Remove ads
From Wikipedia, the free encyclopedia
წითური ყანჩა (ლათ. Ardea purpurea) — ფრინველი ყანჩისებრთა ოჯახისა. მისი სხეულის სიგრძეა 78–97 სმ, ფრთის შლილი 120–152 სმ აღწევს.[1][2] ამხელა ზომების მიუხედავად, 0,5-დან 1,35 კგ-მდე იწონის.[3] შეფერილია მოწაბლისფრო-მურად, ზურგი ნაცრისფერი აქვს. ფრენისას თავი და კისერი წინ მოკლედ აქვს გაშვერილი და ქმნის ჩამოშვებული მარყუჟის სილუეტს. გავრცელებულია ევროპაში (ბუდობისას), სამხრეთ აზიასა და აფრიკაში; გვხვდება საქართველოშიც.[4] ბინადრობს ლერწმნარებში წყალთან ახლოს. ევროპული ყანჩები იზამთრებენ აფრიკის კონტინენტზე, საჰარის სამხრეთით. სხვა მსხვილი ყანჩების მსგავსად, წითური ყანჩა ხეებზე ნაკლებად ჯდება. გრძელი თითების მეშვეობით შეუძლია გახურებულ ქვიშაზე სიარულიც. შეშინებული წითური ყანჩა ლერწმებით გარშემორტყმულ ადგილას იტუზება, ნისკარტს ვერტიკალურად ზევით წევს და ამგვარად ცდილობს დამალვას. ამ ქცევით ძალიან წააგავს ყარაულას. უმეტესად აქტიურია შებინდებისას. უმთავრესად იკვებება 20 სმ-მდე სიგრძია თევზებით, რომლებსაც ყარაულობის შემდეგ იჭერს. დაჭერის შემდეგ მსხვერპლს შებერტყავს, რათა მოაბრუნოს სასურველი პოზიციისაკენ და ყლაპავს თავით წინ. აგრეთვე ჭამს მწერებს, კიბოსნაირებს, ამფიბიებსა და მღრღნელებს. ცუდად ცურავს და ამიტომ ერიდება ღრმაწყლოვან ადგილებს. ბუდეს იკეთებს ზრდასრულ ლერწმებში, ბუჩქებსა და ლელქაშებში. აგრეთვე ხშირად ბუდობს 20-მდე წყვილისაგან შედგენილ კოლონიებში, ახასიათებს სხვა სახეობის ყანჩებთან და ჩვამებთან ერთად ცხოვრება. ამგვარ გაერთიანებებში წითური ყანჩის ბუდე სხვა ბუდეებზე ქვემოთაა განლაგებული. დედალი დებს 3–5 მოცისფრო-მკრთალ კვერცხს. კრუხობს ორივე მშობელი. ინკუბაცია 4 კვირა გრძელდება. ბარტყებს კვებავენ ჩიჩახვიდან ამოღებული, უკვე გადამუშავებული საკვებით.
წითური ყანჩა | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||||
მეცნიერული კლასიფიკაცია | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
ლათინური სახელი | |||||||||||||||
Ardea purpurea (Linnaeus, 1766) | |||||||||||||||
დაცვის სტატუსი | |||||||||||||||
ყველაზე ნაკლები საფრთხის ქვეშ IUCN 3.1 Least Concern : 22697031 | |||||||||||||||
გავრცელება | |||||||||||||||
ბუდობის არეალი
წლიური არეალი | |||||||||||||||
|
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.