concello da comarca de Ordes, na provincia da Coruña From Wikipedia, the free encyclopedia
Ordes é un concello da provincia da Coruña, pertencente á comarca de Ordes. Segundo o INE en 2022 tiña 12.589 habitantes (12.632 no 2018, 12.868 no 2010, 12.272 no 2005, 11.942 en 2000). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «ordense».
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Galicia | ||||
Provincia | Provincia da Coruña | ||||
Capital de | |||||
Capital | Ordes | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 12.669 (2023) (80,58 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Parte de | |||||
Superficie | 157,23 km² | ||||
Altitude | 292 m | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Organización política | |||||
• Alcalde | José Luis Martínez Sanjurjo (2015–) | ||||
Eleccións municipais en Ordes | |||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 15680 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 15059 | ||||
Páxina web | ordes.gal |
Ordes atópase nunha chaira a medio camiño entre Santiago de Compostela e A Coruña.
Está atravesado pola N-550, a AP-9 e polo ferrocarril entre A Coruña e Santiago de Compostela.
A altura sobre o nivel do mar oscila entre os 461 m nos montes do sur e os 450 m no norte.
Ordes atópase case na súa totalidade na cunca hidrográfica do río Tambre. O máis importante é o río Lengüelle, que baixa polo oeste marcando o límite co concello de Tordoia. A excepción os regatos do norte da parroquia de Ardemil, que se orientan de cara ao val de Barcia e desembocan no río Barcés.
O terreo está formado por unha unidade xeolóxica de xistos denominada xistos de Ordes.
As precipitacións son abondosas e superan os 1.500 mm anuais. A temperatura media é de 13 °C, se ben xea todo o ano excepto no verán.
O concello ocupa 157 km² e un terzo da poboación reside na capital, Ordes.
Da época castrexa destacan o castro de Ceidón e o castro de Gosende nas proximidades do núcleo urbano, posuíndo todo o concello unha alta cantidade deste tipo de sitios arqueolóxicos.
Durante a Idade Media fixo parte do condado de Trastámara, e posteriormente dividiuse entre a xurisdición de Folgoso, do conde de Altamira, o couto de Faramilláns e as xurisdicións de Gorgullos e Montaos. Montaos foi doado por Afonso VII á catedral de Santiago de Compostela en 1124.
En 1544 Filipe II, de camiño a Compostela, fixo noite na Calle, na parroquia de Poulo, feito do que deixa constancia unha inscrición no lintel da porta.
O xeneral Juan Díaz Porlier tamén pasou a noite en Ordes, onde foi feito prisioneiro. Durante a guerra civil de 1833 producíronse enfrontamentos entre liberais e absolutistas e en 1846 pasou Miguel Solís coas tropas do Exército Libertador de Galicia.
Entre 1878 e 1880 editouse en Ordes o semanario El Fomento.
Censo total 2018 | 12.632 habitantes |
---|---|
Menores de 15 anos | 1.807 (14.30 %) |
Entre 15 e 64 anos | 7.848 (62.13 %) |
Maiores de 65 anos | 2.977 (23.57 %) |
Evolución da poboación de Ordes Fontes: INE e IGE. | ||||||||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
7.260 | 8.205 | 10.450 | 11.076 | 12.287 | 12.868 | 12.948 | 12.963 | 12.939 | 12.844 | 12.776 | 12.669 | 12.580 | 12.632 | |||||
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) |
Durante a década de 1960 produciuse unha emigración cara ás cidades máis próximas e cara a Europa, que freou na década de 1970. Na actualidade, un cuarto da poboación adícase ao sector primario (especialmente gando bovino para o sector lácteo).
No que se refire ó sector secundario ou industrial, destaca o sector téxtil e a construción. Segundo a web do Concello de Ordes, en 2011 había rexistradas 21 empresas adicadas á produción téxtil.
O sector terciario concéntrase na capital do concello e destacan empresas de comercio polo miúdo que dan servizo non só a Ordes senón tamén ós concellos da mancomunidade de Ordes, cun sector comercial máis reducido.
Ordes é a capital da mancomunidade de Ordes, composta tamén polos concellos de Trazo, Tordoia, Cerceda, Mesía, Frades e Oroso, cun total de 39.004 habitantes.
A Zona especial de conservación (ZEC) do Río Tambre atravesa parte do suroeste do concello. O treito ordense acolle as augas e ribeiras do río Lengüelle desde o encoro de Vilagudín así como o río Cabrón e regos que tributan neste. Este espazo é de interese pola súa protección a estepas de gramíneas e os bosques de ribeira.[1]
En Ordes, de forma federada pódense practicar diversos deportes como o fútbol, fútbol sala, hóckey a patíns, tenis de mesa ou pádel. A pesar de non haber ningún club de tríatlon, é salientable que o triatleta ordense Iván Raña chegou a ser campión do mundo. Foi o primeiro triatleta galego en conseguir un campionato do mundo da especialidade, o primeiro en vencer nunha proba da Copa do Mundo e en participar nuns Xogos Olímpicos.
Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Ordes vexa: Lugares de Ordes.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.