Nova Guinea alemá
protectorado colonial entre 1884 e 1914 From Wikipedia, the free encyclopedia
Nova Guinea alemá (en alemán Deutsch-Neuguinea) foi un protectorado alemán desde 1884 até 1914, que comprendía a parte nordeste da illa de Nova Guinea e varios grupos de illas próximas. Foi a primeira entidade do Imperio colonial alemán.
| Localización | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| |||||
| Capital | Finschhafen (1885–1891) Stephansort (en) (1891, 1896–1892) Friedrich-Wilhelmshafen (pt) (1892–1899) Herbertshöhe (pt) (1899–1910) Rabaul (1910–) | ||||
| Contén a división administrativa | |||||
| Poboación | |||||
| Lingua oficial | lingua alemá | ||||
| Xeografía | |||||
| Parte de | |||||
| Datos históricos | |||||
| Precedido por | |||||
Cronoloxía | |||||
| Disolución | 28 de xuño de 1919 | ||||
| Sucedido por | Protetorado Britânico das Ilhas Salomão (pt) e Territorio de Nova Guinea | ||||
| Moeda | Marco do ouro alemão (pt) | ||||
A parte principal do territorio era Kaiser-Wilhelmsland ("Terra do Káiser Guillerme"), a parte nordeste da illa de Nova Guinea, que se converteu nun protectorado alemán en 1884. Posteriormente agregáronse varios grupos de illas: Neu-Pomern (Nova Pomerania), o arquipélago Bismarck (así nomeado en honor ao político e militar prusiano Otto von Bismarck, artífice da unificación alemá) e as illas Salomón do Norte, que foron declarados protectorados alemáns en 1885; as illas Carolinas, Palau e as Marianas, que se compraron a España en 1899; o protectorado das illas Marshall que foi comprado a España en 1885 por 4,5 millóns de dólares mediante o Protocolo hispano-alemán de Roma de 1885; e Nauru, que foi anexionada ao protectorado das illas Marshall en 1888.
Tras o estalido da primeira guerra mundial en 1914, Kaiser-Wilhelmsland e as illas achegadas caeron ante as forzas australianas, mentres que o Xapón ocupou a maior parte das posesións alemás restantes no Pacífico. A parte da Nova Guinea alemá, o arquipélago Bismarck e as illas Salomón do Norte son agora parte de Papúa-Nova Guinea. As illas micronesias da Nova Guinea alemá son agora os Estados Federados de Micronesia. As Illas Marshall, Nauru, as Illas Marianas do Norte e Palau son países independentes.
As illas ao leste de Kaiser-Wilhelmsland foron renomeadas tras a anexión como arquipélago Bismarck (anteriormente arquipélago de Nova Bretaña) e as dúas illas máis grandes co nome de Neu-Pommern ("Nova Pomerania", actual Nova Bretaña) e Neu-Mecklenburg ("Nova Mecklemburgo", actual Nova Irlanda).[1] Porén, debido ao seu acceso acuático, estas illas periféricas foron e seguiron sendo a parte máis economicamente viábel do territorio.
Coa excepción da Samoa alemá, as illas alemás no Pacífico occidental formaron os "Protectorados Imperiais alemáns". Estes administráronse como parte da Nova Guinea alemá e incluían as illas Salomón alemás (Buka, Bougainville e varias illas máis pequenas), as Carolinas, Palau, as Marianas (excepto Guam, que até 1898 pertenceu a España e posteriormente aos Estados Unidos), as illas Marshall e Nauru. En total, estímase que a Nova Guinea alemá tiña unha extensión de 249 500 km².[2]
Historia
Presenza alemá temperá no Pacífico Sur
Os primeiros alemáns presentes no Pacífico Sur foron probabelmente navegantes das tripulacións dos barcos da Compañía Holandesa das Indias Orientais: durante a primeira viaxe de Abel Tasman, o capitán do Heemskerck foi un tal Holleman (ou Holman), que nacera en Jever (Frisia), no noroeste de Alemaña.[3][4]
As casas mercantes da Liga Hanseática foron as primeiras en establecer puntos de apoio no Pacífico Sur: Johann Cesar Godeffroy & Sohn de Hamburgo, con sede en Samoa desde 1857, operaba unha rede de estacións comerciais nos mares do Sur que dominaba o comercio de copra e transportaba inmigrantes alemáns a varios asentamentos no Pacífico Sur.[5][6][7] En 1877 outra empresa de Hamburgo, Hernsheim & Robertson, estableceu unha comunidade alemá na illa Matupi (que actualmente forma parte da provincia de Nova Bretaña Oriental (Papúa-Nova Guinea), na baía de Blanche, na costa nordeste de Nova Bretaña) desde a que comerciaba en Nova Bretaña, as illas Carolinas e as Marshall.[8][9] A finais de 1875 un comerciante alemán informou: O comercio alemán e os barcos alemáns encóntranse en todas as partes, case na exclusión de calquera outra nación.[10]
A política colonial alemá baixo Bismarck
A finais da década de 1870 e principios da de 1880, unha minoría activa, proveniente principalmente dunha ala dereitista dos partidos Nacional Liberal e Conservador Liberal, organizara varias sociedades coloniais en toda Alemaña para persuadir o chanceler Bismarck a embarcarse nunha política colonial. Os máis importantes foron o Kolonialverein de 1882 e a Sociedade para a Colonización Alemá (Gesellschaft für Deutsche Kolonisation), fundada en 1884.[11] As razóns da falta de entusiasmo de Bismarck cando se tratou o tema das posesións coloniais de Alemaña reflíctense na súa breve resposta en 1888 aos comentarios procoloniais e expansionistas de Eugen Wolf, recollidos na autobiografía deste último. Despois de que Bismarck escoitou pacentemente a Wolf con entusiasmo e os seus plans que buscaba lanzar con varios mapas ilustrativos, Bismarck finalmente interrompeu o seu monólogo:
O teu mapa de África de alí é moi bo, debo admitir. Pero xa sabes, o meu mapa de África está aquí... en Europa. Aquí está Rusia, alí está [..] Francia. E nós, estamos aquí, xusto no medio entre eses dous. Ese é o meu mapa de África.[12]
A pesar das súas obxeccións persoais, foi o propio Bismarck quen finalmente organizou a adquisición de gran parte do que se convertería no Imperio colonial alemán. Os primeiros intentos da nova política producírone en 1884, cando Bismarck tivo que poñer os intereses comerciais alemáns na África do Suroeste Alemá (Deutsch-Südwestafrika) baixo protección imperial.[13] Bismarck afirmou no Reichstag o 23 de xuño de 1884, sobre o cambio na política colonial alemá: as anexións agora procederían, pero mediante a concesión de cartas a empresas privadas.[14]
A aspiración australiana e o desinterese británico
A edición do 27 de novembro de 1882 do Augsburger Allgemeine Zeitung publicou un artigo que o secretario en xefe da colonia británica de Nova Gales do Sur chamou a atención do editor do Sydney Morning Herald e, o 7 de febreiro de 1883, o periódico publicou un resumo do artigo baixo a epígrafe de "Anexión alemá de Nova Guinea".[15] O argumento tomado do periódico alemán comezou afirmando que Nova Guinea caeu na esfera australiana pero que fora descoidada; aínda que os portugueses a exploraran no século XVI, os neerlandeses do século XVII "parecían estaren máis satisfeitos co país que outras nacións europeas", pero excedéranse e avanzaran cara ás illas de Xava, Sumatra e Célebes.
A publicación do artigo do Sydney Morning Herald causou sensación e non só na colonia de Nova Gales do Sur: na colonia británica de Queensland,[16] onde se encontran as rutas marítimas do estreito de Torres e as rutas de comercio eran de grande importancia.[17] O Primeiro Ministro de Queensland, Thomas McIlwraith, quen dirixiu un partido político "considerado como representante dos intereses dos propietarios das plantacións en Queensland",[16] chamou a atención do gobernador de Queensland xunto coa situación xeral en Nova Guinea e instou á anexión da illa.[18] Tamén deu instrucións ao axente en Londres para Queensland de instar á Oficina Colonial Imperial un acto de anexión.[19]
Impaciente pola falta de resultados deste procedemento, o Primeiro Ministro McIlwraith, baixo a súa propia autoridade, ordenou a un maxistrado da policía de Queensland, en marzo de 1883, que proclamase a anexión en nome do goberno de Queensland,[18] da porción de Nova Guinea ao leste da fronteira neerlandesa, no meridiano 141 leste.[20] Cando a noticia chegou a Londres, o Secretario de Estado para as Colonias, Lord Stanley repudiou o acto de inmediato.[1][18] Cando o asunto se presentou ante o Parlamento británico, Lord Stanley informou que o goberno imperial británico "non estaba listo para anexionar Nova Guinea debido ao seu gran tamaño e o seu interior descoñecido, a certeza das obxeccións dos nativos e os gastos administrativos".[21] Isto fixo que comezara o interese alemán polo cuarto restante da illa.
Compañía Alemá de Nova Guinea
Ao seu regreso a Alemaña da súa expedición de 1879 a 1882 polo Pacífico, o etnólogo, naturalista e explorador alemán Otto Finsch uniuse a un pequeno grupo informal interesado na expansión colonial alemá nos mares do Sur liderado polo banqueiro Adolph von Hansemann. Finsch alentounos a buscar a fundación dunha colonia na costa nordeste de Nova Guinea e o arquipélago de Nova Bretaña, incluso subministrándolles unha estimación dos custos de tal empresa.[22][23][24][25][26]
O 3 de novembro de 1884, baixo a bandeira da recentemente fundada Compañía Alemá de Nova Guinea (Neuguinea-Kompagnie), izouse a bandeira imperial alemá en Kaiser-Wilhelmsland (Terra do Káiser Guillerme), o arquipélago Bismarck (anteriormente Nova Bretaña) e as illas Salomón alemás.
Albert Hahl (1868–1945) uniuse á Oficina Colonial Alemá en 1895 e, até 1914 desempeñou un papel importante na administración de Nova Guinea. Foi xuíz imperial en Herbertshoehe (1896-1898), vicegobernador de Nova Guinea (1899-1901) e gobernador (1902-1914). Como xuíz fixo tres reformas: o nomeamento de luluais (xefes de aldea), os intentos de integrar o pobo Tolai na economía europea e a protección das terras das aldeas, o que o levou a recomendar o fin de toda alienación das terras nativas. Despois de 1901, Hahl intentou aplicar o seu sistema a toda Nova Guinea e, aínda que o seu éxito foi limitado, as exportacións aumentaron dun millón de marcos en 1902 a oito millóns en 1914. Viuse obrigado a retirarse debido a desacordos cos funcionarios de Berlín, e converteuse nun escritor activo en Nova Guinea e nun líder das sociedades coloniais alemás entre as guerras.[27]
Protectorados imperiais alemáns do Pacífico
- Artigo principal: Tratado xermano-español (1899).
Mediante o tratado xermano-español de 1899, Alemaña comprou a España as illas Carolinas e as illas Marianas (excluíndo Guam, que fora cedida aos Estados Unidos despois da guerra hispano-estadounidense de 1898) por 25 millóns de pesetas (equivalentes a 16 600 000 marcos de ouro). O 1 de abril de 1899, o Imperio colonial alemán tomou posesión formalmente destes territorios, e as illas convertéronse nun protectorado administrado desde a Nova Guinea alemá.[28] As illas Marshall agregáronse en 1906.
Política de traballo forzado
Para expandir as plantacións altamente rendíbeis, os alemáns necesitaban máis traballadores nativos. O goberno enviou expedicións militares para tomar o control directo de máis áreas desde 1899 até 1914. En lugar de usar o recrutamento voluntario, o procedemento converteuse nunha cuestión de mobilización forzada. O goberno fixo cumprir novas leis que obrigaban as tribos a subministrar catro semanas de traballo por persoa ao ano e o pagamento dun imposto de enquisa en efectivo, o que obrigaba os nativos remisos a ingresar a forza laboral.
O goberno explorou a elección do recrutamento voluntario de traballadores da China, o Xapón e a Micronesia, pero só uns poucos centos chegaron. Despois de 1910, o goberno intentou minorar o impacto poñendo fin ao recrutamento de mulleres nalgunas zonas e pechando por completo outras áreas ao recrutamento. Os plantadores protestaron con vehemencia, e decidiron ir á guerra cos brancos, e o goberno respondeu enviando catro buques de guerra con 745 soldados para derrotar os traballadores de Sokeh e impoñer a política de traballo forzoso. Chegaron en xaneiro de 1911, e en febreiro dese ano o líder de Sokeh rendeuse.[29][30]
Primeira guerra mundial
Tras o estalido da primeira guerra mundial, tropas australianas conquistaron en 1914 a Kaiser-Wilhelmsland e as illas próximas, despois dunha breve resistencia liderada polo capitán Carl von Klewitz e o tenente Robert von Blumenthal, mentres que o Xapón ocupou a maior parte do resto das posesións alemás no Pacífico.
A única batalla significativa ocorreu o 11 de setembro de 1914, cando a Forza Naval e Militar Expedicionaria de Australia atacou a estación sen fíos de baixa potencia en Bita Paka (cerca de Rabaul) na illa de Nova Bretaña (daquela Neu Pommern).
Os australianos sufriron seis mortos e catro feridos, que foron as primeiras baixas militares australianas da primeira guerra mundial. Ás forzas alemás foilles moito peor, cun oficial alemán e 30 policías nativos mortos, e un oficial alemán e dez policías nativos feridos. O 21 de setembro todas as forzas alemás da colonia rendéronse.[Cómpre referencia]
Porén, o tenente Hermann Detzner (máis tarde Hauptmann), un oficial alemán, e a policía nativa, evadiron a captura no interior de Nova Guinea durante toda a guerra. Detzner estaba nunha expedición de inspección para trazar un mapa da fronteira co territorio australiano de Papúa ao comezo da guerra, e permaneceu fóra das áreas militarizadas.
Detzner afirmou que penetrara no interior da parte alemá (Kaiser-Wilhelmsland) nun libro escrito nos anos vinte, Vier Jahre unter Kannibalen ("Catro anos entre caníbales"). Estas afirmaciónss foron fortemente discutidas por varios misioneiros alemáns, e Detzner retractouse da maioría delas en 1932.[Cómpre referencia]
O tratado de Versalles
Despois do Tratado de Versalles de 1919, Alemaña perdeu todas as súas posesións coloniais, incluída a Nova Guinea alemá. En 1923, a Sociedade de Nacións outorgou a Australia un mandato fiduciario sobre Nauru, co Reino Unido e Nova Zelandia como co-fideicomisarios.[31] Outras terras ao sur do ecuador convertéronse no Territorio de Nova Guinea, nun mandato da Sociedade de Nacións, baixo administración australiana até 1949 (interrompido pola ocupación xaponesa durante a campaña de Nova Guinea) cando se fusionou co territorio australiano de Papúa para converterse no Territorio de Papúa e Nova Guinea, que finalmente se converteu en Papúa-Nova Guinea tras a súa independencia. As illas ao norte do ecuador convertéronse no mandato xaponés da Sociedade de Nacións das Illas dos mares do Sur. Despois da derrota do Xapón na segunda guerra mundial, as antigas illas xaponesas foron administradas polos Estados Unidos como o Territorio en Fideicomiso das Illas do Pacífico, un territorio das Nacións Unidas.[Cómpre referencia]
Territorios
| Territorio | Período | Superficie (aprox.) | Países actuais |
|---|---|---|---|
| Kaiser-Wilhelmsland | 1884–1919 | 181 650 km²[32] |  Papúa-Nova Guinea |
| Arquipélago Bismarck | 1899–1919 | 49 700 km² | Papúa-Nova Guinea |
| Illa Bougainville | 1899–1919 | 9 318 km² | Papúa-Nova Guinea |
| Illa Buka | 1899–1919 | 492 km²[33] | Papúa-Nova Guinea |
| Illas Carolinas | 1899–1919 | 2150 km²[34] |  Micronesia Palau |
| Palau | 1899–1919 | 466 km²[32] | Palau |
| Illas Marianas | 1899–1919 | 461 km² |  Illas Marianas do Norte |
| Illas Marshall | 1899–1919 | 181 km² |  Illas Marshall |
| Nauru | 1899–1919 | 21 km² |  Nauru |
Símbolos planeados para a Nova Guinea alemá
Bandeira e escudo propostos para a Nova Guinea alemá
No ano 1914 fixéronse unha serie de borradores para a proposición de bandeiras e escudos de armas para as colonias alemás.
Porén, a primeira guerra mundial desatouse antes de que os deseños se terminasen e se implantasen.
Tras a derrota na guerra, Alemaña perdeu todas as súas colonias e, polo tanto, os símbolos nunca se puxeron en uso.
Notas
Véxase tamén
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.