Спиносаурус (науч.; Spinosaurus што значи „’рбетен гуштер“) ― род на диносауруси спиносауриди кои живееле во она што сега е Северна Африка за време од сеноманската до доцната туронска фаза од периодот доцна креда, пред околу 99 до 93,5 милиони години.[2][3] Овој род првпат бил откриен по египетските остатоци откриени во 1912 година и опишан од германскиот палеонтолог Ернст Штромер во 1915 година. Првичните останки биле уништени во Втората светска војна, но дополнителен материјал излегол на виделина на почетокот на 21 век. Не е јасно дали еден или два вида се претставени во фосилите пријавени во научната книжевност. Најпознат вид е S. aegyptiacus од Египет, иако потенцијалниот втор вид, S. maroccanus, е пронајден од Мароко. Современиот спиносауридски Sigilmassasaurus, исто така, е синонимизиран од некои автори со S. aegyptiacus, иако други истражувачи предлагаат тој да биде посебен таксон. Друг можен понов синоним е Oxalaia од формацијата Алкантара во Бразил.
| Спиносаурус Период: Доцна креда (Сеноман до Турон), | |
|---|---|
 | |
| Реконструиран скелет во пливачки став, Национален географски музеј | |
| Научна класификација | |
| Типски вид | |
| †Spinosaurus aegyptiacus Штромер, 1915 | |
| Синоними | |
|
Спиносаурусот е најголемиот од сите познати копнени месојади; други големи месојади споредливи со спиносаурусот се тероподи како тираносаурус, гигантосаурус и Carcharodontosaurus. Проценките објавени во 2005, 2007 и 2008 година предложуваат дека бил помеѓу 12,6 и 18 метри во должина и од 7 до 20,9 метрички тони во тежина.[4][5][6] Новите проценки објавени во 2014 и 2018 година, врз основа на поцелосен примерок, го поддржале претходното истражување, откривајќи дека спиносаурусот може да достигне должина од 15 до 16 метри.[7][8][9] Најновите проценки предложуваат тежина од 6,4 до 7,5 метрички тони.[8][9] Черепот на спиносаурусот бил долг, низок и тесен, сличен на оној на современ крокодиловиден и имал прави конусни заби без назабувања. Ќе имал големи, робустни предни екстремитети со раце со три прста, со зголемена канџа на првиот прст. Карактеристичните нервни ’рбети на Спиносаурусот, кои биле долги продолжетоци на пршлените (или рбетните столбови), растеле до најмалку 1,65 метри во должина и веројатно имале кожа што ги поврзувала, сторувајќи структура слична на едро, иако некои автори предложуваат дека боцките биле покриени со маснотии и формирале грпка. Коските на колкот на спиносаурусот биле намалени, а нозете биле многу помали во споредба со телото. Неговата долга и тесна опашка била продлабочена со високи, тенки нервни ’рбети и издолжени шеврони, створувајќи флексибилна перка или структура слична на лопатка.
Познато е дека спиносаурусот јадел риба, а повеќето научници веруваат дека ловел и копнен и воден плен. Доказите предложуваат дека бил големо полуводно животно и живеел и на копно и во вода, слично како што живеат современите крокодили. Коските на нозете на спиносаурусот имале остеосклероза (висока густина на коските), која овозможувала подобра пловна контрола и лопатката опашка најверојатно се користела за подводен погон. Претпоставени се повеќе функции за грбното едро, вклучувајќи терморегулација и прикажување; или да ги заплаши ривалите или да привлече партнери. Спиносаурусот живеел во влажна и плитка средина со мангрови шуми заедно со многу други диносауруси, како и риби, крокодиловидни, гуштери, желки, птеросауруси и плезиосауруси.
Наводи
Надворешни врски
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
