Էլի Ժոզեֆ Կարտան (անգլ.՝ Élie Joseph Cartan, ապրիլի 9, 1869(1869-04-09)[1][2][3][…], Դոլոմյո, Իզեր, Ֆրանսիա[4] - մայիսի 6, 1951(1951-05-06)[4][2][5][…], Փարիզ, Սենա, Ֆրանսիա[4]), ֆրանսիացի մաթեմատիկոս։ Փարիզի Գլխավոր Ասամբլեայի անդամ։
Անվան այլ կիրառումների համար տե՛ս՝ Կարտան (այլ կիրառումներ)
Արագ փաստեր Էլի Ժոզեֆ ԿարտանÉlie Joseph Cartan, Ծնվել է ...
Էլի Ժոզեֆ Կարտան Élie Joseph Cartan |
---|
|
Ծնվել է | ապրիլի 9, 1869(1869-04-09)[1][2][3][…] Դոլոմյո, Իզեր, Ֆրանսիա[4] |
---|
Մահացել է | մայիսի 6, 1951(1951-05-06)[4][2][5][…] (82 տարեկան) Փարիզ, Սենա, Ֆրանսիա[4] |
---|
Գերեզման | Q64493572? |
---|
Քաղաքացիություն | Ֆրանսիա |
---|
Մասնագիտություն | մաթեմատիկոս, համալսարանի դասախոս և ֆիզիկոս |
---|
Հաստատություն(ներ) | Փարիզի գիտությունների ֆակուլտետ, Մոնպելիեի համալսարան[6], Լիոնի համալսարան[6], Նենսիի համալսարան[7], Փարիզի համալսարան և Լիոնի համալսարան |
---|
Գործունեության ոլորտ | դիֆերենցիալ երկրաչափություն, հարաբերականության ընդհանուր տեսություն և մաթեմատիկա[8] |
---|
Պաշտոն(ներ) | նախագահ |
---|
Անդամակցություն | Լոնդոնի թագավորական ընկերություն, Ֆրանսիական գիտությունների ակադեմիա, Ռումինական ակադեմիա, Լինչեի ազգային ակադեմիա, Նիդերլանդական արվեստների և գիտությունների թագավորական ակադեմիա, Նորվեգիայի գիտությունների ակադեմիա, Լոնդոնի մաթեմատիկական ընկերություն, Երկայնությունների բյուրո, Իտալիայի գիտությունների ազգային ակադեմիա և ԱՄՆ-ի Գիտությունների ազգային ակադեմիա |
---|
Ալմա մատեր | Բարձրագույն նորմալ դպրոց, Ժանսոն-դը-Սայի լիցեյ, Փարիզի գիտությունների ֆակուլտետ և Փարիզի համալսարան[9] |
---|
Տիրապետում է լեզուներին | ֆրանսերեն[1][8] |
---|
Գիտական ղեկավար | Ժան Գաստոն Դարբու[10] և Սոֆուս Լի |
---|
Եղել է գիտական ղեկավար | Չարլզ Էրեսման[9], Կենտարո Յանո[9], Germán Ancochea Quevedo?, Ռադու Ռոշկա[9], Georges de Rham?, Մոհսեն Հաշթրուդի[9], Guerard des Lauriers?[9], Ասադոլա Ալեբույե[9], Charles Racine?[9], Jacques Devisme?[9], Փոլ Դելենս[9], Բեռնար դ'Օգևալ[9], Օկտավ Գալվանի[9], Լյուսիան Ֆրեյդ[9], Լուիս Լոնգ[9], Ալեքսանդր Պանտազի[9], Գեորգի Նիկոլաձե[9] և Էդգար Բ. Շիլդրոփ[9] |
---|
Հայտնի աշակերտներ | Պոլետ Լիբերման և Shiing-Shen Chern? |
---|
Պարգևներ | |
---|
Ամուսին(ներ) | Մարի Լուիզա Կարտան |
---|
Երեխա(ներ) | Անրի Պոլ Կարտան, Jean Cartan?, Էլեն Կարտան և Լուիս Կարտան |
---|
Élie Cartan Վիքիպահեստում |
Փակել
1891 թվականին ավարտել է Բարձրագույն նորմալ դպրոցը։ 1912 թվականին դարձել է Փարիզի համալսարանի պրոֆեսոր։ Հիմնական աշխատանքները վերաբերում են անընդհատ խմբերի, դիֆերենցիալ հավասարումների տեսություններին, դիֆերենցիալ երկրաչափությանը։ 1894 թվականին հիմնել է Լիի խմբերի հանրահաշվական տեսությունը, 1913 թվականին կառուցել է Լիի կիսապարզ խմբերի ներկայացումների տեսությունը, հետագայում Լիի խմբերը կապել է դիֆերենցիալ երկրաչափության և տոպոլոգիայի հետ։ 1899 թվականից 1902 թվականներին ստեղծել է, այսպես կոչված, արտաքին ձևերի տեսությունը, որը նրան հնարավորություն տվեց լուծել Պֆաֆի հավասարումների համատեղության հարցը։ Բազմաչափ տարածությունների դիֆերենցիալ երկրաչափությունում կառուցել է աֆինական, պրոյեկտիվ և կոնֆորմ կապակցվածություններ ունեցող ընդհանրացված տարածություններ, տվել է շարժական ռեպերի ընդհանուր մեթոդը, որը արտաքին ձևերի մեթոդի հետ երկրաչափական պրոբլեմների լուծման արդյունավետ միջոց է։