زبان سواحلی
از زبانهای بانتو در شرق آفریقا / From Wikipedia, the free encyclopedia
زبان سواحِلی (به سواحلی: Kiswahili، کِسوَحِیلِ) عضوی از خانوادهٔ زبانهای بانتو و زبان مادری اقوام سواحلی است. سواحلی همچنین زبان میانجی منطقه دریاچههای بزرگ و سایر بخشهای شرق و جنوب آفریقا، شامل تانزانیا، اوگاندا، رواندا، بوروندی، کنیا، بخشهایی از مالاوی، سومالی، زامبیا، موزامبیک و جمهوری دموکراتیک کنگو است.[6][7] گاه زبان قمری که در جزایر اتحاد قمر رایج است نیز به عنوان گویشی از آن برشمرده میشود، گرچه سایر پژوهشگران آن را زبانی متمایز در نظر میگیرند.[8] شنگ مخلوطی از سواحلی و انگلیسی است که در کنیا و بخشهایی از اوگاندا سخن گفته میشود.
سواحلی | |
---|---|
Kiswahili کِسوَحِیلِ | |
بیان | [kiswɑˈhili] |
زبان بومی در | تانزانیا، جمهوری دموکراتیک کنگو، جزایر باجونی (بخشهایی از سومالی)، سودان جنوبی، موزامبیک (بیشتر موانی)، بوروندی، رواندا، اوگاندا، کنیا،[1] اتحاد قمر، مایوت، زامبیا، مالاوی، و ماداگاسکار |
قومیت | سواحلی |
شمار گویشوران | از ۲ میلیون (۲۰۰۳)[2] تا ۱۵۰ میلیون (۲۰۱۲)[3] زبان دوم: ۹۰ میلیون (۱۹۹۱–۲۰۱۵) |
| |
وضعیت رسمی | |
زبان رسمی در |
سازمانها
|
زبان اقلیت شناختهشده در | |
تنظیمشده توسط |
|
کدهای زبان | |
ایزو ۱–۶۳۹ | sw |
ایزو ۲–۶۳۹ | swa |
ایزو ۳–۶۳۹ | swa – کد همگانیکدهای اختصاصی: swc – سواحلی کنگوswh – سواحلی ساحلیymk – [[ماکوه]]wmw – [[موانی]] |
گلاتولوگ | swah1254 [4] |
کد گاتری | [5] |
زبانشناسی | 99-AUS-m |
سواحلی زبان اصلی است
سواحلی زبان دوم است
سواحلی زبان رسمی است ولی زبان اکثریت نیست
سواحلی زبان اقلیت است | |
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آیپیای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامتهای سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسههای یونیکد ببینید. |
شمار دقیق سخنگویان سواحلی، اعم از بومی یا زبان دوم، ناشناخته و طبق برآوردهای مختلف، از ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون نفر متغیر است.[9] سواحلی زبان ملی کنگو، کنیا، تانزانیا، اوگاندا و سودان جنوبی است. شیکومور (قمری)، زبان رسمی قمر و شیمائوره، زبان رایج در مایوت، نیز به سواحلی مرتبطند.[10] سواحلی همچنین یکی از زبانهای کاری اتحادیه آفریقا است و رسماً به عنوان زبان میانجی جامعه شرق آفریقا نیز پذیرفته شدهاست.[11] در سال ۲۰۱۸، آفریقای جنوبی آموزش سواحلی در مدارس این کشور را به عنوان یک درس اختیاری از سال ۲۰۲۰ قانونی کرد.[12]
حدود ۲۰٪ از واژگان سواحلی وامواژه هستند که بیشتر از عربی و تا حدود کمتری از هندی، پرتغالی، مالایی و انگلیسی وارد این زبان شدهاند.[13] سواحلی در گذشته به خط عربی نوشته میشد که امروزه الفبای لاتین جای آن را گرفتهاست.