Weerstatistieken oktober Nederland en België

Deze pagina bevat de gemiddelde waarden en de uitzonderlijke gebeurtenissen op weergebied in de maand oktober in Nederland en België, zoals geregistreerd door respectievelijk de KNMI-weerstations in Nederland en het KMI in Ukkel, België.

Weerstatistieken maand oktober in Nederland 1901-2023

Gemiddelden

Langjarige gemiddelden in het tijdvak 1991-2020.

	De Bilt	Eelde	Rotterdam	Maastricht
Gemiddelde temperatuur (°C)	10,9	10,3	11,4	11,0
Gemiddelde minimumtemperatuur (°C)	7,1	6,3	7,6	7,3
Gemiddelde maximumtemperatuur (°C)	14,8	14,2	14,9	14,8
Dagen met maximumtemperatuur ≥ 20 °C	1,9	1,5	1,9	3,2
Gemiddelde relatieve vochtigheid (%)	86,2	87,6	84,9	83,9
Gemiddelde neerslagduur in % van de tijd	8,1	8,3	8,4	7,0
Gemiddelde neerslaghoeveelheid (mm)	81,1	71,4	87,3	63,6
[1]

Extremen

Hieronder volgen ranglijsten voor de hoogste en laagste gemiddelde temperatuur, de grootste en laagste neerslagsom en het grootste en laagste aantal uren zonneschijn, zoals gemeten op het KNMI-station in De Bilt tussen 1901 en 2023. De lijst van maandrecords is samengesteld uit de beschikbare gegevens van de genoemde stations.

#	Hoogste gemiddelde temperatuur in °C		Grootste neerslagsom in mm		Grootste aantal uren zonneschijn		#
1.	2001	14,2	2023	219,9	1920	189,1	1.
2.	2006	13,6	1932	193,4	1951	184,6	2.
3.	2014	13,4	1981	188,5	2018	179,6	3.
4.	2017	13,3	1998	179,3	2005	171,7	4.
5.	2005	13,3	1960	174,9	1922	167,7	5.
6.	2023	13,2	2013	161,0	1908	166,9	6.
7.	2022	13,1	1917	156,3	1965	164,9	7.
8.	1995	12,7	1929	147,1	1959	155,8	8.
9.	1969	12,7	1941	144,9	1947	151,8	9.
10.	1989	12,4	2021	144,7	2011	151,1	10.
#	Laagste gemiddelde temperatuur in °C		Kleinste neerslagsom in mm		Kleinste aantal uren zonneschijn		#
1.	1922	6,4	1953	5,5	1902	43,6	1.
2.	1905	6,5	1920	10,5	1998	49,7	2.
3.	1974	7,0	1922	10,9	1918	51,3	3.
4.	1919	7,0	1975	12,7	1903	54,2	4.
5.	2003	7,5	1951	14,4	1942	55,3	5.
6.	1939	7,6	1937	15,8	1914	58,1	6.
7.	1915	7,6	1971	19,4	1960	62,4	7.
8.	1926	7,8	1910	19,6	1954	63,5	8.
9.	1964	7,9	1965	20,1	1966	66,4	9.
10.	1920	7,9	1995	20,2	1907	66,8	10.
[2]

Maandrecords^[3]

	Officiële records				Landelijke records
Gebeurtenis	Datum	Extreem	Locatie		Datum	Extreem	Locatie
Laagste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	26 oktober 1905	−0,9	De Bilt		30 oktober 1940	−2,4	Maastricht
Hoogste etmaalgemiddelde temperatuur (°C)	13 oktober 2018	20,0	De Bilt		13 oktober 2018	21,0	Wijk aan Zee
Laagste minimumtemperatuur (°C)	28 oktober 1931	−8,5	De Bilt		28 oktober 1931 24 oktober 2003	−8,5 −8,5	De Bilt Twenthe
Hoogste minimumtemperatuur (°C)	10 oktober 2011	16,3	De Bilt		3 oktober 1985	18,0	Maastricht
Laagste maximumtemperatuur (°C)	30 oktober 1922	2,1	De Bilt		30 oktober 1940	−0,2	Maastricht
Hoogste maximumtemperatuur (°C)	4 oktober 1983	26,5	De Bilt		10 oktober 1921	28,7	Maastricht
Hoogste uurgemiddelde windsnelheid (m/s)	4 oktober 1938	19,5	De Bilt		28 oktober 2013	31,0	Huibertgat
Hoogste windstoot (m/s)	7 oktober 1954	31,4	De Bilt		28 oktober 2013	42,0	Lauwersoog, Vlieland
Langste zonneschijnduur (uur)	1 oktober 1940, 1 oktober 2013, 1-2 oktober 2015	10,5	De Bilt		2 oktober 1940 1 oktober 2013	10,9 10,9	De Kooy Twenthe
Langste neerslagduur (uur)	13 oktober 2013	20,9	De Bilt		3 oktober 1993	23,3	Lauwersoog
Hoogste etmaalsom van de neerslag (mm)	13 oktober 2013	63,9	De Bilt		5 oktober 2008	90,2	De Kooy
Laagste etmaalgemiddelde relatieve vochtigheid (%)	31 oktober 1920, 6 oktober 1959	44	De Bilt		31 oktober 1920	43	Eelde
Laagste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	27 oktober 1959	972,6	De Bilt		27 oktober 1959	968,8	De Kooy
Hoogste uurwaarde luchtdruk op zeeniveau (hPa)	22 oktober 1983	1041,4	De Bilt		22 oktober 1983	1041,7	Rotterdam, Soesterberg
Officiële records worden altijd gemeten op het KNMI-weerstation in De Bilt. Landelijke records kunnen worden gemeten op elk officieel KNMI-weerstation in Nederland.

Weerstatistieken maand oktober in België 1833-heden

Gemiddelden

Vanaf 2011 werden de nieuwe normale waarden opnieuw berekend op basis van de gemiddelde metingen in Ukkel over de referentieperiode 1980-2010.^[4]

De oude normalen hebben verschillende referentieperiodes.^[5]

	normaal (oud)	normaal (nieuw)	record +	jaar	record -	jaar
Luchtdruk in hPa	1015,3[6]	1015,2	1025,2	1971	1004,5	1841
Gemiddelde windsnelheid in m/s	3,4[7]	3.4	4,9	1903	2,4	2007
Zonneschijnduur in hh:mi	113[8]	113	226	1965	43	1998
Gemiddelde temperatuur in °C	10,5[9]	11,1	14,4	2001	5,8	1881
Gemiddelde maximumtemperatuur in °C	14,3[10]	14,7	19,7	1921	9,1	1905
Gemiddelde minimumtemperatuur in °C	7,2[10]	7,8	11,2	2001	3,2	1922
Relatieve vochtigheid in %	85,7[11]	85	94	1840	76	1921
Gemiddelde dampdruk in hPa	10,8[11]	11,4	14,1	2001	8,1	1922
Neerslagtotaal in mm	70,8[12]	74,5	227,1	1932	5,2	1975
Neerslagdagen in d	17[12]	16,6	30	1974	5	1965
[13]

Extremen

Overzicht van de hoogste en laagste 5 waarden voor de maand oktober vanaf 1833 voor gemiddelde temperatuur, neerslaghoeveelheid en aantal neerslagdagen en vanaf 1887 voor zonneschijnduur(*) in Ukkel.

	Gemiddelde temperatuur		Zonneschijnduur		Neerslaghoeveelheid		Aantal neerslagdagen
	Jaar	°C	Jaar	uren	Jaar	mm	Jaar	dagen
Hoogste waarden
	2022	14,4	1965	226	1932	227,1	1950	27
	2001	14,4	1908	195	1926	170,0	1984	26
	2005	14,1	1920	190	1974	163,1	1918	26
	1921	14,0	1947	189	1923	160,6	1930	25
	1995	13,7	1959	187	1961	147,0	1974	24
Normale waarde (oud)[5]		10,5[9]		113[8]		70,8[12]		17,0[12]
Normale waarde (nieuw)[4]		11,1		113		74,5		16,6
Laagste waarden
	1974	6,8	1905	62	1908	9,9	2006	7
	1922	6,5	1968	59	1969	7,4	1969	7
	1887	6,2	1981	58	1953	6,4	1997	6
	1905	5,9	1974	55	1995	6,0	1928	6
	1881	5,8	1998	48	1975	5,2	1959	2
[14]

Uitzonderlijke gebeurtenissen

Extremen in België zijn:^[15]

• 1881 - De koudste oktober ooit met een gemiddelde temperatuur van 5,8 °C (normaal: 10,5 °C).
• 1905 - De koudste oktober van de eeuw met een gemiddelde temperatuur van 5,9 °C (normaal: 10,5 °C).
• 1908 - De maand telde slechts 5 regendagen in Ukkel (ex aequo met 1965). Dit is het laagste aantal dat deze eeuw werd waargenomen tijdens oktober (normaal: 17 dagen).
• 1921 - Dit is voor Ukkel de warmste maand oktober van de eeuw. De gemiddelde temperatuur bedraagt 14,0 °C (normaal: 10,5 °C).
• 1932 - De laatste maand was de regen zeer overvloedig in Ukkel. Met een totale hoeveelheid van 227,1 mm in de pluviometer is dit de natste oktober van de eeuw (normaal: 70,5 mm).
• 1965 - In Ukkel tekenen we een recordwaarde op voor het aantal uren zonneschijn tijdens een maand oktober: 226 uur (normaal: 113 uur).
• 1974 - De maand oktober telt dertig neerslagdagen in Ukkel (normaal: 17 dagen). Dit is niet alleen het hoogste aantal van de eeuw voor de maand oktober, maar zelfs het hoogste aantal van alle maanden van de eeuw.
• 1975 - De maand oktober is in Ukkel de droogste ooit: er valt slechts 5,2 mm water in de pluviometer (normaal: 70,5 mm).
• 1998 - De maand oktober is de somberste ooit in Ukkel: de zon schijnt slechts 48 uur (normaal: 111 uur).
• 2001 - De maand oktober is te Ukkel met 14.4°C zowat 4 graden warmer dan normaal, wat betreft gemiddelde en minimumtemperatuur.
• 2006 - Op een na warmste oktober sinds het begin van de metingen te Ukkel in 1833.
• 2017 - Meest laattijdige zomerse dag te Ukkel sinds 1901 met op 16 oktober een maximumtemperatuur van 25.7 °C.^[16]
• 2019 - Met slechts 88u 13min zon te Ukkel (normaal: 112u 38min) was deze maand de vierde somberste oktobermaand.
• 2020 - Met slechts 50u zonneschijn te Ukkel was dit de op één na somberste oktobermaand sinds het begin van de waarnemingen (norm: 112u).
• 2022 - Warmste oktober (samen met 2001) met te Ukkel een gemiddelde temperatuur van 14.4°C.

Externe links

• Weersextremen voor oktober in Nederland, KNMI
• Weersextremen voor oktober in België, KMI

Bronnen, noten en/of referenties

1. KNMI, Langjarige gemiddelden 1991-2020
2. KNMI, Maandextremen temperatuur, zonneschijn en neerslag (De Bilt)
3. Afgeleid uit de door het KNMI gepubliceerde klimatologische gegevens 1901-2022
4. Oktober: nieuwe normalen (Referentieperiode 1981-2010)
5. Oktober: oude normalen
6. Referentieperiode 1833-1977
7. Referentieperiode 1879-1986
8. Referentieperiode 1887-1980
9. Referentieperiode 1833-1980
10. Referentieperiode 1901-1980
11. Referentieperiode 1833-1982
12. Referentieperiode 1833-1978
13. KMI, Statistieken voorbije maanden voor Ukkel. Gearchiveerd op 15 juni 2017. Geraadpleegd op 28 juni 2017.
14. "Weer of geen weer" (2004), uitgave KMI en Van Halewyck, ISBN 90-5617-581-5
15. KMI, Gegevens Ukkel 1901-2003
16. https://web.archive.org/web/20180812181603/https://www.meteo.be/meteo/view/nl/33897184-Oktober+2017.html

Weerstatistieken Nederland en België per kalendermaand

januari · februari · maart · april · mei · juni · juli · augustus · september · oktober · november · december