From Wikipedia, the free encyclopedia
Kudancin Afirka shi ne yankin kudu maso yammacin Afirka. Babu ma'ana daya da aka amince da ita, sune wasu gungun kasashe kamar su da geoscheme na Majalisar Dinkin Duniya, Kungiyar Cigaban Afirka ta Kudu ta gwamnatocin Afirka, da yanayin muhalli dangane da halayen kasar.
Kudancin Afirka | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
| |||||
Wuri | |||||
| |||||
Labarin ƙasa | |||||
Bangare na | Afirka | ||||
Sun raba iyaka da |
Kamar yadda kimiyyar yanayi na zahiri ta bayyana ta, Kudancin Afirka gida ne ga yawancin yankuna ruwa; kogin Zambezi ne ya fi fice. Zambezi yana gudana daga kusurwar arewa maso yammacin Zambia da yammacin Angola zuwa Tekun Indiya a gabar tekun Mozambik. A kan hanyarta, tana gudana a kan babban rafin Victoria da ke kan iyakar Zambia da Zimbabwe. Victoria Falls na daya daga cikin manyan magudanan ruwa a duniya kuma babban wurin yawon bude ido a yankin.[1]
Kudancin Afirka ya hada yanayi mai zafi da yanayi mai sanyi, tare da Tropic of Capricorn ya wuce har zuwa tsakiyar yankin, ya kuma rarraba yankin zuwa wurare masu zafi da wurare masu sanyi. Kasashen da aka fi la'akari dasu a matsayin Kudancin Afirka sun hada da Angola, Botswana, Comoros, Eswatini, Lesotho, Madagascar, Malawi, Mauritius, Mozambique, Namibia, Afirka ta Kudu, Zambia, da Zimbabwe. A cikin tarihin gargajiya, ba'a cika sanya tsibirin Madagascar acikin yankin ba saboda bambancin yare da al'adunsu.[1]
A kimiyyar yanayi na zahiri, kayyadaddun yanki na yankin suna yankuna na kudancin afirka daga kogin Cunene da Zambezi: Botswana, Eswatini, Lesotho, Namibiya, Afirka ta Kudu, Zimbabwe, da bangaren Mozambique wanda ke kudu da kogin Zambezi. Ana amfani da wannan ma'anar sau da yawa a Afirka ta Kudu don ilimin kimiyyar halitta musamman a cikin littattafan jagora irin su Roberts' Birds of Southern Africa, the Southern African Bird Atlas Project, da Mammals of the Southern African Subregion. Ba a amfani da shi a fagen siyasa, tattalin arziki, ko yanayin yanayin ɗan adam saboda ma'anar ta raba Mozambique gida biyu.[ana buƙatar hujja]
A tsarin geoscheme na Majalisar Dinkin Duniya kan Afirka, jihohi biyar ne suka kunshi Kudancin Afirka:[2]
Wannan ma'anar ta kunshi Comoros, Madagascar, Malawi, Mauritius, Mayotte, Mozambique, Réunion, Tsibiran da ke yashe a Tekun Indiya (a matsayin wani yanki na Kudancin Faransa ), Zambia, da Zimbabwe a Gabashin Afirka, Angola a Afirka ta Tsakiya (ko Afirka ta Tsakiya), da Saint Helena, Ascension zuwa sama, da Tristan da Cunha (a karkashin sunan Saint Helena) a Yammacin Afirka, a maimakon haka. Wasu taswirorin duniya sun haɗa da Malawi, Zambia, da Zimbabwe a Afirka ta Tsakiya maimakon Kudancin ko Gabashin Afirka.
Kungiyar Al'adu na Kudancin Afirka, wacce aka kirkira a shekarar 1969, ta kuma kunshi jihohi biyar a yankin Kudancin Afirka na Majalisar Dinkin Duniya.[3]
An kafa kungiyar raya kasashen kudancin Afirka (SADC) a shekarar 1980 domin assasa hadin gwiwa a yankin. ta hada da:[4]
Baya ga yankunan Majalisar Dinkin Duniya, wadannan kasashe da yankuna galibi ana haɗa su a karkashin Kudancin Afirka:[ana buƙatar hujja]
Jamhuriyar Demokradiyyar Kongo gaba daya tana cikin Afirka ta Tsakiya, yayin da Seychelles da Tanzaniya anfi alakanta su da gabashin Afirka, amma wadannan ƙasashe uku a wasu lokuta ana hada su karkashin yankin Kudancin Afirka, kasancewarsu membobin SADC.
Ƙasar Kudancin Afirka sun rarrabu, kama daga daji[5] da ciyayi zuwa hamada. Yankin yana da kananan yankunan bakin teku, da tsaunuka.
Dangane da albarkatun kasa, yankin yana da mafi girman arzikin albarkatun platinum a duniya da kuma nau'ukan platinum, chromium, vanadium, da cobalt, da uranium, zinariya, jan karfe, titanium, bakin karfe, manganese, azurfa, beryllium, da lu'u-lu'u.[6]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.