تقیه
From Wikipedia, the free encyclopedia
تقیّه (در لغت به معنای تقوا، پرهیز و نگهبانی)[1][2] لفظی است در مذهب تشیع که به وانمودهای پیشگیرانه یا انکار باور و تقید مذهبی در مواجهه با آزار اشارهمیکند.[1][3][4][5] لفظ دیگری که به این مفهوم اشاره دارد، کتمان (در لغت به معنای پوشاندن) است که معنای خاصتر پنهان کاری از طریق سکوت یا بیتوجهی را میدهد.[6][7]
این مقاله نیازمند ویکیسازی است. لطفاً با توجه به راهنمای ویرایش و شیوهنامه، محتوای آن را بهبود بخشید. (اوت ۲۰۱۹) |
در بیطرفی این مقاله اختلافنظر وجود دارد. |
لحن یا سبک این مقاله بازتابدهندهٔ لحن دانشنامهای مورد استفاده در ویکیپدیا نیست. |
طبق آموزههای شیعه، افراد مجاز هستند وقتی در معرض تهدید، آزار یا اضطراب قرار گرفتند باور و عقیدهی دینی خود را مخفی و به اصطلاح، تقیّه کنند.[3][8] این کار در شرایط معینی در مذهب سنی نیز مجاز است.[9][10]
نخستین بار برخی از صحابه در شرایط سخت اقدام به تقیّه کردند.[11] بعدها این رسم برای شیعیان به دلیل تجربهٔ آنها به عنوان یک اقلیت دینی مورد آزار اهمیت پیدا کرد.[8][12] بنا بر آموزهٔ شیعه، تقیّه در شرایطی مجاز است که خطر مرگ یا از دست دادن اموال وجود دارد و خطری از بابت آن دین را تهدید نمیکند.[8] به تقیّه به خصوص در بین شیعه دوازدهامامی به منظور حفظ وحدت بین مسلمانان و برادری روحانیون شیعه مشروعیتبخشی شدهاست.[13][14] در صورتی که کسی از روی تقیّه دروغی بگوید برای او گناه محسوب نمیشود و در پیشگاه خدا مجازات نمیشود.[15][16]
یاردن ماریوما مینویسد: «تقیّه یک لفظ فقهی اسلامی است که معنای در حال تغییر آن مرتبط با وقتی است که یک مسلمان، طبق شریعت مجاز است دروغ بگوید.
واژه «تقیّه» از واژه «وقایه» به معنای سپر گرفته شدهاست؛ که انسان به وسیلهٔ آن از جان و دیگر چیزهایی ارزندهاش دفاع میکند. یکی از اعتراضات اهل سنت بر شیعه آن است که شیعیان تقیّه میکنند. اهل سنت تقیّه را نوعی نفاق دانسته و آن را مذموم میشمارند به همین دلیل همواره شیعه را بخاطر آن مورد اعتراض قرار میدهند.[17]