27 oktober - Wikiwand

27 oktober is de 300ste dag van het jaar (301ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 65 dagen tot het einde van het jaar.

sep		oktober					nov
<<		1	2	3	4	5	6	7
8	9	10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23	24	25
26	27	28	29	30	31			>>

Gebeurtenissen

Algemeen
- 1275 - Oudste vermelding van de naam Amsterdam in het tolprivilege van de stad.^[1]
- 1492 - Columbus ontdekt Cuba.^[1]
- 1946 - Leo Fender maakt de eerste Fender-versterker in een schuurtje in zijn tuin, de bekende stratocaster e.d. volgen later.^[1]
- 1971 - De naam van de Democratische Republiek Congo wordt veranderd in Zaïre.
- 2005 - Bij een brand in cellencomplex Schiphol komen 11 mensen om het leven. Als gevolg van het onderzoek naar de toedracht treden minister Donner (Justitie) en Dekker (VROM) af.
- 2012 - Bij een busongeval nabij Kerak in Jordanië laten vijf Belgen het leven en valt er een twaalftal gewonden. Een van de slachtoffers was schepen in Wommelgem.

Kunst en cultuur
- 1984 - De eerste live-opvoering van de musical Chess vindt plaats in Londen.^[2]

Media
- 1664 - Eerste publicatie van de Maximen van La Rochefoucauld.
- 1945 - Eerste nummer van het Nederlandse opinieweekblad Elsevier verschijnt.
- 1992 - Frans Bauer (18) verschijnt in het programma All You Need Is Love voor het eerst op de Nederlandse televisie.^[2]
- 1994 - Eerste gebruik van een online reclamebanner.
- 2009 - De Wablieft-prijs gaat naar twee Vlaamse ziekenfondsen omdat zij in de communicatie met hun leden overgestapt zijn van ambtelijke (officiële) taal naar "klare taal".

Infrastructuur
- 2005 - Het grootste vliegtuig ter wereld, de Antonov An-225, landt voor de eerste keer in Nederland.

Oorlog
- 1644 - Tweede Slag bij Newbury in de Engelse Burgeroorlog.^[1]
- 1789 - Slag bij Turnhout tegen de Oostenrijkers.
- 1944 - Bevrijding van Bergen op Zoom door het Canadese leger.
- 1944 - Bevrijding van Tilburg.^[1]
- 1990 - De Belgische regering zet de humanitaire opdracht van de paracommando's in Rwanda stop.
- 2010 - De extremistische beweging Al-Shabaab executeert twee tieners in de Somalische stad Beledweyne, omdat ze gespioneerd zouden hebben.
- 2019 - Leider van IS, Ibrahim Awwad Ibrahim Ali al-Badri al-Samarrai (Abu Bakr al-Baghdadi), komt om tijdens een Amerikaanse operatie in Barisha (Idlib)^[3]

Politiek
- 939 - Edmund I volgt Athelstan op als koning van Engeland.^[1]
- 1979 - De Saint Vincent en de Grenadines worden onafhankelijk van het Verenigd Koninkrijk.
- 1998 - Gerhard Schröder wordt bondskanselier van Duitsland.^[1]
- 1999 - Schietpartij in het Armeense parlement waarbij premier Vazgen Sargsyan en parlementspresident Karen Demirchyan werden vermoord.
- 2013 - Tokyo Sexwale, een Zuid-Afrikaans zakenman en voormalig politicus, wordt op John F. Kennedy International Airport in New York gearresteerd omdat zijn naam op een lijst met terreurverdachten staat. Zijn naam was op die lijst gekomen toen hij lid was van de anti-apartheidsbeweging.^[4]
- 2013 - In Georgië wordt Giorgi Margvelasjvili met 62% van de stemmen tot nieuwe president gekozen, waarmee een einde komt aan het presidentschap van Micheil Saakasjvili die sinds januari 2004 het land leidde. Saakasjvili was na twee termijnen niet herkiesbaar. Met deze verkiezing wordt ook de transitie van een presidentiële- naar een parlementaire republiek voltooid, die was begonnen met de parlementsverkiezingen van 2012. (Lees verder)
- 2017 - Het Catalaans Parlement parlement stemt anoniem over onafhankelijkheid van Catalonië. 82 van de 135 parlementariërs brengen een stem uit: 70 voor onafhankelijkheid, tien mensen stemmen tegen en twee mensen stemmen blanco. Voor de stemming loopt de oppositie uit protest de zaal uit. Na de stemming wordt de onafhankelijkheid uitgeroepen.^[5] De Spaanse senaat geeft daarop toestemming artikel 155 van de Spaanse grondwet in te zetten, waarmee de Catalaanse regering uit de macht gezet kan worden.
- 2019 - Sophie Wilmès wordt de eerste vrouwelijke eerste minister van België.

Recreatie
- 2011 - In het Disneyland Park te Parijs ontspoort een van de achtbaantreinen van de attractie Big Thunder Mountain Railroad.
- 2014 - Attractiepark Toverland sluit de attractie Woudracer voorgoed.

Religie
- 625 - Honorius I wordt Paus.

Sport
- 1952 - Opening van het Estadio Nacional in Lima, Peru.
- 1962 - Zwemster Dawn Fraser uit Australië duikt in Melbourne als eerste vrouw ooit onder de magische grens van één minuut op de 100 meter vrije slag: 59,9 seconden.
- 1965 - De Australische atleet Ron Clarke vestigt het werelduurrecord atletiek in Geelong: in één uur tijd loopt hij 20232 m.
- 2005 - De Duitse schaatsster Gunda Niemann kondigt aan te stoppen met schaatsen.
- 2012 - Opening van de Friends Arena, een multifunctioneel sportstadion, gelegen in Solna, Zweden.
- 2021 - Ronald Koeman krijgt ontslag als trainer van de Spaanse voetbalclub FC Barcelona.^[6]

Wetenschap en technologie
- 1873 - Joseph Glidden vraagt octrooi aan op prikkeldraad.^[1]
- 1904 - Opening van de metro in New York.
- 1961 - De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA lanceert met succes een Saturnus I raket voor een testvlucht.^[7]
- 1987 - Poul Jensen, een Deense astronoom ontdekt de planetoïde (6000) United Nations vanuit het Brorfelde Observatory in Denemarken.^[8] Planetoïde (5900) Jensen draagt zijn naam.^[9]
- 2023 - Lancering van een Sojoez 2.1b raket vanaf Plesetsk Kosmodroom platform 43/3 voor de Kosmos 2570 missie met de Lotos-S1 n°08 spionagesatelliet die deel gaat uitmaken van de Liana constellatie dat voorziet in ELINT activiteiten.^[10]

Geboren

1401 - Catharina van Valois, vrouw van Hendrik VI van Engeland (overleden 1437)
1561 - Mary Sidney, Engels schrijfster (overleden 1621)
1728 - James Cook, Brits kapitein en ontdekkingsreiziger (overleden 1779)
1736 - James Macpherson, Schots dichter (overleden 1796)
1739 - Franz Ignaz Kaa, Duits componist (overleden 1818)
1762 - Gijsbert Karel van Hogendorp, Nederlands conservatief staatsman en auteur (overleden 1834)
1782 - Niccolò Paganini, Italiaans violist en componist (overleden 1840)
1784 - Coenraad van Valkenburg, Nederlands militair, belastingontvanger en bierbrouwer (overleden 1831)
1809 - Petrus Norbertus Donders, Nederlands missionaris in Suriname (overleden 1887)
1811 - Isaac Singer, uitvinder van de naaimachine (overleden 1875)
1842 - Giovanni Giolitti, Italiaans politicus (overleden 1928)
1856 - Kenyon Cox, Amerikaans kunstschilder, illustrator, kunstcriticus en dichter (overleden 1919)
1856 - Albrecht Rodenbach, Belgisch schrijver (overleden 1880)
1858 - Theodore Roosevelt, 26e president van de Verenigde Staten (overleden 1919)
1858 - Waldemar van Denemarken, jongste zoon van de Deense koning Christiaan IX (overleden 1939)
1886 - Robert Falk, Russisch kunstschilder (overleden 1958)
1888 - Han Groenewegen, Nederlands architect (overleden 1980)
1891 - Martien Houtkooper, Nederlands voetballer (overleden 1961)
1892 - Victor E. van Vriesland, Nederlands dichter en criticus (overleden 1974)
1900 - Ko Willems, Nederlands wielrenner (overleden 1983)
1901 - Luis Brunetto, Argentijns atleet (overleden 1968)
1902 - Emil Jónsson, IJslands politicus (overleden 1986)
1902 - Elizabeth Lupka, Duits SS-lid (overleden 1949)
1906 - Jef Dervaes, Belgisch wielrenner (overleden 1986)
1910 - Mark Light, Amerikaans autocoureur (overleden 1975)
1911 - Leif Erickson, Amerikaans acteur (overleden 1986)
1913 - Luigi Piotti, Italiaans autocoureur (overleden 1971)
1914 - Dylan Thomas, Brits schrijver en dichter (overleden 1953)
1917 - Arne Andersson, Zweeds atleet (overleden 2009)
1919 - Herman Kuiphof, Nederlands sportverslaggever (overleden 2008)
1922 - Michel Galabru, Frans acteur (overleden 2016)
1922 - Carlos Andrés Pérez, Venezolaans politicus (overleden 2010)
1923 - Roy Lichtenstein, Amerikaans pop-artkunstenaar (overleden 1997)
1927 - Dominick Argento, Amerikaans componist (overleden 2019)
1927 - Ed Benguiat, Amerikaans letterontwerper (overleden 2020)
1928 - Vicente Jayme, Filipijns minister en topman (overleden 2013)
1930 - Wim Quist, Nederlands architect (overleden 2022)
1931 - Nawal el Saadawi, Egyptisch gynaecologe, schrijfster en politiek activiste (overleden 2021)
1932 - Jean-Pierre Cassel, Frans acteur (overleden 2007)
1932 - Sylvia Plath, Amerikaans dichter (overleden 1963)
1933 - Valentin Borejko, Sovjet-Russisch roeier (overleden 2012)
1933 - Earle Wells, Nieuw-Zeelands zeiler (overleden 2021)
1934 - Paulo César Araújo (Pagão), Braziliaans voetballer (overleden 1991)
1936 - Dave Charlton, Zuid-Afrikaans autocoureur (overleden 2013)
1937 - Michail Moestygin, Sovjet-Russisch voetballer (overleden 2023)
1939 - John Cleese, Brits acteur en komiek
1940 - John Gotti, Amerikaans misdadiger (overleden 2002)
1940 - Georges Vanconingsloo, Belgisch wielrenner (overleden 2002)
1941 - Tony Ronald (Siegfried André Den Boer Kramer), Nederlands zanger (overleden 2013)
1942 - Lee Greenwood, Amerikaans countryzanger
1942 - Janusz Korwin-Mikke, Pools politicus
1942 - Philip Catherine, Belgisch jazzgitarist
1944 - Marilou Mermans, Belgisch actrice
1944 - Don Partridge, Brits zanger en songwriter (overleden 2010)
1945 - Luiz Inácio Lula da Silva, Braziliaans politicus
1946 - Ivan Reitman, Slowaaks-Canadees filmregisseur en -producent (overleden 2022)
1947 - Gunter Demnig, Duits beeldend kunstenaar
1948 - Ronald Tolman, Nederlands beeldend kunstenaar
1949 - Ella Schadd-de Boer, Nederlands burgemeester
1949 - Garry Tallent, Amerikaans rockmuzikant en muziekproducent
1950 - Cees Priem, Nederlands wielrenner en ploegleider
1952 - Roberto Benigni, Italiaans acteur en regisseur
1952 - Brigitte Engerer, Frans pianiste (overleden 2012)
1952 - Francis Fukuyama, Amerikaans politicoloog en auteur
1952 - Antônio Fernandes Quintino (Toninho Quintino), Braziliaans voetballer
1954 - Mike Kelley, Amerikaans kunstenaar (overleden 2012)
1956 - Auke Kok, Nederlands journalist en publicist
1957 - Cilly Dartell, Nederlands televisiepresentatrice (overleden 2023)
1957 - Glenn Hoddle, Engels voetballer en voetbaltrainer
1957 - Guy Nulens, Belgisch wielrenner
1958 - Simon le Bon, Brits muzikant
1958 - Manu Katché, Frans muzikant en songwriter
1958 - Jonathan Shapiro, Zuid-Afrikaans cartoonist
1959 - Víctor Luna, Colombiaans voetballer en voetbaltrainer (overleden 2024)
1960 - Oleg Bryjak, Kazachs-Duits bas-bariton (overleden 2015)
1961 - Katelijne Verbeke, Belgisch actrice
1961 - Carl zu Wied, Duits graaf, graaf, 8e vorst zu Wied (overleden 2015)
1963 - Lou, Duits popzangeres
1964 - Martin van Duren, Nederlands voetballer
1965 - Oleg Kotov, Oekraïens kosmonaut
1965 - Stefan Prein, Duits motorcoureur
1966 - Marjolein Beumer, Nederlands actrice
1966 - Gabber Piet (Piet van Dolen), Nederlands zanger
1966 - Nicole Petignat, Zwitsers voetbalscheidsrechtster
1967 - Joey Starr, Frans rapper
1967 - Scott Weiland, Amerikaans muzikant (overleden 2015)
1968 - Jan-Hein Kuijpers, Nederlands advocaat
1969 - Liu Wei, Chinees tafeltennisster
1970 - Alain Boghossian, Frans voetballer
1971 - Martin Lauret, Nederlands atleet
1971 - Theodoros Zagorakis, Grieks voetballer
1972 - Santiago Botero, Colombiaans wielrenner
1972 - Larisa Kroeglova, Russisch atlete
1972 - Maria Mutola, Mozambikaans atlete
1972 - Anke Van dermeersch, Belgisch politicus
1973 - Semmy Schilt, Nederlands kickbokser
1976 - Ariel Ibagaza, Argentijns voetballer
1976 - Thomas Jäger, Duits autocoureur
1976 - Sebastián Firpo, Argentijns volleyballer
1977 - Attje Kuiken, Nederlands politica
1978 - Vanessa-Mae, Brits violiste
1979 - Aljaksandr Koetsjynski, Wit-Russisch wielrenner
1979 - Renate Verbaan, Nederlands presentatrice
1980 - Ondřej Bank, Tsjechisch alpineskiër
1980 - Václav Noid Bárta, Tsjechisch zanger
1980 - Bartosz Huzarski, Pools wielrenner
1980 - Mike Zonneveld, Nederlands voetballer
1981 - Justin Rain, Canadees acteur
1981 - Kristi Richards, Canadees freestyleskiër
1983 - Marko Dević, Oekraïens voetballer
1983 - Vince van Reeken, Nederlands toetsenist en bandlid
1984 - Kelly Osbourne, Brits televisiepersoonlijkheid, actrice en zangeres
1986 - Dickson Chumba, Keniaans atleet
1986 - Soufiane Touzani, Nederlands straatvoetballer
1987 - Juha Hakola, Fins voetballer
1987 - Sandi Putros, Deens voetbalscheidsrechter
1989 - Barry Maguire, Nederlands voetballer
1991 - Adam Helcelet, Tsjechisch atleet
1991 - Giovanni Kemper, Nederlands zanger, danser en acteur
1992 - Karolína Erbanová, Tsjechisch schaatsster
1992 - Guusje Steenhuis, Nederlands judoka
1996 - Florent Mabille, Belgisch atleet
1997 - Lonzo Ball, Amerikaans basketballer
1997 - Mitzi Jonelle Tan, Filipijns klimaatactiviste
1999 - Amy Tinkler, Brits gymnaste
2000 - Jay-Ronne Grootfaam, Nederlands drillrapper (overleden 2019)
2000 - Noor Omrani, Nederlands hockeyster
2001 - Michael Belov, Russisch autocoureur
2003 - Joshua Dürksen, Paraguayaans-Duits autocoureur

Overleden

312 - Maxentius (35?), Keizer van Rome
939 - Æthelstan (44), Engels koning
1271 - graaf Hugo IV van Bourgondië (60), Frans kruisvaarder
1312 - graaf Jan II van Brabant (37)
1439 - Albrecht II (rooms-koning) (42)
1449 - Ulug Bey (42), islamitisch heerser en astronoom
1485 - Rudolf Agricola (42), Nederlands humanist
1505 - Ivan III (65), Russisch tsaar
1605 - Akbar de Grote (Jalaluddin Muhammad Akbar) (63), Keizer van het Mogolrijk
1675 - Gilles Personne de Roberval (73), Frans wiskundige
1681 - Jean Baptiste de Champaigne (49), Zuid-Nederlandse kunstschilder
1700 - Jean de Rancé (74), Frans priester en abt
1830 - Douwe de Hoop (30), Nederlands beeldend kunstenaar
1840 - Dominicus Franciscus du Bois (39), Zuid-Nederlands kunstschilder en tekenaar
1883 - Louis Breguet (78), Frans horlogemaker en natuurkundige
1922 - Hugo Verriest (61), Belgisch schrijver
1927 - Albert Champion (49), Frans wielrenner en constructeur
1941 - Thomas Louis Heylen (85), Belgisch bisschop van Namen
1953 - Eduard Künneke (68), Duits opera- en operettecomponist
1954 - Auguste Broos (59), Belgisch atleet
1958 - Carel Gerretson (74), Nederlands dichter (ps. Geerten Gossaert), essayist, historicus en politicus
1965 - Frans Luitjes (21), Nederlands atleet
1969 - Eric Maschwitz (68), Brits auteur, componist, dramaticus en scenarist
1970 - Zdeněk Šimek (43), Tsjechisch beeldhouwer
1976 - José Yulo (82), Filipijns advocaat, rechter en politicus
1977 - James M. Cain (85), Amerikaans schrijver
1980 - Steve Peregrin Took (31), Brits drummer en singer-songwriter
1990 - Xavier Cugat (90), Spaans muzikant
1990 - Ugo Tognazzi (68), Italiaans filmacteur, regisseur en scenarioschrijver
1991 - Pyke Koch (90), Nederlands kunstschilder
1994 - Nicolas Roussakis (60), Amerikaans componist
1996 - Oswaldo Rolla (Foguinho) (87), Braziliaans voetballer
1998 - Reidar Kvammen (84), Noors voetballer en voetbaltrainer
1998 - Winnie van Weerdenburg (52), Nederlands zwemster
2002 - Tom Dowd (77), Amerikaans geluidstechnicus en muziekproducent
2003 - Hank Beenders (87), Nederlands-Amerikaans basketballer
2003 - Johnny Boyd (77), Amerikaans autocoureur
2004 - Cornelis Graafland (76), Nederlands predikant
2004 - Olavi Laaksonen (83), Fins voetballer en voetbalcoach
2004 - Paulo Sérgio Oliveira da Silva (30), Braziliaans voetballer
2005 - Derk Snoep (70), Nederlands museumdirecteur
2007 - Hector Gosset (81), Belgisch atleet
2007 - Pierre Janssen (81), Nederlands journalist, museumdirecteur en televisiepresentator
2007 - Henk Vredeling (82), Nederlands verzetsstrijder, landbouwkundige en politicus
2008 - Es'kia Mphahlele (88), Zuid-Afrikaans schrijver, literatuurwetenschapper, kunstactivist en humanist
2010 - Néstor Kirchner (60), Argentijns president
2012 - Hans Werner Henze (86), Duits componist
2013 - Olga Gyarmati (89), Hongaars atlete
2013 - Lou Reed (71), Amerikaans musicus en zanger
2014 - Reintje Venema (92), Nederlands tekenares en illustratrice
2015 - Fernand Auwera (85), Belgisch auteur
2015 - Betsy Drake (92), Amerikaans actrice
2015 - Dominique Struye de Swielande (68), Belgisch diplomaat
2016 - Takahito (100), Japans prins
2017 - Hans Kraay sr. (81), Nederlands voetballer en voetbaltrainer
2017 - Jan Schoenaker (94), Nederlands glazenier en kunstschilder
2018 - Ron de Rijk (66), Nederlands sportverslaggever
2020 - Dick Mulderij (71), Nederlands voetballer
2021 - Paul Smart (78), Brits motorcoureur
2021 - Frans Vanistendael (79), Belgisch jurist, hoogleraar en decaan
2022 - Rob Herwig (87), Nederlands schrijver
2023 - Li Keqiang (68), Chinees politicus
2023 - Jeannine Leduc (84), Belgisch politica
2023 - Viktor Mamatov (86), Sovjet-Russisch biatleet
2023 - Jan Veenstra (81), Nederlands voetballer
2024 - Albert Blees (62), Nederlands schaker
2024 - Hans Kemna (84), Nederlands casting-director
2024 - Yaacov Turner (89), Israëlisch politicus

Viering/herdenking

Saint Vincent en de Grenadines - Onafhankelijkheidsdag
Rooms-Katholieke kalender:
- Heilige Elesbaan (van Ethiopië) († 555)
- Heilige Frumentius en Aedisius († c. 380)
- Zalige Emelina van Boulancourt († 1178)
- Zalige Antoinette van Brescia († 1507)

Samenvatten

Perspectief

Nederland

Meer informatie Officiële records, Landelijke records ...

*Dagrecords*^[11]
	Officiële records			Landelijke records
Gebeurtenis	Jaar	Extreem	Locatie	Jaar	Extreem	Locatie
Laagste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	1950	−0,4	De Bilt	1950 2003	−0,5 −0,5	Maastricht Heino
Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	2005	16,1	De Bilt	2022	18,6	Maastricht
Laagste minimumtemperatuur (°C)	1950	−5,0	De Bilt	1922	−6,5	Maastricht
Hoogste minimumtemperatuur (°C)	1927	13,3	De Bilt	1937	15,1	Maastricht
Laagste maximumtemperatuur (°C)	1985	4,3	De Bilt	1985	2,0	Maastricht
Hoogste maximumtemperatuur (°C)	2005	20,8	De Bilt	1937	25,2	Maastricht
Hoogste uurgemiddelde windsnelheid (m/s)	1959	18,0	De Bilt	2002	28,0	Vlissingen, IJmuiden
Hoogste windstoot (m/s)	1959	28,3	De Bilt	2002	41,0	Vlissingen
Langste zonneschijnduur (uur)	1997	9,1	De Bilt	1991 1997	9,2 9,2	Herwijnen Arcen, Hupsel, Twenthe
Langste neerslagduur (uur)	1935	16,4	De Bilt	1935	16,4	De Bilt
Hoogste etmaalsom van de neerslag (mm)	2002	26,0	De Bilt	1998	47,7	Hoogeveen
Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid (%)	1936	58	De Bilt	1937	47	Maastricht
Laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	1959	972,6	De Bilt	1959	968,8	De Kooy
Hoogste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	1971	1039,3	De Bilt	1971	1041,5	Eelde
Officiële records worden altijd gemeten op het KNMI-weerstation in De Bilt. Landelijke records kunnen worden gemeten op elk officieel KNMI-weerstation in Nederland.

Sluiten

Uitzonderlijke gebeurtenissen

1921 - Laatste officiële zachte dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 15 °C in De Bilt)
1923 - Laatste officiële zachte dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 15 °C in De Bilt)
1937 - Laatste officiële warme dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 20 °C in De Bilt)
1959 - Officieel maandrecord laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau in hPa van oktober gemeten in De Bilt: 972,6
1959 - Landelijk maandrecord laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau in hPa van oktober gemeten in De Kooy: 968,8
1972 - Laatste officiële zachte dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 15 °C in De Bilt)
1988 - Laatste officiële zachte dag van het jaar (maximumtemperatuur ≥ 15 °C in De Bilt)
2023 - Officieel langste neerslagduur in uren van oktober dit jaar gemeten in De Bilt: 13,8
2023 - Landelijk langste neerslagduur in uren van oktober dit jaar gemeten in Heino: 16,1

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.