Hamarkameratene

Hamarkameratene (Ham-Kam) vart stifta i 1918, og er det fremste fotballaget i Hamar. Klubben spelar denne sesongen i Eliteserien i fotball for menn. Noverande hovudtrenar er Jakob Michelsen.

Ham-Kam Fotball

Fullt namn	Hamarkameratene Fotball
Kallenamn	Kamma
Kort namn	Ham-Kam
Grunnlagd	10. august 1918
Heimebane	Briskeby gressbane (kapasitet: 7600)
Styreleiar	Truls Nordby Johansen
Hovudtrenar	Jakob Michelsen
Liga	Eliteserien i fotball for menn
Nettstad	Heimeside
Heimedrakt Bortedrakt
Noverande sesong

I 1969 rykte klubben for fyrste gong opp til det høgste nivået i norsk fotball, og utførte året etter den største sportslege prestasjonen sin til til då ved å vinna bronsemedalje i serien. Sidan har klubben veksla mellom dei tre øvste nivåa, utan nokre større sportslege resultat å vise til. Laget har heller aldri kome lenger enn til semifinale i noregsmeisterskapen.

Spelarstall

Oppdatert 15. august 2020.^[1] Note: Flagga viser til landslaget som spelaren kan spela for, som definert av FIFA sine reglar. Spelarane kan ha fleire nasjonalitetar i annan forstand.

Nr. Posisjon Spelar 33 K Mathias Eriksen Ranmark (på lån frå Molde), målvakt 30 K Andreas Hippe Fagereng 1 K Lars Jendal 3 F William Moan Mikalsen , forsvarsspelar 17 F Kristian Strande 5 F Steinar Strømnes 20 F Jo Nymo Matland 25 F Davod Arzani 2 F Patrick Alfei Sæbø 14 F Steffen Skogvang Pedersen 13 F Rubén Alegre

Nr. Posisjon Spelar 21 MB Tobias Svendsen , midtbanespelar 4 MB Erik Olaf Krohnstad 15 MB Vetle Skjærvik 16 MB Anders Dieserud 7 MB Ahmed Daghim (på lån frå København) 10 MB Emil Sildnes 6 MB Lars Gunnar Johnsen 9 MB Jonas Enkerud 19 Sander Eng Strand 8 MB Markus Solbakken 22 Kristian Lønstad Onsrud 11 MB Marcus Pedersen , spiss 23 Jarmund Øyen Kvernstuen

Historie

1918–1946: Den spede byrjinga

Briskebyen Fotball-Lag

HamKam reknar 10. august 1918 som dagen klubben vart stifta. Den gongen var det ein gjeng gutar som bestemte seg for å starte laget Freidig. Dei skulle ikkje ha meir enn elleve spelarar, og berre dei som kunne betale for ball fekk bli med. Det vart 1,67 kroner per person. Dei hadde ingen bane i starten, og det var difor vanskeleg å spele kampar. I starten spelte dei mot lag som Solvang, Hjellum, Ådalsbruk og Tonga. I april 1927 avgjorde dei seig for å melde seg inn i Hamar og omegn fotballkrets. Dei vart teke opp 3. desember same år, då under namnet Briskebyen Fotball-lag (BFL).

Dei starta med å spele i C-klassa i 1928, men rykte med ein gong opp til B-klassa. Etter å ha vunne kvalifiseringa mot det dårlegste laga i A-klassa, Fram, i 1930, rykt dei opp endå eit nivå.

I 1928–29 lånte dei banen til Vang Fotballag, og dei neste tre åra Ottestad Idrettslags bane. I 1933 spelte HamKam på Hamar Idrettsplass, og frå 1936 har dei spelt på Briskeby gressbane.

Hamar Arbeideridrettslag

Fotballkamp på Briskeby på siste halvdelen av 1930-talet

Hamar Arbeideridrettslag vart stifta 17. desember 1927, under namnet Arbeidernes Idrettslag, Hamar. Laget hadde frå starten 21 medlemmar, men sleit med å skaffe banar. Dei fekk til slutt leige plass på Utstillingsplassen. Dei deltok i Arbeidermeisterskapen i fotball i 1929, og deltok òg under eigne faner i 1. mai-toget same år. Ved slutten av året hadde dei 120 medlemmar. Forutan fotball dreiv idrettslaget med friidrett, skiidrett og sykling. Etter kvart starta dei òg med boksing, bryting, skyting, skøytar og turn.

I 1938 hadde idrettslaget over 500 medlemmar. Året etter arrangerte dei Arbeidermeisterskapen på skøyter. Under krigen vart idrettslaget forbode.

Samanslåing

I april 1946, då klubbane vart slått saman, var medlemstalet 719. Hamar kommune ynskte at alle idrettslaga i byen skulle slå seg saman, men Storhamar Arbeideridrettslag sa tidleg frå at dei ikkje ville vere med. Hamar Idrettslag ville derimot ha ei samanslåing, men dei kom ikkje til semje med BFL og HAIL, som stod kvarandre nærast politisk.

Det nye idrettslaget fekk namnet Hamarkameratene, og han hadde òg avdelingar for friidrett, bandy, handball, turn, ski og miniatyrskyting.

Den tidlegare Wolverhampton-spelaren Roy Wright vart fotballklubben sin første trenar, men han var skuffande.

1946–1969: Kamp om å bli best i byen

På 40- og 50-talet gjekk seriane frå haust til vår, og HamKam spelte frå hausten 1947 i distrikt tre i Norgesserien. Det var ikkje kome nokon toppserie etter krigen, og denne sesongen vart brukt til å avgjere kva for klubbar som skulle spele i den høgaste divisjonen. Ingen av laga frå distrikt tre klarte dette. HamKam enda på sjuandeplass av åtte lag, og spelte dei neste fire åra i distrikt tre i førstedivisjon, med tsjekkaren Willem Cerveny som trenar. Under sesongen 1950–51 vart Landsdelsserien introdusert, og førstedivisjon vart det tredje høgaste nivået i norsk fotball. Året etter rykte HamKam opp til Landsdelsserien, etter først å ha vunne gruppa, for så å spele kvalifisering mot Jevnaker og Drammens Ballklubb, med dei to beste vidare. Laget tapte 3–4 for Jevnaker, og vann 1–0 over Drammens Ballklubb. I Landsdelsserien spelte laget i gruppa Østland Nordre fram til dei rykte ned i 1955. I 1956 spelte dei kvalifisering igjen, men tapte 1-3 for Mjøndalen og 2-4 for Spartacus.

Juniorlaget, med blant andre Finn Thorsen på laget, vann i 1958 krinsmeisterskapen. Dette laget spelarar skulle seinare bli sentrale på A-laget. I femtiåra var det kamp mellom HamKam og Hamar Idrettslag om kva for eit lag som var best i byen, men i løpet av 60-talet inntok HamKam leiarposisjonen.

Frå 1956 til 1961 spelte HamKam i 1. divisjon, distrikt tre, det som då var det tredje nivået i seriesystemet. I 1957 vart distrikt tre delt opp att, slik at dei spelte i 1. divisjon, distrikt tre, gruppe A, som òg var kjent som Oplandene. I 1961 vann dei avdelinga si, og spelte kvalifisering mot vinnaren av gruppe B, Ytre Rendal. HamKam vann høvesvis 1–0 og 4–1, og var klåre for Landsdelsserien. I 1963 vart det gjort endringar i seriesystemet igjen, som førte til at laget spelte i 3. divisjon, Østland Nordre. Der spelte dei til og med 1967, då dei vann gruppa, og rykte opp til andredivisjon. To år seinare rykte dei opp til 1. divisjon.

1970–1980: Stordomstida

I 1970 spelte HamKam for første gongen på øvste nivåa i norsk fotball. Det enda med tredjeplass, berre to poeng bak vinnaren Strømsgodset. På 70-talet vart laga oppført av spelarar som Finn Thorsen, Edgar Malman, Stein Karlsen, Tore Antonsen og Pål og Tom Jacobsen. I 1973 vart Karlsen toppskårar i 1. divisjon med 17 mål, og han var òg toppskårar for laget frå 1971 til 1974. Laget var stabilt i 1. divisjon fram til 1974, då dei kom på 10. plass og rykte ned. Dei rykte opp att året etter, men dei fekk berre to sesongar før dei nok ein gong måtte ta turen ned ein divisjon. I 1978 kom dei på andreplass i 2. divisjon (bak Rosenborg), og rykte opp på ny. Gleda var kortvarig; i 1979 rykte dei ned igjen. Dei kom på 10. plass og fekk 18 poeng – det same som nedrykka i 1977. I 1980 rykte klubben opp til den øvste divisjonen til landet for tredje gongen på seks år.

1981–1990: Økonomiske problem og framvokster av nye talentar

Det gjekk òg opp og ned på 80-talet, med to nedrykk (1983 og 1987) og eitt opprykk (1985). Spelarar som Terje Kojedal, Cato Erstad og Vegard Skogheim slo igjennom. Det gjorde òg spissen Tor Arne Granerud, som vart toppskårar i serien i 1981. I 1984 vart det bygd tribune med 2300 sitteplassar på Briskeby. Klubben tok opp eit lån på to millionar kroner som førte til økonomiske problem dei neste ti åra, blant anna på grunn av renteoppgang. I 1994 redda Hamar kommune klubben frå konkurs ved å kjøpe heile anlegget.

På midten av 80-talet kom Einar Rossbach, Stein Kollshaugen og Jan Åge Fjørtoft til HamKam. Dei var alle med på å føre laget til semifinalen i cupen i 1987, der dei tapte 1-2 mot Brann. Etter nedrykka same år forlét nokre av nøkkelspelarane klubben, men erstatningar kom i form av Stein Arne Ingelstad (1988) og Ståle Solbakken (1989), og dei spelte semifinale igjen i 1989 mot Viking etter å ha slått ut Rosenborg i kvartfinalen. Det enda med tap 1-3.

1991–1995: Tida under Peter Engelbrektsson

Føre 1991-sesongen vart svenske Peter Engelbrektsson henta inn som ny trenar, då Alf Inge Notkevich måtte gje seg på grunn av sjukdom. Forsvararen Leif Nordli, som seinare skulle bli kaptein for laget, vart henta inn saman med Erling Ytterland. Etter endt sesong var HamKam klåre for Tippeligaen, med 51 poeng – ni fleire enn Strindheim. Då hadde dei blant anna vunne 12–0 over Pors Grenland. Etter sesongen la kaptein Terje Kojedal opp.

HamKam vann den første kampen sin i det som no var vorte heitande Tippeligaen 3–1 over Brann, men skulle slite med å halde seg oppe. Etter halvspelt sesong hadde dei berre 14 poeng, og fire sigrar. På dei siste elleve kampane fekk dei berre seks poeng. Faren for nedrykk var såpass overhengande at Terje Kojedal valde å gjere comeback. Han fekk med seg dei tre siste seriekampane, og HamKam enda på tiandeplass med 20 poeng – det same som Sogndal, som rykte ned. Begge laga hadde skåra 30 mål, men medan HamKam berre hadde sloppe inn 46, hadde Sogndal sloppe inn 53. HamKam måtte spele kvalifisering mot Strømmen og Drøbak/Frogn. Dei spelte 4–4 mot Straumen i den første kampen, og vann 2–1 mot Drøbak/Frogn i den andre. Dermed heldt dei plassen.

I 1993-sesongen skulle det gå mykje betre, sjølv om det starta dårleg, med berre eitt poeng på dei tre første kampane. Høgdepunkta kom med 4–3-sigeren over Lillestrøm, der Petter Belsvik skåra fire mål – dei to siste i det 82. og 90. minutt. Eit anna høgdepunkt var sig 2–1 over Bodø/Glimtar med nærare 8 000 tilskodarar på Briskeby. Etter den kampen i august hadde HamKam berre eitt lag over seg på tabellen. Men det vart ein liten nedtur dei siste åtte kampane med fem tap og berre to sigrar (som begge enda 6–0). Den siste seriekampen, mot Fyllinga, vart berre sett av 800 tilskodarar. Sesongen hadde likevel vore ein opptur, og laga enda på femteplass.

Føre 1994-sesongen mista klubben Ståle Solbakken, Petter Belsvik og keeper André Ulla, medan Frode Aurmo og Arild Rebne vart henta inn. 3–2-sigeren over Rosenborg i slutten av august var det store høgdepunktet i sesongen – det var det første tapet til trønderane den sesongen. Stein Arne Ingelstad skåra to mål, og Rolf Furuly éit. Det vart til slutt ein åttandeplass, fire poeng over nedrykksplassen.

I 1995 var det første gongen Tippeligaen hadde 14 lag. HamKam henta inn ny keeper i Clas André Guttulsrød, Thorstein Helstad vart henta frå FL Fare og Thomas Øverby kom inn på midtbanen. Dei kunne likevel ikkje hindre 1tredjeplass og nedrykk, berre to poeng bak Kongsvinger på 11. plass. Lyspunktet var to sigrar over Vålerenga. 1–9-tapet for Rosenborg er det største tapet HamKam har gått på i seriesamanheng sidan 1968.

1996–2002: Bølgjedal

Etter nedrykka frå Tippeligaen i 1995 forsvann trenar Peter Engelbrektsson saman med fleire sentrale spelarar. Blant anna gjekk Vegard Skogheim til Viking, Tom Henning Hovi til Skeia, Jon Eirik Ødegaard til Trøndelag, medan Kent Karlsen gjekk til Vålerenga. Tidlegare assistenttrenar Knut Hagen vart hovudtrenar, men laget fekk ikkje nokre større forsterkingar, sjølv om Rune Burkeland og Fred Leo Nysæther kom til klubben. Sesongen 1996 gjekk likevel bra, og HamKam hamna på tredjeplass i avdeling A, bak Lyn og Odd Grenland.

Målet var likevel å rykke opp, og før 1997-sesongen vart Ivar Hoff henta inn som hovudtrenar. Han tok med seg Kenneth Nysæther frå Vålerenga. Andre spelarar som kom var Mads Brannstorph, Truls Vaagan og Fredrik Garshol. Hoff vart ingen suksess på Hamar, og 21. mai gjekk han av etter berre seks serierundar. HamKam hadde då fire poeng etter like mange uavgjorde. Knut Hagen vart igjen hovudtrenar, medan Kenneth Nysæther vart selt til Lillestrøm. Laga enda til slutt på niandeplass, med ni sigrar, og berre eitt poeng over nedrykksstreken. Då sesongen var over, gjekk stortalentet Thorstein Helstad til Brann, medan keeper Clas André Guttulsrød gjekk til Bodø/Glimt.

Økonomiske problem

1998 var prega av problem. Før sesongen vart klubben redda frå konkurs av private investorar, og spelarane måtte gå kraftig ned i løn. Knut Hagen fekk etter kvart hjelp av sportsleg leiar Pål Jacobsen som trenar, før Hagen måtte gå av heilt. Før 18. serierunde vart Jacobsen sportsleg leiar igjen, medan dei gamle HamKam-spelarane Terje Kojedal og Viggo Sundmoen tok over, utan at det gjekk noko betre. Laga tapte dei ni siste kampane, hamna på sisteplass og rykte ned til 2. divisjon. Etter sesongen slutta trenarane, og dessutan kaptein Leif Nordli.

Føre 1999-sesongen henta ein inn svenske Conny Karlsson, som tidlegare hadde gjort underverk i Haugesund. HamKam skulle rykke opp, men det så dårleg ut i starten. Tapte for Grei på heimebane i tredje serierunden regnast av supporterane til klubben som den største audmjukinga i den nyare historia til klubben. HamKam låg midt på tabellen etter halvspelt sesong, og Vegard Skogheim, som eigenleg hadde lagt opp, gjorde comeback. Etter at han kom, vann HamKam 14 av dei 16 siste kampane, og rykte opp att med 53 poeng. Midt i sesongen gjekk Stian Berga til Lillestrøm.

Conny Karlsson fortsette som HamKam-trenar i 2000. Han henta inn den tidlegare Haugesund-spelaren Felix Ademola, Kongsvinger-kjempa Charles Berstad og svenske Per Johansson. Målet var å bli eit stabilt førstedivisjonslag, og klubben var nøgd med sjetteplassen. Spesielt med tanke på at dei hadde måtta byte trenar halvveges i sesongen – då spelarane kom til Briskeby før kamp mot Sogndal fekk dei vita at Karlsson var vorte lagt inn på sjukehus med hjarteinfarkt. Assistenttrenar Stein Arne Ingelstad og rekruttrenar Tom Stensrud leia difor laget. Det enda med tap 2-5, noko som òg vart tilfelle i kampen etter – då med Tom Jacobsen som ny hovudtrenar.

Nesten opprykk

Føre 2001-sesongen fekk FF Lillehammer-trenar Svein Cato Bakkemo jobben som klubben sin nye trenar. Han henta fleire spelarar, blant andre keeperen Svein Inge Haagenrud og svensken Glenn Leif Ståhl. Sveinung Fjeldstad kom òg på utlån frå Lillestrøm. Fjeldstad fekk heltestatus etter kampen mot Vålerenga 16. september, då han skåra 3–1-målet på heil volley. Etter kampen leda laget 1. divisjon, og låg lengje an til å rykke direkte opp. I nest siste serierunden skulle dei sikre opprykka mot Skeia, og klubben sette opp gratis supporterbusser, men tapte 1-4 etter blant anna å ha bomma på to straffespark og fått ein spelar utvist. Sjølv med siger mot Aalesund i siste serierunden vart det tredjeplassen, to poeng bak Vålerenga og Start. I kvaliken vart Bryne for sterke, og HamKam tapte samanlagt 0-3.

Med ein slik sesong var målet for 2002 klårt – opprykk til Tippeligaen. Espen Haug, Espen Olsen og Marius Gullerud kom til klubben. Men sesongen vart likevel særs skuffande for både supporterar og spelarar. HamKam enda på åttande plassen, og Bakkemo måtte slutte som trenar. Klubben sleit igjen med dårleg økonomi, og etter sesongen måtte fleire spelarar gå.

2003–2005: Tida under Ståle Solbakken

Ham-Kam-spelarne takkar supporterane etter den siste kampen i 2004-sesongen borte mot Odd.

Foto: Torstein Frogner

I 2003 rykte klubben igjen opp til Eliteserien, no med Ståle Solbakken som trenar. Høgdepunktet i 2004-sesongen var laget sitt overtydande 2–0-siger over Rosenborg, og knivinga med topplaga om ein plass blant dei fire beste i serien. Dei mørkaste augneblunkane til sesongen var då HamKam-spelaren Sveinung Fjeldstad vart teke i doping 14. mai, som den første i eliteserien nokosinne. HamKam enda til slutt på ein god femteplass, på trass av at dei hadde eit av dei minste budsjetta til serien.

Forventningane var store føre 2005-sesongen, og vart ikkje mindre med 3–1-siger over Vålerenga i første serierunden. Men med fleire tap og mange langtidsskader måtte HamKam likevel kjempe for å halde plassen i Tippeligaen, og enda til slutt på 10. plass. Tida under Ståle Solbakken gav mange trua på at HamKam var gjeve ein ny start, og optimismen var større enn på lengje. Blant tilhengarane fekk Solbakken såleis tilnamnet «Salvatore» på grunn av innsatsen sin i klubben, både sportsleg og for å byggje opp ein sunn og profesjonell kultur innover i organisasjonen.

I både 2004 og 2005 såg gjennomsnittleg fleire enn 5500 menneske heimekampane på Briskeby, noko klubben ikkje hadde vore i nærleiken av på fleire tiår. Som følgje av den store oppslutninga, og dessutan krav frå Noregs Fotballforbund, melde behovet for eit nytt stadion seg. I løpet av vinteren vart det vedteke å byggje nye tribunar rundt den eksisterande grasmatta, eit prosjekt som skulle vere endeleg ferdig i 2007, seinare utsett til seriestart 2008. Økonomien til klubben var òg solid, blant anna takka vere lønsame sal av spelarar som Petter Vaagan Moen og Jarl André Storbæk for høvesvis ti og fem millionar kroner. Spelarsala var sterkt medverkande til at HamKam gjekk med 10,9 millionar kroner i overskot i 2005. Desse to spelarne, og dessutan Espen Olsen, fekk òg debutere på A-landslaget som følgje av innsatsen sin i HamKam med Solbakken som trenar.

2006: Ny trenar, store utskiftingar i stallen, nedrykk

Etter 2005-sesongen avslutta Ståle Solbakken kontrakten eitt år før tida for å bli ny hovedtrenar i FC København. Dermed vart Frode Grodås tilsett som ny hovedtrenar, og Lars Tjærnås vart ny sportssjef. I likskap med Solbakken hadde ikkje Grodås nokon tidlegare røynsle som fotballtrenar på toppnivå då han fekk ansvaret. I tillegg til nye trenarar var det store utskiftinger i spelarstallen føre 2006-sesongen. Nøkkelspelarar som Jarl André Storbæk, Petter Vaagan Moen, kaptein Peter Sørensen, Glenn Leif Ståhl, Eddie Gustafsson, Kenneth Dokken, Axel Smeets og Geir Frigård forlét alle klubben.

For å erstatte desse spelarne vart Tommy Øren kjøpt frå Sogndal, Ivar Rønningen, ny førstekeeper, frå RBK og den finske landslagsspelararn Juha Pasoja frå Haka. Rune Buer Johansen var òg tilbake i A-lagstroppen etter blant anna å ha slite med skadar i to år. Tre veker før seriestart vart belgiske Steve Cooreman henta frå Gent, medan ungarske Balázs Nikolov vart klar for klubben berre to veker før seriestart. Som følgje av skadar på to av tre spissar, sikra HamKam òg, berre timar før overgangsvinduet stengte 31. mars, ein avtale med Rapid Wien om å låne austerrikske Roman Kienast fram til sommaren. Han vart seinare kjøpt av klubben då utlånsperioden utløp. Stallen for 2006-sesongen var dermed klår, med seks nye spelarar til å erstatte dei elleve som hadde forlate klubben etter 2005-sesongen. Medan overgangsvindauget var ope på sommaren, forlét Espen Haug klubben til fordel for Hønefoss, medan Morten Bertolt kom til Hamar på utlån frå FC København.

Sjølv om HamKam med dette etter manges meining hadde ein betre spelarstall enn på fleire tiår, og spelarne var lite skadd samanlikna med særleg 2005-sesongen, greidde laget aldri å kome seg vekk frå nedre halvdel av tabellen. Klubben låg på 9.–10. plass gjennom store delar av sesongen. Høgdepunkta var sigrane mot gullvinner Rosenborg, 3-0 på Lerkendal, og dåverande serieleiar Brann, 4–0 på Briskeby. Etter 1–5-tap mot Stabæk i siste serierunden vart det klårt at HamKam enda på 1tredjeplass, og klubben rykte dermed direkte ned til Adeccoligaen – for sjuande gongen. Som eit resultat av dette kom klubben og dåverande hovedtrenar Frode Grodås til semje om å avslutte samarbeidet etter ein kort evalueringsprosess 8. november 2006.

Kampen mellom Hamarkameratene og Løv-Ham i 9. serierunde i Adeccoligaen 2007 på Briskeby

Foto: Thomas Andersen

Ny og gammel tribune på Briskeby i april 2009.

Foto: Cato Edvardsen

2007–2008: Erlandsen, opprykk og nytt stadion

Veka etter, 13. november, vart det kunngjort at Arne Erlandsen overtok jobben som hovudtrenar. Med seg som assistenttrenar og spelarutviklar fekk han den tidlegare HamKam-spelaren Vegard Skogheim. Erlandsen og Skogheim kom frå stillingar som hovedtrenar i høvesvis IFK Göteborg og Kongsvinger IL. Lars Tjærnås fortsette som sportssjef. Fleire spelarar forlét HamKam i løpet av vinterpausen, blant desse Morten Bertolt, Ramiro Corrales og Rune Buer Johansen. Samstundes kom David Mannix til klubben frå Liverpool FC, Frode Bjørnevik frå Eidsvold Turn og Thomas Øverby frå Hønefoss.

Ved halvspelt sesong i byrjinga av juli låg HamKam på andreplass i Adeccoligaen. Det vart òg starta riving av eit par hus rundt Briskeby gressbane for å førebu bygginga av nytt stadion. Av spelarendringar kom klubben til semje med Balázs Nikolov om å avslutte samarbeidet, medan Tom Kristoffersen (frå Eidsvold Turn) og Martin Husár (på lån frå Lillestrøm) vart henta inn då overgangsvinduet opna igjen 1. juli. Kenneth Dokken kom på lån til klubben frå Strømsgodset ut 2007-sesongen. 20. august vart angrepsspelararn Espen Olsen selt til Stabæk, medan Olav Tuelo Johannesen vart henta inn på lån ut sesongen frå Sandefjord rett før overgangsvinduet stengte 1. september.

Etter 6–0-sigeren over Mandalskameratene på Briskeby 28. oktober vart det klårt at klubben rykte opp til Tippeligaen med andreplass i serien, etter å ha kjempa i toppen av tabellen i store dele av sesongen. Hamarkameratene sette forresten ny scoringsrekord i dei to øvste divisjonane med sine 82 mål i løpet av sesongen.^[2] Etter sesongslutt skreiv HamKam kontrakt med blant anna Arnar Førsund (frå Vålerenga), Jon Masalin (frå Notodden) og Olivier Karekezi (frå Helsingborgs IF). Martin Husár, Kenneth Dokken og Olav Tuelo Johannesen drog forresten tilbake til sine respektive klubbar etter at utlånsperioden var over.

Sesongen enda nok ein gong med nedrykk. HamKam vann berre fem kampar, mot Viking, Rosenborg, Strømsgodset, Aalesund og Lyn. 2–1-sigeren mot Rosenborg, der den lokale helten Marcus Pedersen skåra i siste speleminutt vart ståande som høgdepunktet i sesongen. Den brasilianske nyervervinga Leonardo Ferreira da Silva kom i fokuset til media under kampen mot Fredrikstad 18. august då han skalla ned FFKs Abgar Barsom. Da Silva hevda det var tilfeldig. Doms- og sanksjonsutvalget var til dels samd, men han måtte likevel sone to kampar.^[3] I august kom kroaten Ante Vitaic og vart raskt populær. Han skåra to mål direkte frå cornerflagget, og fekk òg orden på midtbanen.

2009–2010: Utskiftingar, nedrykk og økonomiske problem

Før sesongen vart det gjort store utskiftningar i administrasjonen til HamKam. Klubbdirektør sidan 1999, Truls Haakonsen, slutta til fordel for Vålerenga, medan styreleiar Erik Stensrud òg trekte seg. Tor Rullestad erstatta Haakonsen, medan tidlegare statsråd Morten Andreas Meyer vart ny styreleiar. Òg sportsjef Lars Tjærnås kunngjorde at han slutta i HamKam. Nye spelarar som vart henta inn var unggutten Thomas Lehne Olsen frå Moelven IL Fotball, og dessutan Tippeligaveteranene Olav Råstad og Jørgen Jalland frå høvesvis Bodø/Glimt og Vålerenga. 11. juni, etter fleire middelmådige resultat og misnøye frå både eigne spelarar, lokalpresse og supporterar, vart HamKam og Erlandsen samde om å avslutte samarbeidet. Han vart erstatta umiddelbart av Erlandsens assistent og tidlegare klubbprofil Vegard Skogheim.^[4]

I september var klubben på randa av konkurs, men klarte å samle inn nok pengar til å halde det gåande ut sesongen.^[5] Færre tilskodarar på heimekampane enn budsjettert, og dessutan at dei ikkje fekk selt verken spelarar eller eigedom var blant grunnane til at budsjettet ikkje heldt. Dessutan hadde det tidlegare vore ein dårleg betalingskultur på Briskeby. Sportsleg gjekk det òg dårleg, og éin serierunde før slutt vart det klårt at HamKam rykte ned til andre divisjonen. HamKam var igjen tilbake i 2. divisjon, slik dei òg var i 1999. Konsekvensane av nedrykka var at det vart kutta i mengder stillingar i administrasjonen, og at klubben valde å setje eit lønnstak på spelarlønningane til 200 000 og dessutan reforhandle alle spelarkontraktar. Følgjene vart at fleire spelarar anten valde å forlate klubben eller fekk kontrakten sin sagt opp, og dermed stod fritt til å forhandle med andre klubbar. Med ein klubb nærast ribba for spelarar, vart fleire unge spelarar henta opp frå rekruttlaget, og saman med etablerte spelarar som Ivar Rønningen og Vegar Bjerke (som valde å fortsetje) skulle desse unggutane utgjere grunnstammen i sesongen som skulle kome. Òg Lars Eirik Bredvold og dessutan dei tidlegare HamKam-spelarane Hai Lam og Pål Ekeberg Schjerve vart henta inn frå Nybergsund.

Treningskampane som oppkjøringa til neste sesong starta bra med 8 sigrar, 2 uavgjorde og eitt tap (0-1 mot Lørenskog). Klubben hadde serieopning 19. april mot Tromsø 2 og tapte kampen 0-1 føre snaut 1700 tilskodarar. Etter fem kampar stod laget med 2-0-3 og hadde tapt 3 av 3 moglege heimekampar og låg i botnsjiktet av tabellen. 1–2-tapet heime mot veslebror Brumunddal vart rekna som det mest audmjukande tapet for klubben nokosinne. 4–0-sigeren heime mot KFUM gav derimot ny optimisme og Kamma nærma seg meir og meir serieleiaren Raufoss. I bortekampen mot nemnde Raufoss 29. august vann HamKam 4-1, med fire mål av 19-åringen Thomas Lehne Olsen, og HamKam låg på tabelltopp.

Ut sesongen vart det aldri skikkeleg spennande om opprykket, sjølv om KFUM dei siste kampane berre var nokre få poeng bak. HamKam sikra opprykket i siste seriekampen 23. oktober heime mot Lørenskog, der dei vann med sifra 6-0 føre over 3000 tilskodarar. HamKam vann dermed 2. divisjon, avdeling 4 med 59 poeng, berre tre poeng føre KFUM. Av spelarar som markerte seg i 2010-sesongen var spissane Thomas Lehne Olsen og Pål Alexander Kirkevold for høvesvis 26 og 19 mål, og dessutan midtstopparen Edmir Asani, som spelte alle kampar.

Etter at optimismen med opprykka hadde sett seg, kom den store overaskinga 21. desember då styrt vedteke å attrå klubben konkurs, og dessutan stille plassane sine til disposisjon på grunnlag av likviditetsutfordringar og vanskar med å gå i balanse med reknskapet for 2010.^[6] Denne meldinga kom berre ei vekes tid etter at klubben hadde fått tildelt 8,5 millionar kroner av Hamar kommune for å dekke uteståande gjeld knytt til selskapa rundt stadionanlegget Briskeby.^[7] Etter nokre dagar med avisoppslag, lesarinnlegg og leiarkommentarar i lokalpressen, vart det klart at klubben gjennom ein redningspakke var redda av næringslivet og privatpersonar i Hamar og omegn.^[8]

2011–2012: Tilbake til kvardagen

Etter at HamKam vart redda frå konkurs på tampen av 2010, vart klubben dermed klar for Adeccoligaspel i 2011. Gjennom redningspakken som vart presentert, vart det endå lagt fram føringar frå næringslivet om at den lokale profilen skulle fortsetje som sesongen før, og at det primært skulle satsast på lokale og regionale talentar. Òg på toppnivå i klubben vart det gjort nye forandringar som følgje av at det gamle styret hadde stilt plassane sine til disposisjon, og eit nytt styre vart sett med den tidlegare daglege leiaren Tor Rullestad som ny styreleiar.^[9] Av nye speleforsterkningar før sesongen starta vart midstopperen Oddbjørn Lie henta inn frå Hødd. Sesongoppkjøringa starta med treningskampar mot lokal motstand, og med unntak av kampen mot Vålerenga (som enda med siger 4–1), var resultata på det jamne og prega av vinterpausen.

HamKam rauk ut av Noregsmeisterskapen i andre runde mot Byåsen, men i serien var laget i medvind og i den 13. serierunden låg HamKam på førsteplass. Haustsesongen starta derimot med moderate resultat, men mot slutten av sesongen var laget i opprykkskampen heilt til dei to siste serierundane, då dei tapte stort mot høvesvis Sandefjord heime og Hødd borte. Etter sesongslutt drog både Pål Alexander Kirkevold (Mjøndalen) og Jonathan Borrajo (Red Bull New York), medan den lovande ungguten Emil Dahle skreiv under på ein ny kontrakt. Av nye spelarar kom Anders Emil Nedrebø (Asker) og Ørjan Berg Hansen (Kongsvinger), som begge hadde røynsle frå Adeccoligaspel.

Årets første treningskamp for 2012 enda med tap for Strømsgodset, og i det store og heile vart resultata gjennom dei komande treningskampane på det jamne. HamKam var forresten òg på La Manga, der dei for første gongen stifta kjennskap med den spanske klubben Albacete Balompié, som sist spelte i Primera División i 2004/2005-sesongen. I mellomtida kom òg klubben sin tredje nysignering, då kantspelaren Christer Jensen vart henta inn frå Straumen. Den første seriekampen var heime mot Sandefjord 9. april, i ein kamp som enda med tap 2–3.

Kjende spelarar

• Tore Antonsen
• Petter Belsvik
• Jan Åge Fjørtoft
• Thorstein Helstad
• Pål Jacobsen
• Tom Jacobsen
• Terje Kojedal
• Vegard Skogheim
• Ståle Solbakken
• Finn Thorsen

Landslagsspelarar

Desse spelarane har vore i troppen til det norske herrelandslaget medan dei har vore i Ham-Kam.

#	Namn	Landslagskampar
		I Ham-Kam	Til saman
1.	Terje Kojedal	45	66
2.	Pål Jacobsen	28	42
3.	Finn Thorsen	15	48
4.	Vegard Skogheim	13	13
5.	Tom Jacobsen	11	15
6.	Tore Antonsen	9	9
7.	Jan Åge Fjørtoft	3	71
8.	Jarl André Storbæk	3	4
9.	Tor Inge Smedås	1	2
10.	Cato Erstad	1	1
11.	Stein Karlsen	1	1
12.	Rune Buer Johansen	1	1
13.	Espen Olsen	1	1

I serien 1968–2006

Ham-Kam frå Landsserien til Tippeligaen					Tilskuartal
År	Plassering (poeng)	Divisjon	Trenar	Toppscorar	Gjennomsnitt	Flest	Motstandar	Færrast	Motstandar
1968	3. (18)	2. divisjon	–	–	–	–	–	–	–
1969	1. (22)	2. divisjon	Arne Olsen	–	–	–	–	–	–
1970	3. (23)	1. divisjon	–	Kai Nyland (10)	5 076	–	–	–	–
1971	6. (21)	1. divisjon	–	Stein Karlsen Kai Nyland (begge 5)	4 515	–	–	–	–
1972	9. (20)	1. divisjon	–	Stein Karlsen Kai Nyland (begge 5)	3 936	–	–	–	–
1973	4. (25)	1. divisjon	Alan Brown	Stein Karlsen (17)	3 795	–	–	–	–
1974	6. (22)	1. divisjon	–	Stein Karlsen (10)	3 181	–	–	–	–
1975	1. (25)	2. divisjon	–	–	–	–	–	–	–
1976	7. (21)	1. divisjon	Finn Salvesen	Pål Jacobsen (15)	4 876	–	–	–	–
1977	10. (18)	1. divisjon	–	Pål Jacobsen (14)	4 701	–	–	–	–
1978	2. (23)	2. divisjon	Finn Thorsen	–	–	–	–	–	–
1979	10. (18)	1. divisjon	–	Pål Jacobsen (8)	4 091	–	–	–	–
1980	1. (34)	2. divisjon		–	–	–	–	–	–
1981	6. (22)	1. divisjon	–	Tor Arne Granerud (7)	3 594	–	–	–	–
1982	5. (24)	1. divisjon	–	Tor Arne Granerud (11)	3 719	–	–	–	–
1983	12. (10)	1. divisjon		Bjørn Skjønsberg (4)	3 062	–	–	–	–
1984	2. (29)	2. divisjon	Sven-Agne Larsson	–	–		–	–	–
1985	1. (34)	2. divisjon	Sven-Agne Larsson og Finn Thorsen	–	–	–	–	–	–
1986	5. (24)	1. divisjon	Tom Jacobsen og Peter Mykleset	Jan Åge Fjørtoft (7)	3 166	–	–	–	–
1987	10. (29)	1. divisjon	Tom Jacobsen og Peter Mykleset	Jan Åge Fjørtoft (10)	2 718	–	–	–	–
1988	2. (47)	2. divisjon	Hasse Karlsson	–	–	–	–	–	–
1989	2. (42)	2. divisjon	Hasse Karlsson	–	–	–	–	–	–
1990	3. (43)	2. divisjon	Alf Inge Notkevich	–	–	–	–	–	–
1991	1. (51)	1. divisjon (nytt namn)	Peter Engelbrektsson	–	–	–	–	–	–
1992	10. (20)	Tippeligaen	Peter Engelbrektsson	Petter Belsvik (7)	3320	–	–	–	–
1993	5. (33)	Tippeligaen	Peter Engelbrektsson	Petter Belsvik (16)	3 537	–	–	–	–
1994	8. (26)	Tippeligaen	Peter Engelbrektsson	Stein Arne Ingelstad (7)	3 162	–	–	–	–
1995	13. (27)	Tippeligaen	Peter Engelbrektsson	Thorstein Helstad Jørn Holmen Atle Maurud Darko Nestorovic Leif Nordli (alle 4)	2 608	–	–	–	–
1996	4. (41)	1. divisjon	Knut Hagen	Atle Maurud (20)	–	–	–	–	–
1997	9. (35)	1. divisjon	Ivar Hoff (fekk sparken) Knut Hagen	Mads Brannstorph Thorstein Helstad Thomas Øverby (alle 5)	1 010	2 982	Vålerenga	480	Harstad
1998	14. (19)	1. divisjon	Knut Hagen (måtte gå) Pål Jacobsen (sportsleg leiar) Terje Kojedal og Viggo Sundmoen	Atle Maurud Thomas Øverby (begge 4)	758	1 438	Aalesund	193	Eik Tønsberg
1999	1. (53)	2. divisjon	Conny Karlsson	Atle Maurud (18)	917	1 889	Faaberg	353	Grei
2000	6. (38)	1. divisjon	Conny Karlsson (vart sjuk) Stein Arne Ingelstad og Tom Stensrud Tom Jacobsen	Atle Maurud (8)	916	3 058	Raufoss	476	Sandefjord
2001	3. (60)	1. divisjon	Svein Cato Bakkemo	Daniel Novak (12)	2 133	7 872	Vålerenga	1 148	Hødd
2002	8. (41)	1. divisjon	Svein Cato Bakkemo	Sveinung Fjeldstad (14)	1 509	3 103	Strømsgodset	807	Aalesund
2003	1. (63)	1. divisjon	Ståle Solbakken	Espen Olsen (10)	2 263	3 797	Haugesund	1246	Hødd
2004	5. (38)	Tippeligaen	Ståle Solbakken	Geir Frigård (9)	5 580	8 045	Vålerenga	2 476	Viking
2005	10. (31)	Tippeligaen	Ståle Solbakken	Espen Olsen (8)	5 634	8 016	Rosenborg	3 733	Odd Grenland
2006		Tippeligaen	Frode Grodås
2007		Adeccoligaen	Arne Erlandsen

I cupen 1995–2005

Ham-Kam i cupen
År	Dato	Runde	Motstander	H-B	Resultat
1995	10. mai 31. mai 21. juni 26. juli 30. august	1. runde 2. runde 3. runde 4. runde Kvartfinale	Skreia L/F Hønefoss Sogndal IL Strømsgodset IL Hødd	B B H H B	1–2 1–2 2–0 3–2 (2–2) 3–2 (1–0)
1996	22. mai 12. juni 27. juni 17. juli	1. runde 2. runde 3. runde 4. runde	Vardal Kjelsås Nardo Tromsø IL	B B H B	1–4 (1–2) 0–5 1–0 (0–0) 7–0
1997	22. mai 11. juni 25. juni	1. runde 2. runde 3. runde	Nybergsund Ullern Lillestrøm	B H B	1–3 (1–2) 2–1 (0–0) 3–0 (2–0)
1998	23. april 13. mai 4. juni 15. juli	1. runde 2. runde 3. runde 4. runde	Tynset Strømmen IF Sogndal IL Moss FK	B B H H	1–2 (1–1) 1–4 (1–1) 4–3 (3–3) 0–1 (0–0)
1999	5. mai 20. mai	1. runde 2. runde	Lørenskog Gjøvik-Lyn	H B	2–1 (1–1) 2–1 (0–0)
2000	25. mai 7. juni 28. juni	1. runde 2. runde 3. runde	FF Lillehammer L/F Hønefoss Lillestrøm	B B H	0–1 (0–0) 0–3 (0–1) 2–4 (0–2)
2001	9. mai 12. juni	1. runde 2. runde	FL Fart Oslo Øst	H B	5–0 (1–0) 3–2 (1–1)
2002	23. mai 12. juni	1. runde 2. runde	Ringsaker IF Nybergsund	B B	0–8 (0–2) 3–2 (1–2)
2003	7. mai 21. mai 5. juni	1. runde 2. runde 3. runde	Groruddalen BK Skjetten SK Lyn	B H H	0–8 (0–3) 2–1 (1–0) 2–3 (1–1)
2004	5. mai 26. mai 9. juni 23. juni 14. august	1. runde 2. runde 3. runde 4. runde Kvartfinale	Stryn Fotball Brumunddal Skeid Mandalskameratene Lyn	B B H B B	0–1 (0–0) 2–7 (2–1) 4–3 (1–0) 0–2 (0–2) 3–1 (1–0)
2005	11. mai 19. mai 15. juni 29. juni 21. august	1. runde 2. runde 3. runde 4. runde Kvartfinale	Elverum FF Lillehammer Sogndal IL Bryne Hønefoss BK	B B B H B	0–7 (0–4) 0–4 (0–3) 0–1 (0–0) 2–0 (0–0) 4–0 (2–0)

Statistikk

• Beste serieprestasjon: Tredjeplass i 1970
• Beste cup-prestasjon: Semifinale seks gonger, seinast i 1989
• Største siger heime: 12–0 mot Pors Grenland (28. juli 1991)
• Største siger borte: 0–8 mot Ringsaker IF (23. mai 2003)
• Største tap heime: 0–6 for Bodø/Glimt (1. oktober 1995)
• Største tap borte: 9–1 for Rosenborg (9. september 1995)
• Tilskodarrekord: 11 500 mot Lillestrøm SK (27. mai 1976)
• Flest klubbkampar: Cato Erstad, 506 kampar
• Flest scoringar: Knut Eriksen, 360 mål på 320 kampar

Største tap og største siger gjeld frå 1968-sesongen.

Litteratur

Tor Inge Martinsen har skrive to bøker om klubben:

• Ballbesettelse: fortellinger om fotball, en klubb, en oppvekst
• Vi er grønne – vi er hvite: med Ham-Kam i Tippeligaen 2004

Kjelder

• Delar av denne artikkelen bygger på «Hamarkameratene» frå Wikipedia på bokmål, den 28. mai 2013.
  • Wikipedia på bokmål oppgav desse kjeldene:

2. Hamar Arbeiderblad.no – Erlandsen stolt av norgesrekord^{[daud lenkje]} (Publisert 29. oktober 2007)
3. To kampar for nedskallingen – artikkel hos fotball.aftenposten.no
4. Aftenposten.no – Erlandsen er ferdig (Publisert og vitja 11. juni 2009)
5. Dagbladet.no – HamKam truleg redda frå konkurs (Av Mads Gudim Burheim. Publisert 14. september 2009, vitja 3. mars 2011)
6. Aftenposten.no – HamKam vil attrå seg konkurs – håpar på hjelp (Av Henning Rugsveen, publisert 21. desember 2010, vitja 3. mars 2011)
7. Aftenposten.no – Kommunen reddar HamKam igjen (Av Anette Løberg, publisert 16. desember 2010, vitja 3. mars 2011)
8. Aftenposten.no – HamKam er redda (Av Stein-Erik Stormoen. Publisert 23. desember 2010, vitja 3. mars 2011)
9. Østlendingen.no – Rullestad ny sjef i HamKam (Av Jan Morten Frengstad, publisert 11. januar 2011, vitja 3. mars 2011)

Bakgrunnsstoff

• Brynjulv Gjerdåker: Stiftstad og bygdeby: Hamars historie 1935–1991, Hamar 1998
• Heimeside for Hamarkameratene
• Heimeside for Briskebybanden