ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್
From Wikipedia, the free encyclopedia
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ (pronounced /ˈdɛnmɑrk/ (
listen); ಡೇನಿಷ್:Danmark, pronounced [ˈd̥ænmɑɡ̊],[ˈd̥anmɑːɡ̊], ಪ್ರಾಚೀನ:)ಉತ್ತರ ಯುರೋಪಿನ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ದೇಶ ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅಧಿಪತ್ಯದ ಹಿರಿಯ ಸದಸ್ಯ ದೇಶವಾಗಿದೆ. ಈ ದೇಶವು ನಾರ್ಡಿಕ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ದಕ್ಷಿಣದ ತುದಿಗೆ, ಸ್ವೀಡೆನ್‌ನ ನೈಋತ್ಯಕ್ಕೆ, ನಾರ್ವೇಯ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಯ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ ಗಡಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಂತೆ ಇದೆ.
ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ಥ್‌ಸೀ ಎರಡಕ್ಕೂ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಗಡಿಯು ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. ದೊಡ್ದ ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪಗಳಾದ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ (ಜ್ಯುಲ್ಯಾಂಡ್) ಮತ್ತು ಇತರ ಅನೇಕ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಈ ದೇಶ ಹೊಂದಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ (Sjælland),ಫ್ಯುನೆನ್ (Fyn), ವೆಂಡ್‌ಸಿಸ್ಸೆಲ್-ಥೈ, ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್,ಫಾಲ್ಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್ ಮುಂತಾದ ನೂರಾರು ಚಿಕ್ಕ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಹಲವಾರು ಬಾರಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಆರ್ಚಿಪೆಲಾಗೋ ಎಂದು ಕೂಡ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಸಮುದ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗುವ ಮಾರ್ಗವು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸ್ಟ್ರೇಟ್ಸ್ ಎಂಬ ಮೂರು ಕಾಲುವೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾತ್ರ ಹಾದುಹೋಗುವುದರಿಂದ ಅದರ ಮೇಲೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ನಿಯಂತ್ರಣವಿದೆ.
- ಇತರೆ ಬಳಕೆಗೆ ನೋಡಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್(ಅಸಂದಿಗ್ಧಾರ್ಥ). ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಬಗೆಗಿನ ವಿಕಿಪಿಡಿಯಾ ಪೋರ್ಟಲ್‌ಗಾಗಿ ನೋಡಿPortal:Denmark.
Kingdom of Denmark Kongeriget Danmark | |
|---|---|
 Flag
 Coat of arms
| |
| Motto: none (Royal motto: Guds hjælp, Folkets kærlighed, Danmarks styrke "The Help of God, the Love of the People, the Strength of Denmark") | |
| Anthem: Der er et yndigt land (national) Royal anthem: Kong Christian stod ved højen mast (royal and national) | |
 Location of ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ (dark green) – in Europe (light green & dark grey) | |
| Capital and largest city | Copenhagen |
| Official languages | Danish1 |
| Ethnic groups | 90.5% Danish, 9.5% other groups (Germans, Swedes, Norwegians, Bosnians, Turks, Arabs, Pakistanis, Dutch, Kurds)[೧] |
| Demonym(s) | Danish or Dane/Danes |
| Government | Parliamentary democracy and Constitutional monarchy |
• Monarch | Frederik X |
• Prime Minister | Lars Løkke Rasmussen |
• Folketing Speaker | Pia Kjaersgaard |
• Current coalition | VK Coalition |
| Consolidation 8th century | |
| Area | |
• Total | 43,098.31 km2 (16,640.35 sq mi) (134th²) |
• Water (%) | 1.6² |
| Population | |
• 1 October 2009 estimate | 5,532,531 (108th) |
• Density | 127.9/km2 (331.3/sq mi) (78th²) |
| GDP (PPP) | 2008 estimate |
• Total | $204.269 billion[೨] (49th) |
• Per capita | $37,304[೨] (16th) |
| GDP (nominal) | 2008 estimate |
• Total | $340.029 billion[೨] (27th) |
• Per capita | $62,097[೨] (5th) |
| Gini (2009) | 24.7 low · 1st |
| HDI (2007) |  0.955[೩]Error: Invalid HDI value · 16th |
| Currency | Danish krone (DKK) |
| Time zone | UTC+1 (CET²) |
• Summer (DST) | UTC+2 (CEST²) |
| Driving side | right |
| Calling code | 454 |
| ISO 3166 code | DK |
| Internet TLD | .dk2,3 |
1 Co-official with Greenlandic in Greenland, and Faroese in the Faroe Islands. ಜರ್ಮನ್ ಭಾಷೆ is recognised as a protected minority language in the South Jutland (Sønderjylland) area of Denmark. Danish is recognised as a protected minority language in the Schleswig-Holstein region of ಜರ್ಮನಿ. ² For Denmark excluding the Faroe Islands and Greenland. ³ The TLD .eu is shared with other European Union countries. 4 The Faroe Islands use +298 and Greenland uses +299. | |
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಂದು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವದ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸರ್ಕಾರವುಳ್ಳ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಗಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಂದು ರಾಜ್ಯಮಟ್ಟದ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು 98 ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳು ಇರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯುರೋಜೋನ್‌ಗೆ ಸೇರದಿದ್ದರೂ ಕೂಡ 1973ದಿಂದೀಚೆಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯುನಿಯನ್ನ ಸದಸ್ಯನಾಗಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, NATO ಮತ್ತು OECDಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ ದೇಶವಾಗಿದೆ .
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮಿಶ್ರ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಬಂಡವಾಳಶಾಹಿ ಅರ್ಥವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಒಂದು ವಿಶಾಲವಾದ ಕಲ್ಯಾಣ ರಾಜ್ಯ[೪] ವಾಗಿದ್ದು, ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದ ವರಮಾನ ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಯು.ಎಸ್‌ನ ಬಿಸಿನೆಸ್ ಪತ್ರಿಕೆ ಫೋರ್ಬ್ಸ್ನ ಪ್ರಕಾರ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯುನ್ನತವಾದಂತಹ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ತಕ್ಕ ಹವಾಮಾನವು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದೆ.[೫] 2006 ರಿಂದ 2008ರವರೆಗೂ ನಡೆದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ[೬] ಪ್ರಕಾರ, ಆರೋಗ್ಯ, ಕ್ಷೇಮಾಭ್ಯುದಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ "ಅತ್ಯಂತ ಸಂತೋಷಪೂರ್ಣ ಸ್ಥಳ" 2009ರ ಗ್ಲೋಬಲ್ ಪೀಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಶಾಂತಿಯುತ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೈಕಿ ನ್ಯೂಜಿಲ್ಯಾಂಡ್[೭] ಪ್ರಥಮ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ದ್ವಿತೀಯ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. 2008ರ ಕರಪ್ಶನ್ ಪರ್ಸಿರಿಪ್ಶನ್ಸ್ ಇಂಡೆಕ್ಸ್,[೮] ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ರಾಷ್ಟ್ರ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಭ್ರಷ್ಟ ರಾಷ್ಟ್ರ ಎನ್ನುವ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ಸ್ವೀಡೆನ್ ಮತ್ತು ನ್ಯೂ ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ ಜೊತೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರ ಭಾಷೆ ಡ್ಯಾನಿಶ್, ಸ್ವೀಡಿಶ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ಸಮೀಪವಿದ್ದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ ಕಾರಣ ಅವು ಬಲವಾದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಮತ್ತು ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಬಂಧನವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ 82.0%ಯಷ್ಟು ಒಕ್ಕಲು ಜನ ಮತ್ತು 90.3% ನಷ್ಟು ಜನಾಂಗೀಯ ಡೇನ್ಸ್ ಜನರು ಲುಥೆರನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಚರ್ಚ್‌ನ ಸದಸ್ಯರು. ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 9%ರಷ್ಟು ಜನರು ವಿದೇಶಿ ಪೌರತ್ವ ಹೊಂದಿರುವವರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕರು ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದವರು.
ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಶಾಸ್ತ್ರ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಶಬ್ದದ ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯುತ್ಪತ್ತಿ ಶಾಸ್ತ್ರ, ಹಾಗೂ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಡೇನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಜೊತೆಗಿನ ನಂಟು ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಂದು ಅಧಿಪತ್ಯವಾಗಿ ಏಕೀಕರಣವಾದ ವಿಷಯ - ಎಲ್ಲವೂ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದವಾದದ್ದು.[೯][೧೦] ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿ ’ಡಾನ್’ ಶಬ್ದವು ಡಾನಿ ಎನ್ನುವುದರ ಉಲ್ಲೇಖವೋ ಅಥವಾ ಡಾನ್ ಎನ್ನುವ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಹೆಸರೋ ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಅರ್ಥವಾದ ಕೊನೆಯ ಗುರುತು ಹೌದೇ ಎಂಬುದವರ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಚರ್ಚೆ ಕೇಂದ್ರಿಕೃತಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರೀಕ್‌ನ ಯುರೋಪ್ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ (ಟಾಲೆಮಿ, ಜೊರ್ದಾನಿಸ್, ಮತ್ತು ಗ್ರಿಗೋರಿ ಆಫ್ ಟೂರ್ಸ್) ಡಾನಿ ಜನಾಂಗಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು ಮತ್ತು ಆಡಂ ಆಫ್ ಬ್ರೆಮೆನ್, ಬೇವುಲ್ಫ್ , ವಿಡ್‌ಸಿಥ್ ಮತ್ತು ಪೋಯೆಟಿಕ್ ಎಡ್ಡಾದಂತಹ ಮಧ್ಯಯುಗದ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿನ ಉಲ್ಲೇಖಗಳು, ಇವೆಲ್ಲವೂ, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿರುವ ಡಾನ್ ಶಬ್ದದ ಬಗ್ಗೆಗಿರುವ ಹಲವು ಚರ್ಚೆಗಳ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಜಟಿಲಗೊಳಿಸಿದೆ.
ಬಹುತೇಕ ಕೈಪಿಡಿಗಳು, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಶಬ್ದ ಡೆನ್ ಅನ್ನು ಜರ್ಮನ್ನ ಟೆನ್ "ಒಕ್ಕಲು ನೆಲ", ಇಂಗ್ಲೀಷಿನ ಡೆನ್ "ಗುಹೆ" ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತದ ಧನುಸ್ "ಮರು ಭೂಮಿ" ಎಂಬುದರಿಂದ ಬಂದಿರುವುದಾಗಿ ಗ್ರಹಿಸುತ್ತವೆ[೧೧]. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಎರಡನೆಯ ಶಬ್ದ -ಮಾರ್ಕ್ ಗೆ ವುಡ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅಥವಾ ಬಾರ್ಡರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ ಎಂಬ ಅರ್ಥವಿರಬಹುದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ (ನೋಡಿ ಮಾರ್ಚಸ್), ಇದು ದಕ್ಷಿಣ ಶ್ಲೆಸ್ವಿಗ್[೧೨] ನ ಕಾಡಿನ ಗಡಿಯ ಸಂಭವನೀಯ ಉಲ್ಲೇಖವಿರಲೂಬಹುದು, ಇಲ್ಲವೇ ಫಿನ್‍ಮಾರ್ಕ್, ಟೆಲಿಮಾರ್ಕ್ಅಥವಾ ಡಿತ್‌ಮಾರ್ಶೆನ್[೧೩] ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಸಾಮ್ಯವಿರುವ ಪದವಾಗಿರಲೂಬಹುದು.
ಪೌರಾಣಿಕ ವಿವರಣೆಗಳು
ಕ್ರಾನಿಕನ್ ಲೆಥರೀನ್ಸ್ (12ನೇ ಶತಮಾನ), ಸ್ವೆಂಡ್ ಆಗೆಸೇನ್ (12ನೇ ಶತಮಾನದ ಉತ್ತರಾರ್ಧ),ಸ್ಯಾಕ್ಸೋ ಗ್ರಾಮಾಟಿಕಸ್ (13ನೇ ಶತಮಾನದ ಆರಂಭ) ಮತ್ತು ಬಲ್ಲಾಡ್ ಆಫ್ ಎರ್ರಿಕ್ (15ನೇ ಶತಮಾನದ ಮಧ್ಯಭಾಗ) ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ’ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್’ ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥವನ್ನು ಭೂಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ನು ಹಲವು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಇತಿಹಾಸದ ಕಾಲಾವಧಿಗಳ ದಾಖಲೆಗಳಲ್ಲಿ, ವಾರ್ಷಿಕ ಪುಸ್ತಕಗಳ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ವಿವರಣೆಗಳಲ್ಲಿ, ಸಾಮ್ಯ ಹೊಂದುವ ಹಲವಾರು ಕಥೆಗಳ ಅವತರಣಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ, ಬೇರೆ ಹೆಸರುಗಳು ಅಥವಾ ವಿವಿಧ ಉಚ್ಛಾರಣೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ ಇವೆ.
ಕ್ರಾನಿಕನ್ ಲೆಥ್ರೀನ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವ ವಿವರಣೆಯ ಪ್ರಕಾರ ರೋಮನ್ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಗಸ್ಟಸ್, ಡೇವಿಡ್[೧೪] ನ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ವಿರುದ್ಧ ದಂಗೆಯೆದ್ದಾಗ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಉಪ್ಸಾಲಾದ ರಾಜ ವೈಪ್ಪರ್ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಏಳು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು, ಅವುಗಳೆಂದರೆ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಫ್ಯುನೆನ್, ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ಮಾನ್, ಫಾಲ್ಸ್ಟರ್, ಲೊಲ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕೇನ್. ರಾಜನಿಗೆ ನೋರಿ, ಓಸ್ಟೆನ್ ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನ್ ಎಂಬ ಮೂರು ಗಂಡು ಮಕ್ಕಳಿದ್ದರು. ಜಂಟಿಯಾಗಿ ವೈಡ್‌ಸ್ಲೆವ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್, ಮಾನ್, ಫಾಲ್ಸ್ಟರ್ ಮತ್ತು ಲೊಲ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವುದಕ್ಕೆ ಡಾನ್ ಅನ್ನು ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು. ಜೂಟ್ಸ್ರು ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಅಗಸ್ಟಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಸೆಣಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಡ್ಯಾನ್ ಅನ್ನು ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಜಯ ಸಾಧಿಸಿದ್ದಕ್ಕಾಗಿ ಡ್ಯಾನ್‌ನನ್ನು ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಫ್ಯುನೆನ್, ವೈಡ್‌ಸ್ಲೆವ್ ಮತ್ತು ಸ್ಕೇನ್ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ರಾಜನನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಒಂದು ಸಮಿತಿಯು ತಮ್ಮ ರಾಜನ ಹೆಸರು ಡ್ಯಾನ್ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಆ ಪ್ರದೇಶಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಜಂಟಿಯಾಗಿ ಡ್ಯಾನ್ಮಾರ್ಕ್ (ಡೇನಿಯಾ) (ಇಂಗ್ಲೀಷ್ : ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್) ಎಂದು ಕರೆಯಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿತು. ಸ್ಯಾಕ್ಸೋ ನಿರೂಪಣೆ ಪ್ರಕಾರ, ದಂತ ಕಥೆಯಾದ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಜ ಹಂಬ್ಲಿಯ ಮಗನಾಗಿದ್ದ ಡ್ಯಾನ್ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಜನರಿಗೆ ಆ ಹೆಸರನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ಮತ್ತು ಆತ ಎಲ್ಲೂ "ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್" ಪದದ ಮೂಲವು ತನ್ನ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಡ್ಯಾನ್‌ನ ತಮ್ಮ ಏಂಜಲ್ನ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ಎಂಬ ಹೆಸರು ಉದ್ಭವಿಸಿತು ಎಂದು ಮಾತ್ರ ಹೇಳಿದ್ದಾನೆ.
ಮೊತ್ತಮೊದಲ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು
ಸುಮಾರು 871-899ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ದ ಗ್ರೇಟ್ ವೆಸ್ಸೆಕ್ಸ್‌ನ ರಾಜನಾಗಿದ್ದಾಗ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿದ ಪಾಲೋಸ್ ಓರೋಸಿಯಸ್‌ನ ಸೆವೆನ್ ಬುಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಅಗೇನ್‌ಸ್ಟ್ ದಿ ಪೇಗನ್ಸ್ ("Historiarum adversum Paganos Libri Septem") ಎಂಬ ಪುಸ್ತಕದ ಹಳೆಯ ಇಂಗ್ಲೀಶ್‌ನ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಭಾಷಾಂತರದಲ್ಲಿ ’ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್’ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮೊತ್ತಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಲ್ಫ್ರೆಡ್ ಬರೆದ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ Ohthere of Hålogaland ನಾರ್ಡಿಕ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪಯಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ’ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ [ಡೆನಾಮಿಯಾರ್ಕ್ ] ಅವನ ಬಂದರಿನ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಇತ್ತು. ಆನಂತರ ಎರಡು ದಿನಗಳವರೆಗೂ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಸೇರುವ ದ್ವೀಪಗಳು ಅವನ [ಬಂದರಿನ ಭಾಗದ] ಕಡೆಗೇ ಇತ್ತು.’ ಎಂದು ಓದಬಹುದು.[೧೫]
ದಾಖಲೆಗಳ ಪ್ರಕಾರ "ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್" ಶಬ್ದದ ಬಳಕೆ ಮೊದಲು ಎರಡು ಜೆಲ್ಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಜನ ನಂಬಿಕೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಜೆಲ್ಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ರೂನ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್ ಆಗಿದ್ದು ಇದನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿರುವುದು ಗಾರ್ಮ್ ದ ಓಲ್ಡ್ (c. 955) ಮತ್ತು ಹಾರಾಲ್ಡ್ ಬ್ಲೂಟೂಥ್(c. 965). ಎರಡರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನನ ಪ್ರಮಾಣವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಎರಡೂ ಕಲ್ಲುಗಳು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಶಬ್ದವನನ್ನು ಬಳಸಿದರೂ ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ "tanmaurk"Danish pronunciation: [danmɒrk] ಎಂದು ಆರೋಪಿಸುವಂತಹ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ, ಮತ್ತೊಂದು ದೊಡ್ಡದರೊಂದಿಗೆ ಹುಟ್ಟಿನಿಂದಲ್ಲೇ ಜೊತೆಗೆ ಬಂದಂತೆ ಇರುವ ಚಿಕ್ಕ ಕಲ್ಲು[೧೬] ಗಳ ಮೇಲೆ "tanmarkar" ಎಂದು ([danmarkaɽ] ಎಂದು ಉಚ್ಚರಿಸಿದಂತೆ) ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಒಕ್ಕಲು ಜನರನ್ನು "ಟ್ಯಾನಿ"[danɪ] ಅಥವಾ "ಡೇನ್ಸ್" ಎಂದು ಆರೋಪಿಸುವ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಕರೆಯಲಾಗಿತ್ತು. 1040 ರಿಂದ 1115ರೊಳಗೆ ಬರೆದಂತಹುದು ಎನ್ನಲಾಗುವ ಆದರೆ ಬೆರಳಚ್ಚು ಪ್ರತಿಯಂತೆ ಇದು 1140–1170ರ ಅವಧಿಯ ಸಾಂಗ್ ಆಫ್ ರೊಲ್ಯಾಂಡ್ ಎನ್ನುವ ಹಾಡಿನಲ್ಲಿ ದಂತಕಥೆಯಾಗಿರುವ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ವೀರ ಹೋಲ್ಗರ್ ಡಾನ್ಸ್ಕೆ ಮೊದಲ ಸಾರಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಇವನನ್ನು ಅನೇಕ ಬಾರಿ "Holger of Denmark" (Ogier de Denemarche) ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇತಿಹಾಸ
ಪ್ರಾಚೀನತೆ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನ ಆರಂಭಿಕ ಪುರಾತತ್ವ ಶೋಧನೆಗಳು Eem interglacial period[೧೭] 130,000–110,000 BCಗೂ ಹಿಂದಿನಷ್ಟು ಕಾಲದವರೆಗೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. 12,500 BCನಿಂದಲ್ಲೂ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕಲುತನವಿತ್ತು ಎನ್ನಬಹುದು ಆದರೆ ವ್ಯವಸಾಯ ಮಾಡಿರುವ ಸಾಕ್ಷಿಯು 3,900 BC.[೧೮] ನಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನಲ್ಲಿ ನಾರ್ಡಿಕ್ ಬ್ರಾಂಜ್ ಏಜ್ (1,800–600 BC) ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದು ಸಮಾಧಿಯ ದಿಣ್ಣೆ ಗಳಿಂದ, ಇವು ಶೋಧಕಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟವು ಅದರಲ್ಲಿ ಲರ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸೂರ್ಯರಥವೂ ಸೇರುತ್ತದೆ. ಪ್ರೀ-ರೋಮನ್ ಐರನ್ ಏಜ್ (500 BC – AD 1) ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಜನಾಂಗ ದಕ್ಷಿಣದ ಕಡೆಗೆ ವಲಸೆ ಬರಲಾರಂಭಿಸಿದರು,ಆದಾಗ್ಯೂ[೧೮] ಮೊದಲ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಜನಾಂಗ ಬಂದಿದ್ದು ಪ್ರೀ-ರೋಮನ್ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನಿಕ್ ಐರನ್ ಏಜ್[೧೯] ನಡುವಣ ರೋಮನ್ ಐರನ್ ಏಜ್ (AD 1–400) ಕಾಲದಲ್ಲಿ. ರೋಮನ್ ಪ್ರಾಂತಗಳು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಮೂಲ ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗದೊಡನೆ ಸಂಬಂದ್ಧವಿರಿಸಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪಾರದ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ರೋಮನ್ ನಾಣ್ಯಗಳು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮೇಲೆ ಬಲವಾದ ಕೆಲ್ಟಿಕ್ (ಯುರೋಪಿಯನ್ನರ ಪೂರ್ವಿಕ ಭಾಷೆ) ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಭಾವವು ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಯಿತು, ವಿಷೇಶವಾಗಿ ನೈರುತ್ಯ ಯುರೋಪಿನದು. Gundestrup cauldronನ ಶೋಧನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸಿದ ವಿಚಾರಗಳಲ್ಲಿ ಇದೂ ಒಂದು.
ಚರಿತ್ರೆಗಾರರು ನಂಬುವಂತೆ ಡೇನ್ಸನ ಪೂರ್ವಗಾಮಿಗಳು ಅಂದರೆ ಪೂರ್ವದ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ದ್ವೀಪದವರು, ಜಿಲ್ಯಾಂಡಿನವರು ಮತ್ತು ಸ್ಕೇನ್‌ನವರು ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಜರ್ಮೇನಿಕ್‌ನ ಆರಂಭದ ಭಾಷಿಕರು ಬರುವ ಮೊದಲೇ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಇತರ ದ್ವೀಪಗಳಲ್ಲಿ ಜೂಟ್‌ಗಳು ನೆಲೆಗೊಂಡು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದರು. ಬ್ರೈಥಾನಿಕ್ ರಾಜ ವರ್ಟಿಜರ್ನ್ ಆನಂತರ ಅವರನ್ನು ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ರಿಟನ್‌ಗೆ ಆಹ್ವಾನಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಕೆಂಟ್‌ನ ಆಗ್ನೇಯ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು, ಐಲೆ ಆಫ್ ವೈಟ್ ಅನ್ನು ಮತ್ತು ಅವರು ಎಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದರೋ ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ನೀಡಿದನು. ಆಂಗಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಸ್ಯಾಕ್ಸನ್ಸ್ ಸೇರಿ ರೂಪಗೊಂಡ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಆಂಗ್ಲೋಸ್ಯಾಕ್ಸನ್ಸ್‌ರು ಈ ಜನಾಂಗವನ್ನು ಸ್ವಚ್ಛಗೊಳಿಸಿ ತಮ್ಮಲ್ಲಿ ಲೀನ ಮಾಡಿಕೊಂಡರು. ದಕ್ಷಿಣದಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಇನ್ನುಳಿದ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಡೇನ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ ಬೆರೆತು ಹೋದರು ಮತ್ತು ಜೂಟ್ಸ್ ಜನಾಂಗ ಈ ವಲಸೆಗಳಿಂದ ನಿಶ್ಯಕ್ತರಾದರು.
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ದೇಶದ ನಿಖರವಾದ ಮೂಲ ಜನಾಂಗ ಕಾಲದ ಮಬ್ಬಿನಲ್ಲಿ ಕಳೆದು ಹೋದರು. 551 ಚಾರಿತ್ರಿಕಾರರಾದ ಜೋರ್ಡೇನ್ಸ್ ಅವರ "ದಿ ಆರಿಜಿನ್ ಆಂಡ್ ಡೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಗೋಥ್ಸ್"ನ ಡ್ಯಾನಿ ಬಗೆಗಿನ ಸಣ್ಣ ಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು[೨೦] ಕೆಲವರು ನಂಬುವಂತೆ, ಈಗಿನ ಆಧುನಿಕ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಜನರು, ಅದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಡೇನ್ಸ್ [೨೧] ಜನಾಂಗೀಯ ಗುಂಪಿನ ಸಂತತಿಯೇ ಇರಬೇಕು. ಡೇನ್‌ವಿರ್ಕೆ ಕಾವಲು ಕಟ್ಟಡಗಳು 3ನೇ ಶತಮಾನದಿಂದಾಚೆ[೨೨] ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಕಟ್ಟಲ್ಪಂಥವು ಮತ್ತು ಒಂದೇ ನೇರವಾದ ಗಾತ್ರದ ಕಟ್ಟಡಗಳ ಶ್ರಮವು 737 ಸಹಜ ಧರ್ಮದಂತೆ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಜನ[೨೨] ಉದಯವಾಯಿತು. ಹೊಸ ರನಿಕ್ ಅಕ್ಷರಗಳು ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಅದೇ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂತು ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯದಾದ ಪಟ್ಟಣ ರೈಬ್ AD 700ನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತವಾಯಿತು.
ವೈಕಿಂಗ್ ಯುಗ
8ರಿಂದ–11ರ ಶತಮಾನಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಜನಾಂಗವನ್ನು ವೈಕಿಂಗ್ಗಳೆಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಜನರಲ್ಲೊಬ್ಬರು ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು. 9ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ವೈಕಿಂಗ್ ಶೋಧಕರು, ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳ ಕಡೆಗೆ ತೆರಳುತ್ತಿರುವಾಗ ಮೊದಲು ಐಸ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ಅನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ನೆಲೆಯೂರಿದರು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ವಿನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ (ಬಹುಶ:ನ್ಯೂ‌ಫೌಂಡ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್)ಗಳಲ್ಲಿ ಕೂಡ ನೆಲೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು. ಹಡಗುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ತಮ್ಮ ನಿಪುಣತೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಇವರು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಐಲ್ಸ್ ಅನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿ ಜಯಿಸಿದರು. ಇವರು ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲೂ ಕೂಡ ಮೇಲುಗೈ ಹೊಂದಿದ್ದರು ಹಾಗೂ ಕರಾವಳಿ ಮತ್ತು ಯುರೋಪಿನ ನದಿಗಳುದ್ದಕ್ಕೂ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿದಿದ್ದರು. ಉತ್ತರದ ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‍ನಿಂದ ರಷಿಯನ್ ನದಿಗಳ ಮೂಲಕ ದಕ್ಷಿಣದ ಕಾನ್ಸ್ಟಾಂಟಿನೋಪಲ್ ವರೆಗೂ ಇವರ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಮಾರ್ಗಗಳಿದ್ದವು.
ಬ್ರಿಟನ್, ಐರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸ್‌‍ನಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ವೈಕಿಂಗ್‌ಗಳು ತುಂಬಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದಿದ್ದರು, ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳನ್ನು ದಂಡೆತ್ತಿ, ಆಕ್ರಮಿಸಿ, ಜಯಿಸಿದ್ದರು.(ಇವರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಗೊಂಡ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಡೇನ್‍ಲಾ, ಐರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ಮಂಡಿಯ ಜಾಗಗಳು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ).
8ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಚಾರ್ಲ್‌ಮ್ಯಾಗ್ನೆ ಕ್ರೈಸ್ತ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ಡೇನ್ಸ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣದ ಗಡಿಯವರೆಗೂ ಮತ್ತು ಫ್ರಾಂಕಿಶ್ ಮೂಲಗಳವರೆಗೂ (ಉದಾ:ನಾಟ್ಕರ್ ಆಫ್ ಸೇಂಟ್ ಗಾಲ್) ವಿಸ್ತರಣೆಗೊಂಡಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಡೇನರ ಆರಂಭಿಕ ಚರಿತ್ರೆಯ ಪುರಾವೆ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ರಾಜ ಗುಡ್ಫ್ರೆಡ್ ಇವತ್ತಿನ ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್ನಲ್ಲಿ 804ರಲ್ಲಿ ನೌಕಾ ಪಡೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾದನು ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಫ್ರಾಂಕ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಯಿತು; 808ರಲ್ಲಿ ಅದೇ ರಾಜ ಗುಡ್ಫ್ರೆಡ್ ಓಬೋಟ್ರೈಟ್‌ನ ವೆಂಡಿಕ್ ಜನರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿ ರೇರಿಕ್ನಗರವನ್ನು ಜಯಿಸಿದನು. ಅಲ್ಲಿನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೀಡ್‌ಬೈಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು ಅಥವಾ ಅಪಹರಿಸಿ ಒಯ್ಯಲಾಯಿತು; 809ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಗಾಡ್‍ಫ್ರೆಡ್ ಮತ್ತು ಚಾರ್ಲ್‌ಮ್ಯಾಗ್ನೆಯ ಗುಪ್ತಚರದಳದೊಂದಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಮಾತುಕತೆ ವಿಫಲಗೊಂಡಿತು, 810ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಗಾಡ್‍ಫ್ರೆಡ್ 200 ಹಡಗುಗಳೊಂದಿಗೆ ಫ್ರಿಶಿಯನ್ರ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದನು. ಹೀಡ್‌ಬೈ ಬಳಿಯ ಡೇನ್‌ವರ್ಕ್ನಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯದ ಪುರಾತನ ಭಾಗಗಳು ಕೊನೆ ಪಕ್ಷ 755ರ ಬೇಸಿಗೆಯಷ್ಟು ಹಳೆಯದೆನ್ನಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು 10ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಈ ಕಾರ್ಯವು ಬೃಹತ್ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಯಿತು. ಈ ಬೃಹತ್ ಮಟ್ಟದ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಸೈನ್ಯದಿಂದಲೇ ಅಲ್ಲೊಬ್ಬ ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಆಡಳಿತಗಾರನಿದ್ದ ಎಂಬ ಸೂಚನೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ಅವರು ಫ್ರಾಂಕಿಶ್ ಮೂಲದ ರಾಜರೇ ಆಗಿರಬಹುದೆನ್ನಲಾಗಿದೆ. 815 ADನಲ್ಲಿ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಲ್ಯೂಯಿಸ್ ದಿ ಪಯಸ್ ಬಹುಶ: ಸಿಂಹಾಸನಾಕಾಂಕ್ಷಿಯೊಬ್ಬನನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದನು, ಆ ಆಕಾಂಕ್ಷಿ ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಹರಾಲ್ಡ್ ಕ್ಲಾಕ್ಆಗಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಗಾಡ್ಫ್ರೆಡ್ನ ಪುತ್ರರು ಈ ಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸಿದರು. ಇವರು ಈ ಮೊದಲು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿರುವ ಗಾಡ್ಫ್ರೆಡ್ನ ಮಕ್ಕಳೇ ಇರಬೇಕು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸಂತ ಅನ್ಸ್‌ಗಾರ್ ಹೀಡ್‌ಬೈಗೆ ಪಯಣಿಸಿ ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನೈಸೇಷನ್ ಆಫ್ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯಾ ವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.
965 ADನಲ್ಲಿ ಹಾರಾಲ್ಡ್ ಬ್ಲಾಟಾಂಡ್‌ನು ಡೇನ್ಸ್ ಜನರನೆಲ್ಲಾ ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಅವರನೆಲ್ಲಾ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನೀಕೃತಗೊಳಿಸಿದನು, ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಜೆಲ್ಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್ ಮೇಲೆ ದಾಖಲಿಸಲಾಗಿದೆ. ಹಾರಾಲ್ಡ್‌ನ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಆಧಿಪತ್ಯ ನಿಖರವಾಗಿ ಎಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಿಸಿದೆ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ವಿಷಯ, ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅದು ಡ್ಯಾನ್‌ವರ್ಕ್‌ನ ಗಡಿ ರೇಖೆಯಿಂದ- ಹೀಡ್‌ಬೈನ ವೈಕಿಂಗ್ ಪಟ್ಟಣ, ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿ, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಐಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗ ಸ್ಕೇನಿಯಾಅಂದರೆ ಇವತ್ತಿನ ಸ್ವೀಡನ್, ಪ್ರಾಯಶ:ಹಾಲ್ಲಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಬ್ಲೆಕಿಂಜ್ ಇವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರೆದು, ಹಾರಾಲ್ಡ್ ನಾರ್ವೆಯನ್ನೂ "ಗೆದ್ದಿರುವುದಾಗಿ" ಜೆಲ್ಲಿಂಗ್ ಸ್ಟೋನ್ಸ್ ದೃಢಪಡಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಡೇನರ ಸೇಂಟ್ ಬ್ರೈಸಸ್ ಡೇ ಮಾರಣಹೋಮಕ್ಕೆ ಪ್ರತೀಕಾರವಾಗಿ ಹಾರಾಲ್ಡನ ಮಗ ಸ್ವೇಯ್ನ್ ಫೋರ್ಕ್ ಬೀಯರ್ಡ್ ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್ ವಿರುದ್ಧ ಯುದ್ಧದ ಸರಣಿಯನ್ನೇ ಆರಂಭಿಸಿದನು, ಮತ್ತು 11ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಈ ಯುದ್ಧವನ್ನು ಮುಗಿಸಿದ್ದು ಸ್ವೇಯ್ನಿನ ಮಗ ಕಾನ್ಯೂಟ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್.[೨೩]
ಕಾನ್ಯೂಟ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್‌ನ ಸಾವಿನ ನಂತರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ಗಳು ಇಬ್ಭಾಗವಾ‍ದವು. ಸ್ವೇಯ್ನ್ ಎಸ್ಟ್ರಿಡ್‌ಸೆನ್‌ನ ಮಗ ಕನೂಟ್ IV ಇಂಗ್ಲೆಂಡ್‌ನ ಮೇಲೆ 1085ರಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯ ಬಾರಿಗೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದನು. ಆತನು ಇಂಗ್ಲೆಂಡಿನ ಗದ್ದುಗೆಯನ್ನು ವಯಸ್ಸಾದ ವಿಲ್ಲಿಯಂ Iಎಂಬುವನಿಂದ ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತೊಂದು ದಾಳಿಯನ್ನು ಯೋಜಿಸಿದನು. 1086ರ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ 1000 ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಹಡಗುಗಳುಳ್ಳ ನೌಕಾಬಲವನ್ನು, 60 ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ಉದ್ದ ದೋಣಿಗಳನ್ನು ಫ್ಲಾಂಡರ್ಸ್‌ನ ಡ್ಯೂಕ್ ರಾಬರ್ಟ್ ತರುವ 600 ಹಡಗುಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಸೇರುವುದಾಗಿತ್ತು. ಆದಾಗ್ಯೂ ಕಾನ್ಯೂಟ್, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರೈತರ ಮತ್ತು ಶ್ರೀಮಂತರ ಮೇಲೆ ದಶಾಂಶ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಹೆಡ್ ಟ್ಯಾಕ್ಸ್ (ಡ್ಯಾನಿಶ್:nefgjald) ಅನ್ನು ಹಾಕಿ ಆ ಹಣದಿಂದ ಚರ್ಚ್‌ಗಳನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಮತ್ತು ಮತಪ್ರಚಾರಕರ ನಿವಾಸಗಳ ಮೇಲೆ ವ್ಯಯಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಜನ ತನ್ನ ಮೇಲೆ ಬಂಡಾಯವೊಂದನ್ನು ಆರಂಭಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿರುವುದನ್ನು ಅರಿತುಕೊಂಡನು. ನೌಕಾ ಪಡೆ ಸೇರಿದ್ದ ಸ್ಟ್ರೂಯೆರ್ ಬಳಿ ಬರುವುದಕ್ಕೆ ಕಾನ್ಯೂಟ್ ವಾರಗಳನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ, ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಬರೇ ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್‌ಗಳು ಇನ್ನೂ ಇರುವುದನ್ನು ಕಂಡ.
ಕಾನ್ಯೂಟ್ ನಾರ್ವೇಜಿಯನರನ್ನು ಕಂಡು ಅವರ ತಾಳ್ಮೆಗೆ ಧನ್ಯವಾದಗಳನ್ನು ಅರ್ಪಿಸಿದ. ಆನಂತರ ಸಭೆಯಿಂದ ಸಭೆಗೆ (ಡ್ಯಾನಿಶ್:ಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್ಟಿಂ ಗ್) ಹೋಗಿ ತೆರಿಗೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡದ ನಾವಿಕ,ಕ್ಯಾಪ್ಟನ್ ಅಥವಾ ಸೈನಿಕ ಯಾರೇ ಆದರೂ ಅವರನ್ನು ಬಹಿಷ್ಕರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ, ಈ ತೆರಿಗೆ ಹಣ ಹೆಚ್ಚಿನ ರೈತರ ಪಾಲಿನ ಇಡೀ ವರ್ಷದ ಫಸಲಿನ ಹಣಕ್ಕೆ ಸಮವಾಗಿರುತ್ತಿತ್ತು.
ಬಂಡಾಯಕೋರರು ಹೆಚ್ಚಾದ ಸೈನ್ಯವು ಬೆಂಬತ್ತಿದಾಗ ಕಾನ್ಯೂಟ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಹೌಸ್‍ಕಾರ್ಲ್ಸ್ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಪಲಾಯನಗೈದರು. ಕಾನ್ಯೂಟ್ ಫ್ಯೂನೆನ್ ಬಳಿಯಿರುವ ಓಡೆನ್ಸ್ ಪಟ್ಟಣದ ಆಚೆಯ ರಾಜಮನೆತನದ ಸ್ವತ್ತಿಗೆ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದನು. ಇದನ್ನು ಭೇದಿಸುವ ಹಲವು ಪ್ರಯತ್ನಗಳ ನಂತರ ಚರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಕೈಕಾಳಗವಾಗಿ ರಕ್ತಪಾತ ಹರಿದು ಬೆನಿಡಿಕ್ಟ್‌ನನ್ನು ಇರಿಯಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಕಾನ್ಯೂಟ್‌ನನ್ನು ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಜಜ್ಜಿ, ಮುಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಈಟಿಯಿಂದ ಇರಿಯಲಾಯಿತು. 10 ಜುಲೈ 1086ರಂದು ಕಾನ್ಯೂಟ್ ಮರಣ ಹೊಂದಿದನು. ಬೆನಿಡಿಕ್ಟೀನ್ಸ್‌ರು ಅಲ್ಲೇ ಅವನನ್ನು ಹೂಳಿದರು. ರಾಣಿ ಎಡೀಲ್ ಕಾನ್ಯೂಟ್‌ನ ದೇಹವನ್ನು ಫ್ಲಾಂಡರ್ಸ್‌ಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯಲು ಬಂದಾಗ ಅವನು ಸತ್ತ ಆ ಚರ್ಚಿನ ಸ್ಥಳದ ಸುತ್ತ ಅದ್ಭುತವಾದ ಬೆಳಕು ಮೂಡಿತೆಂದು ಹೇಳಲಾಗಿ, ಕಾನ್ಯೂಟನ ದೇಹ ಅಲ್ಲೇ ಇರಬೇಕೆಂದು ಸಂಕೇತಿಸಿದಂತಾಯಿತು.
ಸಂತ ಕಾನ್ಯೂಟನ ಮರಣದಿಂದಾಗಿ ಮಹಾನ್ ವೈಕಿಂಗ್ ಯುಗದ ಅಂತ್ಯವಾಯಿತು. ಇದರ ನಂತರ ಇನ್ನೆಂದೂ ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ನರ ಬೃಹತ್ ನೌಕಾಬಲಗಳು ಪ್ರತಿವರ್ಷದಂತೆ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಯುರೋಪಿನ ಉಳಿದ ಭಾಗವನ್ನು ಸೂರೆಮಾಡಲೆಂದು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ.
ಮಧ್ಯಯುಗದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್
ವೈಕಿಂಗ್ ಯುಗದಿಂದ ಹಿಡಿದು 13ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದವರೆಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅಧಿಪತ್ಯವು- ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಐಡರ್ ನದಿಯ ಉತ್ತರದ ಭಾಗ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್,ಫ್ಯೂನೆನ್,ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್, ಸ್ಕೇಯ್ನ್,ಹಾಲ್ಲ್ಯಾಂಡ್ಮತ್ತು ಬ್ಲೆಕಿಂಜ್ಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು. 1200ರ ಅಂತ್ಯದಿಂದ ಐಡರ್ ನದಿ ಮತ್ತು ಕೊಂಗಿಯನ್ ನದಿಗಳ ನಡುವಣ ಭೂ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಡ್ಯೂಶೀಸ್ ಆಫ್ ಶ್ಲೆಸ್‌ವಿಗ್ಮತ್ತು ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್ ಎಂದು ಎರಡು ಪಾಳೆಯಪಟ್ಟಿನ ಆಡಳಿತಗಳಾಗಿ ಇಬ್ಭಾಗ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
11ನೇ ಶತಮಾನದ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಬರೀ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನೊಳಗೊಂಡ(ಡ್ಯಾನಿಶ್ : ಜಾರ್ಲ್ಸ್), ನಿಶ್ಯಕ್ತವಾದ, ಅರೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ರಾಜವಂಶದ ತೇಪೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಊಳಿಗಮಾನ್ಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಿಂಬಿಸುವ, ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಉಚ್ಛವರ್ಗದ ಜನರ ಮೂಲಕ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸುವ ರಾಜನನ್ನೊಳಗೊಂಡ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡಿತು. ಈ ಅವಧಿಯು ಆಂತರಿಕ ಕಲಹಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ನಿಶ್ಯಕ್ತ ಭೂರಾಜಕೀಯ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದಿತು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಕಾಲದವರೆಗೂ ಜರ್ಮನ್ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿತ್ತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ, ಬೃಹತ್ತಾದ ಕಲ್ಲಿನ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು (ಬಹುತೇಕವಾಗಿ ಚರ್ಚುಗಳು), ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮ ಆಳವಾಗಿ ಬೇರೂರಿತು, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಮೊನಾಸ್ಟಿಕ್ ಆರ್ಡರ್ಸ್(ಕ್ರೈಸ್ತ್ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳ ಕಟ್ಟಳೆ) ಕಂಡುಬಂತು ಮತ್ತು ಮೊದಲ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಕಾರ್ಯಗಳ ದಾಖಲೆಯಾದ ಜೆಸ್ಟಾ ಡ್ಯಾನೊರಮ್ (ಡೀಡ್ಸ್ ಆಫ್ ದಿ ಡೇನ್ಸ್) ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
12ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ, ದೊರೆ ವಾಲ್ಡೆಮರ್ ದಿ ಗ್ರೇಟ್ ಮತ್ತು ಅವನ ಸಾಕು ತಮ್ಮ ಲುಂಡ್‌ನ ಆರ್ಚ್‌ಬಿಶಪ್ ಆಗಿದ್ದ ಅಬ್ಸಾಲೋನ್ ಹ್‌ವೈಡ್ ತಮ್ಮ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಈಶಾನ್ಯ ಜರ್ಮನಿಯ ವೆಂಡ್ ಜನಾಂಗದ ಜೊತೆ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಜೊತೆ ಯಶಸ್ವೀ ಯುದ್ಧಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಜರ್ಮನಿಯ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಕೊನೆಗಾಣಿಸಿದರು.
ವಾಲ್ಡೆಮರ್ II ಪದವಿಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಪ್ರಗತಿಯ ತುತ್ತತುದಿಯನ್ನು ತಲುಪಿತು, ಡ್ಯಾನಿಶ್ "ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಸಮುದ್ರರಾಜ್ಯ"ದ ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದ ಇದರ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ 1221ರಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಪೂರ್ವದ ಎಸ್ಟೋನಿಯಾದಿಂದ ಹಿಡಿದು ನಾರ್ವೆಯ ಉತ್ತರದವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಣೆ ಮಾಡಿತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಅನೇಕ "ಪ್ರಾದೇಶಿಕ" ಕಾನೂನು ಕಟ್ಟಳೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು; ಗಮನೀಯವಾಗಿ 1241ರ ಕೋಡ್ ಆಫ್ ಜುಟ್ ಲ್ಯಾಂಡ್, ಇದು ಅನೇಕ ಆಧುನಿಕ ಆವಿಷ್ಕಾರಗಳಾದ ಆಸ್ತಿಯ ಹಕ್ಕು; "ರಾಜನಾದವನು ಕಾನೂನಿಲ್ಲದೆ ಅಥವಾ ಕಾನೂನಿನ ಮೇಲೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ; "ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಸಮಾನರು" ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. 1241ರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಡೆಮರ್ II ನ ಸಾವಿನ ನಂತರ ಮತ್ತು 1340ರಲ್ಲಿ ವಾಲ್ಡೆಮರ್ IVನ ಸಿಂಹಾಸನಾರೋಹಣದಿಂದ ಚಕ್ರಾಧಿಪತ್ಯವು ಆಂತರಿಕ ಗಲಭೆಗಳಿಂದ ಮತ್ತು ಹ್ಯಾನ್ಸಿಯಾಟಿಕ್ ಲೀಗ್ನ ಉದಯದ ಕಾರಣದಿಂದ ಕುಸಿಯತೊಡಗಿತು . ವಾಲ್ಡೆಮರ್ IIನ ಮಕ್ಕಳ ನಡುವಿನ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನಿಂದ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಬೇರ್ಪಟ್ಟ ನಂತರ ಡಚೀಸ್/ಕೌಂಟೀಸ್‌ನ ಅರೆ ಸ್ವಾತಂತ್ಯ ಸಾಮಂತ ಪ್ರದೇಶವಾಯಿತು.
ವಾಲ್ಡೆಮರ್ IV ಮತ್ತು ಅವನ ಮಗಳು ಮಾರ್ಗ್ರೆಥ್ Iರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ಷೇತ್ರವೇ ಪುನಶ್ಚೇತನಗೊಂಡಿತು. ಫಾಲ್ಕೋಪಿಂಗ್‌ನ ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಮಾರ್ಗ್ರೆಥ್ I ತನ್ನ ತಂಗಿಯ ಮಗನಾದ ಎರ್ರಿಕ್ ಆಫ್ ಪೊಮೆರಾನಿಯಾಗೆ ಕಲ್ಮಾರ್ ಯುನಿಯನ್ ವಿಶೇಷಾಧಿಕಾರದ ಒಪ್ಪಂದಕ್ಕೆ (ಕಲ್ಮಾರ್ ಯುನಿಯನ್), ಟ್ರಿನಿಟಿ ಭಾನುವಾರ 1397ರಂದು ಸಹಿಮಾಡಿದ ನಂತರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ನಾರ್ವೇ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ನ ರಾಜನಾಗಿ ಕಿರೀಟಧಾರಣೆ ಮಾಡಿದಳು. ಮುಂದಿನ 125ವರ್ಷಗಳ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಚರಿತ್ರೆಯು ಒಕ್ಕೂಟದ ವಿಚಾರದಲ್ಲೇ, ಸ್ವೀಡನ್‌ನ ಒಡೆಯುವಿಕೆ ಹಾಗೂ ಮತ್ತೆ ಆಧೀನಕ್ಕೊಳಪಡುವ ಬಗ್ಗೆಯೆ ಸುತ್ತುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಜೂನ್ 17, 1523ರಂದು ಸ್ವೀಡಿಶ್ ರಾಜ ಗುಸ್ತಾವ್ ವಾಸಾ ಸ್ಟಾಕ್‌ಹೋಂ ಅನ್ನು ಆಧೀನಕ್ಕೆ ಒಳಪಡಿಸಿಕೊಂಡಾಗ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕವಾಗಿ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಬಗೆ ಹರಿದಂತಾಯಿತು.
1814ರ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಫ್ ವಿಯೆನ್ನಾದವರೆಗೂ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೆಗಳು ವೈಯಕ್ತಿಕ ಒಕ್ಕೂಟವಾಗಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿದ್ದವು. 1520ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯಾಗೆ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ರಿಫಾರ್ಮೆಶನ್ ಬಂದಿತು. ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಟಾಸೆನ್ ಎನ್ನುವ ಸಂತ ಜಾನ್ ಹಾಸ್ಪಿಟಲರ್ಸ್ ಕ್ರಮದ ಸನ್ಯಾಸಿ 1525ರಂದು ಈಸ್ಟರ್ ಭಾನುವಾರದಂದು ಕ್ಯಾಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚಿನಲ್ಲಿ ಲುಥರ್ಸ್ ಮಾದರಿಯ ಸುಧಾರಣೆಯ ಅವಶ್ಯಕತೆಯನ್ನು ಬಹು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಘೋಶಿಸಿದ. ಅವನ ಈ ಧರ್ಮೋಪದೇಶವು ಒಂದು ದಶಕ ಕಾಲದ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿತು ಇದರಿಂದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ಟೌಸನ್‌ನನ್ನು ಜುಟ್ ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಉತ್ತರ ಭಾಗದ ವೈಬೋರ್ಗ್ ಸನ್ಯಾಸಿಗಳ ನಿವಾಸಕ್ಕೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ತಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆತನನ್ನು ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್‌ನಿಂದ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಿಂದ ದೂರವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ಇಡಲಾಯಿತು. ಬೀಗ ಜಡಿದ ಕೋಣೆಯಲ್ಲಿ ಕೂಡಿಟ್ಟರೂ ಟಾಸೆನ್ ಕಿಟಕಿಯೊಳಗಿಂದಲೇ ಧರ್ಮೋಪದೇಶ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಡೇನರು ಮೊದಮೊದಲು ಕುತೂಹಲದಿಂದ ಟೌಸನ್‌ನ ವಿಚಿತ್ರವಾದ, ಹೊಸ ಚಿಂತನೆಯ ಧರ್ಮೋಪದೇಶವನ್ನು ಆಲಿಸಲು ಬಂದರು. ಕೆಲವೇ ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಟಾಸೆನ್‌ನನ್ನು ಅವನ ನಿಷ್ಠ ಅನುಯಾಯಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ಕನ್ ಅಬೀ ಚರ್ಚಿನ ಬೀಗ ಮುರಿದು ವೈಬೋರ್ಗರ್‌ಗಳು ದೈವವಾಣಿಯನ್ನು ಒಂದೇ ಸೂರಿನಡಿ ಕೇಳಲು ಅನುವು ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಎಷ್ಟು ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಲುಥರ್‌ನ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಜನ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದರೆಂದರೆ ವಿಬಾರ್ಗ್‌ನ ಸ್ಥಳೀಯ ಬಿಷಪ್ ಮತ್ತು ಇತರ ಚರ್ಚಿನ ಜನರಿಗೆ ಅದನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲ. ಲುಥರ್‌ನ ಧರ್ಮೋಪದೇಶದ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಅನೇಕ ಚರ್ಚುಗಳಲ್ಲಿ ದಿವ್ಯಾರಾಧನೆಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಯಿತು ಆನಂತರ ಟೌಸನ್ಸ್ ನಿರೂಪಣೆಯಲ್ಲಿ ಲುಥರ್‌ನ ಬೋಧನೆಯು ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡಿನ ಬೇರೆ ಭಾಗಗಳಿಗೂ ಹರಡಲಾಯಿತು. ಒಂದು ವರ್ಷದ ಅವಧಿಯೊಳಗೇ ಟಾಸೆನ್ ರಾಜ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ Iನ ಖಾಸಗಿ ಪಾದ್ರಿಯಾಗಿ ಬಿಟ್ಟ. ರಾಜ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ ಹಳತು ಮತ್ತು ಹೊಸ ಚಿಂತನೆಗಳನ್ನು ಸಮತೋಲನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಆದರೆ ಈ ಸಮತೆಯ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಅವನಲ್ಲದೆ ಮತ್ಯಾರೂ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ.
1531ರಲ್ಲಿ ಅವರ್ ಲೇಡಿ ಚರ್ಚಿಗೆ ಜನಸಮೂಹವೊಂದು ದಾಳಿಯಿಟ್ಟು ವಿಗ್ರಹಗಳನ್ನು, ದೈವವೇದಿಕೆಯನ್ನು ಹಾಳುಗೆಡವಿತು. ಐತಿಹಾಸಿಕವಾದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಮಹಾತ್ಮರ ಸ್ಮಾರಕಗಳನ್ನೂ ಒಡೆದುಹಾಕಲಾಯಿತು. ಬಹಳಷ್ಟು ಕಡೆ ಬದಲಾವಣೆ ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿಯೇ ಇದ್ದರೂ ಈ ರೀತಿಯ ಘಟನೆಗಳು ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ದೇಶದುದ್ದಕ್ಕೂ ಘಟಿಸಿದ್ದವು. ಚರ್ಚಿನ ಪ್ರಭಾವ ಮತ್ತು ಸಂಪತ್ತು ಕಡಿಮೆಯಾದಂತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು ಇದನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಯಾದಂತೆ ಗ್ರಹಿಸಿದರು ಆದರೆ ಅವರ ಹೊಸ ಪ್ರಭಾವ ಬಹು ಕಾಲ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ.
ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ Iನ ಸಾವಿನಿಂದ ಇಬ್ಬರು ವಾರಸುದಾರರು ಗದ್ದುಗೆಗೆ ಏರಲು ಹೊಡೆದಾಡಿದರು, ಒಬ್ಬನಿಗೆ ಪ್ರೊಟೆಸ್ಟಂಟ್ ಲುಬೆಕ್‌ನ ಬೆಂಬಲವಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಬ್ಬನಿಗೆ ಕ್ಯಥೋಲಿಕ್ ಉಚ್ಛವರ್ಗದವರಿಂದ ಬೆಂಬಲವಿತ್ತು, ಇದು ಕೌಂಟ್ಸ್ ಫ್ಯೂಡ್ (ಡೇನಿಶ್ : ಗ್ರೆವೆನ್ಸ್ ಫೆಜ್ಡೆ) ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಆಲ್ಬೋರ್ಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಸ್ಕಿಪ್ಪರ್ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್‌ನ ರೈತ ಸೇನೆಯ ಕಗ್ಗೊಲೆಯ ನಂತರ ಅಂತರ್ಯುದ್ಧವು ಮುಕ್ತಾಯಗೊಂಡಿತು ಜೊತೆಗೆ ಲುಥೆರನ್-ಪರ ಪಕ್ಷವು ದೃಢವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ತನ್ನ ಕೈಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು. 1536ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಲುಥೆರನ್ ಆಯಿತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕಿನ ಕ್ಯಾಥೊಲಿಕ್ ಬಿಷಪ್‌ಗಳನ್ನು ಬಂಧಿಸಿ ಸೆರೆಯಲ್ಲಿ ಇಡಲಾಯಿತು. ಅಬೀಗಳು, ನನರಿಗಳು, ಮೊನಾಸ್ಟರಿಗಳು ಮತ್ತಿತ್ತರ ಚರ್ಚಿನ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಳೀಯ ಕುಲೀನರು ಮತ್ತು ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಮುಟ್ಟುಗೋಲು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿತು. ಕ್ರೈಸ್ತ ಪುರೋಹಿತವರ್ಗದವರು, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಮತ್ತು ಸನ್ಯಾಸಿನಿಯರು ತಮ್ಮ ಜೀವನೋಪಾಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರು. ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಮತ್ತೆ ಕೆದಕುವುದಿಲ್ಲವೆಂದು ಮತ್ತು ಮದುವೆಯಾಗುತ್ತೇವೆಂದು ಒಪ್ಪುವ ಬಿಷಪ್‌ಗಳಿಗೆ ಚರ್ಚಿನ ಆಸ್ತಿಯನ್ನು ಖಾಸಗಿ ಎಸ್ಟೇಟ್‍ಗಳನ್ನಾಗಿ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಕ್ಯಥೋಲಿಕ್ ಪ್ರಭಾವವು ಮೂಲ ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಆರಂಭಗೊಂಡ ವೈಬೋರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಹತ್ತಿರದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ, ಉತ್ತರದ ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ, ಬದಲಾವಣೆ ನಿಧಾನವಾಗಿ ಎಲ್ಲಿ ಒಳಹೊಕ್ಕಿತ್ತೋ ಅಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಕಾಲದವರೆಗೂ ಉಳಿಯಿತು.[೨೪]
ಆಧುನಿಕ ಚರಿತ್ರೆ
1611–13ರ ಕಲ್ಮಾರ್ ಸಮರದಲ್ಲಿ ರಾಜ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ IV ಸ್ವೀಡೆನ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದ, ಆದರೆ ಸ್ವೀಡೆನ್ ಅನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಕ್ಕೂಟಕ್ಕೆ ತರುವ ಅವನ ಉದ್ದೇಶ ಈಡೇರದಂತಾಯಿತು. ಯುದ್ಧದಿಂದ ಯಾವುದೇ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಬದಲಾವಣೆ ಆಗಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಸ್ವೀಡೆನ್ ಯುದ್ಧದ ನಷ್ಟ ಪರಿಹಾರವಾಗಿ 1 ದಶಲಕ್ಷ ಬೆಳ್ಳಿಯ ರಿಕ್ಸ್‌ಡೇಲರ್ಗಳನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಕೊಡಬೇಕಾಯಿತು, ಈ ಹಣವನ್ನು ಆಲ್ವಸ್ಬಾರ್ಗ್ ರಾನ್ಸಮ್ [೨೫] ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಜ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಈ ಹಣವನ್ನು ಅನೇಕ ಪಟ್ಟಣಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಕೋಟೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಿದನು. ಅತ್ಯಂತ ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ ಗ್ಲುಕ್‌ಸ್ಟಾಟ್(ಹ್ಯಾಮ್‌ಬರ್ಗ್‌)ನ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಯಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು),ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನಿಯಾ(ಮೂಲ ಒಸ್ಲೋ ನಗರವು ಬೆಂಕಿಗೆ ಆಹುತಿಯಾದಾಗ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದು), ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನ್‌ಶಾನ್, ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನ್‌ಸ್ತಾದ್, ಮತ್ತು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನ್‌ಸ್ಯಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಯಿತು. ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್-ಬೊರ್ಸೆನ್, ರುಂಡೇಟಾರ್ನ್, ನೈಬೊಡರ್, ರಾಸೆನ್‌ಬರ್ಗ್, ಒಂದು ಬೆಳ್ಳಿಯ ಗಣಿ ಮತ್ತು ಒಂದು ತಾಮ್ರದ ಗಿರಣಿ ಹೀಗೆ ಅನೇಕ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಿದನು. ಡಚ್ ಈಸ್ಟ್ ಇಂಡಿಯಾ ಕಂಪನಿಯಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾಗಿ ಆತನೂ ಅಂತಹುದೇ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಕಂಪನಿಯೊಂದನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿ ಶ್ರೀಲಂಕಾವನ್ನು ತಮ್ಮ ವಸಾಹತನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹಕ್ಕುಸಾಧಿಸಲು ಹೊರಟರು, ಆದರೆ ಆ ಕಂಪನಿ ಭಾರತದ ಕೋರಮಂಡಲ ಕರಾವಳಿಯ ಟ್ರಾಂಕ್ವಿ‌ಬಾರ್ ಅನ್ನು ಮಾತ್ರ ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಮುವತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಯುದ್ಧ ದಲ್ಲಿ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಲುಥೆರನ್ ಜರ್ಮನಿಯ ರಾಜ್ಯಗಳನಾಯಕನಾಗಬೇಕೆಂದು ಹೊರಟನಾದರೂ ಲುಟ್ಟರ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಸೋತುಹೋದನು, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಆಲ್‌ಬ್ರೆಖ್ಟ್ ವಾನ್ ವ್ಯಾಲೆನ್‌ಸ್ಟೀನ್ನ ನೇತೃತ್ವದ ಕ್ಯಥೋಲಿಕ್ ಸೈನ್ಯ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಅದನ್ನು ಲೂಟಿಮಾಡಿತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಬಿಟ್ಟುಕೊಡದೆ ನಿಭಾಯಿಸಿತು ಆದರೆ ಜರ್ಮನಿಯಲ್ಲಿ ಗುಸ್ತಾವಸ್ ಆಡೋಲ್ಫಸ್ನ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆಯು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ನ ಮಿಲಿಟರಿ ಬಲವು ವೃದ್ಧಿಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದು ಮತ್ತು ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಪ್ರಭಾವದ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತು. 1643ರಲ್ಲಿ ಸ್ವೀಡಿಶ್ ಸೈನ್ಯವು ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣವನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿತು ಮತ್ತು 1644ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕೇನ್ನ ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿತು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ 1645ರಲ್ಲಿ ಟ್ರೀಟಿ ಆಫ್ ಬ್ರಾಂಸ್‌ಬೆರೋ ಎಂಬ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಹ್ಯಾಲ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಗಾಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಎಸ್ಟೋನಿಯಾದ ಕೊನೆ ಭಾಗಗಳು ಮತ್ತು ನಾರ್ವೇಯ ಅನೇಕ ಪ್ರಾಂತಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿತು. 1657ರಲ್ಲಿ ರಾಜ ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ III ಸ್ವೀಡನ್ ಮೇಲೆ ಯುದ್ಧ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿ ಬ್ರೆಮೆನ್-ವೆರ್ಡನ್‌ನ ಮೇಲೆ ಸೈನ್ಯವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದನು. ಇದು ಪ್ರಚಂಡ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸೋಲಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು ಮತ್ತು ರಾಜ ಚಾರ್ಲ್ಸ್ X ಗುಸ್ತಾವ್ ಆಫ್ ಸ್ವೀಡೆನ್ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್, ಫನೆನ್ ಎರಡನ್ನೂ ಮಣಿಸಿ ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಬಹು ಭಾಗವನ್ನು ಕೂಡ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡನು, ಅನಂತರ ಫೆಬ್ರವರಿ 1658ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಧಾನ ಪೀಸ್ ಆಫ್ ರಾಸ್ಕಿಲ್ಡೆ ನ ಒಪ್ಪಂದದಂತೆ ಸ್ವೀಡೆನ್‌ಗೆ ಸ್ಕೆಯ್ನ್, ಬ್ಲೆಕಿಂಗ್‌, ಟ್ರಾಂಡಿಲ್ಯಾಗ್ ಮತ್ತು ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್‌ನ ದ್ವೀಪದ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಪೂರ್ತಿ ನಾಶ ಮಾಡಲಿಲ್ಲವೆಂದು ಎಂದು ಚಾರ್ಲ್ಸ್ X ಗುಸ್ತಾವ್ ವಿಷಾದಿಸಿದ ಮತ್ತು 1658ರಲ್ಲಿ ಕೊಪೆನ್‌ಹೇಗನ್ ಮೇಲೆ ಎರಡು ವರ್ಷದಷ್ಟು ದೀರ್ಘ ಅವಧಿಯ ಮುತ್ತಿಗೆಯನ್ನು ಹಾಕಿದರೂ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ವಶಕ್ಕೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ವಿಫಲನಾದ. ತದನಂತರದ ಶಾಂತಿ ಒಪ್ಪಂದದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ಸ್ವಾತಂತ್ಯವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು ಟ್ರಾಂಡೆಲ್ಯಾಗ್ ಮತ್ತು ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್‌ಗಳ ಮೇಲಿನ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಮರಳಿ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಸ್ಕೇಯ್ನ್ ಮೇಲಿನ ಹಿಡಿತವನ್ನು ಮರಳಿ ಪಡೆಯಲು 1675–79ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕ್ಯಾನಿಯನ್ ಯುದ್ಧ ಮಾಡಿತು ಆದರೆ ಅದು ಸೋಲಿನಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಂಡಿತು. ಆನಂತರ 1700ರಿಂದ 21ರವರೆಗೂ ನಡೆದ ಗ್ರೇಟ್ ನಾರ್ಥರ್ನ್ ವಾರ್ ನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, 1721 ಮತ್ತು 1773ರಲ್ಲಿ ಕ್ರಮವಾಗಿ ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್-ಗೋಟೋರ್ಪ್ ಮನೆತನಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಶ್ಲೆಸ್‌ವಿಗ್ಮತ್ತು ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್ನ ಕೆಲವು ಭಾಗಗಳ ಮೇಲೆ ಮರಳಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ 18ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಚನ್ನಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಹೊಂದಿತು. ತನ್ನ ಸಮಕಾಲೀನ ನಡೆದ ಯುದ್ಧಗಳಲ್ಲಿ ಯಾರ ಪರವಾಗಿಯೂ ಇರದೆ ತಟಸ್ಥ ಧೋರಣೆ ತಳೆದು ಎರಡೂ ಕಡೆ ವ್ಯವಹಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು. ನೆಪೊಲೀಯಾನಿಕ್ ಯುದ್ಧಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತಟಸ್ಠ ನಿಯಮವನ್ನು ಬೆಂಬತ್ತಿ, ಫ್ರಾನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್ಡಂ ಇಬ್ಬರಲ್ಲೂ ಲಾಭಪೂರ್ಣ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು, ನಂತರ ರಷಿಯನ್ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ, ಸ್ವೀಡನ್ ಮತ್ತು ಕಿಂಗ್ಡಂ ಆಫ್ ಪ್ರಷಿಯಾಗಳ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಲೀಗ್ ಆಫ್ ಆರ್ಮ್ಡ್ ನ್ಯೂಟ್ರಾಲಿಟಿಯನ್ನು ಸೇರಿತು. ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಜನರು ಇದನ್ನು ಸೇಡಿನ ಕ್ರಮ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್‌ನ ಮೇಲೆ ಮೇಲೆ 1801 ಮತ್ತು 1807 ರಲ್ಲಿ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದರು, ಹಾಗೂ ಒಂದು ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಂತೂ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಜಧಾನಿಯ ಬಹು ಭಾಗವನ್ನು ಸುಟ್ಟು ಹಾಕಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ನೌಕಾಬಲಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಯಿತು. ಈ ಪ್ರಸಂಗಗಳು ಫ್ಲಾರಿಸ್ಸಂಟ್ ಯುಗ ದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕೊನೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದ್ದೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಇವುಗಳು ಡ್ಯಾನೋ-ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗನ್‌ಬೋಟ್ ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ಪರ್ಯವಸಾನಗೊಂಡಿತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮತ್ತು ನಾರ್ವೇಯ ನಡುವಣ ಜಲಮಾರ್ಗದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ನಿಯಂತ್ರಣವು ಒಕ್ಕೂಟದ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಹಾನಿಕಾರಕ ಎಂದು ಸಾಬೀತಾಯಿತು, ಹಾಗೂ 1813ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್-ನಾರ್ವೆ ದಿವಾಳಿಯಾಯಿತು. ನೆಪೋಲಿಯನ್ ನಂತರದ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಆಫ್ ವೀಯೆನ್ನಾವು ಡ್ಯಾನೊ-ನಾರ್ವೇಜಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು ಮತ್ತು 1814ರಲ್ಲಿ ಟ್ರೀಟಿ ಆಫ್ ಕೀಯಲ್ನಲ್ಲಿ ಇದು ಖಾತ್ರಿಯಾಯಿತು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್-ನಾರ್ವೇ 1809ರಲ್ಲಿ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಪುನ: ಸ್ವಾಧೀನ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದು ಒಂದು ಅಲ್ಪ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ತಳೆದಿತ್ತು, ಆದರೆ ಈ ನಂಬಿಕೆಯನ್ನು ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ VI ಆಫ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನನ್ನು ಪದಚ್ಯುತ ಗುಸ್ತಾವ್ IV ಆಡೊಲ್ಫ್ನ ಉತ್ತರಾಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ಮಾಡುವ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ನ ಎಸ್ಟೇಟ್ಗಳು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಗ್ನಗೊಳಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಚಾರ್ಲ್ಸ್ XIII ಅನ್ನು ಸಿಂಹಾಸನಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿದರು. ನಾರ್ವೆಯು ಸ್ವೀಡನ್ ಜೊತೆಗೆ ಹೊಸ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಸೇರಿತು ಮತ್ತು ಇದು 1905ರವರೆಗೂ ಉಳಿದುಕೊಂಡಿತ್ತು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್, ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳುಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳ ವಸಾಹತುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ನಾರ್ಡಿಕ್ ವಸಾಹತುಗಳಲ್ಲದೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಇಂಡಿಯಾ, ಇಂಡಿಯಾದ ಟ್ರಾಂಕ್ವೀಬಾರ್ ಅನ್ನು 1620 ರಿಂದ 1869ರವರೆಗೂ, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಗೋಲ್ಡ್ ಕೋಸ್ಟ್(ಘಾನಾ)ವನ್ನು 1658ರಿಂದ 1850ವರೆಗೂ ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ವೆಸ್ಟ್ ಇಂಡೀಸ್(ದಿ U.S. ವರ್ಜಿನ್ ಐಲ್ಯಾಂಡ್ಸ್) ಅನ್ನು 1671ರಿಂದ 1917ರವರೆಗೂ ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಆಳ್ವಿಕೆ ನಡೆಸಿತು.
1830ರಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್‌ನ ಪುರೋಗಾಮಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಂದೋಲನಕ್ಕೆ ಆವೇಗ ದೊರಕಿತು. ಯುರೋಪಿನ 1848ನ ಕ್ರಾಂತಿಗಳ ತರುವಾಯ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಜೂನ್ 5, 1849ರಂದು ಶಾಂತಿಯುತವಾಗಿ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವವುಳ್ಳ ದೇಶವಾಯಿತು. 1864ರಲ್ಲಿ ಶ್ಲೆಸ್‌ವಿಗ್‌ನ ಎರಡನೆಯ ಯುದ್ಧ(ಡ್ಯಾನಿಶ್: ಸ್ಲೆಸ್‌ವಿಗ್ )ದ ನಂತರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಶೆಸ್‌ವಿಗ್ ಮತ್ತು ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್ ಅನ್ನು ಪ್ರಷಿಯಾಕ್ಕೆ ಬಲವಂತವಾಗಿ ಒಪ್ಪಿಸಸಬೇಕಾಯಿತು. ಈ ಸೋಲಿನಿಂದ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಆಳವಾದ ಗಾಯದ ಗುರುತುಗಳು ಉಳಿದುಕೊಂಡವು. ಈ ಪ್ರಸಂಗಗಳ ನಂತರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ಹಿಂದಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ತಟಸ್ಥ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿತು, ಹಾಗೂ ಮೊದಲನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದಲ್ಲೂ ಅದನ್ನೇ ಮುಂದುವರೆಸಿತು.
20 ಮತ್ತು 21ನೇ ಶತಮಾನಗಳು
ಜರ್ಮನಿಯ ಸೋಲಿನ ತರುವಾಯ ವರ್ಸೇಲ್ಸ್ ಶಕ್ತಿಗಳು ಆಗಿನ-ಜರ್ಮನ್ ಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದ ಶ್ಲೆಸ್ವಿಗ್-ಹಾಲ್‌ಸ್ಟೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಹಿಂದಿರುಗಿಸುವುದಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸಿತು. ಜರ್ಮನ್ನ ಏಕೀಕರಣವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ಆತಂಕ ಪಟ್ಟ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, ಆ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಮರಳಿ ಕೊಡುವುದನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿತು ಮತ್ತು ಶ್ಲೆಸ್‌ವಿಗ್‌ನ ಮರಳಿಸುವಿಕೆಯ ಬಗೆಗೆ ಒಂದು ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಾಗಬೇಕೆಂದು ಎಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿತು. ಎರಡು ಶ್ಲೆಸ್ವಿಗ್ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳನ್ನು 10 ಫೆಬ್ರವರಿ ಮತ್ತು 14 ಮಾರ್ಚ್‌ರಂದು ಕ್ರಮವಾಗಿ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. 10 ಜುಲೈ 1920ರಂದು ಒಕ್ಕೂಟದ ಪುನರ್ ಸೇರ್ಪಡೆಯ ದಾಖಲೆಗೆ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಮತ್ತು ರಾಜನ ಸಹಿಯ (6 July) ನಂತರ ರಾಜಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ X ಹಳೆಯ ಗಡಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಬಿಳಿ ಕುದುರೆ ಮೇಲೆ ಸವಾರಿ ಮಾಡುತ್ತ ನಡೆದನು ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಉತ್ತರ ಶ್ಲೆಸ್ವಿಗ್(ಸಾಂಡರ್‌ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್) ಅನ್ನು ಪುನ: ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮುಖಾಂತರ 163,600 ಒಕ್ಕಲು ಜನರನ್ನು ಮತ್ತು 3,984 km² ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ತನ್ನದಾಗಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಪ್ರತಿವರ್ಷ 15 ಜೂನ್‌ನಂದು ವಾಲ್ಡೆಮಾರ್ಸ್‌ಡಾಗ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಪುನರ್ಮಿಲನ ದಿನಾಚರಣೆ(ಗೆನ್‌ಫಾರೆನಿಂಗ್ಸ್‌ಡ್ಯಾಗ್)ಯನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಆಪರೇಷನ್ ವೆಸರುಬಂಗ್ ಎಂಬ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ 9 ಏಪ್ರಿಲ್ 1940ರಂದು ಜರ್ಮನಿ ಮಾಡಿದ ದಾಳಿಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಕೇವಲ ಎರಡು ಗಂಟೆಗಳ ಕಾಲ ಮಾತ್ರ ಮಿಲಿಟರಿ ಪ್ರತಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು, ಆನಂತರ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸರ್ಕಾರ ಶರಣಾಯಿತು. ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನಡುವೆ ಆರ್ಥಿಕ ಸಹಕಾರ 1943ರವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯಿತು, ಆನಂತರ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸರ್ಕಾರ ಸಹಕಾರವನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಲು ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗ ಅದರ ನೌಕಾ ಪಡೆ ತನ್ನ ಹಡಗುಗಳನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಿ ಎಷ್ಟು ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಡನ್‌ಗೆ ಕಳುಹಿಸಿತು. ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಡ್ಯಾನಿಶ್‌ನ ಯಹೂದಿ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಬಗ್ಗೆ ತೀರಾ ಸಹಾಯಕ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ತಾಳಿತು, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸೈನ್ಯವು ಸಂರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರನ್ನು ಸುರಕ್ಷತೆಗಾಗಿ ಸ್ವೀಡೆನ್‌ಗೆ ಕಳುಹಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಜರ್ಮನರು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಯಹೂದಿ ಜನರನ್ನು ಸೆರೆ ಹಿಡಿಯಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದರು. ಜರ್ಮನಿಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ವಿರುದ್ಧದ ಅನೇಕ "ಒಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ"ಗಳು ಅಥವಾ ವಿಧ್ವಂಸಕ ಕೃತ್ಯಗಳಿಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನೇತೃತ್ವವಹಿಸಿತು. 1948ನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡ ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ವತಂತ್ರ ಗಣರಾಜ್ಯವಾಯಿತು. ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳು ಕೂಡ ಹೋಮ್ ರೂಲ್ ಅಂದರೆ ಸ್ವರಾಜ್ಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡವು. ಯುದ್ಧದ ನಂತರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಮತ್ತು NATOಗಳ ಸ್ಥಾಪಿತ ಸದಸ್ಯ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆನ್ನಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು 1973ರಲ್ಲಿ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯದ ನಂತರ ಬ್ರಿಟನ್ ಮತ್ತು ಐರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ ಕಮ್ಯುನಿಟಿ(ಈಗ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯುನಿಯನ್)ಗೆ ಸೇರಿತು. 1993ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಂದು ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡೆದು ಮಾಸ್ಟ್ರಿಷ್ಟ್ ಒಪ್ಪಂದವನ್ನು ಅನುಮೋದಿಸಲಾಯಿತು ಹಾಗೂ ಕ್ರಮೇಣ ಎಡಿನ್‌ಬರ್ಗ್ ಒಪ್ಪಂದದ ಮೂಲಕ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೆ ಮತ್ತಷ್ಟು ರಿಯಾಯಿತಿಗಳು ಲಭ್ಯವಾದುವು. 1979ರಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸ್ವರಾಜ್ಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿತು ಮತ್ತು 2009ರಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ಸ್ವಯಂ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ನೀಡಲಾಯಿತು. ಮೀನುಗಾರಿಕೆಯ ನಿಯಮಗಳಿಂದಾಗಿ ಗ್ರೀನ್ ಲ್ಯಾಂಡ್ 1986ರಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಪ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳು 1973ರಲ್ಲಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯುನಿಯನ್ನ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಿದವು ಹಾಗೂ ಈಗ ಅವೆರಡೂ ಅದರ ಸದಸ್ಯರಾಗಿಲ್ಲ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಂದು ಸಾಧಾರಣ ದೇಶವಾದರೂ ಅದು ದೊಡ್ಡ ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ಮಾನವೀಯ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ UN ಮತ್ತು NATO ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸೈಪ್ರಸ್ ಮತ್ತು ಬೋಸ್ನಿಯಾದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳು, ಹಾಗೆಯೇ ಕೊರಿಯಾ, ಕ್ರೊವೇಶಿಯಾ, ಕೊಸೊವೊ, ಇಥಿಯೋಪಿಯಾ, ಇರಾಕ್, ಆಫ್ಗಾನಿಸ್ಥಾನ್, ಮತ್ತು ಸೋಮಾಲಿಯಾಗಳ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದಿದೆ.
ಭೂಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದ ಕಡೆಗೆ 68 ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಜರ್ಮನಿಯ ಗಡಿ ಹೊಂದಿದೆ. ಮತ್ತುಳಿದ ಭಾಗವು ಸುಮಾರು 7,314 ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಕರಾವಳಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅದು 43,094 ಚದರ ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ಸ್‌ನಷ್ಟು ವಿಸ್ತೀರ್ಣ ಹೊಂದಿದೆ. 2000ದಿಂದೀಚೆಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೂ ದಕ್ಷಿಣ ಸ್ವೀಡೆನ್‌‌ಗೂ ಮಧ್ಯೆ ಒರೆಸಂಡ್ ಸೇತುವೆಯಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಉತ್ತರದ ತುತ್ತತುದಿಯ ಬಿಂದುವು 57° 45' 7"ನ ಉತ್ತರ ಅಕ್ಷಾಂಶದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಸ್ಕೇಗನ್ಸ್ಬಿಂದುವಾಗಿದೆ(ಸ್ಕಾನ ಉತ್ತರದ ಬೀಚ್). ದಕ್ಷಿಣದ ತುದಿಯನ್ನು ಗೆಡ್ಸರ್ತುದಿಯೆನ್ನುತ್ತಾರೆ (ಫಾಲ್ಸ್‌ಟರ್‌ನ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿ), 8° 4' 22"ನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವದ ರೇಖಾಂಶದಲ್ಲಿರುವ ಪಶ್ಚಿಮದ ತುತ್ತ ತುದಿ ಬ್ಲಾವಾಂಡ್‌ಶಕ್ ಮತ್ತು 15° 11' 55" ನಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವದ ರೇಖಾಂಶದಲ್ಲಿರುವ ಪೂರ್ವ ತೀರದ ತುದಿಯನ್ನು ಆಸ್ಟೇರ್ಸ್ಕರ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್‌ನಿಂದ 18 ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ಈಶಾನ್ಯಕ್ಕಿರುವ ಇರುವ ಎರ್ಥೋಲ್ಮೀನ್ ದ್ವೀಪಸಮೂಹದಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ಪೂರ್ವಕ್ಕೂ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೂ452 kilometres (281 mi) ಅಂತರವಿದ್ದು ಉತ್ತರಕ್ಕೂ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೂ 368 kilometres (229 mi) ಅಂತರವಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಜಿಲ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ನ ಪರ್ಯಾಯದ್ವೀಪಗಳು ಮತ್ತು 443 ಹೆಸರುಳ್ಳ ದ್ವೀಪಗಳು (ಒಟ್ಟು 1419 ದ್ವೀಪಗಳು 100 m²ಗೂ ಮೇಲಿರುವುದು (2005)).[೨೬] ಇದರಲ್ಲಿ 72ರಲ್ಲಿ ಜನವಸತಿಗಳಿವೆ(2008),[೨೭] ಅದರಲ್ಲಿ ಅತೀ ದೊಡ್ದದು ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್(ಸ್‌ಜೀಲ್ಯಾಂಡ್ ) ಮತ್ತು ಫ್ಯೂನೆನ್(ಫಿನ್ ). ಇನ್ನುಳಿದ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ದೇಶದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಸಮುದ್ರದಲ್ಲಿ ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್ ದ್ವೀಪವಿದೆ. ಅನೇಕ ದೊಡ್ದ ದ್ವೀಪಗಳಿಗೆ ಸೇತುವೆಗಳಿಂದ ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ : ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡನ್ ಅನ್ನು ಓರೆಸಂಡ್ ಬ್ರಿಡ್ಜ್, ಫ್ಯುನೆನ್ ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ಗ್ರೇಟ್ ಬೆಲ್ಟ್ ಸೇತುವೆ, ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಪ್ಯೂನೆನ್ ನಡುವೆ ಲಿಟ್ಟಲ್ ಬೆಲ್ಟ್ ಸೇತುವೆಗಳು ಸಂಪರ್ಕ ಕಲ್ಪಿಸಿವೆ. ಫೆರ್ರೀಸ್ ಅಥವಾ ಸಣ್ಣ ವಿಮಾನಗಳು ಚಿಕ್ಕ-ಪುಟ್ಟ ದ್ವೀಪಗಳ ಸಂಪರ್ಕ ಕೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಮುಖ್ಯವಾದ ಪಟ್ಟಣಗಳೆಂದರೆ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್(ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್), ಆರ್ಹಸ್, ಆಲ್ಬೊರ್ಗ್ ಮತ್ತು ಎಸ್ಬ್‌ಜರ್ಗ್ (ಜುಟ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್‌ನಲ್ಲಿ), ಮತ್ತು ಓಡೆನ್ (ಫ್ಯೂನೆನ್‌ನಲ್ಲಿ).
ಈ ದೇಶ ಎತ್ತರಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಹೊಂದಿದ್ದು ಮಿಕ್ಕಂತೆ ಸಮತಟ್ಟಾಗಿದೆ; ಸಮುದ್ರದ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿಂತ 31 metres (102 ft) ಸರಾಸರಿ ಎತ್ತರವಿದೆ ಮತ್ತು ತುತ್ತ ತುದಿಯ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಬಿಂದುವು ಮೊಲ್ಲೆಹೋಜ್ ಆಗಿದೆ170.86 metres (560.56 ft). ಅದೇ ಪ್ರದೇಶದ ಆರ್ಹಸ್‌ನ ನೈಖುತ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಬೇರೆ ಬೆಟ್ಟಗಳೆಂದರೆ [[ವೈಡಿಂಗ್ ಸ್ಕೋವ್ಹೋಜ್ ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಜರ್ ಬವ್ನೇಹೊಜ್ನಲ್ಲಿ.|ವೈಡಿಂಗ್ ಸ್ಕೋವ್ಹೋಜ್ 170.77 metres (560.27 ft)ನಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಜರ್ ಬವ್ನೇಹೊಜ್170.35 metres (558.89 ft)ನಲ್ಲಿ.[೨೮]]] ಒಳಪ್ರದೇಶದ ನೀರಿನ ಭಾಗಗಳೆಂದರೆ:(ಪೂರ್ವದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್) 210 km2 (81 sq mi); (ಪಶ್ಚಿಮದ D.) 490 km2 (189 sq mi).
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಒಂದು ಪರ್ಯಾಯ ದ್ವೀಪವಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಿದೆ ಮತ್ತು 443 ಹೆಸರುಳ್ಳ ದ್ವೀಪಗಳು ಒಂದು ಉದ್ದನೆಯ ಕರಾವಳಿಯಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ,7,314 km (4,545 mi).[೨೯]
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಂಥದ್ದೇ ಪ್ರದೇಶದ ಒಂದು ವೃತ್ತವನ್ನು ರಚಿಸಿದರೆ ಅದರ ಸುತ್ತಳತೆಯು 742 km (461 mi) ಮಾತ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಭೂಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಕರಾವಳಿಯ ಅನ್ಯೋನತೆ ಹೇಗಿದೆಯೆಂದರೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಯಾವುದೇ ಭೂಪ್ರದೇಶವೂ ತೀರದಿಂದ 52 km (32 mi)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ದೂರವಿಲ್ಲ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಭೂಪ್ರದೇಶದ ಅಳತೆಯನ್ನು ಇಷ್ಟೇ ಎಂದು ನಿಖರವಾಗಿ ಹೇಳಲಾಗದ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಕಡಲ ಕೊರೆತದಿಂದ ಉದ್ಭವಿಸುವ ಭೌತದ್ರವ್ಯವು ಕರಾವಳಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಹರಡುವುದು ಮತ್ತು ಈ ಕೊರೆತವನ್ನು ತಡೆಯಲು ಮಾನವ ಲ್ಯಾಂಡ್ ರೀಕ್ಲೇಮೇಷನ್ ನಂಥ ಯೋಜನೆಗಳು ಅಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದು. ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನ ನೈಋತ್ಯ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಅಬ್ಬರವಿಳಿತದ ಅಂದಾಜು1 and 2 m (3.28 and 6.56 ft) ಆಗಿದೆ, ಮತ್ತು ಅದರ ರೇಖೆಯು 10 km (6.2 mi) ನಲ್ಲಿ ಹಿಂದಕ್ಕೂ ಮುಂದಕ್ಕೂ ಓಡಾಡುತ್ತದೆ.[೩೦].
ಸಸ್ಯಭೌಗೋಳಿಕವಾಗಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್(ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ದಿ ಫರೋಯಿ ದ್ವೀಪಗಳು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ) ಬೋರೀಯಲ್ ಕಿಂಗ್ಡಂಗೆ ಸೇರಿದೆ ಮತ್ತು ಅದು ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್, ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಹಾಗೂ ಸರ್ಕಂಬೋರೀಯಲ್‌ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಯುರೋಪ್ನ ಮಂಡಲಗಳ ನಡುವೆ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿದೆ. WWFನ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಭೂಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಎರಡು ಜೀವಕ್ಷೇತ್ರಗಳಾಗಿ ಪುನರ್ ವಿಭಜಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ: ಅವು ಅಟ್ಲಾಂಟಿಕ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಕಾಡುಗಳು ಮತ್ತು ಬಾಲ್ಟಿಕ್ ಮಿಶ್ರಿತ ಕಾಡುಗಳು. ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳನ್ನು ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳ ಬೋರಿಯಲ್ ಹುಲ್ಲುಗಾವಲುಗಳು ಸುತ್ತುವರೆದಿದೆ, ಹಾಗೂ ಕಲಾಲ್ಲಿಟ್ ನುನ್ನಾಟ್ ಹೈ ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ತಂಡ್ರಾ ಮತ್ತು ಕಲಾಲ್ಲಿಟ್ ನುನ್ನಾಟ್ ಲೋ ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ತಂಡ್ರಾ ಎಂಬ ಜೀವಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಆಶ್ರಯ ಕೊಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ.
ಹವಾಮಾನವು ಸಮಶೀತೋಷ್ಣ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾಗಿ ತೀರಾ ಚಳಿಯಿರುವುದಿಲ್ಲ, 0.0 °C ನಷ್ಟು ಸರಾಸರಿ ತಾಪವು ಜನವರಿ ಮತ್ತು ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಆಗಸ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತಾಪಮಾನವು 15.7 °C[೩೧] ನ ಸರಾಸರಿ ಇದ್ದು ಬೇಸಿಗೆಗಳು ತಣ್ಣಗಿರುತ್ತವೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ 121 ದಿನಗಳು ಆವಿ ಸಾಂದ್ರೀಕರಿಸಿ ಇಳಿಯುವುದು ಇರುತ್ತದೆ, ಇದು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು 712 mm ನಷ್ಟು ಆಗುತ್ತದೆ : ಶರತ್ಕಾಲವು ಒದ್ದೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಸಂತಕಾಲವು ಒಣಗಿರುತ್ತದೆ.[೩೧]
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಉತ್ತರದ ನೆಲೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಹಗಲಿನ ಹೊತ್ತು ಬಹುವಾಗಿ ಏರುಪೇರಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ ಹಗಲಿನ ಹೊತ್ತು ಕಡಿಮೆಯಿರುತ್ತದೆ ಅಂದರೆ ಸೂರ್ಯನು 9:00 a.m. ಗೆ ಉದಯವಾಗಿ 4:30 p.m ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಸ್ತಮಿಸಿ ಬಿಡುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಹಗಲು ಬಹು ದೀರ್ಘವಾಗಿದ್ದು ಬೆಳಿಗೆ 4:00 a.m.ಗೆ ಉದಯವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ತಡವಾಗಿ 10 p.m.ಗೆ ಮುಳುಗುತ್ತಾನೆ.[೩೨] ಅತೀ ಕಡಿಮೆ ಮತ್ತು ಅತೀ ದೀರ್ಘದ ಹಗಲಿನ ದಿನಗಳನ್ನು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಹಬ್ಬದಂತೆ ಆಚರಿಸಲಾಗುವುದು. ಅತೀ ಕಡಿಮೆ ಹಗಲು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ನೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವಂತೆ ಇರುತ್ತದೆ (ಡ್ಯಾನಿಶ್:ಜೂಲ್ ) ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಆಚರಣೆಗಳು ಕ್ರಿಸ್‌ಮಸ್‌ನ ಹಿಂದಿನ ದಿನ, ಅಂದರೆ 24 ಡಿಸೆಂಬರ್ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಈವ್ನಂದು ಆಚರಿಸ್ಪಡುತ್ತದೆ. ಜೋಲ್ ಎನ್ನುವ ಬಹುವಚನ ಪದವು ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಭಾಷೆಗಳ ವರ್ಗದ ನಾರ್ವೇ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕ್ರೈಸ್ತಪೂರ್ವ ಸಮಾಜವು ನಾನಾ ವಿಧದ ಹಬ್ಬಗಳನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಕಾಲವಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೩೩] ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್ ಆಚರಣೆಯನ್ನು ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯಾನಿಟಿಯು ಪರಿಚಯಿಸಿತು ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಈ ನಾರ್ಸ್ ಪದದ ಬಳಕೆಯೂ ಬದಲಾಗಿ ಕ್ರೈಸ್ತ ಆಚರಣೆಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸತೊಡಗಿತು. ಕ್ಯಥೋಲಿಕ್ ಚರ್ಚಿನವರು ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಕ್ರಿಸ್ಟ್‌ಮೆಸ್ಸೆ ಎಂದು ಬದಲಾಯಿಸಬೇಕೆಂದು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು, ಆದರೆ ಅವರ ಪ್ರಯತ್ನ ವಿಫಲವಾಯಿತು. ಅತೀ ದೀರ್ಘ ಹಗಲನ್ನು ಮಿಡ್‌ಸಮರ್ ಡೇ ಎಂದು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಇದನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ತಾನ್‌ಸಾಫ್ಟೆನ್{/1({1}ಸಂತ ಜಾನ್‌ರ ಸಂಜೆ) ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ.[೩೪] ಕ್ರೈಸ್ತ ಧರ್ಮಕ್ಕೂ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಈ ಮಿಡ್‌ಸಮರ್ ಅನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದ್ದುದುಂಟು.[೩೫]
ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅನೇಕ ಪರಿಸರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ, ಅವುಗಳೆಂದರೆ :
- ವಾಹನಗಳ ಮತ್ತು ಪವರ್ ಪ್ಲಾಂಟ್ಗಳ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ವಾಯು ಮಾಲಿನ್ಯ
- ನಾರ್ಥ್ ಸೀಯಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ನೈಟ್ರೋಜನ್ ಮತ್ತು ಫಾಸ್ಫರಸ್ ಮಾಲಿನ್ಯ
- ಕೀಟನಾಶಕ ಮತ್ತು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ವರ್ಜಿತಗಳಿಂದ ಕುಡಿವ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈ ನೀರು ಕಲುಷಿತಗೊಳ್ಳುವುದು
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಸರ ಸವೆತ ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶಗಳನ್ನು ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅನೇಕ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಮಾಡಿದೆ. (ನೋಡಿ ಪರಿಸರ)
ಪರಿಸರ
ಪ್ರಪಂಚದ ಅತ್ಯಂತ ಹಸಿರು ದೇಶಗಳ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ 10ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ.[೩೬] ಪರಿಸರ ಸಂರಕ್ಷಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾದ ಪ್ರಗತಿಪರ ನಿಲುವನ್ನು ತಳೆದಿದೆ; 1971ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸರ್ಕಾರ ಪರಿಸರ ಖಾತೆಗೇ ಒಂದು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಮಂತ್ರಾಲಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು ಮತ್ತು 1973ರಲ್ಲಿ ಪರಿಸರ ನಿಯಮಗಳನ್ನ ಜಾರಿಗೆ ತಂದ ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ದೇಶವೆನಿಸಿತು.
ಪರಿಸರ ಹಾಳುಗೆಡುವುದನ್ನು ಮತ್ತು ಜಾಗತಿಕ ಉಷ್ಣಾಂಶವನ್ನು ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸರ್ಕಾರ ಈ ಕೆಳಕಂಡ ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಒಪ್ಪಂದಗಳಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕಿರುತ್ತದೆ: ಅಂಟಾರ್ಟಿಕ್ ಒಪ್ಪಂದ; ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ-ಕ್ಯೋಟೋ ಪ್ರೋಟೋಕಾಲ್; ಎನ್‌ಡೇಂಜರ್ಡ್ ಸ್ಪೆಸೀಸ್ ಆಕ್ಟ್ [೩೭] ಈ ಒಪ್ಪಂದಗಳು CO2 ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯನ್ನು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಹಾಯಕವಾಗಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ರಾಜಧಾನಿ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ನಗರವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.[೩೮] ಒಂದು ನಗರದ ಯಶಸ್ಸು, ಬಲವಾದ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ನಿಯಮಗಳು ಹಾಗೂ ಗಟ್ಟಿ ಧ್ವನಿಯ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಿಯಮಗಳ ಮಿಳಿತದ ಮೂಲಕ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎನ್ನಬಹುದು, 2006ರಲ್ಲಿ ಕೊಪೆನ್‌ಹಾಗೆನ್ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಯು ಯುರೋಪಿಯನ್ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಅವಾರ್ಡ್ ಪಡೆಯಿತು.[೩೯] ಸಮಗ್ರ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಗಾಗಿ ಎನ್‌ವಿರಾನ್‌ಮೆಂಟಲ್ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ನಗರಗಳಾದ ಲೋಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್ ಗಳು ಕೂಡ ಪರಿಸರ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಮುಂದಾಳುಗಳಾಗಿವೆ. ವಿಶ್ವದ ಹತ್ತು ದೊಡ್ಡಮಟ್ಟದ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಸೋಲಾರ್ ಹೀಟಿಂಗ್ ಪ್ಲಾಂಟ್ಸ್(CSHP)ಗಳಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ವೊಂದೇ ಐದು ಪ್ಲಾಂಟ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ. ವಾಸ್ತವಾಗಿ ವಿಶ್ವದ ಅತೀ ದೊಡ್ದ CSHPಯು ಮಾರ್ಸ್ಟ್‌ಲ್ ಎಂಬ ಸಣ್ಣ ಸಮುದಾಯ ವಾಸಿಸುವ ಏರೋ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿ ಇದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಬ್ರೈಟ್ ಗ್ರೀನ್ ಪರಿಸರ ಚಳುವಳಿಯಲ್ಲಿ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ನಗರವೇ ಮುಂಚೋಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದುದು. ಕ್ಲೀನ್‌ಟೆಕ್ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಕ್ಲೀನ್‌ಟೆಕ್ ಗುಚ್ಛದಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದಾದದ್ದು ಕೊಪೆನ್‌ಹಾಗೆನ್ ಎಂದು ಕ್ಲೀನ್ ಎಡ್ಜ್ನಲ್ಲಿ 2008ರಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸುಮಾರು 700 ಕ್ಲೀನ್‌ಟೆಕ್ ಕಂಪನಿಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಧಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಂಪನಿಗಳಿಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಈ ನಗರವೇ ಕೇಂದ್ರಬಿಂದು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 46 ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಇದು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಗುಚ್ಛವು 60,000ಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾದ ನೌಕರರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯಗಳು, ವ್ಯವಹಾರ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಣದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿಕಟವಾಗಿ ಸೇರಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತವೆ. ರಾಜಧಾನಿಯ ಅತೀ ಮುಖ್ಯವಾದ ಕ್ಲೀನ್‌ಟೆಕ್ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೆಂದರೆ, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್, ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಸ್ಕೂಲ್,[೪೦] ರೈಸೋ DTU ನ್ಯಾಷನಲ್ ಲ್ಯಾಬೊರೇಟರಿ ಫಾರ್ ಸಸ್ಟೈನಬಲ್ ಎನರ್ಜಿ, ಮತ್ತು ಈಗ ರೈಸೋ ಭಾಗವಾಗಿರುವ ಟೆಕ್ನಿಕಲ್ ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್. ಮುಂದುವರೆದು, ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದವರು 2009 ಯುನೈಟೆಡ್ ನೇಷನ್ಸ್ ಕ್ಲೈಮೆಟ್ ಚೇಂಜ್ ಕಾನ್ಫರೆನ್ಸ್ ಎಂಬ ಸಮಾವೇಶವನ್ನುClimate Change: Global Risks, Challenges and Decisions ಏರ್ಪಡಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಉಪಶಮನಗೊಳಿಸುವ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿಯುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ ಅಗತ್ಯ ಈಗ ಇದೆ ಎಂದು ಅಂತರ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಸಮೂಹವು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿತು. IPCCಯ ಚೇರ್ಮನ್ ರಾಜೇಂದ್ರ ಕೆ. ಪಚೌರಿ, ಸ್ಟರ್ನ್ ರೆಪೋರ್ಟ್ನ ಲೇಖಕ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ನಿಕೋಲಸ್ ಸ್ಟರ್ನ್, ಮತ್ತು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಡ್ಯಾನಿಯಲ್ ಕಾಮೆನ್ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಖ್ಯಾತರೆಲ್ಲರೂ, ಕ್ಲೀನ್‌ಟೆಕ್ ಅನ್ನು ಬಂಡವಾಳ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಕಾರ್ಬನ್ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಿರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ಆರ್ಥಿಕ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಾಧಿಸಿದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಒಂದು ಉತ್ತಮ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದು ಮಹತ್ವ ಕೊಟ್ಟು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ GDP/ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ
1990ದಿಂದೀಚೆಗೆ ಪ್ರತಿ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಹಸಿರುಮನೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆಯು ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿದೆ, ಅನಿರೀಕ್ಷಿತ ಏರಿಳಿತಗಳು ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ, ಪ್ರತಿ ಡಾಲರ್ ಮೌಲ್ಯಕ್ಕೆ ಅನಿಲ ಹೊರಸೂಸುವಿಕೆ ಕಡಿಮೆಗೊಂಡಿದ್ದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೌಲ್ಯ ಜಾಸ್ತಿಯಾಗಿದೆ.[೪೧] ಜರ್ಮನಿ[೪೨] ಯಂಥ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಅದನ್ನು ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಬಹುದಾದರೂ, ಆದರೆ ಇತರ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ದೇಶಗಳಾದ ನಾರ್ವೆ[೪೩] ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡನ್[೪೪] ಗಿಂತ ಅದು ಹಿಂದುಳಿದಿದೆ.
ಸರಕಾರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವ ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ರಾಜಪ್ರಭುತ್ವ. ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಂವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ನಮೂದಿಸಿರುವಂತೆ ರಾಜ ಸಾರ್ವಭೌಮ. ಅವನ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಯಾರ ಅನುತಿಯೂ ಅವನು ಪಡೆಯಬೇಕಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಯಾರಿಗೂ ಅವನು ಉತ್ತರಿಸಬೇಕಿಲ್ಲ, ಅವನು ಪರಮ ಪವಿತ್ರ. ರಾಜ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಂತ್ರಿಗಳನ್ನು ನೇಮಿಸುತ್ತಾನೆ ಮತ್ತು ವಜಾ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಪಕ್ಷಗಳ ಮುಖಂಡರೊಡನೆ ಸಮಾಲೋಚಿಸಿ ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಕಾರದ ಎಲ್ಲಾ ಮಸೂದೆಗಳು ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ ತೀರ್ಮಾನಗಳು ರಾಯಲ್ ಅಸೆಂಟ್ ಮೂಲಕ ಊರ್ಜಿತಗೊಳಸುವ ಮುನ್ನ ಸಾರ್ವಭೌಮ ರಾಜನ ನೇತೃತ್ವದ ಖಾಸಗಿ ಮಂಡಳಿಸ್ಟಾಟ್ಸ್ರಾಡೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಚರ್ಚಿಸಬೇಕಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಖಾಸಗಿ ಮಂಡಳಿಯ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ವಿಧ್ಯುಕ್ತಕ್ರಮ ಅಥವಾ ಶಿಷ್ಟಾಚಾರಗಳು ಗೌಪ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ರಾಜನಿಗೆ ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಆ ಅಧಿಕಾರ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಾಗಿ ಆಚರಣೆಗಳಿಗೊಳಪಟ್ಟಿದ್ದು. ಈ ಸಾರ್ವಭೌತ್ವವು ರಾಜಕೀಯೇತರವಾಗಿರಬೇಕೆಂದು ಮತ್ತು ಸರಕಾರದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಬಾರದೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ರಾಜವಂಶದವರು ಯಾವುದೇ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯ ಸಂಗ್ರಹಣೆಯಲ್ಲಿ ಮತದಾನದ ಹಕ್ಕಿದ್ದರೂ ಸಹ ಮತ ಚಲಾಯಿಸುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ.
ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಣಾಧಿಕಾರವು ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಸಾರ್ವಭೌಮ ರಾಜ(ಸಂಸ್ಥಾನದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ)ನ ಬಳಿಯಿದ್ದರೂ, ಶಾಸನಾಧಿಕಾರವು ಕಾರ್ಯಾಂಗ(ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ) ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್‌ನೊಡನೆ ಸಂಯುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನ್ಯಾಯಾಂಗಾಧಿಕಾರವು ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶರ ಬಳಿಯಿರುತ್ತದೆ. ರಾಜನ ಪರವಾಗಿ ಕಾರ್ಯಾಂಗದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಚಲಾಯಿಸುವುದು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಇಲಾಖಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾದ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಮಂತ್ರಿಗಳು. ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್‌ನ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಮತ್ತು ಇತರ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿ ಸರಕಾರವಾಗುತ್ತದೆ ಈ ಮಂತ್ರಿಗಳು,ಫೋಕೆಟ್ಟಿಂಗ್‌ಎಟ್ (ದಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್) ಮತ್ತು ಲೆಜಿಸ್ಲೇಟಿವ್ ಬಾಡಿಗೆ ಜವಾಬ್ದಾರರು, ಪದ್ಧತಿಯಂತೆ ಇವರನ್ನು ಅತ್ಯುನ್ನತರು ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ (ಅಂದರೆ ಯಾವುದೇ ವಿಚಾರವಾಗಿ ಇವರು ಶಾಸನ ರಚಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಇವರ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರ ವಹಿಸಿದ್ದವರ ನಿರ್ಧಾರಗಳ ಮಿತಿಯಲ್ಲೇ ಇರಬೇಕೆಂದೇನೂ ಇಲ್ಲ).
ಫೋಕೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಎನ್ನುವುದು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಶಾಸಕಾಂಗ. ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವ ತತ್ವದ ಪ್ರಕಾರ ಶಾಸಕರಿಗೆ ಅಂತಿಮ ಅಧಿಕಾರಗಳಿವೆ, ಯುರೋಪಿಯನ್ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಪ್ರವೇಶವಾದ ಮೇಲೆ ಸಾರ್ವಭೌಮತ್ವದ ಅಸ್ತಿತ್ವದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಆದರೂ, ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕವಾಗಿ ಇದೇ ತತ್ವವು ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್‌‌ನಲ್ಲಿ ಬಹುಮತದ ಅನುಪಾತದಂತೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ 175 ಸದಸ್ಯರು ಇರುತ್ತಾರೆ, ಮತ್ತು ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳಿಂದ ತಲಾ ಇಬ್ಬರಿರುತ್ತಾರೆ. ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಕನಿಷ್ಠ ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ನಡೆಯಬೇಕು ಆದರೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳಿಗೆ ಅವಧಿ ಮುಗಿವ ಮುನ್ನವೇ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಿ ಎಂದು ಕೇಳಲು ಅಧಿಕಾರ ಇರುತ್ತದೆ. ಅವಿಶ್ವಾಸ ಮತನಿರ್ಣಯದ ಮೂಲಕ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಒಂದು ಮಂತ್ರಿಯಿಂದ ಅಥವಾ ಇಡೀ ಸರಕಾರದಿಂದ ರಾಜೀನಾಮೆ ಕೊಡಿಸಬಹುದು.
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಮೈತ್ರಿಗಳು ಇರುತ್ತದೆ. ಯುದ್ಧನಂತರ ಬಂದ ಎಲ್ಲಾ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಅಲ್ಪ ಬಹುಮತ ಹೊಂದಿದ್ದು ಸರ್ಕಾರೇತರ ಪಕ್ಷಗಳ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ರಚಿಸಿರುವುದಾಗಿರುತ್ತದೆ.[೪೫]
ಸೆಂಟರ್-ರೈಟ್ ಲಿಬರಲ್ ಪಕ್ಷದಿಂದ ವೆನ್‌ಸ್ಟ್ರೇ ಪಕ್ಷದ ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್ಮುಸ್ಸೆನ್ ನವೆಂಬರ್ 2001ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ 2009ರವರೆಗೂ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರು. ಇವರ ಸರ್ಕಾರ ಸಂಯುಕ್ತ ಸರ್ಕಾರವಾಗಿದ್ದು ವೆನ್‌ಸ್ತ್ರೇ ಮತ್ತು ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಪಾರ್ಟಿ ಒಳಗೊಂಡಿತ್ತು ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಪಾರ್ಟಿ (ಡ್ಯಾನ್ಸ್ಕ್ ಫೋಲ್ಕೆಪಾರ್ಟಿ) ಇಂದ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟಿನ ಬೆಂಬಲವಿತ್ತು. ಈ ಮೂರೂ ಪಕ್ಷಗಳು ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟರಿ 2001ರ ಚುನಾವಣೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಹುಮತ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡವು ಮತ್ತು 2005ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲೂ ಅದನ್ನೇ ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡವು. 13ನೇ ನವೆಂಬರ್‌ನಂದು ಪೂರ್ವಭಾವೀ ಚುನಾವಣೆ ನಡೆಸಲಾಗುವುದೆಂದು ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24, 2007ರಂದು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಘೋಶಿಸಿದರು. ತರುವಾಯ ನಡೆದ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪೀಪಲ್ಸ್ ಪಾರ್ಟಿ ಬಲಿಷ್ಟವಾಯಿತು,ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್‌ಮುಸ್ಸೆನ್‌ರ ವೆನ್‌ಸ್ಟ್ರೇ ಪಕ್ಷವು 6 ಸೀಟುಗಳನ್ನು ಸೋತಿತು ಮತ್ತು ಕನ್ಸರ್ವೇಟಿವ್ ಪಕ್ಷವು ಚುನಾವಣೆಯ ಮೊದಲು ಎಷ್ಟು ಸೀಟಿತ್ತೋ ಅಷ್ಟನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಈ ಫಲಿತಾಂಶದಿಂದ ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್‌ಮುಸ್ಸೆನ್‌ರು ಮೂರನೇ ಅವಧಿಗೆ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಮುಂದುವರೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.
2008 ಮುಗಿಯುತ್ತಿದಂತೆಯೇ ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್‌ಮುಸ್ಸೆನ್‌ರು NATOದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಬೇಕೆಂದು ಆಶಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಗಾಳಿ ಸುದ್ದಿ ಹರಡಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ 4, 2009ರಂದು NATO ಸಮಾವೇಶ ಸ್ಟ್ರಾಸ್‌ಬರ್ಗ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ, ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿದರು. ಇದಕ್ಕೆ NATOದೊಳಗಡೆಯಿಂದಲೇ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಟರ್ಕಿಯಿಂದ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾಯಿತು ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಜಯಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್ಮುಸ್ಸೆನ್ ಸೆಕ್ರೆಟರಿ ಜನರಲ್ ಆಫ್ NATOಆಗಿ ನೇಮಕವಾದರು.
ಏಪ್ರಿಲ್ 5, 2009ರಂದು ಆಂಡರ್ಸ್ ಫೋಗ್ ರಾಸ್ಮುಸ್ಸೆನ್ ರಾಜೀನಾಮೆಯಿಂದಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದ ಮತ್ತು ವೆನ್‌ಸ್ಟ್ರೇಯ ಉಪಾಧ್ಯಕ್ಷ ಲಾರ್ಸ್ ಲೊಕ್ಕೆ ರಾಸ್ ಮುಸ್ಸೆನ್ ನೂತನ ಪ್ರಧಾನಿಯಾದರು.
ನಾಗರೀಕ ಹಕ್ಕುಗಳು
ಬೇರೆ ಅನೇಕ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಂತೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸಹಾ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸದ ಹೋಸ್ಟ್‌ನೇಮ್‌ಗಳ ಕಪ್ಪುಪಟ್ಟಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ ಇದನ್ನು ಇಂಟರ್‌ನೆಟ್ ಸರ್ವೀಸ್ ಪ್ರೊವೈಡರ್ಸ್‌ನವರು DNS ಮನವಿಗಳನ್ನು ಸೆನ್ಸಾರ್ಮಾಡಲಿಕ್ಕೆ ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಕೆಲವು ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ಬಯಸಿದಾಗ ಆ ಸೈಟ್‌ಗಳು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ನಿರ್ಬಂಧಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸಂದೇಶವಾಗುತ್ತದೆ. [೪೬][೪೭]
ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳು
- 2006ರವರೆಗೂ ಆಡಳಿತ ವಿಭಾಗಗಳಿಗಾಗಿ, ನೋಡಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜಿಲ್ಲೆಗಳು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಐದು ಪ್ರದೇಶಗಳಾಗಿ ವಿಭಜಿಸಲಾಗಿದೆ,(ಡೇನಿಷ್:regionerಬಿಡಿ: ಪ್ರದೇಶ ) ಮತ್ತು ಒಟ್ಟು 98 ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳು. 2007ರ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಪ್ರಕಾರ 1ನೇ ಜನವರಿ 2007ರಂದು ದೇಶದ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಹದಿಮೂರು ಕೌಂಟೀಸ್(ಆಮ್ಟೆರ್ )ಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಯಿತು. ಅದೇ ಸಂದರ್ಭದದಲ್ಲಿ ಚಿಕ್ಕ-ಪುಟ್ಟ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳನ್ನು(ಕೌಮುನರ್ ) ದೊಡ್ಡವುಗಳಿಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು ಹೀಗಾಗಿ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ 270ರಿಂದ 98ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು. ಹೊಸ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಅತೀ ಮುಖ್ಯ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎಂದರೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುವುದು. ಕೌಂಟೀಸ್‌ನಂತೆ ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳು ತೆರಿಗೆ ವಿಧಿಸುವ ಹಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ ವೆಚ್ಚವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ 8% (ಸಂಢೇಡ್ಸ್‌ಬಿಡ್ರಾಗ್ ) ಭರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದರಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಯ ನಿಧಿ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ. ಪ್ರತಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪರಿಷತ್ತಿನಲ್ಲಿ 2005ರ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಮುನ್ಸಿಪಲ್ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಗೊಂಡ 41 ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿರುತ್ತಾರೆ.
ಅನೇಕ ಹೊಸ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಗಳು ಕನಿಷ್ಠ 20,000 ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಹೊಂದಿರುತ್ತವೆ, ಇದರಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಈ ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಹೊರತು ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎರ್ಥೋಲ್ಮೀನ್ ಆರ್ಚಿಪೆಲಾಗೋನ (96 ನಿವಾಸಿಗಳು (2008)) ಇತ್ತ ಕಡೆ ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಯವರೂ ಅಲ್ಲ ಅಥವಾ ಯಾವುದೇ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೂ ಸೇರಿದವರಲ್ಲ ಆದರೆ ಅವರು ರಕ್ಷಣಾ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ[೪೮] ಸೇರಿದವರು.
ರಿಗ್ಸ್‌ಫಾಲ್ಲೆಸ್ಕಾಬೆಟ್ನ ಸದಸ್ಯರಾಗಿರುವ ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳು ಸಹಾ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಆಧಿಪತ್ಯದ ಭಾಗಗಳೇ, ಆದರೆ ಅವಕ್ಕೆ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅವು ಬಹುಮಟ್ಟಿಗೆ ಸ್ವಯಂ ನಿರ್ವಹಾಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟಿನಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಿರುತ್ತದೆ.
| ದೇಶ | ಜನಸಂಖ್ಯೆ | ಪ್ರದೇಶ (km²) |
ಸಾಂದ್ರತೆ (pop per km²) |
|---|---|---|---|
| [42] ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ | 5,519,441 | 43,094 | 128 |
 ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳು |
48,797 | 1,399 | 35 |
 ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ |
57,564 | 2,175,600 | 0.026 |
 ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಆಧಿಪತ್ಯ |
5,625,802 | 2,220,093 | 2.5 |
ಆರ್ಥಿಕತೆ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಮಿಶ್ರ ಆರ್ಥಿಕತೆಯ ಮುಖ್ಯ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಆಗಿದ್ದು ಅದು ಯುರೋಪಿಯನ ಬದುಕಿನ ಗುಣಮಟ್ಟ[೪೯][೫೦] ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಧಿಕ ಮೊತ್ತದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರವಿರುತ್ತದೆ. GDP (PPP) ಪ್ರತಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಾ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ 16ನೇ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ನಾಮಿನಲ್ GDP ಪ್ರತಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಾ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ 5ನೇಯ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ.
ವರ್ಲ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗ್ರೂಪ್ ಪ್ರಕಾರ ಯುರೋಪಿನಲ್ಲೇ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅತ್ಯಂತ ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಬಲ್ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಡುತ್ತದೆ; ಈ ನಿಯಮವನ್ನು ಫ್ಲೆಕ್ಸಿಕ್ಯೂರಿಟಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಎರವಲು ಪಡೆಯುವುದು, ಹುಡುಕಾಡಿ ಕೆಲಸ ಪಡೆಯುವುದು ಸುಲಭ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ 2.9 ದಶ ಲಕ್ಷ ಕಾರ್ಮಿಕರ ದಳವಿದೆ.
ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ[೫೧] ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭೂ ವಿಜ್ಞಾನ ಪದವೀಧರರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನಾಲ್ಕನೆಯ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಪ್ರತಿ ಗಂಟೆಗೆ GDPಯು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲೂ 2007ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಹತ್ತನೇಯ ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿದೆ. UN ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅಸಮ್ಮತ ಆದಾಯದ ಗಣನೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಳಗಿರುತ್ತದೆಮತ್ತು IMF ಹೇಳುವಂತೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಧಿಕ ಕನಿಷ್ಠ ವೇತನವಿರುವ ದೇಶವಾಗಿದೆ. 2009 ಜೂನ್ ವರೆಗೂ ನಿರುದ್ಯೋಗವು ಶೇಕಡಾ 6.3ನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ, 2.6 ಶೇಕಡವಾರು ಪಾಯಿಂಟುಗಳು ಸರಾಸರಿ EUನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಶೇಖಡ 8.9ನಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ.[೫೨]
ವಿಶ್ವ ಎಕಾನಮಿಕ್ ಫೋರಮ್ 2008 ವರದಿ, IMD, ಮತ್ತು ದಿ ಎಕನಾಮಿಸ್ಟ್[೫೩] ಪ್ರಕಾರ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾದ ಆರ್ಥಿಕತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. OECD ಶ್ರೇಣಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ EU-15ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಮುಕ್ತ ಆರ್ಥಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು 1990ರ ಉದಾರೀಕರಣದಿಂದಾಗಿ ಮುಕ್ತ ಉತ್ಪಾದನೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಇರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಕೂಡ ಒಂದು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ 25%ರಷ್ಟು ಕಂಪನಿ ತೆರಿಗೆ ದರವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ದೇಶಭ್ರಷ್ಟರಿಗೆ[೫೪] ವಿಶೇಷ ಸಮಯ ನಿರ್ಬಂಧಿತ ತೆರಿಗೆ ಪ್ರಚಲಿತವಾಗಿದೆ. ಡ್ಯಾನಿಶ್ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ವಿಶಾಲವಾಗಿದೆ (25% VAT ಎಕ್ಸೈಸ್ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ) ಮತ್ತು ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆದಾಯ ತೆರಿಗೆ ಹೊಂದಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕರೆನ್ಸಿ ಕ್ರೋನ್ (ಬಹುವಚನವಾಗಿ:ಕ್ರೋನರ್),ವಸ್ತುತ: ERM[೫೫] ಮೂಲಕ Euro ಗೆ ತಳುಕು ಹಾಕಿರುತ್ತದೆ. ವಿನಿಮಯದ ದರವನ್ನು ಸ್ಥಿರೀಕರಣ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಕಟ್ಟಿಹಾಕಲಾಗುವ ಅಂದಾಜು ದರ ಪ್ರತಿ ಯುರೋಗೆ 7.45 ಕ್ರೋನರ್ ಆಗಿದೆ. ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ ಕ್ರೋನ್, ಅಮೇರಿಕನ್ ಡಾಲರ್ಸ್‌ಗೆ USD 0.20 ಪ್ರತಿ ಕ್ರೋನ್(ಸುಮಾರು 4.97 ಕ್ರೋನರ್ ಪ್ರತಿ ಡಾಲರ್‌ಗೆ)ನ ದರದಲ್ಲಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. (ವಿನಿಮಯದ ದರಗಳು ನವೆಂಬರ್ 2009ಕ್ಕೆ ನವೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ) ಎಕನಾಮಿಕ್ ಆಂಡ್ ಮಾನಿಟರಿ ಯೂನಿಯನ್ ಆಫ್ ದಿ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್ (EMU)ನ ಮೂರನೆ ಹಂತ(ದಿ ಕಾಮನ್ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಕರೆನ್ಸಿ-ದಿ ಯೂರೋ)ದಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸರ್ಕಾರವು ಅವಶ್ಯಕ ಆರ್ಥಿಕ ಕನ್ವರ್ಜನ್ಸ್ ಕ್ರೈಟೀರಿಯಾವನ್ನು ಮುಟ್ಟಿತು ಆದರೆ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 2000ರ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ ದಿ ಮಾನಿಟರಿ ಯೂನಿಯನ್ ಅನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿತು. ನವೆಂಬರ್ 2007ರಲ್ಲಿ ಫಾಗ್ ರಾಸ್ಮುಸ್ಸೆನ್ ಸರ್ಕಾರ ಪುನರಾಯ್ಕೆಯಾದಾಗ ಯುರೋ 2008 ಅಥವಾ 2009ರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಸ ಜನಾಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಘೋಷಿಸಿತು.[೫೬]
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಹಕಾರ ಚಳುವಳಿ, ತೋಟಗಾರಿಕೆ, ಆಹಾರ ಉದ್ಯಮ(ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಕ್ರೌನ್), ಡೈರಿ ಉತ್ಪಾದನೆ(ಆರ್ಲಾ ಫುಡ್ಸ್), ಸಗಟು ಮಾರಾಟ([[ಬ್ರುಗ್ಸೆನ್{/0)}, ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಕೋ-ಆಪರೇಟಿವ್ಸ್|ಬ್ರುಗ್ಸೆನ್{/0)}, ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಕೋ-ಆಪರೇಟಿವ್ಸ್]] ಮತ್ತು ಕೋ-ಹೌಸಿಂಗ್ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಇವುಗಳಿಗಾಗಿ ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಉತ್ತಮ ಬೆಂಬಲವಿದೆ, ಇತ್ತೀಚಿನ ಜನಮತಾಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ 76% ರಷ್ಟು ಜನ ಸ್ಪಂದಿಸಿ ಜಾಗತೀಕರಣ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂದು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟರು.[೫೭] ಇದರ 70%ರಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಾರದ ಹರಿವು ಇರುವುದು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿ. ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಾದ ರಫ್ತುವಿನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ 9ನೇಯದು. ಮುಖ್ಯವಾದ ರಫ್ತು : ಯಂತ್ರಗಳು, ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳು, ರಾಸಾಯನಿಕಗಳು ಹಾಗೂ ತೈಲ ಮತ್ತು ಅನಿಲ[೫೮]. ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ನಿವ್ವಳ ರಫ್ತುದಾರ ದೇಶ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್, GNP ವಿದೇಶೀ ಸಾಲ39% ಅಥವಾ 300 ಬಿಲ್ಲಿಯನ್ DKK[೫೯] ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಎಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳು ಅದರ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಆಫ್ ಪೇಮೆಂಟ್ಸ್ ಅಂದರೆ ತೆರಬೇಕಾಗಿದ್ದ ಹಣ ಬಾಕಿ ಇತ್ತು. 105,000 km² (40,000+ sq mi)ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಸಮುದ್ರದ ಭೂಪ್ರದೇಶವೂ ಮುಖ್ಯವೇ.
ವಾಲ್ ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಜರ್ನಲ್ಮತ್ತು ಹೆರಿಟೇಜ್ ಫೌಂಡೇಶನ್ನವರು ತಯಾರಿಸಿದ ಇಂಡೆಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಎಕಾನಮಿಕ್ ಫ್ರೀಡಂ 2008ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಮುಕ್ತ ಆರ್ಥಿಕತೆ ಅನುಸರಿಸುವ 162 ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ 11ನೇಯದು ಎಂದು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕವು ಸೂಕ್ತವಲ್ಲದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ವಾತಂತ್ಯದ ದಿಕ್ಸೂಚಿಯನ್ನು ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ವರ್ಗೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರದ ಅಡೆತಡೆಗಳುಳ್ಳ ಶ್ರೀಮಂತ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಸಂಪ್ರದಾಯಶೀಲ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮೇಲ್ಗಡೆ ಇರುವಂತಾಗಿದೆ, ಕಡಿಮೆ ವ್ಯಾಪಾರದ ನಿರ್ಬಂಧವಿದರುವ ಬಡ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಸೋಶಿಯಲಿಸ್ಟ್ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಳಗಡೆ ಕಾಣಿಸಲಾಗಿದೆ.[೬೦] GDP ಪ್ರತಿ ಕ್ಯಾಪಿಟಾ[೬೧] ದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಣಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಇಂಡೆಕ್ಸ್ ಕೇವಲ 10%ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳ ಸಹಸಂಬಂಧವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಇಂಡೆಕ್ಸ್, ಉದ್ಯಮವನ್ನು[೬೨] ಪೋಷಿಸಿ ಪಾಲಿಸುವ ಸರ್ಕಾರದ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪರಿಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು 20ನೇ ಶತಮಾನದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿನ ಜಪಾನೀಯರ ಜೈಬಟ್ಸುವಿನಂತೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ ಜಪಾನೀಸ್ ಆರ್ಥಿಕ ಚಮತ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾದಂತೆ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ.
ಸ್ಟಾಟ್‌ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎನ್ನುವುದು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಅಥಾರಿಟಿ ಆಫ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್‌ನವರು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ನಿಭಾಯಿಸುವ ದತ್ತಾಂಶಸಮೂಹಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಹೆಸರು. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ 1985ರಿಂದ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಂಚುವ ಕ್ರಿಯೆಯು ಪ್ರಸರಣ ನೀತಿಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಈ ಸೇವೆಯಿಂದಾಗಿ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನಿಕ್ ಪ್ರಸರಣಗೊಳಿಸುವ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಲ್ಲೇ ಮುಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಸುಮಾರು 2 ದಶಲಕ್ಷ ಹಿಟ್ಸ್ ಇರುತ್ತದೆ (2006).
ಶಕ್ತಿ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ನಾರ್ಥ್ ಸೀ ನಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ತೈಲ ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ಅನಿಲವಿದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಪಂಚದ ಒಟ್ಟು ಕಚ್ಚಾ ತೈಲ[೬೩] ದ ರಫ್ತಿನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ 32 ಶ್ರೇಣಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಕಲ್ಲಿದ್ದಿಲ್ಲಿನಿಂದ ಉತ್ಪಾದಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಜೊತೆಗೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ದಾಖಲೆ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಪವಮಾನ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಕೂಡ ತಯಾರಿಸುತ್ತದೆ.
ಪವಮಾನ ವಿದ್ಯುತ್ ಅನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವವರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಯಾವ ಕುಟುಂಬಗಳು ಅದನ್ನು ತಮ್ಮ ನೆಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತಾರೋ ಅಂತಹವರಿಗೆ ತೆರಿಗೆ ವಿನಾಯಿತಿಯನ್ನು ಕೂಡ ಸರ್ಕಾರ ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಟರ್ಬೈನ್ ಅನ್ನು ಸಾರಾಸಗಟಾಗಿ ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ, ಬದಲಾಗಿ ಎಷ್ಟೋ ಕುಟುಂಬಗಳು ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್ ಸಹಕಾರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಸಮುದಾಯ ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್ಸ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿರುತ್ತಾರೆ. 2004ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ 150,000 ಡೇನ್ ಜನಾಂಗದವರು ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಅಥವಾ ಟರ್ಬೈನ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವತ: ಕೊಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 5,500 ಟರ್ಬೈನ್‌ಗಳು ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದವು, ಆದಾಗ್ಯೂ ಖಾಸಗಿ ವಲಯದವರು ಇದರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರಿಂದ ಸಹಕಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವಿಕೆ 75%ಕ್ಕೆ ಇಳಿದಿದೆ. ವಿಂಡ್ ಟರ್ಬೈನ್‌ಗಳು ಒಟ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ತಿನ ಬೇಡಿಕೆಯಲ್ಲಿ 16-19% ರಷ್ಟು ವಿದ್ಯುತ್ತನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುತ್ತದೆ.(2004-2006ರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳು).[೬೪] ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ಗೂ ಇತರ ಯುರೋಪಿಯನ್ ದೇಶಗಳಿಗೂ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಮಿಷನ್ ಲೈನ್‌ಗಳ ಮುಖಾಂತರ ಸಂಪರ್ಕವಿದೆ.
ಎನರ್ಜಿ ತೆರಿಗೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಮನೆ-ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಲ್ಪಡುವ ವಿದ್ಯುತ್ ಬೆಲೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅಧಿಕವಾಗಿದೆ[೬೫] , ಅದೇ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಕೈಗಾರಿಕೋದ್ಯಮಗಳು EUನ ಸರಾಸರಿಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಪಾವತಿಸುತ್ತಾರೆ.[೬೪]
ಸಾರಿಗೆ
ಇತ್ತೀಚಿನ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವವಾದ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಹೂಡಿ ಅನೇಕ ರಸ್ತೆಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ರೈಲ್ವೆ ಸಂಪರ್ಕವನ್ನು ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಮತ್ತು ಮಾಲ್ಮೋ, ಸ್ವೀಡನ್ ನಡುವೆ(ಓರೆಸಂಡ್ ಸೇತುವೆ) ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಯಾಂಡ್ ಹಾಗು ಫ್ಯೂನೆನ್(ಗ್ರೇಟ್ ಬೆಲ್ಟ್ ಫಿಕ್ಸಡ್ ಲಿಂಕ್) ನಡುವೆ ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಮಾಲ್ಮೋ ಬಂದರು ಎರಡು ನಗರಗಳ ಮಧ್ಯ, ಎರಡೂ ದೇಶದ ನಗರಗಳಿಗೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಲೆಂದು ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಪ್ರಯಾಣಿಕರ ಸೇವೆಗೆ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ಕೇ ಸ್ಟಾಟ್ಸ್‌ಬಾನರ್ (ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸ್ಟೇಟ್ ರೈಲ್ವೇಸ್) ರೈಲ್ವೇ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆ ಇದ್ದರೆ ಸರಕು ಸಾಗಾಣಿಕೆಗೆ DB ಶೆಂಕರ್ ರೈಲ್ ಇರುತ್ತದೆ. ರೈಲ್ವೇ ಹಳಿಗಳನ್ನು ಬೇನ್‌ಡ್ಯಾನ್ಮಾರ್ಕ್ ನ್ದಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಸಣ್ಣ ಮೆಟ್ರೋವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೆ ಗ್ರೇಟರ್ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಕ್ಷೇತ್ರವು ವಿಸ್ತೃತ ಎಲೆಕ್ಟೀಫೈಡ್ ಸಬ್ ಅರ್ಬನ್ ರೈಲ್ವೇ ನೆಟ್‌ವರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಏರ‍್‌ಲೈನ್ (ನಾರ್ವೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್ ಜೊತೆಗೂಡಿ) ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ಏರ್ ಲೈನ್ಸ್ ಸಿಸ್ಟಂ (SAS) ಆಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಏರ್‌ಪೋರ್ಟ್ ದೇಶದ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಏರ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಆಗಿದೆ ಜೊತೆಗೆ ಇದು ಸ್ಕ್ಯಾಂಡಿನೇವಿಯಾದ ದೊಡ್ಡ ಕೇಂದ್ರವೂ ಹೌದು.
ಫ್ಯಾರೋ ದ್ವೀಪಗಳು ಇವುಗಳಿಗಿರುವ ಸಂಪರ್ಕ ಫೆರ್ರಿ ಲಿಂಕ್ ಅನ್ನು ಸ್ಮಿರಿಲ್ಲ್ ಲೈನ್ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಬೇರೆ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆರ್ರಿ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಪ್ರಮುಖವಾಗಿ DFDS (ನಾರ್ವೇ ಮತ್ತು UKಗೆ) ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ಕ್ಯಾಂಡ್‌ಲೈನ್ಸ್(ಜರ್ಮನಿ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ಗೆ), ಸ್ಟೆನಾ ಲೈನ್(ನಾರ್ವೇ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್‌ಗೆ), ಕಲರ್ ಲೈನ್(ನಾರ್ವೇಗೆ) ಮತ್ತು ಫ್ಜ್ಜೋರ್ಡ್ ಲೈನ್(ನಾರ್ವೇಗೆ).
ಖಾಸಗಿ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಸಾಗಾಣಿಕೆಯ ಸಾಧನವಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಿರುವುದು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಹೊಸ ಕಾರುಗಳ ಬೆಲೆ ಇಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು, ಕಾರಣ, ಇಲ್ಲಿನ ದುಬಾರಿ ನೊಂದಣಿ ತೆರಿಗೆ(ಅಂದಾಜು. 180%) ಮತ್ತು VAT (25%) ಹಾಗೂ ಇಲ್ಲಿ ವರಮಾನ ತೆರಿಗೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತೀ ಹೆಚ್ಚು ಆದುದರಿಂದ ಹೊಸ ಕಾರುಗಳು ಇಲ್ಲಿ ದುಬಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ದುರಾದೃಷ್ಟವಶಾತ್ ಇದು ಅಡ್ಡಪರಿಣಾಮವೇ ಸರಿ, ಆದರೆ ಈ ದುಬಾರಿ ತೆರಿಗೆಯ ಕಾರಣ ಕಾರನ್ನು ಕೊಂಡುಕೊಳ್ಳುವವರನ್ನು ನಿರುತ್ಸಾಹಗೊಳಿಸಲೆಂದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ಹಳೆಯ ಕಾರುಗಳ ಸಣ್ಣ ಸಾಲು ಸರಿಯೋ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಆಧುನಿಕ ಕಾರುಗಳ ದೊಡ್ಡ ಸಾಲು ಸರಿಯೋ ಚರ್ಚಾಸ್ಪದ ವಿಷಯ! ಏನೇ ಆದರೂ ಕಾರುಗಳ ಸಾಲು ಕಳೆದ 30 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ 45% ರಷ್ಟು ಏರಿದೆ. ಬಹುಶ: ಅಧಿಕ ತೆರಿಗೆಯ ಪರಿಣಾಮ ಕಾರುಗಳ ಸಾಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಕಡಿಮೆಯೇನೋ ಎನಿಸುತ್ತದೆ.
ಪರಿಸರ ಸ್ನೇಹಿ ಕಾರುಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಕಾರಣದಿಂದ ಸರ್ಕಾರ 2007ರಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಮೈಲೇಜ್ ಬರುವ ಕಾರುಗಳ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸಿತು. ಆದರೆ ಇದು ಅಷ್ಟೇನೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿಲ್ಲ. 2008ರಲ್ಲಿ ಇಂಧನ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿಲ್ಲದ ಹಳೆಯ(10 ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹಳೆಯದಾದ) ಕಾರುಗಳನ್ನು ಆಮದು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು, ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕಾರುಗಳು ಜರ್ಮನಿಯಿಂದ ಆಮದಾಗುತಿತ್ತು, ಕಾರಣ, ತೆರಿಗೆಗಳೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಅದರ ಬೆಲೆಯು ಡೇನ್ ಜನರಿಗೆ ಎಟುಕುವಷ್ಟು ಇರುತಿತ್ತು.
ಸಮಗ್ರತೆ, ಏರಿಳಿತ ಮತ್ತು ಹೀಗೇ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಲಾಗದ ಶಕ್ತಿಮೂಲಗಳಾದ ಗ್ರಿಡ್‌ನ ಪವಮಾನ ಶಕ್ತಿ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಬಲಿಷ್ಠ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಒಂದು ಜ್ಞಾನವನ್ನೇ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸಾರಿಗೆ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಗುರಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದು, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಟೆಲಿಜೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಟರಿ ಸಿಸ್ಟಮ್ಸ್ ([[V2G) ಮತ್ತು ಪ್ಲಗ್-ಇನ್ ವಾಹನಗಳಳ ಮೇಲೆ ದೃಷ್ಟಿ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವುದು.|V2G) ಮತ್ತು ಪ್ಲಗ್-ಇನ್ ವಾಹನಗಳಳ ಮೇಲೆ ದೃಷ್ಟಿ ಕೇಂದ್ರೀಕರಿಸುತ್ತಿರುವುದು.[೬೬][೬೭]]]
ಸಾರ್ವಜನಿಕ ನಿಯಮಗಳು
1990ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಕಟ್ಟುಪಾಡಿಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡಿದಾಗಿನಿಂದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಯುರೋಪಿಯನ್ ದೇಶಗಳಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ದೊಡ್ಡ ಮುಕ್ತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಾಯಿತು. ವರ್ಲ್ಡ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಶ್ರೇಣೀಕೃತ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಯುನೈಟೆಡ್ ಸ್ಟೇಟ್ಸ್‌ನಷ್ಟೇ ಇದೆ. ಸುಮಾರು 80% ರಷ್ಟು ನೌಕರರು ಯೂನಿಯನ್‌ಗೆ ಮತ್ತು ನಿರುದ್ಯೋಗಿ ದೇಣಿಗೆಗೆ ಒಳಪಟ್ಟಿರುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಈ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಶೇಕಡಾವಾರು ಇಳಿಮುಖವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ನಿಯಮಗಳು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಕಾರ್ಮಿಕರ ಸಂಘಟನೆ ಮತ್ತು ಒಡೆಯರ ನಡುವೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆದ ನಂತರ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುವಂತಹುದಾಗಿರುತ್ತದೆ, ಸರ್ಕಾರ ಮಧ್ಯಸ್ಥಿಕೆ ವಹಿಸುವುದು ನೌಕರರ ಮುಷ್ಕರ ತುಂಬಾ ದಿನಗಳವರೆಗೂ ವಿಸ್ತರಣೆಯಾದಾಗ ಮಾತ್ರ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಗಳು ಏನೇ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡಿರಲಿ ಈಗೀಗ ಜನ ಜಂಟಿಯಾಗದೆ ಒಬ್ಬಂಟಿಯಾಗಿ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ನೌಕರಿ ಮಾಡುತ್ತ ಇದ್ದಾರೆ, ಹತ್ತರಲ್ಲಿ ನಾಲ್ವರು ನಿರುದ್ಯೋಗ ಭತ್ಯೆಯನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘದ ಸದಸ್ಯತ್ವವನ್ನೂ ಬಿಟ್ಟುಬಿಡುವ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ನಿರುದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಭತ್ಯೆಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ದೊರಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ ಒಬ್ಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ನೌಕರ ತನ್ನ ಸಂಬಳ ಮಟ್ಟದ 47%ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ನಿರುದ್ಯೋಗ ತೀರಾ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದು (ಆಗಸ್ಟ್ 2008ರಂತೆ 50,000ಕ್ಕೂ ಕಡಿಮೆ ಜನರು) ಬಹಳ ಕಡಿಮೆ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳು ನಿರುದ್ಯೋಗ ಭತ್ಯೆ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ನಿರುದ್ಯೋಗ ನಿಧಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಮೀಸಲಿಡುವ ಏಕೈಕ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ನಿವೃತ್ತಿಯಾದಾಗ ಶೀಘ್ರ ನಿವೃತ್ತಿ ವೇತನ (ಎಫ್ಟರ್‌ಲಾನ್ )ಅನ್ನು ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕೆ, ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಅದು 60 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಾದ ಮೇಲೆಯೇ ಬರುವುದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಮೀಸಲು ಹಣವನ್ನು ನಿರುದ್ಯೋಗ ನಿಧಿಗೆ ಪಾವತಿಸಿರಬೇಕು.[೬೮]
ನಿರುದ್ಯೋಗ ಲೆಕ್ಕವು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2007ಕ್ಕೆ ಒಟ್ಟು 74,90 ಜನಕ್ಕೆ 2.7% ಇರುತ್ತದೆ, ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ 112,800 ಜನರಿದ್ದು 2,400 ಜನ ಪ್ರತಿ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಡಿಸೆಂಬರ್ 2003ರಿಂದೀಚೆಗೆ 60% ಕಡಿಮೆ ಆಗಿರುತ್ತದೆ.[೬೯] ಯುರೋಸ್ಟಾಟ್ನ ಪ್ರಕಾರ ಆಗಸ್ಟ್ 2008ಕ್ಕೆ ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸಂಖ್ಯೆ 2.9% ಇದ್ದಿತು. ಏನೇ ಆಗಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಇದನ್ನು ಸಾಧಿಸಬೇಕಾದರೆ 38% ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಿನಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ(800,000 ಜನರು)[೭೦] ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಕಾರ್ಮಿಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯನ್ನು ಅಳೆಯುವ ಇನ್ನೊಂದು ಮಾನದಂಡವೆಂದರೆ ಅದು ಉದ್ಯೋಗದ ಸಂಖ್ಯೆ, 15 ರಿಂದ 64 ವಯಸ್ಸಿನ (ಉದ್ಯೋಗಾರ್ಹ ವಯಸ್ಸಿನ)ಜನರಿಗೆ, 15 ರಿಂದ 64 ವಯಸ್ಸಿನವರ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ ಎಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ನೌಕರಿ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂಬುದು. ಯುರೋಸ್ಟಾಟ್ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಉದ್ಯೋಗ ಸಂಖ್ಯೆ 2007ರಲ್ಲಿ 77.1% ಇರುತ್ತದೆ. ವಿಶ್ವದ ಎಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಿಜರ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ 78.% ಮತ್ತು ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ 85.1% ಮಾತ್ರವೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉದ್ಯೋಗ ಸಂಖ್ಯೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
2008ರ ಮೂರನೇ ಕ್ವಾರ್ಟರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 100,000 ಜನರಿಗೆ ನಿರುದ್ಯೋಗವುಂಟಾಯಿತು ಎಂದು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2008ರಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನ್ಮಾರ್ಕ್ಸ್ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ ವರದಿ ಮಾಡಿತು. ಇವರಲ್ಲಿ 62% ಜನರಿಗೆ ಎರಡು ತಿಂಗಳಲ್ಲೇ ಬೇರೊಂದು ಉದ್ಯೋಗ ದೊರಕಿಸಿಕೊಂಡರು, ಆದರೆ 6%ರಷ್ಟು ಜನರು ಎರಡು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಾಗೇ ಇದ್ದರು.
2015ರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 65,000 ಜನರು ನಿರುದ್ಯೋಗಿಗಳಾಗುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಊಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಉದ್ಯೋಗಾರ್ಹ ವಯಸ್ಸಿನ ಗುಂಪಿನವರ ಸಂಖ್ಯೆ, ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣದ ವಿಕಲತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪಿಂಚಿಣಿದಾರರು ಇತ್ಯಾದಿ ಜನರು 10,000 ಸಂಖ್ಯೆಯಿಂದ 2,860,000 ಸಂಖ್ಯೆವರೆಗೂ ಏರಬಹುದೆಂದು ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗಗಳೂ ಕೂಡ 70,000 ದಿಂದ 2,790,000;[೭೧] ರವರೆಗೂ(ಅರೆಕಾಲಿಕ ಉದ್ಯೋಗವೂ ಸೇರಿ)[೭೨] ಏರಬಹುದು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ ನೌಕರರ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಿದ್ದು ನುರಿತ ನೌಕರರೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕಾರ್ಖಾನೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ವೃತ್ತಿಗಳಾದ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲೂ ಕೂಡ ನರ್ಸುಗಳು ಮತ್ತು ವೈದ್ಯರು ಕಡಿಮೆಗೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ ಕೆಲಸದ ಅವಧಿ ಹೆಚ್ಚಿದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ 1987–1993ರ ಆರ್ಥಿಕ ಅವನತಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ.[೭೩] ಎಲ್ಲಾ ಸೇವಾ ವೃತ್ತಿಯಲ್ಲೂ ಕೆಲಸಗಾರರ ಕೊರತೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ.ಅಂಚೆ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಬಸ್ ಡ್ರೈವರ್‌ಗಳು, ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಕರು.[೭೪] 2007ರ ಕೊನೆಯ ಹೊತ್ತಿಗೆ 250,000 ಜನ ವಿದೇಶಿಯರು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಾಗಿದ್ದರು, ಅವರಲ್ಲಿ 23,000 ಜನರು ಇನ್ನೂ ಜರ್ಮನಿ ಅಥವಾ ಸ್ವೀಡೆನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಸವಾಗಿದ್ದಾರೆ.[೭೫] ಡಿಸೆಂಬರ್ 2007 ರಿಂದ ಏಪ್ರಿಲ್ 2008ರವರೆಗೂ ಸುಮಾರು 14,000 ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ನಡೆಸಿದ ಮಾದರಿ ಸಮೀಕ್ಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ 39,000 ಉದ್ಯೋಗಗಳನ್ನು {0ಆರ್ಥಿಕ ಚಕ್ರ{/0}[೭೬] ವನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸಿಕೊಂಡು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಈ ಸಂಖ್ಯೆ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆಯೇ.
ನಿರುದ್ಯೋಗ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಪೂರ್ವದ ನೌಕರಿಯ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ(ಗರಿಷ್ಠ ಫಾಯಿದೆ ವೇತನದ 90% ರಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ) ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ನಿರುದ್ಯೋಗ ನಿಧಿಯನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಯಾವಾಗಲೂ ಹೀಗೇ ಇರಲೇಬೇಕೆಂದೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಕಾರ್ಮಿಕ ಸಂಘಟನೆಯಿಂದ ಮತ್ತು ಹಿಂದಿನ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿದ್ದ ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣದ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿತವಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಈ ಮೊಬಲಗಿನಲ್ಲಿ ಬಹುಮಟ್ಟಿಗಿನ ಹಣ ಕೊಡುವುದು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ, ಮತ್ತು ಸಾಮಾನ್ಯ ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ಈ ಹಣ ಒದಗುತ್ತದೆ, ಅಲ್ಪ ಮೊತ್ತ ಮಾತ್ರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಕಾಣಿಕೆಗಳಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಒಬ್ಬರ ಮನೆ ಮಾರಾಟದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದಂತಹ ಲಾಭಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆಯಿರುವುದಿಲ್ಲ (ಮನೆಯ ಷೇರ್ ಇರದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ,ಡಾ:ಫ್ರೈವರ್ಡಿ )), ಮನೆಯ ಮೇಲೆ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿ ಬಂದಂತಹ ಆದಾಯಕ್ಕೆ ತೆರಿಗೆ ಶೇಖಡ 0 ಆಗಿರುತ್ತದೆ.[೭೭]
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಕ್ಷೇಮಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾದರಿಯ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ಅಂದರೆ ಬ್ರಾಡ್‌ಬೇಸ್ಡ್ ತೆರಿಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ(25% VAT, ಮಧ್ಯ ಮಾರಾಟ,ಡ್ಯೂಟಿ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆ ಹೊರತು ಪಡಿಸಿ) ಹಾಗೂ ಪ್ರಗತಿಪರ ವರಮಾನ ತೆರಿಗೆ ಎರಡೂ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಇರುತ್ತದೆ, ಇದರ್ಥ ಹೆಚ್ಚು ಹಣ ಗಳಿಸಿದಂತೆಲ್ಲಾ, ಹೆಚ್ಚು ವರಮಾನ ತೆರಿಗೆಯ ಶೇಕಡವಾರು ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಾವತಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ (ಕನಿಷ್ಠ ತೆರಿಗೆ ದರ ವಯಸ್ಕರಿಗೆ 42% ರಿಂದ 60%ರವರೆಗೂ ಏರುತ್ತದೆ. ಎರ್ಥಾಲ್ಮೀನ್ ನಿವಾಸಿಗಳು 8% ಆರೋಗ್ಯ ತೆರಿಗೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಮಿಕ್ಕಂತೆ ಸರ್ವತ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ,).[೭೮][೭೯] ಇತರ ತೆರಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಖಾಸಗಿ ವಾಹನಗಳ ನೊಂದಣಿ ತೆರಿಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ, ಇದು VATಗೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ 180% ರಷ್ಟು ಆಗುತ್ತದೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ (ಜುಲೈ, 2007ರಲ್ಲಿ) ಇಂಧನ ಸಮರ್ಥ ಕಾರುಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಇದನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತು. ಆದರೂ ಸರಾಸರಿ ತೆರಿಗೆಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಅಷ್ಟೇ ಬರುವುದನ್ನು ಪಾಲಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಲಾಯಿತು.[೮೦]
ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಶಾಸ್ತ್ರ
2009ರಲ್ಲಿ ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅವರ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ 5.4 ದಶಲಕ್ಷದ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 90.5%ರಷ್ಟು ಜನರು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಮೂಲದವರು.[೧] ಇನ್ನುಳಿದ 9.5%ರಲ್ಲಿ ನೆರೆಹೊರೆಯ ದೇಶಗಳಾದ ಬೋಸ್ನಿಯಾ, ದಕ್ಷಿಣ ಏಷಿಯಾ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಏಷಿಯಾದಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದವರು ಅಥವಾ ಅವರ ಮಕ್ಕಳು ಇದ್ದಾರೆ, 1983ರಲ್ಲಿ "ಅಲೀಯನ್ ಲಾ" (ಉಡ್ಲಾಂಡಿಂಗೆಲೋವೆನ್ ) ಜಾರಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದುದೇ ಈ ವಲಸೆಗೆ ಕಾರಣ, ಈ ನಿಯಮದಡಿ ಈಗಾಗಲೇ ವಲಸೆ ಬಂದವರ ಕುಟುಂಬವೂ ಸಹ ವಲಸೆ ಬರಬಹುದಾಗಿದೆ. ಗ್ರೀನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಫ್ಯಾರೋಯೀಸ್ಗಳಿಂದ ಬಂದ ಸಣ್ಣ ಗುಂಪುಗಳಾದ ಇನ್ಯೂಇಟ್ಗಳು ಕೂಡ ವಲಸೆ ಬಂದವರ ನಡುವೆ ಇದ್ದಾರೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಗುಂಪಾಗಿ ವಲಸೆ ಬರುವವರ ಮೇಲೆ ಒಂದು ರೀತಿಯ ವಿರೋಧಿ ಭಾವನೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಯುರೋಪಿಯನ್ ಯೂನಿಯನಾದ್ಯಂತ ವಲಸೆ ನಿಯಮಗಳು ಕಠಿಣವಾಗಿವೆ.[೮೧][೮೨] ಅದೇನೇ ಇದ್ದರೂ, ಹೊಸ ವಲಸೆ ನಿಯಮ 2001ರಿಂದ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ EU/EEAಯಿಂದ ಬರುವ ಜನರಿಗೆ ಮತ್ತು ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ವಾಸ ಮಾಡಲು ಕೊಡುವ ಪರವಾನಗಿಯ ಸಂಖ್ಯೆಯು ಬೆಳೆಯುತ್ತಲ್ಲೇ ಇದೆ. ಏನೇ ಆದರೂ ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಬಂದು ಸೇರುವ ವಲಸಿಗರ ಸಂಖ್ಯೆ 2001 ರಿಂದ 2006 ರವರೆಗೆ 70% ಅಂದರೆ 4,198 ನಷ್ಟು ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ. ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ಆಶ್ರಯ ಕೋರಿ ಬರುವವರಿಗೆ ಕೊಡಮಾಡುವ ಪರವಾನಗಿಯ ಸಂಖ್ಯೆಯು 1,095ಕ್ಕೆ 82.5%ರಷ್ಟು ಇಳಿದಿದೆ, ಇದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ರಾಜಕೀಯ ಆಶ್ರಯ ಕೋರುವವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ 1,960[೮೩] ಕ್ಕೆ ಅಂದರೆ 84%ನಷ್ಟು ಇಳಿಮುಖವಾಗಿದೆ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ (2008 ಜನವರಿ 1ರಂತೆ) 5,475,791, ಇದರಿಂದ ಜನಸಂಖ್ಯಾ ಸಾಂದ್ರತೆ 129.16 ಪ್ರತಿ ಕಿ.ಮೀ 2ಗೆ ಒಕ್ಕಲು ಅಥವಾ ನಿವಾಸಿಗಳು(334.53 inh/sq mi).[೮೪] ಅನೇಕ ದೇಶಗಳಂತೆ ಇಲ್ಲೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸರಿಸಮಾನವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೆಯಾಗಿಲ್ಲ. ಗ್ರೇಟ್ ಬೆಲ್ಟ್ನ ಪೂರ್ವದ ಭೂ ಪ್ರದೇಶ 9,622 km² (3,715 sq mi)ಇದ್ದು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಒಟ್ಟು ಭೂ ಪ್ರದೇಶದ 22.7% ಆಗುತ್ತದೆ, 2008 ಜನವರಿ 1ಕ್ಕೆ ಅದು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 45% (2,465,348) ಇರುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಸರಾಸರಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಸಾಂದ್ರತೆ ಪ್ರತಿ ಕಿಮೀ²ಗೆ (663.6 ಪ್ರತಿ sq mi) 256.2 ನಿವಾಸಿಗಳು. ದೇಶದ ಪೂರ್ವಕ್ಕಿರುವ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ (32,772 km²/12,653 sq mi) ಸರಾಸರಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಸಾಂದ್ರತೆಯು 91.86/km² (237.91 per sq mi) (3,010,443 ಜನರು) (2008).
ಮಧ್ಯದ ವಯಸ್ಸು 39.8 ವರ್ಷಗಳು ಆಗಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆಗೆ 0.98 ಪುರುಷರು ಇದ್ದಾರೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ 98.2% ಜನರು ವಿದ್ಯಾವಂತರು (15 ವಯಸ್ಸಿನ ಮತ್ತು ಅದಕ್ಕೂ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು). ಶಿಶು ಜನನದ ಪ್ರಮಾಣ ಪ್ರತಿ ಮಹಿಳೆ(2006 est.)ಗೆ 1.74 ಆಗಿರುತ್ತದೆ ,ಕಾರ್ಮಿಕ ಮತ್ತು ಪಿಂಚಿಣಿದಾರರ ಅನುಪಾತಕ್ಕೆ ಬಿಂಬಿಸಿದಾಗ ಇದು ಕಡಿಮೆಯೇ. ಕಡಿಮೆ ಜನನದ ಪ್ರಮಾಣವಿದ್ದರೂ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಮಾತ್ರ ಸರಾಸರಿ ವಾರ್ಷಿಕ 0.33%ರಂತೆ ಏರುತ್ತಲೇ ಇದೆ.[೩೭]
ಇಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಅಧಿಕೃತ ಭಾಷೆಯಾಗಿದ್ದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಇದನ್ನು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ. ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬಳಸುವ ವಿದೇಶಿ ಭಾಷೆಗಳೆಂದರೆ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಮತ್ತು ಜರ್ಮನ್.
2006ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಅಮೇರಿಕನ್ ಸಮುದಾಯ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ[೮೫] 1,516,126 ಅಮೇರಿಕನ್ನರು ತಾವು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಮೂಲದವರು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. 2006ರ ಗಣತಿ ಪ್ರಕಾರ 200,035 ಜನ ಕೆನಡಿಯನ್ನರು ತಾವು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಹಿನ್ನೆಲೆಯವರು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.[೮೬]
ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ನಗರಗಳು
| Leading Urban areas of Denmark | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Rank | Core City | Region | Urban Population | Municipal Population |
| ||||
| 1 | Copenhagen | Capital Region of Denmark | 1,167,569 | 518,574 | ||||||
| 2 | Århus | Central Denmark Region | 239,865 | 303,318 | ||||||
| 3 | Odense | Region of Southern Denmark | 158,678 | 187,929 | ||||||
| 4 | Aalborg | North Denmark Region | 122,461 | 196,292 | ||||||
| 5 | Esbjerg | Region of Southern Denmark | 71,025 | 114,244 | ||||||
| 6 | Randers | Central Denmark Region | 59,842 | 94,221 | ||||||
| 7 | Kolding | Region of Southern Denmark | 56,249 | 87,781 | ||||||
| 8 | Horsens | Central Denmark Region | 52,518 | 81,565 | ||||||
| 9 | Vejle | Region of Southern Denmark | 50,213 | 104,933 | ||||||
| 10 | Roskilde | Region Zealand | 46,292 | 80,687 | ||||||
| 11 | Helsingør | Capital Region of Denmark | 46,101 | 60,844 | ||||||
| 12 | Herning | Central Denmark Region | 45,470 | 84,209 | ||||||
| 13 | Silkeborg | Central Denmark Region | 41,979 | 87,371 | ||||||
| 14 | Naestved | Region Zealand | 41,717 | 80,732 | ||||||
| 15 | Fredericia | Region of Southern Denmark | 39,484 | 49,463 | ||||||
| 16 | Viborg | Central Denmark Region | 35,108 | 92,084 | ||||||
| 17 | Køge | Region Zealand | 34,733 | 56,637 | ||||||
| 18 | Holstebro | Central Denmark Region | 34,062 | 57,020 | ||||||
| 19 | Hørsholm | Capital Region of Denmark | 33,039 | 24,197 | ||||||
| 20 | Taastrup | Capital Region of Denmark | 32,102 | 47,158 | ||||||
| Source: http://www.citypopulation.de/Denmark-UA.html#Stadt_alpha (2009) | ||||||||||
ಧರ್ಮ
2009 ಜನವರಿಯ ಅಧಿಕೃತ ಅಂಕಿ ಅಂಶಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 81.5%[೮೭] ರಷ್ಟು ಜನರು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಲುಥೇರಾನ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಚರ್ಚ್, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಚರ್ಚ್[Den Danske Folkekirke] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help)ನ ಸದಸ್ಯರು. ವಲಸಿಗರನ್ನು ಮತ್ತವರ ಸಂತತಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡರೂ ಸದಸ್ಯ ಪ್ರಮಾಣವು ಆಗಲೂ ಜಾಸ್ತಿಯೇ ಅದು ಅಂದಾಜು 90.3%[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು]ರಷ್ಟು. ಸಂವಿಧಾನದ ನಿಬಂಧನೆ 6ರ ಪ್ರಕಾರ,ರಾಜವಂಶದ ಕುಟುಂಬ ಈ ಚರ್ಚ್‌ಗೆ ಸೇರಿದವರಾಗಿರಬೇಕು, ಮಿಕ್ಕ ಜನರು ಯಾವುದಾದರೂ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಅಂಟಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ 2% ರಷ್ಟು ಮುಸ್ಲಿಂ ಜನಾಂಗದವರು ಇದ್ದಾರೆ, ಇವರು ಎರಡನೇ ದೊಡ್ಡ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮುದಾಯದವರು.[೮೮] ಸರ್ಕಾರದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದಿರುವ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮಾಜಗಳು ಮತ್ತು ಚರ್ಚ್‌ಗಳು ಇಂತಿವೆ:
- ರೋಮನ್ ಕ್ಯಥೋಲಿಸಿಸಂ, 1682ರಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡಿರುತ್ತದೆ.
- ದಿ ರೀಫಾರ್ಮಡ್ ಚರ್ಚ್, 1682ರಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡಿರುತ್ತದೆ.
- ಜುಡಾಯಿಸಂ, 1682ರಿಂದ ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯ ಮಾಡಿರುತ್ತದೆ.
ಫಾರ್ನ್ ಸೀಯ (ಇಂಗ್ಲೀಶ್:ದಿ ಓಲ್ಡ್ ವೇ), ಎಂಬ ಪುರಾತನ ಸ್ಥಳೀಯ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ತೀರಾ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ, ಅಂದರೆ 2003ರ ನವೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರ ಮಾನ್ಯತೆಯನ್ನು ನೀಡಿತು.[೮೯]
ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಮಾಜಗಳಿಗೆ ಹಾಗೂ ಚರ್ಚ್‌ಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾನ್ಯತೆ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇಕಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ, ಅವು ಮದುವೆ ಮುಂತಾದ ಸಮಾರಂಭಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಮಾನ್ಯತೆಯಿಲ್ಲದೆಯೇ ನೆರವೇರಿಸಬಹುದು.
ಇತ್ತೀಚೆಗೆ 2005ರಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಯುರೋಬ್ಯಾರೋ ಮೀಟರ್ ಪೋಲ್ ಪ್ರಕಾರ 31% ರಷ್ಟು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ನಾಗರೀಕರು "ದೇವರು ಇದ್ದಾನೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನಂಬುವುದಾಗಿ" ಹೇಳಿದರೆ, 49% ರಷ್ಟು ಜನ "ಒಂದು ರೀತಿಯ ಶಕ್ತಿ ಅಥವಾ ಜೀವ ಶಕ್ತಿ ಇರುವುದಾಗಿ ನಂಬುತ್ತೇವೆ" ಎಂದಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು 19% ರಷ್ಟು ಜನ "ತಾವು ಯಾವುದೇ ದೇವರು, ಶಕ್ತಿ ಇದೆಯೆಂದು ನಂಬುವುದಿಲ್ಲ" ಎಂದಿದ್ದಾರೆ. 2005ರಲ್ಲಿ ಜುಕರ್‌ಮ್ಯಾನ್ ಸಂಶೋಧನೆ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ನಿರೀಶ್ವರವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ದೈವತ್ವಕ್ಕೆ ನಿಲುಕಲಾರೆವೆನ್ನುವವರ ನಡುವಿನ ಅನುಪಾತವು 43% ಮತ್ತು 80%ರ ನಡುವೆ ಇದ್ದು, ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿಯೇ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮೂರನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಇರುವ ದೇಶವೆಂದು ಅಂದಾಜಿಸಲಾಗಿದೆ.[೯೦][೯೧]
ಶಿಕ್ಷಣ
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೈಮರಿ ಶಾಲೆ, ಸೆಕೆಂಡರಿ ಶಾಲೆ ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಪ್ರವೇಶವನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ. "ಫೋಕೆಸ್ಕೊಲ್" ಅಥವಾ ತತ್ಸಮಾನ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 9 ವರ್ಷಗಳು ಓದಿರುವ ಹಾಜರಾತಿಯಿರಬೇಕು. ತತ್ಸಮಾನ ಶಿಕ್ಷಣ ಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಆಗಿರಬಹುದು. 99% ರಷ್ಟು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಎಲಿಮೆಂಟರಿ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿದರೆ, 86% ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸೆಕೆಂಡರಿ ಶಾಲೆಗೆ ಸೇರಿರುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು 41% ಮುಂದಿನ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲೇಜು ಶಿಕ್ಷಣವು ಉಚಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಟ್ಯೂಶನ್ ಫೀಸ್ ಎಂದು ಯಾವುದೇ ಕೋರ್ಸ್‌ಗೆ ಪ್ರವೇಶ ಪಡೆಯುವಾಗ ತೆರಬೇಕಾಗಿರುವುದಿಲ್ಲ.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಶಾಲೆಯನ್ನು "ಡೆನ್ ಡ್ಯಾನ್ಸ್ಕೆ ಫೋಲ್ಕೆಸ್ಕೋಲ್" ("ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪಬ್ಲಿಕ್ ಸ್ಕೂಲ್")ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಪರಿಚಯಾತ್ಮಕ "ಕಿಂಡರ್‌ಗಾರ್ಟನ್ ಕ್ಲಾಸ್"/0ನೇ ಗ್ರೇಡ್‌ನಿಂದ("ಬಾರ್ನಿಹ್ಯಾವ್‌ಕ್ಲಾಸ್ಸೆ"/ "0. ಕ್ಲಾಸ್ಸೆ")ನಿಂದ 10ನೇ ಗ್ರೇಡ್ವರೆಗೂ ಮುಂದುವರೆಯುವುದು, ಮತ್ತು 10ನೇ ಗ್ರೇಡ್ ಆಯ್ಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ಯವುಳ್ಳದ್ದು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, "ಉಚಿತ ಶಾಲೆಗಳು" ("ಫ್ರಿಸ್ಕೋಲ್"), ಅಥವಾಖಾಸಗಿ ಶಾಲೆಗಳುಗಳು ("ಪ್ರೈವೇಟ್ಸ್ಕೋಲ್") ಶಾಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಗಬಹುದು, ಅಂಥವು ಮುನ್ಸಿಪಾಲಿಟಿಯ ಆಡಳಿತಕ್ಕೆ ಒಳಪಡದ ಕ್ರಿಸ್ಚಿಯನ್ ಶಾಲೆಗಳು ಅಥವಾ ವಾಲ್ಡೋರ್ಫ್ ಶಾಲೆಗಳು. 2006ರಲ್ಲಿ OECDನವರು ಸಹಯೋಜಿತಗೊಳಿಸಿರುವ ಪ್ರೋಗ್ರಾಂ ಫಾರ್ ಇಂಟರ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸ್ಟೂಡೆಂಟ್ ಅಸ್ಸೆಸ್‌ಮೆಂಟ್ನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ವಿಶ್ವದ 24ನೇ ಉತ್ತಮ ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎಂದು ಪ್ರಮಾಣಿಸಿದ್ದಾರೆ, ಇದು OECDನವರ ಸರಾಸರಿಗಿಂತ ಬ್ಹಹಳ ಹೆಚ್ಚೂ ಅಲ್ಲ ಕಡಿಮೆಯೂ ಅಲ್ಲ.[೯೨]
ಫೋಕ್‌ಸ್ಕೋಲೆನ್ ನಿಂದ ತೇರ್ಗಡೆ ಹೊಂದಿದ ನಂತರ, ಬೇರೆ ಅನೇಕ ಶಿಕ್ಷಣದ ಅವಕಾಶಗಳು ಇವೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಜಿಮ್ನಾಷಿಯಂ (ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಉದ್ದೇಶಿತ ಮೇಲ್ಮಟ್ಟದ ಸೆಕೆಂಡರಿ ಶಿಕ್ಷಣ), ಹೈಯರ್ ಪ್ರಿಪರೇಟರಿ ಎಕ್ಸಾಮಿನೇಷನ್(HF) (ಜಿಮ್ನಾಷಿಯಂ ಹೋಲುವಂತಹುದೇ ಆದರೆ ಒಂದು ವರ್ಷ ಅವಧಿ ಕಡಿಮೆ), ಹೈಯರ್ ಟೆಕ್ನಿಕಲ್ ಎಕ್ಸಾಮಿನೇಷನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ (HTX) (ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ದೃಷ್ಟಿಸಿ), ಮತ್ತು ಹೈಯರ್ ಕಮರ್ಷಿಯಲ್ ಎಕ್ಸಾಮಿನೇಷನ್ ಪ್ರೋಗ್ರಾಮ್ (HHX) (ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ವ್ಯವಹಾರ ದೃಷ್ಟಿಸಿ), ಜೊತೆಗೆ ವೊಕೇಷನಲ್ ಎಡ್ಯುಕೇಷನ್, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವ್ಯಾಪಾರಕ್ಕೆ ಯುವ ಜನಾಂಗವನ್ನು ತರಬೇತುಗೊಳಿಸುವುದು - ಇದರಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣ ಮತ್ತು ಅಪ್ರೆಂಟೀಸ್‌ಶಿಪ್ ಎರಡನ್ನೂ ಸಂಯೋಜಿಸಲಾಗಿರುತ್ತದೆ.
ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕಾಲೇಜ್ಗಳಲ್ಲಿ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಜಿಮ್ನಾಷಿಯಂ , HF, HTX ಮತ್ತು HHX ಶಿಕ್ಷಣವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಳನ್ನು ಅರ್ಹಗೊಳಿಸುವುದು.
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯಗಳು ಇವೆ, ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ (1479ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಂಡಿರುವುದು) ಮತ್ತು ಯುನಿವರ್ಸಿಟಿ ಆಫ್ ಆರ್ಹಸ್ (1928ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿತಗೊಂಡಿರುವುದು).
ಫೋಕೆಹೋಜ್‍ಸ್ಕೋಲರ್ನ್ ,("ಫೋಕ್ ಹೈ ಸ್ಕೂಲ್ಸ್"), 19ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದು ರಾಜಕಾರಣಿ, ಕ್ರೈಸ್ತ್ ಪಾದ್ರಿ ವರ್ಗದ ಸದಸ್ಯ ಮತ್ತು ಕವಿ N.F.S.ಗ್ರುಂಡ್ಟ್‌ವಿಗ್,ಇದರಲ್ಲಿ ಸಾಮಾಜಿಕ, ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಾಗಲಿ, ಗ್ರೇಡ್ ಕೊಡುವ ಪದ್ಧತಿಯಾಗಲಿ ಇಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಸಾಮುದಾಯಿಕ ಕಲಿಕೆ, ಸ್ವಯಂ ಪ್ರಕಾಶನ, ಅರಿವುಂಟುಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಯೋಚಿಸುವುದು ಹೇಗೆಂದು ಕಲಿಸಿಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ.[೯೩]
ಸಂಸ್ಕೃತಿ
ದಿ ಎಂಪರರ್ಸ್ ನ್ಯೂ ಕ್ಲಾಥ್ಸ್ , ದಿ ಲಿಟಲ್ ಮೆರ್ಮೇಯ್ಡ್ , ಮತ್ತು ದಿ ಅಗ್ಲೀ ಡಕ್ಲೀಂಗ್ ನಂಥ ಸುಂದರ, ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಫೇರಿ ಟೇಲ್ಸ್ ಬರೆದ ಕಥೆಗಾರ ಹಾನ್ಸ್ ಕ್ರಿಶ್ಚೀಯನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ನ ಖ್ಯಾತಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಆಚೆ ಕೂಡ ಹರಡಿದೆ.
ಕ್ಯಾರೆನ್ ಬ್ಲಿಕ್ಸೆನ್ (ಕಾವ್ಯನಾಮ: ಇಸಾಕ್ ಡಿನೇಸೆನ್ ), ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರುಸ್ಕೃತ ಲೇಖಕ ಹೆನ್ರಿಕ್ ಪೊಂಟೊಪ್ಪಿಡನ್, ನೋಬಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ ಭೌತ ವಿಜ್ಞಾನಿ ನೀಲ್ಸ್ ಬೋಹ್ರ್, ಹಾಸ್ಯಗಾರ ಪೀಯಾನೋವಾದಕ ವಿಕ್ಟರ್ ಬೋರ್ಜ್ ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಸೋರೆನ್ ಕರ್ಕ್‌ಗಾರ್ಡ್ ಮುಂತಾದವರು ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನಿಂದಾಚೆಗೂ ಖ್ಯಾತರಾದವರು.
ರಾಜಧಾನಿ ನಗರ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಅನೇಕ ಆಕರ್ಷಣೀಯ, ಪ್ರೇಕ್ಷಣೀಯ ಸ್ಥಳಗಳಿಗೆ ತವರಾಗಿದೆ, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಟಿವೋಲಿ ಗಾರ್ಡನ್ಸ್, ಅಮೇಲೀಯನ್‌ಬೋರ್ಗ್ ಅರಮನೆ(ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಾಜಮನೆತನದ ನಿವಾಸ), ಕ್ರಿಶ್ಚೀಯನ್‌ಬೋರ್ಗ್ ಅರಮನೆ, ಕೊಪೆನ್‌ಹಾಗೆನ್ ಕ್ಯಥೆಡ್ರಲ್, ರೋಸೆನ್‌ಬೋರ್ಗ್ ಕ್ಯಾಸಲ್, ಒಪೇರಾ ಹೌಸ್, ಫ್ರೆಡ್ರಿಕ್ಸ್ ಚರ್ಚ್ (ಮಾರ್ಬಲ್ ಚರ್ಚ್), ಥಾವಾಳ್ಡ್‌ಸೆನ್ಸ್ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ, ರುಂಡೇಟಾರ್ನ್, ನೈಹಾವ್ನ್, ಮತ್ತು ದಿ ಲಿಟಲ್ ಮೆರ್ಮೇಯ್ಡ್ ಶಿಲ್ಪಾಕೃತಿಗಳು ಮುಖ್ಯವಾದವು.[೯೪] ಮೋನೊಕಲ್ ಪತ್ರಿಕೆ ಪ್ರಕಾರ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಬಾಳಲು ಅತ್ಯಂತ ಯೋಗ್ಯವಾದ ನಗರ ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್.[೯೫]
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಎರಡನೇ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ನಗರ ಆರ್ಹಸ್. ಆರ್ಹಸ್ ವೈಕಿಂಗ್ ಯುಗದ ಒಂದು ಹಳೆಯ ನಗರ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ನಗರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಆರ್ಹಸ್ ಕ್ಯಥೆಡ್ರಲ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಕ್ಯಥೆಡ್ರಲ್ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಯುರೋಪ್ನ ಎರಡನೆಯ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಕ್ಯಥೆಡ್ರಲ್.
ಚಾರಿತ್ರಿಕವಾಗಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ತನ್ನ ಸ್ಕಾಂಡಿನೇವಿಯನ್ ನೆರೆಯವರಂತೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಸಾಮಾಜಿಕ ಪ್ರಗತಿಪರ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆಂಬ ಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ 1969ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅಶ್ಲೀಲತೆಯನ್ನು ಕಾನೂನುಬದ್ಧಗೊಳಿಸಿದ ಮೊದಲ ದೇಶವಾಗಿದೆ.[೯೬] 1989ರಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ನೋಂದಣಿಗೊಂಡ ಸಹಭಾಗಿತ್ವಕ್ಕೆ ಕಾನೂನು ಕಟ್ಟಳೆಯನ್ನು ತಂದಿತು, ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಸಲಿಂಗ ದಂಪತಿಗಳಿಗೆ ಮದುವೆಗಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಹಕ್ಕು ಬಾಧ್ಯತೆ ಮತ್ತು ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಮೊದಲ ರಾಷ್ಟ್ರವಾಯಿತು.[೯೭]
ಚಲನಚಿತ್ರ
ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಿನಿಮಾ ಏಳಿಸಿದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಮೂರು ಅಲೆಗಳೆಂದರೆ:
- ಮೂಕಿ ಯುಗದ ಕಾಮದ ಅತೀರೇಕವುಳ್ಳ ಚಿತ್ರಗಳ ಅಲೆ.
- 1960 ಮತ್ತು 1970ರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿದ ಸುಸ್ಪಷ್ಟ ಅಶ್ಲೀಲ ಚಿತ್ರಗಳ ಅಲೆ.
- 1990ರ ತರುವಾಯದ ಡಾಗ್ಮೆ95- ಚಳುವಳಿಯ ಅಲೆ.
ಡ್ಯಾನಿಶ್‌ನ ಗಮನಾರ್ಹ ಚಿತ್ರತಯಾರಕರು:
- ಕಾರ್ಲ್ Th.ಡ್ರೇಯರ್ (1889–1968) ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಿನಿಮಾದ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲೇ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಶಂಸಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ನಿರ್ದೇಶಕರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು.
- ಎರ್ರಿಕ್ ಬಾಲ್ಲಿಂಗ್, ಆಸ್ಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ನಾಮಕರಣಗೊಂಡ ಚಿತ್ರ ಓಲ್ಸೆನ್-ಬ್ಯಾಂಡನ್ (1968)ನ ಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ.
- ಗ್ಯಾಬ್ರಿಲ್ ಅಕ್ಸೆಲ್,ಬಾಬೆಟ್ಸ್ ಫೀಸ್ಟ್ (1987)ಗಾಗಿ ಆಸ್ಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ.
- ಬಿಲ್ಲೆ ಆಗಸ್ಟ್, ಪಾಲ್ಮೆ ಡಿ’ಓರ್ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಆಸ್ಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಪೆಲ್ಲೆ ದಿ ಕಾಂಕ್ವರರ್ (1987)ಗಾಗಿ ಗೋಳ್ಡನ್ ಗ್ಲೋಬ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ.
- ಲಾರ್ಸ್ ವಾನ್ ಟ್ರೀಯರ್, ಆಸ್ಕರ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ನಾಮಕರಣಗೊಂಡ ಡ್ಯಾನ್ಸರ್ ಇನ್ ದಿ ಡಾರ್ಕ್ (2000) ಚಿತ್ರದ ನಿರ್ದೇಶಕ- ಡಾಗ್ಮೆ95 ಮತ್ತು ಜೆಂಟ್ರೋಪಾ ಚಿತ್ರಗಳ ಸಹಸೃಷ್ಟಿಕರ್ತ.
ಆರೋಗ್ಯದಾಯಕ ಹಾಸ್ಯ "ಫೋಕ್‌ಕಾಮಿಡೀ" (ಜನಪದ ಹಾಸ್ಯ)ವು ಸ್ಥಳೀಯರಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಈ ಹಾಸ್ಯವುಳ್ಳ ಚಿತ್ರ ಶೈಲಿ 1930ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ 1950ರಿಂದ 1970ರವೆಗೂ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಬಲವಾಗಿತ್ತು, ವಿಮರ್ಶಕರಿಂದ ಕಡೆಗಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟರೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಿಂದ ಭಾರಿ ಒಲವು ತೋರಿ ಬರುತ್ತಿತ್ತು. ಗಮನಾರ್ಹವಾದ ಫೋಕ್‌ಕಾಮಿಡೀ-ಚಿತ್ರಗಳೆಂದರೆ ಬಾರ್‌ಕೆನ್ ಮರ್ಗ್ರೇಥ್ (1934), ಡಿ ರೋಡ್ ಹೆಸ್ಟೆ (1950), ಫಾರ್ ಟಿಲ್ ಫೈರ್ (1953) ಮತ್ತು ಓಲ್‌ಸೇನ್-ಬಂಡೆನ್ (1968).
1980ರಿಂದೀಚೆಗೆ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಚಿತ್ರತಯಾರಿಕೆ ಸರ್ಕಾರಗಳನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿಯಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ನ್ಯಾಷನಲ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಸುವ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರಯೋಜನೆಗಳ ನಿಧಿಯನ್ನು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಫಿಲ್ಮ್ ಇನ್ಸ್‌ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ನಿಭಾಯಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಬರೀ ಹಣಗಳಿಸುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಜನಪ್ರಿಯ ಚಿತ್ರಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯತ್ತ ಮಾತ್ರ ಅವರ ಗಮನವೆಂದು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಚಿತ್ರಗಳ ತಯಾರಿಕೆಯ ಒಲವಿರುವ ನಿರ್ದೇಶಕರ ಟೀಕೆ ಮತ್ತು ಆರೋಪ.
ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಿನಿಮಾ ಜಗತ್ತು ನಾವೀನ್ಯತೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಚಿತ್ರಗಳು ಮಾತ್ರ ಬಾಕ್ಸ್ ಆಫೀಸಿನಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುತ್ತಿದೆ ಆದರೂ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಚಿತ್ರಗಳು ಈಗಲೂ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಚಿತ್ರೋತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದೆ.
ಲಾರ್ಡ್ ಆಫ್ ದಿ ರಿಂಗ್ಸ್ ಚಿತ್ರದ ತಾರೆ ವಿಗ್ಗೋ ಮಾರ್ಟೆನ್‌ಸನ್ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್‌ನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ್ದು, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಅಮೇರಿಕನ್ ತಾಯಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ, ಮೈಕೆಲ್ ಮ್ಯಾಡ್ಸೆನ್ ಮತ್ತು ಲೆಸ್ಲೀ ನೀಲ್ಸೆನ್‌‌ಗೆ ಕೂಡ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಮೂಲದ ತಂದೆಯಿದ್ದಾರೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯ
ಮೊದಲನೇ ತಿಳಿದಿರುವ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸಾಹಿತ್ಯವೆಂದರೆ 10 ಮತ್ತು 11ನೇಯ ಶತಮಾನದ ಪುರಾಣ ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಕಥೆಗಳು. ಡ್ಯಾನಿಶ್‌ನ ಮೊದಲ ಬರಹಗಾರ ಸ್ಯಾಕ್ಸೋ ಗ್ರಾಮಾಟಿಕಸ್ ಎಂದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಈತ ಅಬ್ಸಾಲೊನ್ಎನ್ನುವ ಬಿಷಪ್ ಬಳಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಚರಿತ್ರೆಯ ಕಾಲಾನುಕ್ರಮದ ವರದಿ ಗೆಸ್ಟಾ ಡ್ಯಾನೊರಂ ಅನ್ನು ಬರೆದವನು. ಮಧ್ಯಕಾಲಿಕ ಯುಗದಲ್ಲಿನ ಡೇನಿಶ್ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಅಷ್ಟೇನೂ ತಿಳಿದುಬಂದಿಲ್ಲ. ಏಜ್ ಆಫ್ ಎನ್‌ಲೈಟ್‌ಮೆಂಟ್ಬಂದಮೇಲೆ ಬರೆಯಲಾರಂಭಿಸಿದ ಲುದ್ವಿಗ್ ಹೋಲ್ಬರ್ಗ್ನ ಹಾಸ್ಯ ನಾಟಕಗಳು ಇನ್ನೂ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿದೆ.
ಅತೀಮಾನುಶ ಶಕ್ತಿಯುಳ್ಳ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ಪಾತ್ರಗಳ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಇತರ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಬರೆದು ವಿಶ್ವವಿಖ್ಯಾತನಾದ ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಕ್ರಿಶ್ಚೀಯನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ನ ಮೇಲೆ ರಮ್ಯತೆಯು ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು, ಮತ್ತು ಅವನ ಸಮಕಾಲೀನ ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ ಸೋರೆನ್ ಕೀರ್ಕೆಗಾರ್ಡ್ನ ಅಸ್ತಿತ್ವವಾದವೂ ಬಹಳವಾಗಿ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರಿತ್ತು. 19ನೇ ಶತಮಾನದ ತರುವಾಯ ಸಾಹಿತ್ಯವನ್ನು ಸಮಾಜದ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭಾವ ಬೀರುವ ಒಂದು ಮಾರ್ಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಯಿತು. ಮಾಡರ್ನ್ ಬ್ರೇಕ್‌ಥ್ರೂ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುವ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಆಂದೋಲನದ ಮುಂದಾಳತ್ವ ವಹಿಸಿದ್ದ ಸಾಹಿತಿಗಳೆಂದರೆ ಜಾರ್ಜ್ ಬ್ರಾಂಡೆಸ್, ಹೆನ್ರಿಕ್ ಪೊಂಟೊಪ್ಪಿಡಾ( ಸಾಹಿತ್ಯ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ) ಮತ್ತು ಜೆ.ಪಿ.ಜಾಕೋಬ್ಸನ್. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಜೋಹಾನ್ನೆಸ್ ವಿಲ್ಹೆಲ್ಮ್ ಜೆನ್ಸೆನ್ಗೆ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ನೋಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಲಭ್ಯವಾಯಿತು. ಕಾರೆನ್ ಬ್ಲಿಕ್ಸೆನ್ ತನ್ನ ಕಾದಂಬರಿ ಮತ್ತು ಸಣ್ಣ ಕಥೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಖ್ಯಾತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಡ್ಯಾನಿಶ್‌ನ ಇತರ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಬರಹಗಾರರೆಂದರೆ ಗ್ರಂಡ್ಟ್‌ವಿಗ್, ಗಸ್ಟಾವ್ ವೀಡ್, ವಿಲ್ಲೀಯಂ ಹೇಯ್ನೆಸೆನ್, ಮಾರ್ಟಿನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್ ನೆಕ್ಸೋ, ಹ್ಯಾನ್ಸ್ ಶೆರ್ಫಿಗ್, ಟಾಂ ಕ್ರೀಸ್ಟೆನ್‌ಸನ್, ಡಾನ್ ಟುರೆಲ್ಲ್, ಪೀಟರ್ ಹೋಗ್, ಮತ್ತು ಇತರರು.
ಕ್ರೀಡೆ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಯೆಂದರೆ ಫುಟ್ಬಾಲ್. ನೌಕಾಯಾನ ಮತ್ತು ಇತರ ಜಲಕ್ರೀಡೆಗಳು ಕೂಡ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳೇ, ಅದರಂತೆಯೇ ಗಾಲ್ಫ್ ಮತ್ತು ಒಳಾಂಗಣ ಕ್ರೀಡೆಗಳಾದ ಬ್ಯಾಡ್‌ಮಿಂಟನ್, ಹ್ಯಾಂಡ್‌ಬಾಲ್, ಮತ್ತು ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್ ಕೂಡ ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳು. ಇದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೋಟಾರ್ ಕ್ರೀಡೆಯಾಡಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗಿನ ಯಶಸ್ಸನ್ನು ಕಂಡಿರುವ ಸಣ್ಣ ಗುಂಪೂ ಇದೆ. 24 ಗಂಟೆಗಳ ಲೇ ಮಾನ್ಸ್ನ ಅತ್ಯಂತ ಯಶಸ್ವಿ ಡ್ರೈವರ್ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆಗೆ ಎಂಟು ಬಾರಿ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ಟಾಮ್ ಕ್ರಿಸ್ಟೆನ್‌ಸೆನ್ ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದು ಸ್ಪೀಡ್ ವೇನಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ವಿಶ್ವ ಚಾಂಪಿಯನ್‌ಶಿಪನ್ನು ಗೆದ್ದಿದೆ.
ಬೇರೆ ಇತರ ಗಮನಾರ್ಹ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಕ್ರೀಡಾಪಟುಗಳೆಂದರೆ ಅಮೇರಿಕನ್ ಫುಟ್‌ಬಾಲ್ನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಲೀಗ್ನ ಎಲ್ಲಾ ಸಮಯದ ಮುಂದಾಳು ಮಾರ್ಟೆನ್ ಆಂಡರ್ಸನ್, ಸೈಕ್ಲಿಸ್ಟ್‌ಗಳಾದ ಬಿಜಾರ್ನೆ ರೀಸ್, ರಾಲ್ಫ್ ಸೋರೆನ್‌ಸೆನ್, ಮತ್ತು ಮೈಖೆಲ್ ರಾಸ್‌ಮೆಸ್ಸೆನ್, ಬ್ಯಾಡ್‌ಮಿಂಟನ್ ಆಟಗಾರರಾದ ಪೀಟರ್ ಗೇಡ್ ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಮಿಲ್ಲಾ ಮಾರ್ಟಿನ್, ಟೇಬಲ್ ಟೆನ್ನಿಸ್-ಆಟಗಾರ ಮೈಖೇಲ್ ಮೇಜ್, ಪೋಕರ್ ಹಾಲ್ ಆಫ್ ಫೇಮ್ ಆಟಗಾರ ಗಸ್ ಹಾನ್‌ಸೆನ್ ಮತ್ತು ಪೀಟರ್ ಈಸ್ಟ್‌ಗೇಟ್, ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಆಟಗಾರರಾದ ಮೈಖೇಲ್ ಮತ್ತು ಬ್ರೈಯಾನ್ ಲಾಡ್ರಪ್ ಮತ್ತು ಪೀಟರ್ ಶ್ಮೀಖೆಲ್. WTA ಟೆನ್ನಿಸ್ ಟೂರ್‌ನಲ್ಲಿ ಆಡುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹದಿಹರೆಯದ ಕರೋಲೀನ್ ವೋಜ್ನಿಯಾಕಿ ಏರಿರುವುದು ವಿಶೇಷ. WBA ಮತ್ತು WBC ಸೂಪರ್ ಮಿಡಲ್ ವೇಟ್ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ ಮಿಕ್ಕೆಲ್ ಕೆಸ್ಲರ್ ಮತ್ತು ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಟೂರ್ ಮತ್ತು ಅನೇಕ ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದ ಆಟಗಳಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದಿರುವ ಗಾಲ್ಫ್ ಆಟಗಾರ ಥಾಮಸ್ ಬ್ಯೋರ್ನ್ ಇವರುಗಳ ಮನೆ ಮತ್ತು ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್.
1992ರಲ್ಲಿ ಯೂರೋಪಿಯನ್ ಚಾಂಪಿಯನ್ಸ್ ಅನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಟೀಂನವರು ಗೆದ್ದರು. ಗಮನಾರ್ಹವಾಗಿ, ಅರ್ಹತಾ ನಿರ್ಧಾರಕ ಪಂದ್ಯದಲ್ಲಿ ಈ ತಂಡ ಯುಗೋಸ್ಲಾವಿಯಾ ನಂತರದ ದ್ವಿತೀಯ ಸ್ಥಾನವನ್ನು ಗೆದ್ದಿದ್ದರ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ಫೈನಲ್‌ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಈ ತಂಡ ಆಡಲಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಯುಗೋಸ್ಲಾವ್ ಸಮರಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾರಣ ಯುಗೋಸ್ಲಾವಿಯಾ ತಂಡವನ್ನು ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ಕ್ಲಬ್‌ಗಳನ್ನು ಕೊನೆ ಘಳಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ/ಯೂರೋಪಿಗೆ ಸೇರಿದ್ದ ಸ್ಪರ್ಧೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಲು ನಿಷೇಧಿಸಿದ್ದರಿಂದ ಈ ತಂಡಕ್ಕೆ ಪಂದ್ಯಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಆಡಲು ಮತ್ತೆ ಅವಕಾಶವಾಯಿತು. ಒಮ್ಮೆ ಫೈನಲ್ಸ್‌ ತಲುಪಿದ ನಂತರ, ಡೇನರು 1990 FIFA ವರ್ಲ್ಡ್ ಕಪ್ನ ಆಧಿಪತಿಗಳಾದ ಜರ್ಮನಿಯನ್ನು ಸೋಲಿಸಿದರು.
ಸಂಗೀತ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ ಬಹುಕಾಲದಿಂದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ನಾವೀನ್ಯತೆಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ರಾಜಧಾನಿ, ಕೋಪನ್‌ಹೇಗನ್ ಮತ್ತು ಅದರ ನಾನಾ ಭಾಗಗಳುಳ್ಳ ಗಡಿಯ ದ್ವೀಪಗಳಿಗೆ ಅವುಗಳದೆ ಆದ ವ್ಯಾಪಕ ಜಾನಪದ ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳಿವೆ. ರಾಯಲ್ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಆರ್ಕೇಸ್ಟ್ರಾ ವಿಶ್ವದ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಆರ್ಕೇಸ್ಟ್ರಾಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು. ಕಾರ್ಲ್ ನೀಲ್ಸೆನ್ ತನ್ನ ಆರು ಪ್ರಭಾವಶಾಲಿ ವಾದ್ಯಮೇಳದೊಂದಿಗೆ ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮನ್ನಣೆಯನ್ನು ಪಡೆದ ಮೊದಲ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ರಚನೆಕಾರ. ವಿಸ್ತೃತ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ಉದ್ಯಮವು ಅನೇಕ ಪಾಪ್ ತಾರೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ನಾನಾ ಶೈಲಿಯ ಪ್ರದರ್ಶನಕಾರರನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಿದೆ. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವರು ಮಾತ್ರ ಅಂತರ ್ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ತಾರಾ ಪಟ್ಟವನ್ನು ಗಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಮರ್ಸಿಫುಲ್ ಫೇಟ್, ಕಿಂಗ್ ಡೈಮಂಡ್, ವ್ಹಿಗ್‍ಫೀಲ್ಡ್, ಮೈಕೆಲ್ ಲರ್ನ್ಸ್ ಟು ರಾಕ್, ಆಲ್ಫಾಬೀಟ್, '90ರ ಪಾಪ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಆಕ್ವಾ,ಮತ್ತು ಪರ್ಯಾಯ ರಾಕ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ ಮ್ಯೂಗಳ ಜೊತೆಗೇ ಮೆಟಾಲಿಕಾದ ಲಾರ್ಸ್ ಅಲ್ರಿಚ್ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್‌ನವನು.
ಆಹಾರ
 | ಈ ಲೇಖನದಿಂದ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಲೇಖನಕ್ಕೆ ಬಾಹ್ಯ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿಲ್ಲ. (November 2008) |
ನಾರ್ಡಿಕ್ ದೇಶಗಳು(ಫಿನ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್,ನಾರ್ವೆ,ಐಸ್‌ಲ್ಯಾಂಡ್ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡೆನ್), ಹಾಗೂ ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಅದರ ನೆರೆಯಲ್ಲಿರುವ ಉತ್ತರ ಜರ್ಮನಿ, ಈ ಎಲ್ಲಾ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಅಡುಗೆ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಮಾಂಸ ಮತ್ತು ಮೀನನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ದೇಶದ ಕೃಷಿಯ ಮೂಲ ಮತ್ತು ಅದರ ಭೌಗೋಳಿಕ ಹಾಗೂ ದೀರ್ಘಕಾಲಿಕ ಚಳಿಗಾಲವಾಗಿದೆ.
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಊಟಗಳಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ರಗ್‌ಬ್ರಾಡ್ (ರೈ-ಬ್ರೆಡ್) ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚಸ್ ಅಥವಾ ಸ್ಮಾರ್ರ್‌ಬ್ರಾಡ್ ಅನ್ನು ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ ಎಂದು ಕರೆದು ಅಥವಾ ಫ್ರಾಕೋಸ್ಟ್ ಎಂದು ಕರೆದು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕವಾಗಿ ಬಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಫ್ರಾಕೋಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ 2 ರಿಂದ 6 ತುಂಡುಗಳ ಸರಳ ಸ್ಮಾರ್ರ್‌ಬ್ರಾಡ್ ಇರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಇದನ್ನು ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ತಯಾರಿಸಿ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟದ ಡಬ್ಬಿಗೆ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತದೆ. ದುಬಾರಿ ಫ್ರಾಕೋಸ್ಟ್ ಅಥವಾ ಬಿಗ್ ಕೋಲ್ಡ್ ಟೇಬಲ್ ಊರಿಟ್ಟ ಹೆರ್ರಿಂಗ್, ಹಬೆಯಾಡುವ ಈಲ್ ಅಥವಾ ಬಿಸಿಬಿಸಿ ಉರಿದ ಬ್ರೆಡೆಡ್ ಚಪ್ಪಟೆ ಮೀನು ಮುಂತಾದ ಮೀನಿನ ವ್ಯಂಜನಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಆನಂತರ ಬರುವುದು ಕೋಲ್ಡ್ ರೋಸ್ಟ್ ಬೀಫ್‌ನ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚಸ್ ಜೊತೆಗೆ ರಿಮೌಲೇಡ್ ಮತ್ತು ಹುರಿದ ಈರುಳ್ಳಿ, ಸುಟ್ಟ ಹಂದಿ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಎಲೆ ಕೋಸಿನೊಂದಿಗೆ ಹುರಿದಬಾಡು, ಬಿಸಿ ವೀಲ್ ಮೆಡಾಲ್ಲೀಯನ್ಸ್, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಮಾಂಸ ಮುದ್ದೆಗಳು(ಫ್ರಿಕಾಡೆಲ್ಲರ್ ) ಅಥವಾ ಲಿವರ್ ಪೇಟ್ನ ಜೊತೆಗೆ ಬೇಕನ್ ಮತ್ತು ಅಣಬೆಗಳು. ಕೆಲವು ವಿಶಿಷ್ಟ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಪದಾರ್ಥಗಳೆಂದರೆ ಸೋಲ್ ಓವರ್ ಗುಡ್ಜೆಮ್ ,ಪದಶ: "ದೇವರ ಮನೆಯ ಮೇಲೆ ಸೂರ್ಯ" (ಗುಡ್ಜೆಮ್ ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್‌ನ ಒಂದು ಪಟ್ಟಣ, ಇಲ್ಲಿ ಹೆರಿಂಗ್ ಮೀನುಗಳನ್ನು ರಾಶಿಯಾಗಿ ತಂದು ಹೊಗೆ ಇಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ), ಇದರಲ್ಲಿ ಹೊಗೆಯಿರಿಸಿದ ಮೀನು, ಚೀವ್ಸ್ ಈರುಳ್ಳಿಯಂಥ ಗಿಡ ಮತ್ತು ಅದರ ಮೇಲೆ (ಸೂರ್ಯ) ಹಸಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಹಳದಿ ಲೋಳೆ; ಅಥವಾ ಡ್ರೈಲೇಜನ್ಸ್ ನ್ಯಾಟ್‌ಮ್ಯಾಡ್ , ’ವೆಟ್ಸ್ ಲೇಟ್-ನೈಟ್ ಬೈಟ್’ನ ಉಪ್ಪೂರಿದ ಮಾಂಸ (ಕಾರ್ನ್ಡ್ ವೀಲ್), ಈರುಳ್ಳಿಗಳು ಮತ್ತು ಜೆಲ್ಲೀಡ್ ಕಾನ್‌ಸೋಮ್ಮ್, ಜೊತೆಗೆ ಲಿವರ್ ಪೇಟ್. ಕೊನೆಯದಾಗಿ ಕೆಂಪು ಮೂಲಂಗಿಯ ಜೊತೆಗೆ ನಟ್ಸ್ ಅಥವಾ ದ್ರಾಕ್ಷಿಯನ್ನು ಬಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಊಟಕ್ಕೆ ಲಾಜರ್ ಬೀರ್ ಅನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ಗ್ಲಾಸುಗಳಲ್ಲಿನ ಸ್ನಾಪ್ಸ್ ಜೊತೆಗೆ ಅಥವಾ ಅಕ್ವಾವಿಟ್ ಜೊತೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತಾರೆ.
ದಿನದ ಭಾರಿ ಬಿಸಿ ಊಟವನ್ನು ಮಿಡ್‌ಡ್ಯಾಗ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಸಂಜೆ ತಿನ್ನಲಿಕ್ಕೆ ಬಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಸಾಧಾರಣವಾಗಿ ಈ ಊಟವು ಮಾಂಸ(ಹಂದಿ,ದನ,ಕುರಿ ಅಥವಾ ಮೀನು)ಇವುಗಳ ಊಟವಾಗಿದ್ದು, ಜೊತೆಗೆ ಮಾಂಸದಿಂದ ಒಸರುವ ರಸವಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಬೇಯಿಸಿದ ಆಲೂಗಡ್ಡೆ, ಅಕ್ಕಿ ಅಥವಾ ಪಾಸ್ತಾಗಳಿಂದ ಮಾಡಿದ ಗಂಜಿ (ಸಕ್ಕರೆ ರಹಿತ ಕಾರ್ಬೋಹೈಡ್ರೇಟ್ಸ್), ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಸಿ ಕಾಯಿ ಪಲ್ಯ ಮತ್ತು/ಅಥವಾ ಎಲೆಕೋಸು ಜೊತೆಗೆ ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವುಗಳ ನಂತರ ಡೆಸೆರ್ಟ್ (ಐಸ್ ಕ್ರೀಂ ಮುಂತಾದ ಸಿಹಿ ಭಕ್ಷ್ಯ), ಮೌಸ್ಸ್ ಅಥವಾ ರಾಡ್‌ಗ್ರಾಡ್(ಸಿಹಿ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ಕೆನೆಯಿಂದ ತುಂಬಿಸಿ ಕೊಡುವುದು) ಅನ್ನು ನಿಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಊಟಕ್ಕೆ ಮೊದಲು ಸೂಪ್ ಅಥವಾ ಬಿಸಿ ಅಂಬಲಿ (ಗಂಜಿ) ಕೊಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಜನಪ್ರಿಯ ಅಂಬಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಜಿ ಎಂದರೆ ಅಕ್ಕಿ ಅಂಬಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಜಿ(ಮಾಮೂಲಾಗಿ ಇದನ್ನು "ರೈಸ್ ಪುಡ್ಡಿಂಗ್" ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಭಾಷಾಂತರಿಸಿ ಕರೆಯುವುದಿದೆ, ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಂಶ ಪದಶ: ಬಳಕೆಗಿಂತ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಅರ್ಥದೊಂದಿಗೆ ಬಳಸಲು ಇಚ್ಛಿಸುವವರು ಈ ರೀತಿ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ)ಯನ್ನು ಹಾಲಿನಲ್ಲಿ ತಯಾರಿಸಿ ಕಾಣಿಸುವಂತೆ ಒಂದು ಚೂರು ಬೆಣ್ಣೆ ಇಟ್ಟು ಮತ್ತು ಚಕ್ಕೆಯನ್ನು ಅದರ ಮೇಲೆ ಇಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಗರಿಗರಿಯಾದ ಚರ್ಮವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಂದಿಯ ಮಾಂಸದಡುಗೆ, ಫ್ರಿಕಾಡೆಲ್ಲರ್(ಹುರಿದ ಹಂದಿಯ ಮಾಂಸದಮುದ್ದೆಗಳು), "ತುರಿದ ದನದ ಮಾಂಸ"(ಒರಟಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿದ ತುರಿದ ದನದ ಮಾಂಸ ಫ್ರಿಕಾಡೆಲ್ಲರ್ ತರಹವೇ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಇದು 100% ರಷ್ಟು ದನದ ಮಾಂಸ), ಹಂದಿಯ ಪಕ್ಕೆಮಾಂಸ "ಮಿಲ್ಲಿಯನ್-ಬೀಫ್"(ಒರಟಾಗಿ ಕತ್ತರಿಸಿದ ದನದ ಮಾಂಸ ಮತ್ತು ಅದರ ರಸ), ಕಾರ್ಬೊನೇಡರ್/ಕ್ರೆಬಿನೆಟ್ಟರ್ (ಬ್ರೆಡ್ ಮಾಡಿರುವ ಮತ್ತು ಹುರಿದಿರುವ ಕೊಚ್ಚಿದ ಮಾಂಸ), ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಸುಟ್ಟ ಮಾಂಸದಡುಗೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ. ಮಾಂಸ ಮತ್ತು ಗಂಜಿ ಜೊತೆಯ ಜನಪ್ರಿಯ ಅಡುಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಪಗೆಟಿ ಎ ಲಾ ಬೋಲೋನೀಸ್, ಹ್ಯಾಶ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳು ಕೂಡ ಇವೆ.
ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬಹುದಾದ ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂದ್ಧಪಟ್ಟಂತಹ ವಿಚಿತ್ರ ಸಂಗತಿ ಎಂದರೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಮತ್ತು ಸಂಜೆಯ ಊಟವನ್ನು (ಫ್ರಾಕೋಸ್ಟ್ ಮತ್ತು ಮಿಡ್‌ಡ್ಯಾಗ್ ) ಎಂದು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಮತ್ತು ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ ಎಂದು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ವೀಡಿಶ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಇವು ಇದೇ ರೀತಿ ಕರೆಯಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.
ಜುಟ್ಲ್ಯಾಂಡ್ನ ಪಶ್ಚಿಮದ ಕರಾವಳಿಯಲ್ಲಿ ಮೀನು ಸಾಂಪ್ರಾದಾಯಿಕ ಊಟ ಮತ್ತು ಮೀನುಗಾರಿಗೆ ದೊಡ್ದ ಉದ್ಯಮ. ಬಾರ್ನ್‌ಹೋಮ್ ದ್ವೀಪದ ಬಳಿಯಿರುವ ಸ್ಥಳೀಯ ಸ್ಮೋಕಿಂಗ್ ಹೌಸ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ರೋಜೇರಿಯರ್ ನಲ್ಲಿ ದೊರಕುವ ಸ್ಮೋಕ್ಡ್ ಫಿಶ್ನ (ಹೆರ್ರಿಂಗ್, ಮ್ಯಾಕೆರೆಲ್, ಈಲ್ಗಳು) ಅಡುಗೆ, ಬಹು ಜನಪ್ರಿಯವಾದವು. ಅಚ್ಚು ಮೆಚ್ಚಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಕಾಂಡಿಮೆಂಟ್ ಅಥವಾ ಉಪ್ಪಿನಕಾಯಿ ಮುಂತಾದ ವ್ಯಂಜನ, ರಿಮೌಲೇಡ್ ಗಳನ್ನು ಫ್ರೆಂಚ್ ಫ್ರೈಸ್ಗಳ ಜತೆಗೆ, ಹುರಿದ ಪ್ಲೈಸ್ಗಳ ಮೇಲೆ, ಸಲಾಮಿ ಅಥವಾ ರೋಸ್ಟ್ ಬೀಫ್ ಸ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಚಸ್[ಸೂಕ್ತ ಉಲ್ಲೇಖನ ಬೇಕು] ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟು ತಿನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ .
ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಂತೆ ಇಲ್ಲೂ ಕೂಡ ವಿಶೇಷ ಭಕ್ಷ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷ ದಿನಗಳಾದ ಕ್ರಿಸ್ಮಸ್, ಜನ್ಮದಿನೋತ್ಸವಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡುವುದುಂಟು. ಕೆಲವನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸಂತೋಷ
ಅಂತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಧ್ಯಯನದ ಪ್ರಕಾರ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ವಿಶ್ವದಲ್ಲೇ ಸಂತೋಷಪೂರ್ಣವಾದದ್ದು.[೯೮]
ಸೇನೆ
ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಶಸ್ತ್ರಸಜ್ಜಿತ ಪಡೆಯನ್ನು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.ಡೇನಿಷ್:Forsvaret ಶಾಂತಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಮಿನಿಸ್ಟ್ರಿ ಆಫ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸುಮಾರು 33,೦೦೦ರಷ್ಟು ಜನರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಮುಖ್ಯ ಮಿಲಿಟರಿ ಶಾಖೆಗಳು ಸುಮಾರು 27,000 ಜನರನ್ನು ನೇಮಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ: 15,460 ಜನರನ್ನು ರಾಯಲ್ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಆರ್ಮಿಗೆ, 5,300 ಜನರನ್ನು ರಾಯಲ್ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ನೇವಿಗೆ ಮತ್ತು ರಾಯಲ್ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಏರ್ ಫೋರ್ಸ್ಗಾಗಿ 6,050 ಜನರು (ಎಲ್ಲವೂ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿವೆ). ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಎಮರ್ಜನ್ಸಿ ಮ್ಯಾನೇಜ್‌ಮೆಂಟ್ ಏಜನ್ಸಿ (ಡೇನಿಷ್:Beredskabsstyrelsen) 2,೦೦೦ ಜನರನ್ನು ನೇಮಕ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ (ದಾಖಲೆಗಳ ಅನ್ವಯ) ಮತ್ತು ಸುಮಾರು 4,000 ಜನರು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಕಮಾಂಡ್, ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ರೀಸರ್ಚ್ ಎಸ್ಟಾಬ್ಲಿಷ್‌ಮೆಂಟ್, ಮತ್ತು ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಇಂಟಲಿಜೆನ್ಸ್ ಸರ್ವೀಸ್ ಶಾಖೆರಹಿತ-ನಿರ್ದಿಷ್ಟಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಸುಮಾರು 55,000 ಜನರು ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಾಗಿ ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಹೋಮ್ ಗಾರ್ಡ್ನಲ್ಲಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾರೆ.ಡೇನಿಷ್:Hjemmeværnet
ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಡಿಫೆನ್ಸ್ ಸಧ್ಯಕ್ಕೆ (9 ಏಪ್ರಿಲ್ 2008ಕ್ಕೆ) ಸುಮಾರು 1,400 ಜನ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಿಶನ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿದೆ.[೯೯] ಇದರಲ್ಲಿ NATO SNMCMG1ಗೆ ಖಾಯಂ ಆಗಿ ಕೊಟ್ಟ ನೆರವನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದೆ. ಮೂರು ದೊಡ್ದ ಕೊಡುಗೆಗಳೆಂದರೆ ಆಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ್‌ (ISAFಗೆ, 696 ಜನರು), ಕೊಸೊವೋ (KFORಗೆ, 312 ಜನರು), ಮತ್ತು ಲೆಬನಾನ್ (UNIFILಗೆ, 50 ಜನರು). 2003ರಿಂದ 2007ರವರೆಗೂ ಸುಮಾರು 450 ಡ್ಯಾನಿಶ್ ಸೈನಿಕರು ಇರಾಕ್ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದರು.[೧೦೦]
ಇದನ್ನೂ ಗಮನಿಸಿ
- ಡೆನ್ಮಾರ್ಕ್ನ ಅವಳಿ ಮತ್ತು ಸಹೋದರ ನಗರಗಳ ಪಟ್ಟಿ
ಅಡಿಟಿಪ್ಪಣಿಗಳು
ಆಕರಗಳು
ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
