ವಾರುಣಿ

ವಾರುಣಿ ಎಂಬುದು ಹಿಂದೂ ದೇವರು ವರುಣನಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ದೇವತೆಗಳ ಹೆಸರು . ಈ ಹೆಸರನ್ನು ಅವನ ಹೆಂಡತಿ (ಆಕೆಯನ್ನು ವರುಣಾನಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ), ಅವನ ಮಗಳು (ವೈನ್ ದೇವತೆ), ಮತ್ತು ಅವನ ಶಕ್ತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೋಡುವ ಮಾತೃಕಾ ದೇವತೆಯರನ್ನು ಸಂಬೋಧಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ^[1] ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ಈ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ದೇವತೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅವಳು ದ್ರಾಕ್ಷಾರಸದ ದೇವತೆಯಾಗಿದ್ದು ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನ (ಸಾಗರದ ಮಂಥನ) ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದಳು ಮತ್ತು ವರುಣನನ್ನು ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿಯಾಗಿ ಆರಿಸಿಕೊಂಡಳು ಎಂಬ ವಾದವೂ ಇದೆ. ವಾರುಣಿ ಎಂಬ ಪದವು ಆಲ್ಕೊಹಾಲ್ ಇರುವಂತಹ ಪಾನೀಯವನ್ನು ಸಹ ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ^{[2] [3]}ನಲ್ಲಿನ ಉಲ್ಲೇಖದ ಪ್ರಕಾರ ಭೃಗು ಮಹರ್ಷಿಗೂ ವಾರುಣಿ ಅಥವಾ ವರುಣಿಭೃಗು ಎಂಬ ಹೆಸರಿದೆ.

೧೩ನೇ ಶತಮಾನದ ವಾರುಣಿಯ ಶಿಲ್ಪ

ವಾರುಣಿ(ಎಡಗಡೆ) ತನ್ನ ಪತಿ ವರುಣನೊಂದಿಗೆ

ವರುಣನ ಹೆಂಡತಿ

ಮೊದಲ ವಾರುಣಿಯನ್ನು ವರುಣಾನಿ ಮತ್ತು ಜಲದೇವಿ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅವಳು ವರುಣನ ಇಬ್ಬರು ಮುಖ್ಯ ಪತ್ನಿಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳು, ಇನ್ನೊಬ್ಬಳು ಗೌರಿ ದೇವತೆ. ಕೆಲವು ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಗೌರಿ ಎಂಬುದು ವರುಣಾನಿಗೆ ಇನ್ನೊಂದು ಹೆಸರಾಗಿದೆ. ಆಕೆಯನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತನ್ನ ಗಂಡನ ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಪದ್ಮಪುರಾಣದ ಭೂಮಿ ಕಾಂಡದ ೧೧೯ನೇ ಅಧ್ಯಾಯದಲ್ಲಿ ವರುಣಾನಿಯ ಪ್ರಸ್ಥಾಪವಿದೆ. ಸಮುದ್ರಮಥನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸುಲಕ್ಷ್ಮಿ, ವಾರುಣಿ, ಕಾಮೋದ ಮತ್ತು ಶ್ರೇಷ್ಟ ಎಂಬ ನಾಲ್ಕು ಕನ್ಯೆಯರು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷರಾದರು ಮತ್ತು ಇವರಲ್ಲಿ ವಾರುಣಿ ವರುಣನನ್ನು ವಿವಾಹವಾದಳು ಎಂಬ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ^[4]

ವರುಣನ ಮಗಳು

ವಾರುಣಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಎರಡನೇ ದೇವತೆ ವರುಣನ ಮಗಳು. ಅವಳನ್ನು ದ್ರಾಕ್ಷಾರಸ ಅಥವಾ ವೈನ್ ದೇವತೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪುರಾಣಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ಅಸುರರು ಸಾಗರವನ್ನು ಮಥಿಸುತ್ತಿದ್ದಾಗ, ವಾರುಣಿಯು ಅದರಿಂದ ಹೊರಬಂದಳು. ಸಮುದ್ರಮಂಥನದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ವರುಣ ಮತ್ತು ಸೋಮ ದೇವರುಗಳು ಅಂಬ್ರೋಯ್ಸ ಎಂಬ ಪವಿತ್ರ ಪಾತ್ರೆಯಿಂದ ನಾಲ್ಕು ಕನ್ಯೆಯರು ಹೊರಬರುವಂತೆ ಮಾಡಿದರು. ಅವರಲ್ಲಿ ವಾರುಣಿಯೂ ಒಬ್ಬಳು. ಹಾಗಾಗಿ ಈಕೆ ವರುಣನ ಮಗಳು ಎಂಬಂತೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಮುದ್ರಮಂಥನದಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಳಾದ ಈಕೆ ತನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಮದ್ಯದ ಮಡಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದಳು. ^[5]

ಭಾಗವತ ಪುರಾಣದ ಪ್ರಕಾರ, ವಾರುಣಿಯನ್ನು ಅಸುರನೊಬ್ಬನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡನು. ಆದರೆ ರಾಮಾಯಣವು ವಾರುಣಿಯು ದೇವತೆಗಳೊಂದಿಗೆ ವಾಸಿಸಲು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿಕೊಂಡಳೆಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ.

ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಮೇಲಿನ ಒಂದು ಸರಣಿಯ ಭಾಗ
ಓಂ • ಬ್ರಹ್ಮ • ಈಶ್ವರ ಹಿಂದೂ • ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮದ ಇತಿಹಾಸ
ದೇವತೆಗಳು ಬ್ರಹ್ಮ ಈಶ್ವರ ತ್ರಿಮೂರ್ತಿ ಬ್ರಹ್ಮ • ವಿಷ್ಣು • ಶಿವ ದೇವಿಯರು ಮತ್ತು ದೇವರು ಸರಸ್ವತಿ · ಲಕ್ಷ್ಮಿ · ಪಾರ್ವತಿ ಶಕ್ತಿ · ದುರ್ಗೆ  · ಕಾಳಿ ಗಣೇಶ · ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ · ಅಯ್ಯಪ್ಪ ರಾಮ · ಕೃಷ್ಣ ಹನುಮಂತ ಪ್ರಜಾಪತಿ · ರುದ್ರ ಇಂದ್ರ · ಅಗ್ನಿ · ದ್ಯೌಸ ಭೂದೇವಿ · ವರುಣ · ವಾಯು
ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳು ಬ್ರಹ್ಮ · ಓಂ · ಈಶ್ವರ ಆತ್ಮ · ಮಾಯ (ಧರ್ಮ) ಕರ್ಮ · ಸಂಸಾರ ಪುರುಷಾರ್ಥಗಳು (ಧರ್ಮ · ಅರ್ಥ · ಕಾಮ · ಮೋಕ್ಷ) ವೈಚಾರಿಕ ನೆಲೆಗಳು ಆಸ್ತಿಕ ಸಾಂಖ್ಯ · ಯೋಗ ನ್ಯಾಯ · ವೈಶೇಷಿಕ ಪೂರ್ವ ಮೀಮಾಂಸ ಉತ್ತರ ಮೀಮಾಂಸ (ವೇದಾಂತ) (ದ್ವೈತ, ಅದ್ವೈತ, ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತ) ನಾಸ್ತಿಕ ಚಾರ್ವಾಕ
ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು ವೇದಗಳು ಋಗ್ವೇದ • ಯಜುರ್ವೇದ ಸಾಮವೇದ • ಅಥರ್ವವೇದ ವಿಭಾಗಗಳು ಸಂಹಿತಾ, ಬ್ರಾಹ್ಮಣ, ಆರಣ್ಯಕ, ಉಪನಿಷತ್ತು ಉಪವೇದಗಳು ಆಯುರ್ವೇದ • ಧನುರ್ವೇದ ಗಂಧರ್ವವೇದ • ಸ್ಥಾಪತ್ಯವೇದ ವೇದಾಂಗಗಳು ಶಿಕ್ಷೆ · ಛಂದ · ವ್ಯಾಕರಣ ನಿರುಕ್ತ · ಕಲ್ಪ · ಜ್ಯೋತಿಷ ಉಪನಿಷತ್ತುಗಳು ಋಗ್ವೈದಿಕ ಐತರೇಯ ಯಜುರ್ವೈದಿಕ ಬೃಹದಾರಣ್ಯಕ · ಈಶಾ ತೈತ್ತಿರೀಯ · ಕಠ · ಶ್ವೇತಾಶ್ವತರ ಸಾಮವೈದಿಕ ಛಾಂದೋಗ್ಯ · ಕೇನ ಅಥರ್ವವೈದಿಕ ಮುಂಡಕ · ಮಾಂಡೂಕ್ಯ · ಪ್ರಶ್ನ ಪುರಾಣಗಳು ಬ್ರಹ್ಮ ಪುರಾಣಗಳು ಬ್ರಹ್ಮ · ಬ್ರಹ್ಮಾಂಡ ಬ್ರಹ್ಮವೈವರ್ತ ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ · ಭವಿಷ್ಯ ವೈಷ್ಣವ ಪುರಾಣಗಳು ವಿಷ್ಣು · ಭಾಗವತ ನಾರದೇಯ · ಗರುಡ · ಪದ್ಮ ಶೈವ ಪುರಾಣಗಳು ಶಿವ · ಲಿಂಗ ಸ್ಕಂದ · ಅಗ್ನಿ · ವಾಯು ಇತಿಹಾಸಗಳು ರಾಮಾಯಣ · ಮಹಾಭಾರತ ಇತರ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳು ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಧರ್ಮ ಶಾಸ್ತ್ರ · ಮನುಸ್ಮೃತಿ ಅರ್ಥ ಶಾಸ್ತ್ರ · ಯೋಗ ವಾಸಿಷ್ಠ ಸೂತ್ರಗಳು · ಸ್ತೋತ್ರಗಳು · ತಂತ್ರಗಳು ಯೋಗ ಸೂತ್ರ ಇತರ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥಗಳ ವರ್ಗೀಕರಣ ಶ್ರುತಿ · ಸ್ಮೃತಿ
ಆಚರಣೆಗಳು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಪೂಜೆ · ಜಪ · ಭಜನೆ ತಪ · ಧ್ಯಾನ ಯಜ್ಞ · ಹೋಮ ತೀರ್ಥದಾನ · ನೈವೇದ್ಯ ದೇವಸ್ಥಾನ · ಮೂರ್ತಿ · ಭಕ್ತಿ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳು ಗರ್ಭದಾನ · ಪುಂಸವನ · ಸೀಮಂತೋನಯನ · ಜಾತಕರ್ಮ · ನಾಮಕರಣ · ನಿಷ್ಕ್ರಮಣ · ಅನ್ನಪ್ರಾಶನ · ಚೂಡಾಕರಣ · ಕರ್ಣವೇಧ · ವಿದ್ಯಾರಂಭ · ಉಪನಯನ · ಪ್ರೈಷಾರ್ಥ · ಕೇಶಾಂತ · ಋತುಶುದ್ಧಿ · ಸಮಾವರ್ತನ · ವಿವಾಹ · ಅಂತ್ಯೇಷ್ಟಿ ವರ್ಣಾಶ್ರಮ ಧರ್ಮ ವರ್ಣ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ · ಕ್ಷತ್ರಿಯ ವೈಶ್ಯ · ಶೂದ್ರ ಆಶ್ರಮ ಬ್ರಹ್ಮಚರ್ಯ · ಗೃಹಸ್ಥ ವಾನಪ್ರಸ್ಥ · ಸಂನ್ಯಾಸ ಹಬ್ಬಗಳು ನವರಾತ್ರಿ ವಿಜಯದಶಮಿ (ದಸರಾ) ದೀಪಾವಳಿ · ಶಿವರಾತ್ರಿ · ಹೋಳಿ ಕುಂಭ ಮೇಳ · ರಥ ಯಾತ್ರೆ · ವಿಷು · ಬಿಹೂ · ಬೈಸಾಖಿ · ಪುತಾಂದು ಗಣೇಶ ಚತುರ್ಥಿ · ಓಣಂ ರಾಮ ನವಮಿ · ಜನ್ಮಾಷ್ಟಮಿ ರಕ್ಷಾ ಬಂಧನ
ದಾರ್ಶನಿಕರು ಪ್ರಾಚೀನ ಗೌತಮ · ಜೈಮಿನಿ · ಕಣಾದ · ಕಪಿಲ · ಮಾರ್ಕಂಡೇಯ · ಪತಂಜಲಿ · ವಾಲ್ಮೀಕಿ · ವ್ಯಾಸ ಮಧ್ಯಯುಗೀನ ಆದಿ ಶಂಕರ · ಬಸವಣ್ಣ · ಜ್ಞಾನೇಶ್ವರ್ · ಚೈತನ್ಯ · ಗಂಗೇಶ ಉಪಾಧ್ಯಾಯ · ಗೌಡಪಾದ · ಜಯಂತ ಭಟ್ಟ · ಕಬೀರ್ · ಕುಮಾರಿಲ ಭಟ್ಟ · ಮಧುಸೂದನ · ಮಧ್ವ · ನಾಮ್‌ದೇವ್ · ನಿಂಬಾರ್ಕ · ಪ್ರಭಾಕರ · ರಘುನಾಥ ಶಿರೋಮಣಿ · ರಾಮಾನುಜ · ವೇದಾಂತ ದೇಶಿಕ · ತುಕಾರಾಮ್ · ತುಳಸೀದಾಸ · ವಾಚಸ್ಪತಿ ಮಿಶ್ರಾ · ವಲ್ಲಭ ಆಧುನಿಕ ಅರವಿಂದ · ಕೂಮಾರಸ್ವಾಮಿ · ದಯಾನಂದ ಸರಸ್ವತಿ · ಗಾಂಧಿ · ಕೃಷ್ಣಾನಂದ · ನಾರಾಯಣ ಗುರು · ಪ್ರಭುಪಾದ · ರಾಮಕೃಷ್ಣ · ರಮಣ ಮಹರ್ಷಿ · ರಾಧಾಕೃಷ್ಣನ್ · ಶಿವಾನಂದ · ವಿವೇಕಾನಂದ · ಯೋಗಾನಂದ
ಇತರ ವಿಷಯಗಳು ಹಿಂದೂ ಪಂಥಗಳು ಹಿಂದೂ ಧರ್ಮ ದೇಶಗಳ ಅನುಸಾರವಾಗಿ ಪುರಾಣ • ಹಿಂದೂ ಪಂಚಾಂಗ ಹಿಂದೂ ಕಾನೂನು • ಹಿಂದೂ ವಿಗ್ರಹ ನಿರ್ಮಾಣಶಾಸ್ತ್ರ ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ • ಹಿಂದುತ್ವ ಹಿಂದೂ ತೀರ್ಥಯಾತ್ರಾ ಸ್ಥಳಗಳು ಹಿಂಸೆ • ಟೀಕೆ ಲಘುಕೋಶ
v t e

ಮಾತೃಕಾ ದೇವಿ ವಾರುಣಿ

ಮೂರನೆಯ ದೇವತೆ ವಾರುಣಿ ಮತ್ಸ್ಯ ಪುರಾಣದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಮಾತೃಕೆ . ^[6] ಅವಳು ಮೊದಲ ವಾರುಣಿ ಮತ್ತು ವರುಣನ ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ. ಕಥೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಅಂಧಕ ಎಂಬ ರಾಕ್ಷಸನ ರಕ್ತವನ್ನು ಕುಡಿಯಲು ಅವಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾಗಿದೆ. ಅವಳು 64 ಯೋಗಿನಿಯರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬಳು.

ವರುಣಿ ಭೃಗು/ವಾರುಣಿ

ಸಪ್ತರ್ಷಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರಾದ ಭೃಗು ಮಹರ್ಷಿ ಬ್ರಹ್ಮನ ಮಾನಸ ಪುತ್ರರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿದೆ. ಈತ ತನ್ನ ಮಾವನಾದ ದಕ್ಷಪ್ರಜಾಪತಿಯ ಯಜ್ಞದಲ್ಲಿ ಭಾಗವಹಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಶಿವನಿಲ್ಲದೇ ಯಜ್ಞ ನಡೆಸಿದರೆ ಅಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಆಪತ್ತು ಬರುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಯಜ್ಞವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವಂತೆ ತಿಳಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆ ಯಜ್ಞಕುಂಡದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ವತಿಯು ಬಿದ್ದು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ ನಂತರ ಶಿವನ ಸಿಟ್ಟಿನಿಂದ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷನಾಗುವ ಕಾಲಭೈರವನಿಂದ ಈತ ತನ್ನ ಪ್ರಾಣವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ನಂತರ ವರುಣನಿಂದ ಪುನಃ ಜನ್ಮತಾಳುವ ಈತನನ್ನು ವರುಣಿ ಭೃಗು/ವಾರುಣಿ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನಿಂದ ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ವರುಣನಿಂದ ಪುನಃ ಜನ್ಮ ಪಡೆದ ಕಾರಣ ಈತನನ್ನು ವರುಣನ ಮಗನಂತೆಯೂ ಸಂಭೋದಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಉಲ್ಲೇಖಗಳು

1. Dalal, Roshen (2014-04-18). Hinduism: An Alphabetical Guide (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Penguin UK. ISBN 978-81-8475-277-9.
2. Stutley, Margaret (2019-04-09). The Illustrated Dictionary of Hindu Iconography (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Routledge. ISBN 978-0-429-62425-4.
3. Puranic Encyclopedia: a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Puranic literature, Vettam Mani, Motilal Banarsidass, Delhi, 1975, p. 833.
4. Puranic Encyclopedia: a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Puranic literature, Vettam Mani, Motilal Banarsidass, Delhi, 1975, p. 833.
5. Mani, Vettam (1975). Puranic encyclopaedia : a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Puranic literature. Robarts - University of Toronto. Delhi : Motilal Banarsidass. ISBN 9780842608220.
6. Rajeswari, D. R. (1989). Sakti Iconography (in ಇಂಗ್ಲಿಷ್). Intellectual Publishing House. ISBN 978-81-7076-015-3.

• ಎನ್ಸೈಕ್ಲೋಪೀಡಿಯಾ ಫಾರ್ ಎಪಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಏನ್ಷಿಯಂಟ್ ಇಂಡಿಯಾ, 13 ಮೇ 2006 ರಂದು ಪ್ರವೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ

ಬಾಹ್ಯ ಕೊಂಡಿಗಳು

• ವಾರುಣಿಯಲ್ಲಿ ವಿಸ್ಡಮ್ ಆರ್ಕೈವ್