From Wikipedia, the free encyclopedia
नेपालको उपराष्ट्रपतिय निर्वाचन, २०७९ नेपालमा राजतन्त्रको अन्त्य भएपछि तेस्रो उपराष्ट्रपति छान्नको लागि वि.सं. २०७९ चैत्र ३ मा निर्वाचन भएको थियो। वि.सं. २०७२मा भएको उपराष्ट्रपति निर्वाचनबाट राष्ट्रपति बनेका नन्दकिशोर पुनको कार्यकाल वि.सं. २०७९ चैत्र ३ मा सकिएको थियो। नेपालको संविधानमा भएको संवैधानिक व्यवस्था बमोजिम दुई कार्यकालको लागि मात्र एक व्यक्ति राष्ट्रपति बन्न सक्ने प्रावधान रहेको छ।
| |||||||||||||||||||||
दर्तावाल मतदाता | ८८१ | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||||||||
|
नेपालको संविधानको धारा ७० ले समान लिङ्ग वा समुदायको राष्ट्रपति तथा उपराष्ट्रपति हुन निषेध गरेको र खस आर्य समुदायका पुरुष रामचन्द्र पौडेल राष्ट्रपति निर्वाचित भइसकेको हुँदा गैर खस आर्य जातिका उम्मेदवारले मात्रै उम्मेदवारी दर्ता गर्न पाएका थिए।
नेपालको उपराष्ट्रपति निर्वाचक मण्डलका सबै सदस्यहरूको बहुमतबाट निर्वाचित हुने गर्दछ। यदि कुनै पनि उम्मेदवार निर्वाचित हुन नसकेको खण्डमा पहिलो चरणको शीर्ष दुई उम्मेदवारहरू बीच समान बहुमत अन्तर्गत दोस्रो चरणको निर्वाचन आयोजित गर्ने गरिन्छ। पछिल्ला मतहरूमा खाली, अवैध र अनुपस्थित मतहरू सहित कुल मत हुने भएकाले, यो सम्भव छ कि पहिलो र दोस्रो चरणमा कुनै पनि उम्मेदवारहरू निर्वाचित हुन सक्दैनन्। त्यसपछि दोस्रो चरणमा भए जस्तै सोही उम्मेदवारहरू बीच तेस्रो निर्वाचन हुन सक्छ। वैध मतको बहुमत प्राप्त उम्मेदवार त्यसपछि उपराष्ट्रपति निर्वाचित हुन्छ।[1]
नेपालको संविधान २०७२को भाग ६, धारा ६४ ले उपराष्ट्रपति पदका लागि निम्न योग्यताहरू तोकेको छ:
निर्वाचन आयोगले वि.सं. २०७९ माघ १६ गते उपराष्ट्रपति पदको निर्वाचनको कार्यतालिका घोषणा गरेको थियो।[2][3]
१० फागुन | प्रारम्भिक मतदाता नामावली प्रकाशन |
१० - १२ फागुन | मतदाता नामावलीमा दाबी र छानबिन |
१२ फागुन | अन्तिम मतदाता नामावली प्रकाशन |
२७ फागुन | उम्मेदवारहरूको मनोनयन |
२७ - २८ फागुन | मनोनयनमा छानबिन |
२८ फागुन | उम्मेदवारीको अन्तिम नामावली प्रकाशन |
३ चैत | 'चुनावको मिति' |
वि.सं. २०७९ मा ८८१ सदस्यहरू सम्मिलित निर्वाचक मण्डल बनाइएको थियो, जसमध्ये ३३१ सङ्घीय संसद र ५५० प्रदेश सभासदहरू रहेका थिए। यिनीहरू प्रत्येकको मतको मतभार क्रमशः ७९ र ४८ रहेको थियो।[4]
दल | प्रतिनिधि सभा | राष्ट्रिय सभा | प्रदेश सभा | कुल मतदाता | |
---|---|---|---|---|---|
नेपाली कांग्रेस | ८८[lower-alpha 1] | १० | १७५ | २७३ | |
नेकपा एमाले | ७९ | १८ | १६२ | २५९ | |
नेकपा (माओवादी) | ३१ | १६ | ८५ | १३२ | |
नेकपा एस | १० | ८ | २५ | ४३ | |
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी | १४ | ० | २८ | ४२ | |
जनता समाजवादी पार्टी | ११ | ३ | २३ | ३७ | |
जनमत पार्टी | ६ | ० | १६ | २२ | |
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी | १९ | ० | ० | १९ | |
लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी | ४ | १ | १२ | १७ | |
नागरिक उन्मुक्ति पार्टी | ४ | ० | १२ | १६ | |
नेपाल मजदुर किसान पार्टी | १ | ० | ३ | ४ | |
राष्ट्रिय जनमोर्चा | १ | १ | १ | ३ | |
नेपाल समाजवादी पार्टी | १ | ० | २ | ३ | |
हाम्रो नेपाली पार्टी | ० | ० | २ | २ | |
स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ | ३ | २ | ४ | ९ | |
कुल | २७२[lower-alpha 2] | ५९ | ५५० | ८८१ |
राजनीतिक दल | प्रतिनिधि सभा | राष्ट्रिय सभा | प्रदेश सभा | कुल मतदाता | प्रतिशत | |
---|---|---|---|---|---|---|
नेपाली कांग्रेस | ६,९५२ | ७९० | ८,४०० | १६,१४२ | ३०.७२ | |
नेकपा एमाले | ६,२४१ | १,४२२ | ७,७७६ | १५,४३९ | २९.३८ | |
नेकपा (माओवादी) | २,४४९ | १,२६४ | ४,०८० | ७,७९३ | १४.८३ | |
नेकपा एस | ७९० | ६३२ | १,२०० | २,६२२ | ४.९९ | |
राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी | १,१०६ | ० | १,३४४ | २,४५० | ४.६६ | |
जनता समाजवादी पार्टी | ८६९ | २३७ | १,१०४ | २,२१० | ४.२१ | |
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी | १५०१ | ० | ० | १,५०१ | २.८६ | |
जनमत पार्टी | ४७४ | ० | ७६८ | १,२४२ | २.३६ | |
लोकतान्त्रिक समाजवादी पार्टी | ३१६ | ७९ | ५७६ | ९७१ | १.८५ | |
नागरिक उन्मुक्ति पार्टी | ३१६ | ० | ५७६ | ८९२ | १.७० | |
नेपाल मजदुर किसान पार्टी | ७९ | ० | १४४ | २२३ | ०.४२ | |
राष्ट्रिय जनमोर्चा | ७९ | ७९ | ४८ | २०६ | ०.३९ | |
नेपाल समाजवादी पार्टी | ७९ | ० | ९६ | १७५ | ०.३३ | |
हाम्रो नेपाली पार्टी | ० | ० | ९६ | ९६ | ०.१८ | |
स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ | २३७ | १५८ | १९२ | ५८७ | १.१२ | |
जम्मा | २१,४८८ | ४,६६१ | २६,४०० | ५२,५४९ | १०० |
उम्मेदवार | जन्म | हालको वा अघिल्लो पदहरू | प्रदेश | घोषणा | सन्दर्भ | |
---|---|---|---|---|---|---|
राम सहाय यादव |
२४ जुलाई १९७० बारा, मधेश |
|
मधेश | वि.सं. २०७९ फागुन २५ | [5] |
उम्मेदवार | जन्म | हालको वा अघिल्लो पदहरू | प्रदेश | घोषणा | सन्दर्भ | |
---|---|---|---|---|---|---|
अष्टलक्ष्मी शाक्य |
३० सेप्टेम्बर १९५३ काठमाडौँ, बागमती |
|
बागमती | वि.सं. २०७९ फागुन २७ | [6] |
उम्मेदवार | राजनीतिक दल | मत | कुल मत | % | |||
---|---|---|---|---|---|---|---|
सङ्घीय | प्रादेशिक | जम्मा | |||||
राम सहाय यादव | जसपा, नेपाल | १८४ | ३२९ | ५१३ | ३०,३२८ | ६१.५९ | |
अष्टलक्ष्मी शाक्य | नेकपा (एमाले) | १०४ | १६९ | २७३ | १६,३२८ | ३३.१६ | |
ममता झा | जनमत | २३ | १५ | ३८ | २,५३७ | ५.१५ | |
प्रमिला यादव (फिर्ता) | जसपा, नेपाल | ० | १ | १ | ४८ | ०.१० | |
वैध मतहरू | ३११ | ५१४ | ८२५ | ४९,२४१ | ९९.५२ | ||
खाली मतहरू | ० | ४ | ४ | १९२ | ०.४८ | ||
कुल | ३११ | ५१८ | ८२९ | ४९,४३३ | १०० | ||
दर्ता मतदाता / मतदान | ३३१ | ५५० | ८८१ | ५२,५४९ | ९४.१० |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.