Raymond Queneau

Raymond Queneau (Le Havre, Frantzia, 1903ko otsailaren 21a - Paris, Frantzia, 1976ko urriaren 25a) frantsesezko idazlea izan zen. Filosofiako ikasketak egin zituen. 1924tik 1929ra mugimendu surrealistan parte hartu zuen. 1945ean L'Encyclopédie de la Pléiade sortu zuen, eta hogeita hamar urtez izan zen entziklopedia horren zuzendari. 1951n Goncourt Akademiako kide izendatu zuten. 1960an, lagun batzuekin batera, Ouvroir de Littérature Potentielle (OuLiPo) sortu zuen, olerkirako eta eleberrirako egitura berriak sortzeko asmoz. Kontalari bikaina izan zen, irudimen handikoa. Queneauren estiloaren ezaugarri nagusiak umorea, ironia eta hizkuntzaren sena dira; matematikaren bidetik sarritan, literatura-hizkuntza etengabe jarri zuen kolokan parodiaren bidez, hitz-jokoak, ahozko hizkera eta argota erabiliz eta asmakizun fonetikoak eginez. Zinemazalea zen, eta 1952tik 1960ra arte film askoren gidoiak idatzi zituen, René Clémenten Monsieur Ripois, Luis Buñuelen La Mort en ce jardin eta Jean Hermanen Le Dimanche de la vie filmenak, besteak beste.

Raymond Queneau
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Raymond Auguste Queneau
Jaiotza	Le Havre, 1903ko otsailaren 21a
Herrialdea	Frantzia
Lehen hizkuntza	frantsesa
Heriotza	Parisko 13. barrutia, 1976ko urriaren 25a (73 urte)
Hobiratze lekua	Juvisy-sur-Orge
Heriotza modua	berezko heriotza: birikako minbizia
Familia
Ezkontidea(k)	Janine Kahn (en)
Seme-alabak	ikusi Jean-Marie Queneau (en)
Hezkuntza
Heziketa	Parisko Unibertsitatea
Hizkuntzak	frantsesa
Jarduerak
Jarduerak	poeta, antzerkigilea, eleberrigilea, itzultzailea, gidoilaria, matematikaria eta idazlea
Jasotako sariak	ikusi Prix des Deux Magots  (1933) Straelen Translator’s Prize provided by Kunststiftung NRW  (2017)
Kidetza	College of 'Pataphysics (en) Oulipo comité de lecture des éditions Gallimard (en)
Mugimendua	surrealismoa
oulipo.net…

Idazlanak

• Eleberria: Le Chiendent (1933, Arrosario belarra); Chêne et chien (1937, Haritza eta zakurra), neurtitzetan idatzitako eleberria; Odile (1937); Les enfants du limon (1938, Limoiaren haurrak); Pierrot mon ami (1942, Pierrot nire adiskidea); Loin de Rueil (1944, Rueiletik urrun); Zazie dans le métro (1959, Zazie metroan)^[1], arrakasta handia izan zuen liburua, Louis Mallek 1960an zinemarako egokitu zuena; Les fleurs bleues (1965, Lore urdinak); Le Vol d'Icare (1968, Ikaroren hegaldia).

• Olerkia: Petite cosmogonie portative (1950, Kosmogonia ttipi eraman-erraza); Le chien à la mandoline (1958, Txakurra mandolinarekin); Cent mille milliards de poèmes (1960, Ehun mila bilioi olerki); Morale élémentaire (1975, Oinarrizko morala).

• Bestelakoak: Exercices de style (1947, Estilo ariketak, Xabier Olarrak euskarara itzulia)^[2], gertaera bat 99 era desberdinez kontatzen duen liburua; Le Voyage en Grèce (1973, Bidaldia Grezian zehar), 1930etik aurrera aldizkarietan argitaratutako artikuluak biltzen dituena.

Erreferentziak

1. «NorDaNor | EIZIE» nordanor.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-25).
2. «NorDaNor | EIZIE» nordanor.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-25).

• Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Ikus, gainera

• Bobigny–Pantin–Raymond Queneau (Parisko metroa)

• Datuak: Q218690
• Multimedia: Raymond Queneau / Q218690