Brasil
pagilian idiay Abagatan nga Amerika From Wikipedia, the free encyclopedia
Ti Brasil /brəˈzɪl/ (
dengngen) (Portuges: Brasil, IPA: [bɾaˈziw]), wenno opisial a makunkuna a Pederatibo a Republika ti Brasil[8](Portuges: República Federativa do Brasil, dengngen (tulong·pakaammo)), ket isu ti kadakkelan a pagilian idiay Abagatan nga Amerika. Isu ti maikalima a kadakkelan a pagilian iti lubong, babaen ti heographika a kalawa ken babaen ti populasion nga addaan iti sumurok a 192 riwriw a tattao.[9][10] Isu laeng daytoy ti agsasao ti Portugés iti Kaamerikaan ken ti kadakkelan a lusópona a pagilian iti lubong.[9]
Pederatibo a Republika ti Brasil República Federativa do Brasil (iti Portuges) | |
|---|---|
 Wagayway
 Eskudo
| |
| Napili a pagsasao: "Ordem e Progresso" (iti Portuges) (Ilokano: "Urnos ken Rang-ay") | |
| Nailian a kanta: Hino Nacional Brasileiro "Nailian a Kanta ti Brasil" | |
| Nailian a selio Selo Nacional do Brasil (iti Portuges) .svg) (Ilokano: Nailian a Selio ti Brasil") | |
.svg) | |
| Kapitolio | Brasília 15°47′S 47°52′W |
| Kadakkelan a siudad | São Paulo 23°33′S 46°38′W |
| Opisial a sasao | Portuges[1] |
| Grupgrupo ti etniko (2010[2]) | 47.73% Puraw 43.13% Kayumanggi (Mestiso) 7.61% Nangisit 1.09% Asiano 0.43% Amerindio |
| Nagan dagiti umili | Brasiliano |
| Gobierno | Pederal a presidensial a batay-linteg a republika |
• Presidente | Jair Bolsonaro (APB) |
• Bise Presidente | Hamilton Mourão (PRTB) |
• Presidente ti Kamara dagiti Deputado | Arthur Lira (PP) |
• Presidente ti Senado | Rodrigo Pacheco (DEM) |
• Pangulo ti Hustisia | Luiz Fux |
| Lehislatura | Nailian a Kongreso |
| Pederal a Senado | |
| Kamara dagiti Deputado | |
| Panakaiwayawayas from Nagkaykaysa a Pagarian iti Portugal, Brasil ken Algarves | |
• Naiyebkas | 7 Septiembre 1822 |
• Naibigbigan | 29 Agosto 1825 |
• Republika | 15 Nobiembre 1889 |
• Ti agdama a batay-linteg | 5 Oktubre 1988 |
| Kalawa | |
• Total | 8,514,877 km2 (3,287,612 sq mi) (Maika-5) |
• Danum (%) | 0.65 |
| Populasion | |
| 192,376,496 | |
• Senso idi 2010 | 190,732,694[4] (Maika-5) |
• Densidad | 22/km2 (57.0/sq mi) (Maika-182) |
| GDP (PPP) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $3.328 trillion[5] (Maika-8) |
• Tunggal maysa a tao | $15,642[5] (Maika-84) |
| GDP (nominal) | Karkulo idi 2021 |
• Dagup | $1.491 trillion[5] (Maika-13) |
• Tunggal maysa a tao | $7,010[5] (Maika-87) |
| Gini (2019) | 53.4[6] nangato · Maika-10 |
| HDI (2019) | 0.765[7] nangato · Maika-84 |
| Kuarta | Real (R$) (BRL) |
| Sona ti oras | UTC-2 aginggana ti -4 (BRT) |
| UTC-2 aginggana ti -4 (BRST) | |
| Pormat ti petsa | aa/bb/tttt (CE) |
| Pagmanehuan | kanawan |
| Kodigo ti panagtawag | +55 |
| Kodigo ti ISO 3166 | BR |
| TLD ti internet | .br |
Nabeddengan daytoy babaen ti Taaw Atlantiko iti daya, ti Brasil ket adda ti pantar iti 7,491 km (4,655 mi).[9] Nabeddengan ti amianan babaen ti Venezuela, Guyana, Suriname ken ti Pranses a ballasiw a rehion iti Pranses a Guiana; iti amianan a laud babaen ti Colombia; iti laud babaen ti Bolivia ken Peru; iti abagatan a laud baben ti Ahentina ken Paraguay ken iti abagatan babaen ti Uruguay. Adda dagiti nadumaduma a purpuro manipud kadagiti paset ti teritorio ti Brasil, a kas ti Fernando de Noronha, Rocas Atoll, Purpuro ti Santo Pedro ken Santo Paulo, ken Trindade ken Martim Vaz.[9] Pagbeddenganna amin dagiti sabsabali anga Abagatan nga Amerika malaksid ti Ecuador ken Chile.
Ti Brasil ket maysa a kolonia idi iti Portugal manipud iti isasanglad ni Pedro Álvares Cabral idi 1500 aginggana idi 1815, a daytoy ket naipangato iti ranggo a pagarian ken ti Nagkaykaysa a Pagarian iti Portugal, Brasil ken ti Algarves ket naporma. Ti kolonia a bedbed ket naburak idi 1808, idi ti kapitolio iti Portuges a kolonial nga imperio ken naisubli manipud iti Lisbon iti Rio de Janeiro, kalpasan a rinaut ni Napoleon ti Portugal.[11] Ti panakawaya ket nagun-od idi 1822 idi naporma iti Imperio iti Brasil, ti maysa a unitario nga estado a tinurayan ti maysa a batay-linteg a monarkia ken maysa a parlamentario a sistema. Daytoy a pagilian ket nagbalin a presidential a republika idi 1889, idi adda maysa a milisia a kudeta a nagiproklama ti Republika, uray no ti bikameral a lehislatura, a natawtawagan tattaan a ti Kongreso, ket napetsaan idi napasingkedan iti immuna a batay-linteg idi 1824.[11] Ti agdama a Batay-linteg, a naipannurotan idi 1988, ket mangipalpalawag ti Brsil a kas maysa a Pederal Republika.[12] Ti Pederasion ket naporma babaen ti kappon iti Pederal a Distrito, dagiti 26 nga Estado, ken dagiti 5,564 Munisipalidad.[12][13]
Ti Ekonomia iti Brasil ket isu ti maikanem iti lubong babaen ti nominal GDP ken ti maikapito babaen ti Pagpadaan ti kapigsa ti panag-gatang (manipud idi 2011).[14][15] Ti Brasil ket maysa kadagiti kapardasan a dumakdakkel a kangrunaan nga ekonomia ti lubong. Dagiti panagreporma ti ekonomia ket nakaited iti daytoy a pagilian ti baro nga internasional a panakabigbigan.[16] Ti Brasil ket maysa a nagipatakder a kameng iti Nagkaykaysa a Pagpagilian, ti G20, CPLP, Kappon ti Latin, ti Organisasion dagiti Ibero-Amerikano nga Estado, ti Organisasion dagiti Amerikano nga Estado, Mercosul ken ti Kappon dagiti Pagilian ti Abagatan nga Amerika, ken maysa kadagiti BRIC a pagilian. Ti Brasil ket maysa pay kadagiti 17 a Megadiberso a pagpagilian, a pagtaengan dagiti naidumaduma a kaatapan, masna a katutubo, ken nawatiwat a masna a rekurso kadagiti nadumaduma a nasalakniban a luglugar iti Brasil.[9]
Dagiti nagibasaran
Dagiti akinruar a silpo
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.