آمل
شهری در استان مازندران، ایران / From Wikipedia, the free encyclopedia
آمُل ( تلفظ راهنما·اطلاعات) یا آمِل (تلفظ مازندرانی) شهری در استان مازندران و مرکز شهرستان آمل است.
آمُل آمِل | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | مازندران |
شهرستان | آمل |
بخش | مرکزی |
نام(های) پیشین | آمرداد، آمنیوس، آملد، آموی، همو، هفت شهر، آمله، آمل[1] |
مردم | |
جمعیت | ۲۳۷٬۵۲۸ نفر (۱۳۹۵)[2][یادداشت 1] |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۳ هزار و ۸۰ کیلومتر مربع |
ارتفاع | ۷۶ متر از سطح دریاهای آزاد |
آبوهوا | |
میانگین دمای سالانه | ۱۵ |
میانگین بارش سالانه | ۸۶۵میلیمتر |
اطلاعات شهری | |
شهردار | علی داوودی |
رهآورد | محصولات کشاورزی، محصولات لبنی و دامی، صنایع دستی، محصولات باغداری، محصولات معدنی، محصولات آبزیپروری، لوازم صنعتی و خانگی |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۱۱ منطقه یک مخابراتی کشور[3] |
وبگاه | |
شناسهٔ ملی خودرو | ایران ۷۲ ب، ۸۲ د، ۸۲ ق، ۹۲ ب |
کد آماری | ۱۱۴۹ |
آمل یکی از قدیمیترین شهرهای ایران، قطب صنعت و صادرات استان مازندران،[4][5] پایتخت برنج ایران،[6] یکی از قدیمیترین مراکز یکجانشینی جهان،[7] از شهرهای مهم ترابری، کشاورزی، گردشگری، معدنی و صنعتی ایران و از مهمترین شهرهای مرتبط به علم در تاریخ معروف به شهر تاریخ و فلسفه است.[8] مردم آمل از قومیت طبری هستند[9] که ریشه در قوم تپوری دارند و به زبان مازندرانی سخن میگویند.[10] پیشینه شهر آمل به زمان آماردها بر میگردد که قومی در جلگه مازندران بودند و در زمان فرهاد اشکانی به گرمسار تبعید شدند و تپوریها که در کوهستان مازندران ساکن بودند جایگزین آنان در جلگه شدند.[11] در تاریخ نوشتاری نیز، مانند شاهنامه و تاریخ طبرستان آمل از مراکز مهم اتفاقات ایران و طبرستان بودهاست.[12] روستای ورکه لاریجان در آمل طبرستان محل تولد فریدون پادشاه اساطیری ایران بود.[13] وَرِن تاریخی در آمل قرار داشت و ناحیهای به نام وَرِن در دهستان هرازپی جنوبی شهرستان آمل قرار دارد.[14] آمل در زمان زیاریان، علویان پایتخت ایران و در زمان اشکانیان یکی از مراکز ایران بود و در زمان افریدون تا زمان بهرام گور نیز آمل تختگاه و پایتخت ربع مسکون است.[15] این شهر به دو منطقه شهری تقسیم میشود.[16] آمل یکی از پرجمعیتترین شهرهای استان مازندران است.[17] شهر آمل[18] در کنار ارومیه و گنبد کاووس یکی از سه قطب والیبال کشور میباشد.[19] همچنین این شهر به نامهایی همچون شهر هزارسنگر، شهر آرش کمانگیر، شهر آماردها و همچنین به دلیل وجود قله دماوند به بام ایران شهرت دارد[۱۷]