From Wikipedia, the free encyclopedia
Taxkent[1][2] (uzbekeraz: Тошкент, Toshkent, tɒʃˈkent ahoskatua; errusieraz: Ташкент, tɐʂˈkʲent ahoskatua) Uzbekistango hiriburua da, Taxkent probintzian. 2008an 2.180.000 biztanle zituen[3], nahiz eta iturri ez ofizialen arabera 4,45 milioi dituela adierazi[4].
| Taxkent Тошкент | |||
|---|---|---|---|
| hiria | |||
 | |||
| |||
| Administrazioa | |||
| Estatu burujabe |  Uzbekistan | ||
| Alkatea | Jahongir Abidovich Artykhodzhaev (en)  | ||
| Izen ofiziala | Toshkent | ||
| Jatorrizko izena | Тошкент | ||
| Posta kodea | 100000 | ||
| Geografia | |||
| Koordenatuak | 41°18′40″N 69°16′47″E | ||
 | |||
.svg) | |||
| Azalera | 334,8 km² | ||
| Altuera | 455 m | ||
| Mugakideak | Toshkent probintzia | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 2.956.384 (2023ko urtarrilaren 1a) 433.584 (2019) | ||
| Dentsitatea | 8.830 bizt/km² | ||
| Informazio gehigarria | |||
| Ordu eremua | UTC+05:00 | ||
| Hiri senidetuak | Tunis, Berlin, Istanbul, Dnipro, Kortrijk, Marrakex, Patiala (en) , Zaragoza, Seattle, Shanghai, Skopje, Tripoli, Varna, Karatxi, Haskovo (en) , Kiev, San Petersburgo eta Nagoia | ||
| Matrikula | 01—09, (10 eta 30 — старые) | ||
| Hizkuntza ofiziala | Uzbekera | ||
| tashkent.uz | |||
Egungo izena turkmenieratik datorkio eta harrizko hiria esan nahi du (taš, "harri" + kand, kent, "hiri"). Antzina beste izen batzuk izan zituen: Txatx, Xax eta Binkent, lehenengo biak taš ("harri") izenarekin lotuak. XVI. mendetik aurrera, Txtxkand/Txaxkand izena Taxkand bihurtu zen eta errusieraren eraginez Taxkent itxura hartu zuen. Urteetan zehar, Asia eta Europa lotzen zituen Zetaren Bidean igarobide garrantzitsua izan zen.
Nahiz eta Uzbekistango beste hiri batzuen balio historikoa ez eduki, hala nola Bukhara, Samarkanda edo Khiva hiriena, Tashkent herrialdeko erdigune ekonomiko eta kulturala da. Bertan daude Uzbekistango kultura-gune nagusiak (antzokiak, liburutegiak, akademiak...) eta nazioarteko enpresen egoitzak ere bai.
 Datu klimatikoak (Taxkent (1981–2010))  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 22.2 | 25.7 | 32.5 | 36.4 | 39.9 | 43.0 | 44.6 | 43.1 | 39.8 | 37.5 | 31.1 | 27.3 | 44.6 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 6.2 | 8.1 | 14.0 | 22.1 | 27.1 | 33.2 | 35.8 | 34.2 | 29.0 | 21.4 | 14.4 | 8.9 | 21.2 |
| Batez besteko tenperatura (ºC) | 1.8 | 3.4 | 9.0 | 16.1 | 20.3 | 25.6 | 27.7 | 25.9 | 20.9 | 14.5 | 9.1 | 4.5 | 14.9 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | −2.6 | −1.4 | 4.0 | 10.1 | 13.5 | 17.9 | 19.6 | 17.5 | 12.7 | 7.5 | 3.7 | 0.1 | 8.6 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | −28.0 | −25.6 | −16.9 | −6.3 | −1.7 | 3.8 | 8.2 | 3.4 | 0.1 | −11.2 | −22.1 | −29.5 | −29.5 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 57.8 | 57.2 | 64.8 | 59.8 | 40.9 | 10.8 | 3.5 | 1.9 | 5.9 | 29.3 | 41.3 | 53.6 | 426.8 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 11.1 | 9.6 | 11.4 | 9.5 | 7.0 | 3.2 | 1.3 | 0.7 | 1.5 | 4.8 | 7.3 | 9.5 | 76.9 |
| Eguzki orduak | 117.8 | 127.1 | 164.3 | 216.0 | 303.8 | 363.0 | 384.4 | 365.8 | 300.0 | 226.3 | 150.0 | 105.4 | 2823.9 |
| Hezetasuna (%) | 73 | 68 | 62 | 60 | 53 | 40 | 39 | 42 | 45 | 57 | 66 | 73 | 56.5 |
| Iturria: Uzbekistango Hidrometeorologia Zerbitzua,[5] World Meteorological Organisation,[6] Pogoda.ru.net (tenperatura-errekorrak),[7] Hong Kong Observatory (eguzki-orduak)[8] | |||||||||||||
Taxkent egungo honako barrutitan (tuman) banaturik dago:
| Zbk. | Barrutia | Biztanleria (2009)[9] |
Azalera (km²)[9] |
Dentsitatea (area/km²)[9] |
Mapa |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Bektemir | 27.500 | 20,5 | 1.341 |  |
| 2 | Txilanzar | 217.000 | 30,0 | 7.233 |  |
| 3 | Hamza | 204.800 | 33,7 | 6.077 |  |
| 4 | Mirobod | 122.700 | 17,1 | 7.175 |  |
| 5 | Mirzo Ulugbek | 245.200 | 31,9 | 7.687 |  |
| 6 | Sergeli | 149.000 | 56,0 | 2.661 |  |
| 7 | Xaijontohur | 285.800 | 27,2 | 10.507 |  |
| 8 | Olmazar | 305.400 | 34,5 | 8.852 |  |
| 9 | Uxtepa | 237.000 | 28,2 | 8.404 |  |
| 10 | Jakkasarai | 115.200 | 14,6 | 7.890 |  |
| 11 | Junusabad | 296.700 | 41,1 | 7.219 |  |
Errusiar Iraultzaren garaian eta 1966ko lurrikaran, antzinako hiria suntsitu zen eta horregatik eraikin historiko gutxi geratzen dira Taxkenten. Hala ere, hiriak monumentu eta sobietar garaiko monumentu ugari ditu.
Taxkent hiri hauekin senidetua dago:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
