From Wikipedia, the free encyclopedia
L'ucronia (neologisme que vòl dire "notemps", "jamai", seguent lo modèl d'utopia) es un tèrme inventat pel filosòf positivista francés del sègle XIX, Charles Renouvier, que la definissiá coma "l'utopia dins lo temps". L'ucronia presenta una istòria alternativa amb de tramas que se passan dins un mond amb una istòria passada diferenta de la reala a partir d'un eveniment determinat (per exemple, los ganhants d'una guèrra apareisson ara coma los perdents, o un personatge istoric clau a ara una vida diferenta, etc.) que poiriam nomenar coma "moment de divergéncia". Dins l'istòria ne resulta, sempre en coeréncia, que se substituisson de faches o de personatges istorics per d'autres possibles ipotetics.
D'aqueste genre literari, considerat coma sosgenre de la sciéncia-ficcion, sorgiguèt un corrent istoriografic que se pòt designar amb lo nom d'istòria alternativa o istòria contrafactuala qu'analisa de scenaris istorics ne cambiant una variabla existenta per d'autres possibles, per ensajar d'explicar los cambiaments e las causas de determinats los eveniments. Sovent las ucronias s'emplegan coma recits didactics per soscar sus l'istòria e ne far una vulgarizacion.
Se pòt tanben considerar las ucronias coma de narracions que se debanan dins un temps indeterminat, sens pas cap de relacion amb un fach istoric precís, mas que presentan d'univèrses socials, morals, culturals o logics, diferents dels existents, al delà d'una simpla escasença personala. Un bon exemple d'ucronias dins aqueste sens son Los Viatges de Gulliver de Jonathan Swift, La muralha chinesa de Franz Kafka, Lo jòc de las bilhas de veire de Hermann Hesse, La cantaira clòscapelada de Eugène Ionesco, o Fahrenheit 451 de Ray Bradbury. E, d'un biais, de fimes coma Metropolis de Fritz Lang o Blade Runner de Ridley Scott.
Mai sovent se considèra pas coma ucronias las istòrias situadas dins lo futur de l'epòca que son ja escrichas, coma per exemple, lo roman 1984 de Orwell, escrich en 1948, o Globalia de Ruffin, adaptat dins un futur indeterminat. Pasmens, levat lo cas de 1984, cap d'aquelas òbras pòrta de datas e si atribuiguèt lo tèrme "futurisme" d'un biais un pauc facil e automatic. Lo cas de Metropolis es fòrça explicatiu. Sonque se cal remembrar la scèna ont d'avions biplans, aqueles de l'epòca ont se filmèt, vòlan dins lo cèl de la vila.
A diferéncia de l'utopia, dempuèi son per Thomas More, l'ucronia es pas necessàriament idillica quitament pas positiva, al contrari. Mai sovent representa una situacion indesirabla, amb un cèrt contengut de cachavièlha, e amb d'elements mai o mens notables de metafòra e de critica a la realitat viscuda. Son utilizats tanben, dins aqueste sens, los tèrmes de distopia o de Cacotopia. D'unes la pòt confondre amb lo concèpte de antiutopia, emplegat sovent, de biais equivòc, dins aquesta perspectiva ven puslèu una istòria repulsiva, d'espavent.
A vegadas, las tramas se complican amb de viatges dins lo temps dels personatges qu'ensajan de desfar o tornar far de moments critics de l'istòria, o amb l'aparicion d'elements anacronics abans o après çò que s'espèra dins nòstra istòria. Pasmens, l'element que destria lo genre es que la realitat descricha, malgrat èsser diferenta de la nòstra, manten sa coeréncia intèrna e amb l'istòria anteriora fins al moment de divergéncia.
Tanben sovent i apareisson de faches o de personatges reals desformats d'un biais ipoteticament possible per crear d'efièchs ironics o critics amb la realitat istorica (per exemple un Hitler qu'es un pintor d'aqüarèlas de segonda categoria, o una Catalonha integrada tota a la Republica Francesa ont lo catalan a ja desaparegut). Dins cada país an apareguts de tèmas recurrents per aquel tipe d'istòrias, tornant escriure de fachs istorics considerats critics amb de resultats diferents segon las opinions dels autors. Per exemple, d'istòrias resultan d'eissidas diferentas sus la Guèrra Civila espanhòla, en Itàlia amb una evolucion diferenta del fascisme e la Segonda Guèrra Mondiala, als Estats Units d'America amb los confederats ganhant la Guèrra de Secession, etc.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.