ശിവൻ
ഹിന്ദു ദൈവം, ശൈവത്തിലെ അടിസ്ഥാന ദൈവം / From Wikipedia, the free encyclopedia
പുരാതന കാലം മുതൽക്കേ ആരാധിച്ചു വരുന്ന പിതൃദൈവമാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവവിശ്വാസം അനുസരിച്ച് ത്രിമൂർത്തികളിൽപ്പെട്ട ഒരു പ്രധാനപ്പെട്ട ദൈവമാണ് ശിവൻ, പരമശിവൻ അഥവാ ശ്രീ പരമേശ്വരൻ. (ദേവനാഗരി: शिव; IAST: Śiva). ആധുനിക ഹിന്ദുമതത്തിലെ ശൈവവിഭാഗം പരമശിവനെ പ്രധാനദൈവമായി, ദേവന്മാരുടെ ദേവനായി, മഹാദേവനായി, ഈശ്വരനായി, ദക്ഷിണാമൂർത്തിയായി, പരമാത്മാവായി ആരാധിക്കുന്നു. ശിവം എന്നാൽ മംഗളകരം എന്നാണ് അർത്ഥം. ശൈവ പുരാണങ്ങൾ പ്രകാരം ശിവൻ ശരീരത്തിലെ ജീവനും പാർവതി ബലവുമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ശിവ സാന്നിധ്യമില്ലാത്ത ശരീരം ശവസമാനമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. ആപത്തുകളും അകാല മരണവും ഒഴിവാക്കാൻ നിത്യവും മൃത്യുഞ്ജയനായ ശ്രീ പരമേശ്വരനെ ഭജിക്കണം എന്നാണ് ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസം. നിത്യവും ശിവാരാധന ചെയ്യുന്ന ഭക്തർ മരണാനന്തരം ശിവനായി തീരുന്നുവെന്നും കൈലാസത്തിൽ ശിവനിൽ ലയിച്ചു മോക്ഷം പ്രാപിക്കുന്നുവെന്നുമാണ് വിശ്വാസം. ഇന്ത്യയിൽ മിക്കവാറും എല്ലായിടത്തും ചെറുതും വലുതുമായ ശിവ ക്ഷേത്രങ്ങൾ കാണാം. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ശിവക്ഷേത്രം വാരാണസി അഥവാ കാശി വിശ്വനാഥക്ഷേത്രം ആണെന്ന് പറയാം. കേരളത്തിൽ തൃശൂർ വടക്കുംന്നാഥ ക്ഷേത്രം, വൈക്കം മഹാദേവ ക്ഷേത്രം, കൊട്ടിയൂർ ശിവക്ഷേത്രം, എറണാകുളം ശിവക്ഷേത്രം, ഏറ്റുമാനൂർ ശിവക്ഷേത്രം, കോഴിക്കോട് തളി മഹാദേവ ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയവ അതി പ്രസിദ്ധമായ ശൈവ ആരാധനാ കേന്ദ്രങ്ങളാണ്. കൊടുങ്ങല്ലൂർ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം, കൊട്ടാരക്കര ഗണപതി ക്ഷേത്രം, അങ്ങാടിപ്പുറം തിരുമാന്ധാകുന്ന് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തുടങ്ങിയ ഇടങ്ങളിലും തുല്യ പ്രാധാന്യത്തോടെ ശിവാരാധന കാണാം. ശിവപാർവതിമാർ സന്തോഷത്തോടെ ഇരിക്കുന്ന പ്രദോഷകാലമായ വൈകുന്നേരം 5.45 മുതൽ ഹൈന്ദവ വിശ്വാസികൾ വീടുകളിൽ സന്ധ്യക്ക് നിലവിളക്ക് തെളിയിക്കുന്ന ചടങ്ങുകൾ കാണാം. നിലവിളക്ക് ആകട്ടെ ശിവശക്തിമാരുടെ പ്രതീകം ആയി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. [9][10]
ഈ ലേഖനം/വിഭാഗം സന്തുലിതമല്ലെന്നു സംശയിക്കപ്പെടുന്നു. ദയവായി സംവാദം താളിലെ നിരീക്ഷണങ്ങൾ കാണുക. ചർച്ചകൾ സമവായത്തിലെത്തുന്നതുവരെ ദയവായി ഈ ഫലകം നീക്കം ചെയ്യരുത്. |
ശിവൻ | |
---|---|
God of Destruction
| |
Member of Trimurti | |
മറ്റ് പേരുകൾ | |
പദവി |
|
നിവാസം |
|
മന്ത്രം | |
ആയുധങ്ങൾ |
|
പ്രതീകം | |
ദിവസം |
|
ജീവിത പങ്കാളി | Parvati/Sati[note 1] |
മക്കൾ | |
വാഹനം | Nandi[7] |
ആഘോഷങ്ങൾ |
|
ശൈവ, ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം ത്രിമൂർത്തികളിൽ സംഹാരത്തിന്റെ, മൃത്യു വിജയത്തിന്റെ, ആയുസിന്റെ, മംഗളങ്ങളുടെ അഥവാ ലയനത്തിന്റെ ദൈവമായാണ് ശിവനെ പരാമർശിക്കുന്നത്. ചില വിശ്വാസ സംഹിതകൾ പ്രകാരം സമ്പത്തിന്റെ യഥാർത്ഥ ദൈവവും ശിവൻ തന്നെയാണ്.[11][12] ശൈവസംബ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ചം നിർമ്മിക്കുന്നതും പരിപാലിക്കുന്നതും പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതും സംഹരിക്കുന്നതും എല്ലാം ശിവനും ശക്തിയും ചേർന്നാണ്. വിശ്വാസികൾ പൊതുവേ ആയുസിന്റെ ദൈവമായാണ് മഹാദേവനെ കണക്കാക്കുന്നത്. അതിനാൽ ശിവനെ മൃത്യുഞ്ജയൻ അഥവാ മൃത്യുവിജയി എന്നറിയപ്പെടുന്നു. മരണഭയം അകലുവാനും, ദീർഘായുസ് ഉണ്ടാകുവാനും, അപകടങ്ങൾ, അകാലമരണം എന്നിവ ഒഴിയുവാനും, മഹാരോഗങ്ങൾ അകലുവാനും ഹൈന്ദവർ മൃത്യുഞ്ജയനായ ശിവനെ ആരാധിച്ചു വരുന്നു. രോഗനാശകരനായ ശിവനെ വൈദ്യനാഥൻ എന്ന് വിശ്വാസികൾ വിളിക്കുന്നു.[13][14][15] ശക്തി സമ്പ്രദായത്തിലെ വിശ്വാസപ്രകാരം പ്രപഞ്ച ഊർജ്ജവും ക്രിയാത്മക ശക്തിയും ആദിപരാശക്തി എന്ന സർവേശ്വരിയാണ്. ശിവന്റെ ഭാര്യയും ശക്തിസ്വരൂപിണിയുമായ പാർവ്വതി അഥവാ ദുർഗ്ഗ തന്നെയാണ് ഈ ഭഗവതി. ശ്രീ പാർവ്വതി പരമശിവന്റെ തുല്യ പൂരക പങ്കാളിയും സാക്ഷാൽ ജഗദീശ്വരിയുമാണ് എന്ന് ശൈവപുരാണങ്ങൾ വർണ്ണിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഇരുവരെയും ചേർത്തു ശിവശക്തി എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ആദിശിവനും ആദിശക്തിയും ചേർന്നാണ് പ്രപഞ്ച സൃഷ്ടി നടത്തിയതെന്നും മറ്റ് ദേവീദേവന്മാർ എല്ലാം ശിവശക്തികളിൽ നിന്നും ഉടലെടുത്തവരാണെന്നും ശൈവർ വിശ്വസിക്കുന്നു. ശിവൻ എന്നാൽ ഒരു ശരീരത്തിലെ ജീവൻ തന്നെ ആണെന്നും പാർവതി ക്രിയാത്മക ശക്തി ആണെന്നും വിശ്വാസമുണ്ട്. അതിനാൽ ശിവൻ (ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ട) ഇല്ലാത്ത ശരീരം 'ശവം ' എന്നും പറയപ്പെടുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപെട്ട ശിവ ക്ഷേത്രവും തീർത്ഥാടന കേന്ദ്രവുമാണ് വാരാണസിയിലെ (കാശി) വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രം. ലോകത്തിന്റെ നാഥൻ എന്ന അർത്ഥത്തിൽ 'വിശ്വനാഥൻ' എന്ന പേര് ശിവന്റെ പര്യായ പദമാണ്. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ വിശ്വാസികൾ മൃതദേഹങ്ങൾ സംസ്കരിച്ചതിനു ശേഷം മിച്ചം വരുന്നതിൽ അല്പം ഭസ്മം കാശി വിശ്വനാഥ ക്ഷേത്രത്തിൽ അഭിഷേകം ചെയ്യുന്നതായി കാണാം. ഇങ്ങനെ ചെയ്യുന്നത് പരേതാത്മാവിന്റെ പാപങ്ങൾ ക്ഷമിക്കപ്പെടുവാനും ആ വ്യക്തിക്ക് ശിവലോകത്തിൽ ഭഗവാന്റെ സന്നിധിയിൽ മോക്ഷ പ്രാപ്തി ഉണ്ടാകുവാൻ സഹായിക്കും എന്നാണ് വിശ്വാസം.[16][17]
സ്മാർത്ത പാരമ്പര്യത്തിലെ പഞ്ചതാനപൂജയിലുള്ള അഞ്ച് തുല്യ ദൈവങ്ങളിൽ ഒരാളാണ് ശിവൻ. ഹൈന്ദവ വിശ്വാസപ്രകാരം മരണമില്ലാത്തവൻ ആയതിനാലും യമനെ സംഹരിച്ചതിനാലും ഭഗവാന് മൃത്യുഞ്ജയൻ എന്നു നാമമുണ്ട്. ശിവ പുരാണപ്രകാരം മൃത്യുഞ്ജയ മന്ത്രം ചൊല്ലി പ്രാർഥിക്കുന്നവരുടെ തലയിലെഴുത്തായി അപമൃത്യുവോ മാരക പീഡയോ ഉണ്ടെങ്കിൽ മൃത്യുഞ്ജയനായ ഭഗവാൻ അതിനെ മാറ്റി ആ ഭക്തർക്ക് ആയുരാരോഗ്യ സൗഖ്യവും ദീർഘായുസ്സും നൽകും എന്നാണ് വിശ്വാസം. ശിവഭഗവാൻറെ അംഗരാഗം ഭസ്മമാണ്. ഭസ്മം സംഹാരത്തിൻറെ ചിഹ്നവും തത്ത്വവുമാണ്. ഏതൊരു ശിവ ഭക്തനാണോ നിഷ്കളങ്ക ഭക്തിയാൽ ശിവനെ ഭജിക്കുന്നത്, ആ ഭക്തൻ മരിച്ചാൽ ആ ചുടലക്കളത്തിൽ ശിവഭഗവാൻ എത്തി ആ ഭക്തൻറെ ശവഭസ്മം നെറ്റിയിൽ അണിയുമെന്നും അങ്ങനെ അണിഞ്ഞാൽ ആ ആത്മാവിന് ഇനിയൊരു ജന്മം ഇല്ലാതെ ശിവചൈതന്യത്തിൽ ലയിച്ച് മോക്ഷം നേടുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഇതാണ് ഭഗവാൻറെ ശവഭസ്മ ധാരണത്തിൻറേയും ശ്മശാന വാസത്തിൻറേയും തത്ത്വാർത്ഥം. സ്ഥിരമായി ഭസ്മം ധരിച്ചുകൊണ്ട് ശിവക്ഷേത്ര ദർശനം നടത്തുന്ന ഭക്തരുടെ അപമൃത്യു മാഞ്ഞു പോകുമെന്നും ആ ഭക്തരോട് ഭഗവാന് അതിരറ്റ ഭക്തവാത്സല്യം ഉണ്ടാകുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. [9]
കേരളത്തിലെ നമ്പൂതിരി ഇല്ലങ്ങളിലെ തേവാരമൂർത്തികളിൽ ഒന്നാണ് ശിവൻ. ശിവലിംഗവും സാളഗ്രാമവും ആരാധിയ്ക്കാത്ത നമ്പൂതിരി തറവാടുകൾ അപൂർവ്വമാണ്.