Грци во Италија

Грчкото присуство во Италија започнало со миграциите на старата грчка дијаспора во 8 век п.н.е., продолжувајќи до денешно време. Постои етничко малцинство познато како Грико^[1], кое живее во јужните региони Калабрија (провинција Реџо Калабрија) и Апулија, особено на полуостровот Саленто, во стариот регион Голема Грција, кои зборуваат карактеристичен дијалект на грчки наречен Грико^[2]. Тие се верува дека се остатоци од античките и средновековни грчки заедници^[3], кои со векови живееле во јужниот дел на Италија. Грчката заедница веќе одамна постоела и во Венеција, сегашниот центар на грчката православна архиепископија во Италија и Малта, што дотогаш била византиска провинција до 900-тите години и се наоѓала на територијата на Мореја и Крит до 1600-тите. Заедно со оваа група, помал број понови мигранти од Грција живеат во Италија, формирајќи заедница во земјата за иселеништво. Денес многу Грци во јужна Италија ги следат италијанските обичаи и култура, доживувајќи асимилација.

Реоните во Италија каде се зборува Грико

Историја

Антички период

Грчка дијаспора 6 век п.н.е.

Во 8 и 7 век п.н.е., од различни причини, вклучувајќи и демографска криза (глад, пренатрупаност, климатските промени итн.), во Стара Грција започнала потрагата по нови трговски места и пристаништа, по кое Грците започнале голема колонизација на јужна Италија^[4].

Во исто време, грчките колонии биле основани на места што се широко одвоени како источното крајбрежје на Црното Море и Масалија (Марсеј). Тие опфаќале населби во Сицилија и јужниот дел на италијанскиот полуостров. Римјаните ја нарекле областа на Сицилија и подножјето на багажот на Италија Магна Грација (латински: Голема Грција), бидејќи била густо населена со Грци. Древните географи се разликуваат во тоа дали терминот Голема Грција ја вклучувал Сицилија или само Апулија и Калабрија. Страбон е најистакнатиот поборник на пошироките дефиниции.

Средновековен период

Во раниот среден век започнало пристигнување на нов бран на Грци од Грција и Мала Азија, додека Јужна Италија останала под водство на Источното Римско Царство. Иако повеќето од грчките жители на Јужна Италија се де-еленизирале и повеќето од нив не зборувале на грчки, неверојатно останало мало малцинство кое зборува грико, и кое денес живее во Калабрија и најмногу во Саленто. Грико е име на јазик кој ги комбинира античките дорски, византиски, грчки и италијански елементи, кои ги зборуваат луѓето во регионот Голема Грција. Постои богата традиција на јазикот грико, иако денес е ограничен, бидјќи е зборуван од страна на само околу илјада луѓе бидејќи голем дел од населениетоп било асимилирано со италијанското население.

Миграцијата на византиските грчки научници и други емигранти од Византија за време на падот на Византија (1203-1453) и главно по падот на Цариград во 1453 година до 16 век, од страна на современите научници се смета дека било клучно во заживувањето на грчките и римските студии, уметности и науки, а потоа и во развојот на ренесансниот хуманизам^[5]. Овие емигранти биле граматичари, хуманисти, поети, писатели, печатари, предавачи, музичари, астрономи, архитекти, академици, уметници, книжници, филозофи, научници, политичари и теолози^[6].

Во децениите по османлиското освојување на Цариград, многу Грци започнале да се населуваат на териториите на Венецијанската Република, вклучувајќи ја и самата Венеција^[7]. Во 1479 година имало помеѓу 4000 и 5000 грчки жители во Венеција. Покрај тоа, таа била една од економски најсилните грчки заедници од тоа време надвор од Отоманското Царство^[8]. Во ноември 1494 година, Грците во Венеција побарале дозвола и им било дозволено да основаат братство^[9], односно филантропско и религиозно општество кое имало своја комисија и офицери за да ги застапува интересите на грчката заедница. Ова било првото официјално признавање на правниот статус на грчката колонија од страна на венецијанските власти. Во 1539 на Грците од Венеција им било дозволено да почнат да градат своја сопствена црква, Сан Џорџо деи Греци, која сè уште се наоѓа во центарот на Венеција.

Современ период

Иако повеќето од грчките жители на Јужна Италија станале целосно италијанизирани во средниот век, грчката култура и јазик останале и преживеале во современи времиња. Ова се должи на фактот дека миграциските правци меѓу јужна Италија и грчкото копно никогаш целосно не престанале.

Така, на пример, Грците повторно го колонизирале регионот во 16 и 17 век. Ова се случило како реакција на освојувањето на Пелопонез од страна на Османлиите. Особено по падот на Корони (1534) голем број Грци и Албанци побарале и им било доделено прибежиште во областите Калабрија, Саленто и Сицилија. Грците од Корони припаѓале на благородништвото и со себе понеле значителен подвижен имот. Тие добиле посебни привилегии и добиле даночни ослободувања. Друг дел од Грците што се преселиле во Италија дошле од регионот Мани во Пелопонез. Маниотите биле познати по своите горди воени традиции и за нивните крвави вендети (друг дел од овие Грци се преселил на Корзика, на пример, Корзиканските вендети). Овие миграции го зајакнале депопулираниот италијански југ со културно енергичен и воено способен елемент.

Кога италијанските фашисти ја добиле власта во 1922 година, тие ги прогонувале грчките семејства^[10].

Грико

Грико се популациона група во Италија со грчко потекло која сè уште постои денес во италијанските региони Калабрија и Апулија^[11]. Традиционално тие говореле на грчки јазик, форма на грчки јазик што ги комбинира старите дорски и византиски грчки елементи. Некои веруваат дека потеклото на јазикот на Грико може да се проследи во колониите на Голема Грција. Грците биле доминантен елемент на населението во некои региони на југот на Италија, особено во Калабрија, Саленто, делови од Луканија и Сицилија до 12 век. Во текот на изминатите векови, Грико биле под силно влијание на Католичката црква и латинската култура, и како резултат на тоа многу од нив биле асимилирани^[12] во италијанската култура. Гриковиот јазик е сериозно загрозен поради јазичниот премин кон италијанскиот јазик и големата внатрешна миграција во градовите во последниве децении^[13]. Заедницата на Грико моментално е проценета на 60.000 членови^[14][15]

Наводи

1. PARDO-DE-SANTAYANA, MANUEL; Pieroni, Andrea; Puri, Rajindra K. (2010). Ethnobotany in the new Europe: people, health and wild plant resources. Berghahn Books. стр. 173–174. ISBN 978-1-84545-456-2. ISBN 1-84545-456-1" "The ethnic Greek minorities living in southern Italy today exemplify the establishment of independent and permanent colonial settlements of Greeks in history.
2. „Greek MFA: Greek community in Italy“. Архивирано од изворникот на 2006-07-17. Посетено на 2019-04-01.
3. G. Rohlfs, Griechen und Romanen in Unteritalien, 1924.
4. „Greek Italy:A Roadmap“. Архивирано од изворникот на 2016-03-03. Посетено на 2019-04-01.
5. „Byzantines in Renaissance Italy“. Архивирано од изворникот на 2003-09-30. Посетено на 2019-04-01.
6. Greeks in Italy
7. Nicol, Donald M. (1996). The Byzantine lady: ten portraits, 1250–1500. Cambridge University Press. стр. 104. ISBN 978-0-521-57623-9. ISBN 0-521-57623-7" "In 1479 it was reckoned that there were between 4000 and 5000 Greek residents in Venice. They were not idle scroungers, they served the interests of their hosts in a number of ways.
8. Greece: Books and Writers (PDF). Ministry of Culture — National Book Centre of Greece. 2001. стр. 54. ISBN 960-7894-29-4.
9. Nicol, Donald M. (1992). Byzantium and Venice: a study in diplomatic and cultural relations. Cambridge University Press. стр. 416. ISBN 978-0-521-42894-1. ISBN 0-521-42894-7" "In November 1494 the Greeks asked permission to form a Brotherhood of the Greek race.
10. Minority Rights Group International - Italy - Greek-speakers
11. Bekerman Zvi; Kopelowitz, Ezra (2008). Cultural education-- cultural sustainability: minority, diaspora, indigenous, and ethno-religious groups in multicultural societies. Routledge. стр. 390. ISBN 978-0-8058-5724-5. ISBN 0-8058-5724-9" "Griko Milume - This reaction was even more pronounced in the southern Italian communities of Greek origins. There are two distinct clusters, in Puglia and Calabria, which have managed to preserve their language, Griko or Grecanico, all through the historical events that have shaped Italy. While being Italian citizens, they are actually aware of their Greek roots and again the defense of their language is the key to their identity.
12. Pounds, Norman John Greville (1976). An historical geography of Europe, 450 B.C.-A.D.1330. CUP Archive. стр. 251. ISBN 978-0-521-29126-2. ISBN 0-521-29126-7" "Greeks had also settled in southern Italy and Sicily which retained until Norman conquest a tenuous link with Constantinople. At the time of Norman invasion, the Greeks were a very important minority, and their monasteries provided the institutional basis for the preservation of Greek culture. The Normans, however, restored the balance and permitted Latin culture to re-assert itself. By 1100 the Greeks were largely assimilated and only a few colonies remained in eastern Sicily and Calabria; even here Greek lived alongside and intermarried with Latin, and the Greek colonies were evidently declining.
13. Moseley, Christopher (2007). Encyclopedia of the world's endangered languages. Routledge. стр. 248. ISBN 978-0-7007-1197-0. ISBN 0-7007-1197-X" "Griko (also called Italiot Greek) Italy: spoken in the Salento peninsula in Lecce Province in southern Apulia and in a few villages near Reggio di Calabria in southern Calabria ... South Italian influence has been strong for a long time. Severely Endangered.
14. „Grecia Salentina official site (in Italian)“. www.greciasalentina.org.org. Архивирано од изворникот на 2010-12-31. Посетено на 1 February 2011. La popolazione complessiva dell'Unione è di 54278 residenti così distribuiti (Dati Istat al 31° декември 2005. Comune Popolazione Calimera 7351 Carpignano Salentino 3868 Castrignano dei Greci 4164 Corigliano d'Otranto 5762 Cutrofiano 9250 Martano 9588 Martignano 1784 Melpignano 2234 Soleto 5551 Sternatia 2583 Zollino 2143 Totale 54278
15. Bellinello, Pier Francesco (1998). Minoranze etniche e linguistiche. Bios. стр. 53. ISBN 978-88-7740-121-2. ISBN 88-7740-121-4" "Le attuali colonie Greche calabresi; La Grecìa calabrese si inscrive nel massiccio aspromontano e si concentra nell'ampia e frastagliata valle dell'Amendolea e nelle balze più a oriente, dove sorgono le fiumare dette di S. Pasquale, di Palizzi e Sidèroni e che costituiscono la Bovesia vera e propria. Compresa nei territori di cinque comuni (Bova Superiore, Bova Marina, Roccaforte del Greco, Roghudi, Condofuri), la Grecia si estende per circa 233 kmq. La popolazione anagrafica complessiva è di circa 14.000 unità.

Надворешни врски

• Grika milume! Архивирано на 28 август 2005 г. An online Griko community
• Enosi Griko, Coordination of Grecìa Salentina Associations
• Grecìa Salentina Архивирано на 24 март 2005 г. official site (in Italian)
• Salento Griko (in Italian)
• English-Griko dictionary Архивирано на 4 март 2019 г.