Рим
From Wikipedia, the free encyclopedia
Рим (италијански: Roma [ˈroːma] ( слушнете), латински: Rōma) — главен град на Италија, посебна општина во Италија (позната како Comune di Roma Capitale) и главен град на Лацио. Со 2,877,215 жители на 1,285.3 км2 исто така е и најголемиот и најнаселениот град и општина и четврти по број на жители град во рамките на Европската Унија. Околу четири милиони жители живеат во римското градско подрачје[2]. Градот се наоѓа во централно-западниот дел на Италијанскиот Полуостров, на самата река Тибар во границите на областа Лацио во Италија. Често градот се нарекува единствен град кој е главен на две држави[3][4].
Рим Roma | |||
---|---|---|---|
Колосеум, Базилика Свети Петар, Замок на Светиот Ангел, Мост на Светиот Ангел, Фонтана Треви и Пантеон | |||
Прекар(и): Вечниот град, Главен град на светот, Престолот на Свети Петар | |||
Територија на комуната (Roma Capitale, во црвено) во внатрешноста на Метрополскиот град Рим (Città Metropolitana di Roma, во жолто). Белата област во средината е Ватикан. | |||
Зејма | Италија | ||
Регион | Лацио | ||
Управа | |||
• Вид | Посебна комуна ("Roma Capitale") | ||
• Орган | Римски Градски Совет | ||
• Градоначалник | Вирџинија Раџи (Движење „5 ѕвезди“) | ||
Површина | |||
• Вкупно | 12,850 км2 (496,3 ми2) | ||
Надм. вис. | &1000000000000002100000021 м | ||
Население (2016) | |||
• Ранг | Прв во Италија (Четврт во ЕУ) | ||
• Густина | 2,232/км2 (5,781/ми2) | ||
• Комуна | 2,877,215[1] | ||
• Метрополски град | 4,356,403[2] | ||
Демоним | италијански: Romano (masculine), Romana (feminine) англиски: Roman | ||
Час. појас | CET/CEST (UTCUTC +1/UTC +2) | ||
Поштенски код | 00100; 00118-00199 | ||
Повик. бр. | 06 | ||
Мреж. место | Comune di Roma |
Времетрањето на римската историја се проценува на две и пол илјади години, правејќи го еден од најстарите градови во светот кој сѐ уште егзистира[5]. Овој град бил главен град на Римското Кралство, Римската Република и Римското Царство, која била доминантна сила во Западна Европа и во земјите кои граничат со Средоземно Море околу седумстотини години[6], од I век п.н.е. сè до VII од н.е. самиот град се смета за еден од родните места на западната цивилизација. Од I век од н.е. Рим бил седиште на Папата, и по завршувањето на византиската доминација, во 8 век станал главен град на државите со кои владеел Папата, период koj траел до 1870 година. Во 1871 година Рим станал главен град на Кралство Италија, а во 1946 година и главен град на Република Италија.
По годините на средниот век, Рим бил под дирекција на Папите, како Александар VI и Лав X, кои го промениле градот во еден од најголемите центри на Италијанската ренесанса[7][8], заедно со градот Фиренца. Денешната градба на базиликата св. Петар како и Систинската капела била насликана од страна на Микеланџело. Познати уметници и архитекти, како што биле Браманте, Бернини и Рафаел престојувале некое време во Рим, придонесувајќи за ренесансата и барокната архитктура на самиот град.
Рим бил рангиран во 2010 година како светски град од страна на „Организацијата за најважните светски градеви“, како и 28-ми по ред најважен глобален град[9][10][11]. Во 2016 година, Рим бил рангиран како 13-ти по ред најпосетуван град во светот, 3-ти најпосетуван град во границите на Европската Унија, и најпопуларна туристичка атракција во Италија[12]. Овој град е еден од најуспешните европски градеви. Неговиот историски центар е на списокот на УНЕСКО како светско културно наследство[13]. Спомениците и музеите како што е Ватиканските музеи и Колосеумот се помеѓу 50-те најпосетувани туристички одредишта (музеите на Ватикан со 4,2 милиони туристи и Колосеумот со 4 милиони туристи секоја година). Рим бил домаќин на Летните олимписки игри во 1960 година.