Activina

A activina é unha hormona proteica dímera segregada polas gónadas, hipófise e placenta. A activina fai aumentar a síntese e secreción de hormona estimulante dos folículos (FSH) e participa na regulación do ciclo menstrual. Describíronse ademais moitas outras funcións da activina, como influír na proliferación celular, diferenciación celular, apoptose,^[1] metabolismo, homeostase, respostas inmunitarias, curación de feridas,^[2] e funcións endócrinas.

Dímero de activina (de 2ARV.pdb).

INHBA (beta A)
Identificadores
Símbolo	INHBA
Símbolos alt.	activin A
Entrez	3624
HUGO	6066
OMIM	147290
RefSeq	NM_002192
UniProt	P08476
Outros datos
Locus	Cr. 7 p15-p13

INHBB (beta B)
Identificadores
Símbolo	INHBB
Símbolos alt.	activin B
Entrez	3625
HUGO	6067
OMIM	147390
RefSeq	NM_002193
UniProt	P09529
Outros datos
Locus	Cr. 2 cen-q13

INHBC (beta C)
Identificadores
Símbolo	INHBC
Símbolos alt.	activin C
Entrez	3626
HUGO	6068
OMIM	601233
RefSeq	NM_005538
UniProt	P55103
Outros datos
Locus	Cr. 12 q13

INHBE (beta E)
Identificadores
Símbolo	INHBE
Símbolos alt.	activin E
Entrez	83729
HUGO	24029
OMIM	612031
RefSeq	NM_031479
UniProt	P58166
Outros datos
Locus	Cr. 12 q13.2

A activina actúa conxuntamente coa hormona inhibina, moi relacionada con ela e con estrutura química similar (teñen unha subunidade igual). A activina e a inhibina teñen efectos opostos.^[3]

Estrutura

A activina é unha proteína dímera composta por dúas subunidades beta moi similares ou idénticas (e similares á unidade beta da inhibina).^[4][5] Os dous monómeros que forman o dímero de activina están unidos por unha ponte disulfuro.^[4][6] A activina pertence á superfamilia proteica do TGF-β, xunto coa inhibina e outras proteínas estruturalmente relacionadas como a hormona antimülleriana, a proteína morfoxenética ósea, e o factor de diferenciación do crecemento.^[7]

Na táboa móstranse os complexos de activina máis comúns:

Clase Actividade Complexo Subunidades do dímero 1 2 Activina estimula a secreción de FSH Activina A βA βA Activina AB βA βB Activina B βB βB

Diagrama esquemático das estruturas das activinas e das inhibinas relacionadas. A liña negra que une os monómeros representa unha ponte disulfuro.

A similitude entre as subunidades beta é do 65% (e teñen un 25% de homoloxía coa subunidade alfa da inhibina).^[7]

Nos mamíferos, describíronse catro subunidades beta, chamadas activina β_A, activina β_B, activina β_C e activina β_E. A activina β_A e a β_B son idénticas ás dúas subunidades beta da inhibina. Describiuse unha quinta subunidade, a activina β_D, no anfibio Xenopus laevis. A unión de dúas subunidades de activina β_A dá lugar á activina A, a unión dunha subunidade β_A e unha β_B orixina a activina AB, e así sucesivamente. Atopáronse varios heterodímeros, aínda que non todos os teoricamente posibles.^[8][9]

A subunidade β_C pode formar heterodímeros de activina coas subunidades β_A ou β_B pero non pode dimerizarse coa subunidade α da inhibina.^[10]

Funcións

A activina prodúcese nas gónadas, hipófise (ou pituitaria), placenta, e outros órganos, e exerce as seguintes funcións:

• No folículo ovárico, a activina actúa incrementando a unión da FSH e a aromatización inducida pola FSH. Participa na síntese de andróxenos potenciando a acción da hormona luteinizante (LH) no ovario e testículos. Nos machos, a activina aumenta a espermatoxénese.
• A activina exprésase en abundancia na pel ferida, e a sobreexpresión da activina na epiderme de ratos transxénicos mellora a curación de feridas e favorece a cicatrización. A súa acción na reparación de feridas e na morfoxénese da pel realízase a través da estimulación dos queratinocitos e células estromais dun modo dependente da dose.^[11]
• A activina tamén regula a morfoxénese de órganos como a próstata, pulmóns, e especialmente os riles. A activina A incrementa o nivel de expresión do coláxeno tipo I, o que suxire que a activina A actúa como un activador potente dos fibroblastos.
• A falta de activina durante o desenvolvemento orixina defectos no desenvolvemento neural.

Mecanismo de acción

As activinas interaccionan con dous tipos de receptores de superficie transmembrana, denominados tipo I e II, os cales teñen actividades intrínsicas de serina/treonina quinase nos seus dominios citoplasmáticos:

• Receptores de activina tipo 1: ACVR1, ACVR1B, ACVR1C.
• Receptores de activina tipo 2: ACVR2A, ACVR2B.

A activina únese ao receptor tipo II e inicia unha cascada de reaccións que leva ao recrutamento, fosforilación, e activación do receptor de activina tipo I. Este despois interacciona cos SMAD2 e SMAD3 e despois fosforílaos, os cales son dúas das proteínas citoplasmáticas SMAD.

O SMAD3 despois translócase ao núcleo celular e interacciona co SMAD4 a través da multimerización, orixinando na súa modulación como factores de transcrición responsables da expresión dunha gran variedade de xenes.

Véxase tamén

Outros artigos

• Inhibina

Ligazóns externas

• MeshName - Activin
• Grusch M, Kreidl E (2008-08-01). "Activin and follistatin in liver biology and hepatocellular carcinoma". SciTopics. Elsevier. Consultado o 2008-12-24.