گویش سبزواری
From Wikipedia, the free encyclopedia
گویش سبزواری به دلیل قدمت و زنده بودن واژهها، اصیلترین گویش فارسی خراسانی است.[1][2] زبان شناسان گویش سبزواری را عصاره زبان فارسی نو[3][4] و تاثیرگذارترین گویشِ این زبان میدانند.[5] با سپری شدن بیش از هزار سال از نگارش کتاب تاریخ بیهقی، بسیاری از اصطلاحات این کتاب همچنان توسط مردم سبزوار به کار میرود.[6] دانش واژههای گویش سبزواری که در شهرستانهای سبزوار، ششتمد، داورزن، خوشاب، جغتای، جوین، اسفراین، بام و صفیآباد، بخش بیارجمند شهرستان شاهرود، دهستان فرومد شهرستان میامی و روستای سبزواریها در شهرستان آزاد شهر رواج دارد، بر گرفته از واژههای قدیمی زبان فارسی و زبان فارسی نو است. این گویش، تنها گویش فارسی خراسانی است که علاوه بر استان خراسان در سایر استانهای ایران نظیر سمنان و گلستان نیز گویشور دارد. به دلایل تاریخی واژههای گویش سبزواری هنوز اصالت فارسی خود را حفظ کردهاست و کمتر از لغات دخیل در آن استفاده شدهاست. این گویش زنده بوده و قدمت آن گاهی به دوران ایران باستان و گویشهای رایج در آن زمان میرسد و اکنون نیز بهطور روزمره در محاوره بین مردم به کار میروند[7][8] در حال حاضر اقلیتهای قومی ساکن شهر سبزوار نظیر ترکها، کردها، عربها و بلوچها علاوه بر زبان مادری خود به گویش سبزواری نیز صحبت میکنند.[9] گویش سبزواری در بین اقلیتهای دینی سبزوار نظیر مسیحیان(ارامنه)، یهودیان و بهائیان نیز رواج داشتهاست.[10] این گویش با گویش یزدی شباهت دارد و در عین حال ویژگیهای خاص مختص به خود را نیز دارد.[11]
گویش سبزواری | |
---|---|
زبان بومی در | ایران |
منطقه | استان خراسان رضوی، استان سمنان، استان خراسان شمالی و استان گلستان |
فارسی | |
کدهای زبان | |
ایزو ۳–۶۳۹ | – |