مردم لارستانی
گروه قومی پارسیتبار ایرانی / From Wikipedia, the free encyclopedia
قوم لارستانی، همچنین به نام لاری، خودمونی، اچمی، یا عجمی،[1][2][3] یک گروه ایرانی فرعی از ایرانیان هستند که عمدتاً در جنوب ایران ساکن هستند. منطقه ای که از لحاظ تاریخی به نام ایراهستان شناخته میشود. آنها عمدتاً مسلمانان سنی،[4][5][3] با اقلیت شیعه هستند.[2]
مناطق با جمعیت چشمگیر | |
---|---|
ایران: جنوب استان فارس غرب استان هرمزگان شرق استان بوشهر بخشی از استان کرمان کویت بحرین عمان عربستان سعودی | |
زبانها | |
لارستانی، فارسی، عربی | |
دین | |
اکثریت: اسلام اهلسنت اقلیت: شیعه، یهودی، مزدیسنا، بهائیت، بیدین | |
قومیتهای وابسته | |
دیگر اقوام ایرانیتبار (فارس • آذری • سیستانی • تالش • گیلک • مازندرانی) |
اکثریت مردم لارستان به زبان لارستانی که با نامهای دیگری از جمله خودمونی شناخته میشود سخن میگویند علاوه بر این زبان فارسی جنوبی نیز در شهر لامرد و بخشهایی از مهر و جم، زبان عربی در عسلویه و بخشهایی از کنگان و جزایر این منطقه، زبان هندی در روستاهای گتاو و خلوص شهرستان بستک توسط نوادگان هندیهای مهاجر رواج دارد[6] نسب این مردم لارستاتی هست و با اقوام فارس، عرب، کرد، قشقایی و هندی قرابت نژادی دارند همینطور به دلیل استعمار این منطقه از سدهٔ پانزدهم میلادی تا اواخر دوران قاجاریه توسط پرتغالیها و انگلیسیها و حضور آنها در مناطق اطراف خلیج فارس تا اواخر قاجاریه بین اچمها و آنها قرابت نژادی وجود دارد، نوادگان بردههای آفریقایی تبار که توسط انگلیسیها و پرتغالیها به این منطقه آورده شدند نیز در این قومیت ادغام شدهاند. گروهی از مردم اَچُمستان یهودی بوده و اکثریت به اسرائیل و اقلیت به آمریکا، شیراز و تهران مهاجرت کردهاند و برخی نیز مهاجرت نکردهاند.[7] دین اچُمها اسلام است و مذهب اکثریت آنها اهل سنت و اقلیت نیز شیعه هستند و برخی نیز پیرو دین یهودیت، بهائیت و زرتشت میباشند و بخشی هم بیدین هستند[7][8][9][10] در سدهٔ ۱۳ خورشیدی، لار و بندرلنگه به عنوان مراکز تجارت فعال در جنوب ایران شناختهشده بودهاند.[7] مرکز اچُمستان قبل از صفویه لار بوده هست و شاه عباس صفوی با کمک حاکم کرمان و شیراز، لارستان را پس از محاصره طولانی مدت تصرف میکند و حکومت مستقل اچُمستان از بین میرود پس از لار، بستک از دوران حکومت افغانها و فتح اصفهان توسط محمود خان افغان مرکز لارستان بوده هست سه حکومت جهانگیریه به حاکمیت شیخ احمد مدنی در دوران افغانها و نادرشاه، بعد از آن حسن خان دِلَر و بعدتر هم خوانین بنی عباس از دوران زندیه تا زمان اصلاحات ارضی در بستک حکومت کردهاند.[7]