Լուի Մալ (ֆրանս.` Louis Malle, հոկտեմբերի 30, 1932[1][2][3][…], Thumeries[4][5][6] - նոյեմբերի 23, 1995[1][2][3][…], Բևերլի Հիլզ, Լոս Անջելես շրջան, Կալիֆոռնիա, ԱՄՆ[7][8]), ֆրանսիացի կինոռեժիսոր, օպերատոր, պրոդյուսեր և սցենարիստ։ Հաճախ հիշատակվում է, որպես ֆրանսիական կինեմատոգրաֆի «նոր ալիք» շարժման ներկայացուցիչ, սակայն նրա պատկանելիությունը այդ շարժմանը` վիճելի է։
Կենսագրությունը
Լուի Մալը ծնվել է Ֆրանսիայի Նոր դեպարտամենտի Թյումերի համայնքում, բավականին ապահովված ընտանիքում և հինգերորդն էր յոթ երեխաներից։ Սկզբնական շրջանում ուսումնասիրել է քաղաքագիտություն, իսկ հետո կինեմատոգրաֆիա։ Կինոյում իր առաջին քայլերը կատարել է Ժակ Իվ Կուստոյի մոտ, մասնակցել է «Կալիպսո» նավով Կուստոյի երկամյա արշավանքին, որի ընթացքում ձեռք է բերել կինեմատոգրաֆիական հմտություններ։ Դրա արդյունքն էր 1956 թվականին Կուստոյի հետ համատեղ նկարահանած «Լիակատար լռության աշխարհում» վավերագրական կինոնկարը։ Այդ ֆիլմն արժանացել է «Օսկար» և Կաննի կինոփառատոնի «Ոսկյա արմավենու ճյուղ» մրցանակներին։ Այդ ժամանակ Լուի Մալն ընդամենը 25 տարեկան էր։ Նույն թվականին նա նաև ռեժիսոր Ռոբեր Բրեսոնի օգնականն էր։
Որպես ռեժիսոր, Լուի Մալի առաջին ինքնուրույն ֆիլմը 1957 թվականին նկարահանված «Վերելակ դեպի կառափնարան» կինոնկարն էր։ Հաջորդ կինոնկարը 1958 թվականին նկարահանված «Սիրեկանները» ֆիլմն էր Ժաննա Մորոյի մասնակցությամբ։ Այդ կինոնկարը բանավեճերի ալիք բարձրացրեց` սեքսուալ համատեքստի պատճառով, որն այն ժամանակ դեռևս տաբու էր։ Լուի Մալի որոշ ֆիլմեր, հետագայում նույնպես շոշափում էին այնպիսի թեմաներ, որոնք համարվում էին արգելված։ Այդպիսի ֆիլմերից էին «Թափառող կրակ» (1963թ.) կինոնկարը, որի գլխավոր հերոսը հակված էր ինքնասպանություն գործելուն, «Աղմուկը սրտում» (1971թ.) կինոնկարը, որտեղ մոր և որդու միջև տեղի է ունենում սեռական կապ, իսկ «Լակոմբ Լյուսեն» (1974թ.) կինոնկարը պատմում է Երկրորդ համաշխարհային պատերազմում ֆաշիստական Գերմանիայի հետ ֆրանսիացիների համագործակցության մասին։
1970-ական թվականներին Լուի Մալը զուգահեռաբար ապրում և աշխատում էր Ֆրանսիայում և ԱՄՆ-ում։ Նրա ֆիլմերում նկարահանվել են Բրիժիտ Բարդոն, Ժաննա Մորոն, Սյուզան Սարանդոնը, Մարչելլո Մաստրոյանին, Լեա Մասարին և այլք, նա համագործակցել է նաև գերմանացի ռեժիսոր Ֆոլկեր Շլյոնդորֆի հետ։ Լուի Մալը իր մի քանի ֆիլմերում հանդես է եկել նաև որպես պրոդյուսեր և օպերատոր։
Անձնական կյանքը
1965-1967 թվականներին Լուի Մալն ամուսնացած է եղել դերասանուհի Էնն-Մարի Դեշոդտի հետ։ Ունի որդի գերմանացի դերասանուհի Գիլա ֆոն Վայտերսհաուզենից և դուստր` կանադական դերասանուհի Ալեքսանդրա Ստյուարտից։ 1980 թվականից մինչև իր մահը, Լուի Մալն ամուսնացած է եղել ամերիկյան դերասանուհի Քենդիս Բերգենի հետ և ունի մեկ դուստր։
Լուի Մալը մահացել է 1995 թվականի նոյեմբերի 23-ին, Բևեռլի Հիլզում` լիմֆոմա հիվանդությունից։
Ֆիլմագրության ընտրանին
| Թվական | Անվանում | Բնօրինակ անվանում |
|---|---|---|
| 1953 | Կրեյզիոլոգիա | Crazeologie |
| 1954 | Կայարան 307 | Station 307 |
| 1956 | Լիակատար լռության աշխարհում | Le monde du silence |
| 1957 | Վերելակ դեպի կառափնարան | Ascenseur pour l'échafaud |
| 1958 | Սիրեկանները | Les amants |
| 1960 | Զազին մետրոյում | Zazie dans le métro |
| 1962 | Մասնավոր կյանք | Vie privée |
| 1963 | Թափառող կրակ | Le feu follet |
| 1964 | Ողջույն Բանգկոկից | Bons baisers de Bangkok |
| 1965 | Վիվա Մարիա | Viva Maria! |
| 1967 | Գողը | Le voleur |
| 1968 | Երեք քայլ ցնորքի մեջ | Histoires extraordinaires |
| 1969 | Կալկաթա | Calcutta |
| 1969 | Հնդկաստան ուրվականը | L'Inde fantôme |
| 1971 | Աղմուկը սրտում | Le souffle au coeur |
| 1972 | Մարդկային է, շատ մարդկային է | Humain, trop humain |
| 1972 | Հանրապետության հրապարակը | Place de la République |
| 1973 | Լակոմբ Լյուսեն | Lacombe Lucien |
| 1975 | Սև լուսին | Black Moon |
| 1977 | Սքանչելի երեխան | Pretty Baby |
| 1980 | Ատլանտիկ-Սիթի | Atlantic City, USA |
| 1981 | Իմ ընթրիքը Անդրեի հետ | My Dinner with Andre |
| 1983 | Կոտրողները | Crackers |
| 1985 | Ալամո ծովածոցը | Alamo Bay |
| 1985 | Աստծո երկիրը | God's Country |
| 1986 | Երջանկության ետևից | ...And the Pursuit of Happiness |
| 1987 | Ցտեսություն երեխաներ | Au revoir les enfants |
| 1989 | Միլուն մայիսին | Milou en mai |
| 1992 | Վնաս | Damage |
| 1994 | Վանյան 42-րդ փողոցում | Vanya on 42nd Street |
Ծանոթագրություններ
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
