مهاباد
شهری کُردنشین در ایران، استان آذربایجان غربی / From Wikipedia, the free encyclopedia
مهاباد مرکز شهرستان مهاباد و یکی از شهرهای استان آذربایجان غربی در ایران است. این شهر که در جنوب استان و در منطقه تاریخی مکریان قرار دارد، مرکز حکومت امرای مکری[11] بود، حکومتی که در این شهر اقدام به ضرب سکه کرد.[12] مهاباد شهری سرسبز است و در میان چندین کوه واقع شدهاست. بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن کشور در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۱۶۸٬۳۹۳ نفر بودهاست.[13] مهاباد که به نگین آذربایجان غربی مشهور است[14][15] همه ساله بیشترین آمار گردشگران را در این استان به خود اختصاص میدهد.[16][17] از جاذبههای گردشگری این شهر میتوان به رودخانه و سد مهاباد که یکی از نزدیکترین سدها به محلات مسکونی در جهان است،[18][19] بازارچهها و بازار بزرگ تاناکورای مهاباد که تأمینکنندهٔ اصلی لباس دیگر بازارها و مغازههای تاناکورای کشور محسوب میشود،[20] همچنین از دیگر جاذبههای گردشگری مهاباد میتوان به تالاب کانی برازان، قپیباباعلی، دخمه مادی فخریگاه در روستای آگریقاش و غار سهولان (دومین غار بزرگ آبی ایران در مسیر جاده مهاباد -بوکان اشاره کرد[21]).
مهاباد | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | آذربایجان غربی |
شهرستان | مهاباد |
بخش | مرکزی |
نام(های) پیشین | ساوجبلاغ[1] ساوجبلاغ مکری[2] |
مردم | |
جمعیت | ۱۶۸٬۳۹۳ نفر در سال ۱۳۹۵[3] |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع | ۱٬۳۲۰متر |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۲درجهٔ سانتیگراد |
میانگین بارش سالانه | ۳۹۰میلیمتر[4] |
روزهای یخبندان سالانه | ۸۰روز[5] |
اطلاعات شهری | |
شهردار | بابک رستم پور[6] |
تأسیس شهرداری | ۱۳۱۰[7] |
رهآورد | تولیدات کشاورزی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۴۴[8] |
وبگاه | |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ص ۳۷[9] ایران ج ۲۷[10] |
مهاباد در ابتدا آبادی کوچکی بودهاست که در سال ۱۰۳۸ قمری و در اواخر حکومت شاه عباس صفوی، بداق سلطان حاکم ایل مکری محل حاکمیت خود را به مهاباد انتقال داد و در اقدامات عمرانی متعدد این شهر را توسعه بخشید.[22] این شهر پایتخت جمهوری مهاباد نیز در سال ۱۹۴۶ میلادی بودهاست.[23] منطقه مهاباد، صحنه درگیریهای مکرر سیاسی در دوران مدرن بود، بهطوریکه پس از جمهوری ۱۱ ماهه مهاباد این شهر مرکز ملیگرایی بخشی از کُردهای ایران قرار گرفت و در دوران انقلاب ۱۳۵۷ ایران به مدت کوتاهی تحت کنترل کُردها بودهاست.[24]
مهاباد از شمال با میاندواب، از شرق با بوکان، از غرب با پیرانشهر و نقده و از جنوب با سردشت هممرز است.
در شهرستان مهاباد، زبان کردی بهعنوان زبان مادری و زبان فارسی بهعنوان زبان آموزش و مکاتبات رسمی، مورد استفاده قرار میگیرد.[25]