Outes
concello da comarca de Noia, na provincia da Coruña From Wikipedia, the free encyclopedia
Outes é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Noia. Segundo o IGE en 2021 tiña 6.150 habitantes (7.425 no 2009, 7.751 no 2006, 7.889 no 2005, 8.050 no 2004, 8.243 en 2003). O xentilicio é «outés» ou «outense».[1]
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Outes (homónimos).
| |||||
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Estado | España | ||||
| Comunidade autónoma | Galicia | ||||
| Provincia | Provincia da Coruña  | ||||
| Capital | A Serra de Outes | ||||
| Poboación | |||||
| Poboación | 6.082 (2023) (61 hab./km²) | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | |||||
| Superficie | 99,7 km² | ||||
| Bañado por | Océano Atlántico | ||||
| Comparte fronteira con | |||||
| Organización política | |||||
| • Alcalde | Manuel González López (2019–) | ||||
| Eleccións municipais en Outes | |||||
| Identificador descritivo | |||||
| Código postal | 15230 | ||||
| Fuso horario | |||||
| Código INE | 15062 | ||||
| Páxina web | outes.gal | ||||
Outes ten unha superficie de 99,74 km², e abrangue 11 parroquias. Limita ao norte con Mazaricos e Negreira, ao sur co río Tambre (e a súa desembocadura na ría de Muros e Noia), ao leste con Noia e ao oeste con Muros. A capital municipal está na Serra de Outes.
Ten unha elevada altitude media, con cinco cumios que roldan os 500 metros de altitude, sendo o monte Tremuzo o punto máis alto.
Outes conta cun clima oceánico húmido debido á proximidade do océano Atlántico. As precipitacións son maiores durante os meses de novembro a marzo, pero no verán soben as temperaturas e as choivas son escasas debido á presenza case constante do anticiclón dos Azores.
O territorio de Outes foi habitado desde tempos remotos, como testemuñan os restos de megálitos, petróglifos e poboados castrexos. Trala romanización de Galicia e a chegada dos suevos, na Idade Media a zona sufriu ataques de viquingos e piratas musulmáns. O arcebispo Diego Xelmírez equipou unha frota para combatelos.[2]
Na economía de Outes destaca o sector primario (pesca, marisqueo, gandería e agricultura), pois dende séculos atrás as actividades agropecuarias veñen ocupando a maior parte da poboación activa. Respecto á gandería, actualmente hai varias explotacións de coellos e ovellas, sendo máis importantes as explotacións de gando vacún, dedicadas á produción de leite e carne. O sector pesqueiro concéntrase en boa medida nos peiraos de Freixo e San Cosme.
O sector secundario tamén ten certo peso, destacando catro sectores na produción industrial: serradoiros, estaleiros, formigón e construción.
A cifra máis alta de poboación acadouse a mediados do século XX, en 1950, con 11.303 habitantes. Posteriormente foi descendendo a un ritmo do 7 % cada década, debido primeiro ao aumento da emigración cara a outros países de Europa, e despois aos EUA e as illas Canarias, tendo 9.968 habitantes en 1970. Na actualidade a cifra de habitantes segue a descender cada ano.
| Censo total 2014 | 6.804 habitantes |
|---|---|
| Menores de 15 anos | 578 (8.49 %) |
| Entre 15 e 64 anos | 3.974 (58.41 %) |
| Maiores de 65 anos | 2.256 (33.16 %) |
| Evolución da poboación de Outes Fontes: INE e IGE. | ||||||||||||||||||
| 1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
| 9.160 | 10.025 | 11.303 | 10.128 | 8.050 | 7425 | 7243 | 7.192 | 7.010 | 6804 | 6691 | 6606 | 6514 | 6412 | 6282 | 6155 | 6150 | ||
| (Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) | ||||||||||||||||||
O poeta Francisco Añón, un dos precursores do Rexurdimento galego, era da aldea de Boel.[3] Entre outras actividades, o concello organiza anualmente o Certame de poesía Francisco Añón.[4] A súa irmá foi Nicolasa Añón, e hai uns anos[cando?] atopáronse uns manuscritos con poemas da súa obra e a Asociación Cultural Terra de Outes publicou un libro profundizando na súa historia.[5]
No 1905 nace Arximiro Suárez, un destacado mestre e pintor da comarca.
O sombreiro de labranza sancosmeiro, orixinario da parroquia de Santo Ourente de Entíns, é un símbolo de identidade do municipio.[6] Durante moitos anos o maior galardón entregado polo concello era o Sancosmeiro de Ouro, un certame anual que escollía o premiado no pleno municipal.[7]
Festas grandes das parroquias
| Parroquia | Onomástica | Data |
|---|---|---|
| Tarás | San Xián | 9 de xaneiro |
| Cando | San Tirso | 28 de xaneiro |
| Roo | San Xoán | 24 de xuño |
| Outes | San Pedro | 29 de xuño |
| Matasueiro | San Lourenzo | 10 de agosto |
| Entíns | Santa María | 15 de agosto |
| Santo Ourente de Entíns | Santo Ourente | 26 de agosto |
| San Cosme de Outeiro | San Cosme | 27 de setembro |
| Valadares | San Miguel | 29 de setembro |
| Freixo de Sabardés | San Xoán Evanxelista | 27 de decembro |
Festas do concello
| Nome da festa | Tipo | Data | Descipción |
|---|---|---|---|
| Santiaguiño | Festa grande do concello | 25 de xullo (Adoita comezar antes) | |
| San Cristovo | Festa municipal | Domingo mais próximo ao día do Apóstolo. | Festa con gran valor tradicional no concello. Desfile de vehículos engalanados e sardiñada popular. |
| San Campio | Romaría | 29 de setembro | Unha das romarías mais famosas da zona. A tradición conta que o santo axuda ás persoas con enfermidades nerviosas ou mentais (mal cativo) ou o demo metido no corpo. |
| Pampallín | Festa tradicional/Verbena | 30 de abril | Unha das festas que quizais sexan mais ancestrais aínda que ultimamente non se conserve debidamente a tradición. Unha festa de fertilidade para a colleita e que xira arredor do poder do lume. |
| Festa da vitalla | Irmandamento con Boticas | Primeira quincena de setembro | Cociñeiros do pobo irmandado veñen á horta do muíño a preparar carne de becerro asado. |
| Amencer Musical de Broña | Festival musical | Primeiro sabado de agosto |
- Artigo principal: Galería de imaxes de Outes.
Siavo, O Freixo de Sabardes, Outes
"Marea da Serra" (Forma parte do LIC Esteiro do Tambre)
Avd do Rocío (Estrada AC-550)
Peirao, con néboa, do O Freixo de Sabardes, Outes.
Estaleiros no O Freixo de Sabardes, Outes.
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Outes vexa: Lugares de Outes.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
