Մաքս Պլանկ, Մաքս Կառլ Էռնեստ Լյուդվիգ Պլանկ (գերմ.՝ Max Karl Ernst Ludwig Planck, ապրիլի 23, 1858(1858-04-23)[1][2][3][…], Քիլ, Duchy of Holstein, Գերմանական միություն[4] - հոկտեմբերի 4, 1947(1947-10-04)[1][2][3][…], Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Բիզոնիա, Գերմանիան 1945-1949 թվականներին, Գերմանիա[4]), գերմանացի ֆիզիկոս տեսաբան, քվանտային ֆիզիկայի հիմնադիր, 1918 թվականի Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր ֆիզիկայից, 1894 թվականից Պրուսական գիտությունների ակադեմիայի և մի շարք արտասահմանյան գիտական ըկներությունների և ակադեմիաների անդամ, երկար տարիների ընթացքում գերմանական գիտության ղեկավարներից մեկը։
Պլանկը մեծ ավանդ է ներդրել նաև ջերմադինամիկայի զարգացման ասպարեզում։
Պլանկի գիտական աշխատանքները վերաբերվում են թերմոդինամիկային, ջերմային ճառագայթման տեսությանը, քվանտային տեսությանը, հարաբերկանության հատուկ տեսությանը և օպտիկային։ Նա ձևակերպել է թերմոդինամիկայի երկրորդ սկզբունքը՝ էնտրոպիայի աճման տեսքով, օգտագործելով այն ֆիզիկական քիմիայի տարբեր խնդիրներ լուծելու համար։ Էլեկտրոդինամիկայի և թերմոդինամիկայի մեթոդները կիրառել է մարմնի ջերմային ճառագայթման պրոբլեմում։ Պլանկը ստացել է Էներգիայի բաշխման օրենքը բացարձակ սև մարմնի սպեկտրում(Պլանկի ֆորմուլա) և հիմնավորել է այդ օրենքը մտցնելով քվանտային էներգիայի և քվանտային ազդեցության հասկացություններ։ Այս ձեռքբերումը հիմք դրեց քվանտային ֆիզիկայի զարգացմանը, որի տարբեր ասպեկտների մշակումով զբաղվեց հետագա տարիներին(Պլանկի երկրորդ տեսությունը, ֆազային տարածության կառուցվածքի պրոբլեմը, քվանտային սիստեմների ստատիկ մեխանիկան և այլն)։
Պլանկը առաջինը ստացավ ռելյատիվիստիկական մասնիկների դինամիկական հավասարումը և հմք դրեց ռելյատիվիստիկական թերմոդինամիկային։ Պլանկի մի շարք աաշխատանքներ նվիրված են գիտության պատմական, մեթոդոլգիկան և փիլիսոփայական աասպեկտներին։
Արագ փաստեր Մաքս Պլանկանգլ.՝ Max Karl Ernst Ludwig Planck, Ծնվել է ...
Մաքս Պլանկ անգլ.՝ Max Karl Ernst Ludwig Planck |
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/32/Max_Planck.png/235px-Max_Planck.png) |
Ծնվել է | ապրիլի 23, 1858(1858-04-23)[1][2][3][…] Քիլ, Duchy of Holstein, Գերմանական միություն[4] |
---|
Մահացել է | հոկտեմբերի 4, 1947(1947-10-04)[1][2][3][…] (89 տարեկան) Գյոթինգեն, Ստորին Սաքսոնիա, Բիզոնիա, Գերմանիան 1945-1949 թվականներին, Գերմանիա[4] բնական մահով |
---|
Գերեզման | Գյոտինգենի քաղաքի գերեզմանատուն[5] |
---|
Բնակության վայր(եր) | Քիլ և Մյունխեն |
---|
Քաղաքացիություն | Գերմանական կայսրություն, Վայմարյան Հանրապետություն, Նացիստական Գերմանիա և Բիզոնիա |
---|
Դավանանք | լյութերականություն |
---|
Մասնագիտություն | ֆիզիկոս-տեսաբան, համալսարանի դասախոս, ֆիզիկոս և փիլիսոփա |
---|
Հաստատություն(ներ) | Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Քրիստիան-Ալբերտի համալսարան, Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան և HU Berlin |
---|
Գործունեության ոլորտ | տեսական ֆիզիկա, ֆիզիկա[6], quantum theory?[6], ջերմադինամիկա[6] և փիլիսոփայություն[6] |
---|
Պաշտոն(ներ) | Գաղտնի խորհուրդ և պրոֆեսոր |
---|
Անդամակցություն | Մյիւնխենի ակադեմիական երգչախումբ, Գերմանիայի ֆիզիկոսների միություն, Պրուսիայի գիտությունների ակադեմիա, Կայզեր Վիլհելմի գիտական միություն, Գերմանական գիտության արտակարգ ասոցիացիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Բավարիական գիտությունների ակադեմիա, Սաքսոնիայի գիտությունների ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Հունգարիայի գիտությունների ակադեմիա, Պապական գիտությունների ակադեմիա[7], Հատուկ բնակարային միավորում, Սանկտ Պետերբուրգի գիտությունների ակադեմիա, ԽՍՀՄ գիտությունների ակադեմիա, Շվեդիայի թագավորական գիտությունների ակադեմիա, Արվեստների և գիտությունների ամերիկյան ակադեմիա, Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիա, Լեոպոլդինա, Ամերիկական փիլիսոփայական ընկերություն[8], ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Թուրինի գիտությունների ակադեմիա[4] և Տարաս Շևչենկոյի անվան գիտական ընկերություն |
---|
Ալմա մատեր | Լյուդվիգ Մաքսիմիլիանի Մյունխենի համալսարան, Ֆրիդրիխ-Վիլհելմի համակսարան, Maximiliansgymnasium München? և HU Berlin |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | իսպաներեն[9][6] և գերմաներեն[6][10] |
---|
Գիտական ղեկավար | Ալեքսանդր ֆոն Բրիլ |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Ռիխարդ Բեկեր[11], Մաքս Լաուե[11], Մորից Շլիկ[11], Մաքս Աբրահամ[11], Վալտեր Բոթե[11], Վալտեր Գորդոն[11], Հիլդե Հայնիկե[11], Գուստավ Հերց[11], Հայնրիխ Կարստենս[11], Կարլ Կյուրներ[11], Էրիխ Կրեչման[11], Իսիդոր Իսրաել Մալկին[11], Վալտեր Մեյսներ[11], Վալտեր Շոտկի[11], Էրիխ Շուման[11], Վիլհելմ Վենցել[11], Karl Erich Hupka? և Eduard Grüneisen? |
---|
Հայտնի աշակերտներ | Մաքս Աբրահամ, Վալտեր Բոթե, Գուստավ Հերց, Մաքս Լաուե, Վալտեր Մեյսներ, Մորից Շլիկ և Վալտեր Շոտկի |
---|
Պարգևներ | |
---|
Կուսակցություն | Գերմանական ժողովրդական կուսակցություն |
---|
Ամուսին(ներ) | Marie Merck? |
---|
Երեխա(ներ) | Էրվին Պլանկ և Karl Planck? |
---|
Հայր | Վիլհելմ ֆոն Պլանկ |
---|
Ստորագրություն
![Изображение автографа](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/Max_Planck_signature.svg/150px-Max_Planck_signature.svg.png) |
Քաղվածքներ Վիքիքաղվածքում |
Max Planck Վիքիպահեստում |
Փակել