand escrivan a rejónher Booktrack (un entrepresa que sincroniza los libres electronics amb de bendas sons personalizadas), al publicar sa novèla "In the South" sus la platafòrma.[19]
En 2015 Rushdie publiquèt lo roman Dos Ans uèits meses e vint e uèit nuèchs; un retorn a la sieuna anciana tecnica de realisme magic. Aqueste roman es concebut dins una estructura de bòstia chinesa de mistèri anb diferentas sisas. Basat sul conflicte central del sabent Ibn Rushd, (nom derivat del nom d'ostal de Rushdie), en seguida explora diferents temas coma lo transnacionalisme e lo cosmopolitisme descrivent una guèrra de l'univèrs acompanhada d'un mond bubrenatural de jinns.
En 2017 foguèt publicat son darrièr roman en data L'Ostal Golden
La publicacion dels Los Versets satanics en Setember de 1988 faguèt lèu controvèrsia dins lo mond islamic que foguèt percebut per d'unes coma una descripcion irreverenciosa de Maomet. Lo títol fa referéncia a una disputa de tradicion musulman que raconta lo libre. Segon aquesta tradicion, Maomet (Mahound dins lo libre) apond de versets (Ayah) a l'Alcoran acceptant tres divesas que serián adoradas a la Mèca coma èsser devin. Segon la legenda, Maomet mai tard revoquèt los versets, disent que lo diable l'aviá temptat de dire aquestas linhas per apasimar los Mecans (dont los versets "Satanics"). Pasmens, lo narrator revela al lector qu'aquestes versets de la boca de Arcàngel Gabrièl. Lo libre foguèt proscrit dins diferents païses amb de grandas comunautats musulmanas (13 in total: Iran, Índia, Bangladèsh, Sodan, Africa del sud, Sri Lanka, Kenya, Tailanda, Tanzania, Indonesia, Singapore, Veneçuela, e Paquistan).
En responsa a las protestacions, lo 22 de genièr de 1989 Rushdie publiquèt una colomna dins The Observer que qualificava Maomet coma "un dels grands gènis de l'istòria mondiala," mas nota que la doctrina islamica sosten que Maomet es un uman, e alara pas cap de biais perfièch. Estima que lo roman es pas "un roman antireligiós. Es, pasmens, un assag d'escriure sus la migracion, sas pressions e transformacions."[20]
Lo 14 de febrièr de 1989—jorn de la Sant Valentin e de las funeralhas de son amic pròche Bruce Chatwin—una fatwa ordonant l'execucion de Rushdie foguèt proclamada a la radio Teheran per l'Ayatollah Khomeini, lo líder esperital de l'Iran de l'epòca, qualificant lo libre de "blasfemador contra l'Islam". (Lo capítol IV del libre descriu lo personatge d'un Imam en exili al retorn incita a la revòlta del pòble de son país sens consideracion per la seguritat d'aqueste.) Una prima foguèt ofèrta per la mòrt de Rushdi, e alara deguèt viure jos las proteccion de la polícia pendent fòrça annadas. Lo 7 de març de 1989, lo Reialme Unit e l'Iran trenquèron lors relacions diplomaticas a causa de la controvèrsia.
Quand un jornalista l'interroguèt al subjècte de la menaça, Rushdie respondèt, "Auriái amat escriure un libre mai critica." Mai tard, escriquèt qu'èra "ufan, ara e sempre", de çò qu'aviá declarat; alara que sentiá pas aqueste libre especialament critica sus l'Islam, "una religion que los líders se compòrtan d'aqueste biais deuriá benlèu practicar un pauc de critica."[21]
La publicacion del libre e la fatwa desencadenèt la violéncia pels mond, amb de librerias bombardadas. Las comunautats musulmanas de diferents païses de l'Oèst s'amassèron en public, brutlant de copias del libre. Fòrça gents associats dins la traduccion o la publicacion del libre foguèron atacats, ferrits, quitament tuats. Encara mai moriguèron dins las insureccions de diferents païses. Malgrat lo dangièr impausat per la fatwa, Rushdie fa una aparicion publica a l'estadi de Wembley de Londres l'11 d'agost de 1993 pendent un concèrt de U2.[22]
Lo 24 de setembre de 1998, coma pralable a la restauracion de las relacions diplomaticas amb lo Reialme Unit, lo govèrn iranina, amb al cao Mohammad Khatami, s'engatgèt en public a "ni sosténer tanpauc empachar las operacions d'assassinat de Rushdie."[23][24]
Los extremistas en Iran contunhèron a afirmar la senténcia de mòrt.[25] Al començament de 2005, la fatwa de Khomeini tornèt pel líder esperital, Ayatollah Ali Khamenei, dins un messatge als pelegrins musulmans Muslim fasent lo hajj a la Mèca.[26] Mai, los Gardas de la revolucion declarèron que la senténcia de mòrt es encara valida.[27]
Rushdie contèt que contunha de recebre una "mena de carta de Sant Valentin" d'Iran cada 14 de febrièr que se remembre que lo país a pas obliat lo vòt de lo tuar e galeja fasent referéncia a "mon Valentin infidèl"[28] de la cançon "My Funny Valentine". Dich, "Aquò atenguèt lo punt de retorica puslèu qu'una menaça reala."[29] Malgrat la menaças sus la quita persona de Rushdie, diguèt que sa familha jamai foguèt menaçada, alara sa maire, que viviá al Paquistan pendent las darrièras annadas de sa vida, recebèt fòrça sosten. Mas lo quita Rushdie èra enebit de dintrar al Paquistan.[30]
En febrièr de 1997, Ayatollah Hasan Sane'i conta que l'argent de la sang ofèrt per la fondacion per l'assacinat de Rushdie amentarà de 2 million a 2.5 million de dolars.[31] Puèi a 2.8 e a 3.3 million.[32]
En novembre de 2015, l'ancian primièr minister Indian P. Chidambaram reconeguèt que bandir Los Versets Satanics aviá estat una error.[33][34] En 1998, l'ancian president d'Iran Mohammad Khatami proclamèt que la fatwa èra “acabada”; mas defach jamai foguèt levada oficialament, reïterada tres còps per Ali Khamenei e d'autres oficials religioses.Encara d'autre argent foguèt apondut a la prima en febrièr de 2016.[35]
Lo 3 d'agost de 1989, alara que Mustafa Mahmoud Mazeh preparava un libre bomba dins una ostalariá de Paddington, Londres, la bomba explosèt prematurament, destrusent dos estatges de l'ostal e tuèt Mazeh. Un grop libanés fins alara desconegut, l'Organizacion dels Mujahidins de l'Islam, diguèt que moriguèt en preparant una ataca "contra l'apostat Rushdie". There is a shrine in Tehran's Behesht-e Zahra cemetery for Mustafa Mahmoud Mazeh that says he was "Martyred in London, 3 August 1989. En 2006 pendent la controcèrsia caricaturas de Maomet del journal Jyllands-Posten, lo líder de l'Hezbollah Hassan Nasrallah declarèt that "Si aviá agut un musulman per menar la fatwa de l'Imam Khomeini contra lo renegat Salman Rushdie, aquesta canalha qu'insultèt lo Profèta Moamat en Danemarc, Norvègia e França se seriá pas rsica a lo far. Soi segur qu'i a de milions de musulmans que son pres a defendre l'onor del nòstre profèta e devèm èsser pres de far tot per aquò."[36]
En 1990, pauc après la publicacion dels Versets Satanics, un fims paquistanés Guerillas Internacionalas descriu un marrit Rushdie complotant per far caire lo Paquistan dubrissent una cadena de casinos e discotècas dins lo paès; a la fin es tuat dins lo film the end of the movie. Lo film venguèt popular al Paquistan.[37] Lo British Board of Film Classification refusèt d'autorizar lo certificat, que "foguèt estimat que lo retrach de Rushdie poiriá se qualificar de difamacion criminala, çò que cosistariá una violacion de la patz." Dos meses après, pasmens, lo quita Rushdie himself escriguèt, disent que quitament se pensava que lo film èra "un degalh desformat e incompetent", procedirà pas contra. Mai tard diguèt, "s'aqueste film aviá estat bandit, seriá vengut la vidèo mai cauda de la vila: tot lo mond l'auriá vist". Alara que lo film faguèt grand vam al Paquistan, gaireben faguèt pas de bruch endacòm mai.[38]
Rushdie auriá degut paréisser al Festenal de literatura de Jaipur en genièr de 2012.[39] Pasmens, anullèt, e tanben una autra virada en Índia justificant una possibla menaça per sa vida coma rason primària.[40][41] Mai tard, indiquèt que las agéncias de polícia de l'Estat avián mentits, puslèu que de lo protegit, informèron d'assassins que foguèron mandats a Jaipur per lo tuar. La polícia afirmèt qu'aviápaur que Rushdie poiriá legir dels Versets Satanics, tèxte interdit, e la menaça èra reala, a causa de las protestacions de las oraganizacions musulmanas.
Mentretant, d'autors indians Ruchir Joshi, Jeet Thayil, Hari Kunzru e Amitava Kumar quitèron subran lo festenal, e Jaipur, après aver legit d'extrach del roman interdit de Rushdie. Los organizaires insitèran fòrça los quatre a partir qu'i aviá una reala possibilitat que sián arrestats.[42] En Índia l'importacion del libre èra interdita per la doana.
Un projècte de conferéncia vidèo entre Rushdie e lo Festenal de literatura de Jaipur foguèt anullat a la darrièra minuta[43] après que lo govèrn obliguèt lo festenal a copar.[44] Rushdie tornèt en Índia per una conferéncia a Delhi lo 16 de Març de 2012.[45]
En 2010[46] Anwar al-Awlaki publiquèt una lista negra d'Al-Qaeda dins Inspire magazine, comprenent Rushdie e d'autres per causa d'aver insultat l'Islam, coma Ayaan Hirsi Ali, lo caricaturista Lars Vilks e los tres membres de Jyllands-Posten: Kurt Westergaard, Carsten Juste, e Flemming Rose.[47][48][49] S'aloguèt la lista mai tard amb Stéphane "Charb" Charbonnier, que foguèt assassinat dins lo chaple Charlie Hebdo a París, amb 11 autras personas.[50]
Rushdie sostengava Charlie Hebdo. Disent, "Soi al costat de Charlie Hebdo, que totes deurián n'èsser, per defendre l'art de la satira, que sempre a estat una fòrça per la libertat e contra la tirania, la malonestetat e l'estupiditat ... lo totalitarisme religiós provoquèt una mutacion al còrs de l'islam e ne vesèm las consequéncias tragicas uèi a París."[51] Es responsa a l'ataca, Rushdie comentèt cossí percebèt que las victimas èran blaimadas dins los mèdia, s'auçant "Podètz dedamar Charlie Hebdo. ... Mas lo fach que lo dasamatz a pas res a veire amb lo drech a la paraula. Lo fach que los desamatz de segur es pas cap una excusa a lor chaple".[52][53]
Rushdie ven d'una familha liberala musulmana[54] quitament s'identifica coma atèu.[55]
En 1989, dins una entrevista après la fatwa, Rushdie diguèt qu'èra d'un biais un musulman encalat, quitament "format per la cultura muslimana mai que tota autra", e un estudiant de l'islam. Dins una autra entrevista ongan diguèt, "Mon punt de vista es aqueste d'un Òme laïc. Cresi pas en d'entitats subrenaturalas, que sián crestianas, josievas, musulmana o indóas."[56]
En 1990, dins "espèri qu'aquò mermerà la crenta dels musulmans agissent sus la crida al murtre de la fatwa," publiquèt una declaracion qu'aviá renovelat sa fe musulmana, repudiatèt las atacas sus l'islam facha pels personatges de son roman e s'engatgèt a comprenen melhor la religion pel mond. Pasmens, Rushdie diguèt mai tard solament que "l'aviá fach semblant".[57]
Sos libres tractan sovent del ròtle de la religion dins la societat e dels conflictes entre las fes e entre las religions e d'aquestes sens fe.
Rushdie preconiza que l'aplicacion de l'exegèsi istorica e critica, realizada a la fin del sègle XIX. Rushdie crida una reforma dins l'islam[58] dins un article d'opinion dins lo The Washington Post e The Times en mièja agost de 2005.
Rushdie critica lo relativisme cultural. Preferís nomenat las causas amb lor nom vertadièr a arguís de contunh sus çò qu'es just e sus çòqu'es fals.[59]
Rushdie es un defensor de la satira religiosa. Condamna lo chaple de Charlie Hebdo e defend la critica comica de las religions dins un comentari dins lo English PEN[60]
Dins las annadas 1980 al Reialme Unit, sostengava lo Partit Trabalhista e preconizava de mesuras per n'acabar amb la discriminacion raciala e l'alunhament dels joves migrants e de las minoritats racialas.
Rushdie sosten en 1999 lo bombardament de la Republica Federala de Iogoslavia per l'OTAN, menant l'esquerrista Tariq Ali de qualificar Rushdie e d'autres "escrivans garrièrs" de "belligerants'".[61] Sostengava la campanha menada pels EUA de capvirar lo Talibans in Afghanistan, qu'aviá començat en 2001, mas venguèt una votz critica en 2003 contra de la Guèrra in Iraq.[62]
Dins l'afar de las caricaturas de Maomet del journal Jyllands-Posten en Març de 2006 Rushdie es signatari del manifèst Together Facing the New Totalitarianism, avertissent suls dangièrs de l'extremisme religiós. Lo Manifèst foguèt publicat dins lo jornal d'esquèrra Charlie Hebdo en Març de 2006.[63]
In
Rushdie s'impliquèt dins lo movement Occupy, per sa presencia dins Occupy Boston e coma fondator de Occupy Writers.
Rushdie sosten lo movement de contròtle de las armas als EUA, blaimant lo Chaple del cinèma Colorado en julhet de 2012.[64][65]
Rushdie sustenguèt lo vòte per que lo Reialme Unit demore dins l'UE a l'escasença en 2016.
Rushdie foguèt maridat quatre còps. Sa primièra esposa foguèt Clarissa Luard[66] defrom 1976 a 1987 aguèron un filh, Zafar (nascut en 1979).[67] La quitèt per l'escrivana Australiana Robyn Davidson.[68] Sa segonda esposa es la romancièra americana Marianne Wiggins;, 1988 a 1993. La tresena esposa, de 1997 a 2004, foguèt Elizabeth West, aguèron un filh, Milan (nascut en 1997). En 2004, se maridèt a l'amricana d'origina indiana Padma Lakshmi, actritz e modèla lo arisatge s'acabèt en 2007.
Modèl:Notelist
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.