T-Butilamino

t-Butilamino aŭ C₄H₁₁N estas organika kunmetaĵo apartenanta al la familio de la aminoj kun kvar karbonatomoj. Ĝi estas senkolora likvaĵo kun fiŝodoro, solvebla en akvo, metanolo kaj bolanta izopropanolo. t-Butilamino estas uzata en la preparado de t-butilaj kombinaĵoj kaj aliaj organikaj sintezoj. t-Butilamino estas izomero de la butilamino, sek-butilamino kaj izobutilamino. Komerce, t-Butilamino estas produktata per la Reakcio de Ritter kaj hidratigo de la izobutileno en ĉeesto de cianida acido.

t-Butilamino
Plata kemia strukturo de la t-Butilamino
Tridimensia kemia strukturo de la t-Butilamino
Alternativa(j) nomo(j)
Trimetilaminometano 2-aminoizobutano
Kemia formulo	C4H11N
CAS-numero-kodo	75-64-9
ChemSpider kodo	6145
PubChem-kodo	6385
Merck Index	15,1547
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun fiŝodoro
Molmaso	73,139 g·mol-1
Denseco	0,696g cm−3
Fandpunkto	-67°C[1]
Bolpunkto	44,4°C[2]
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,377
Ekflama temperaturo	-38 °C[3]
Memsparka temperaturo	380 °C
Acideco (pKa)	10,68
Solvebleco	Akvo:120 g/L
Mortiga dozo (LD50)	44 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R11 R20 R25 R35
Sekureco	S16 S26 S36/37/39
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero F Brulema Xi Irita [4]
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H301, H302, H314, H318, H331, H412
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P241, P242, P243, P260, P261, P264, P270, P271, P273, P280, P301+310, P301+312, P301+330+331, P303+361+353, P304+340, P305+351+338, P310, P311, P321, P330, P363, P370+378, P403+233, P403+235, P405, P501[5]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado ekde la izobuteno kaj hidrogena cianido kaj akvo:

++2${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}}$+

Sintezo 2

• Preparado ekde la izobutileno kaj NH₃:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}}$

Sintezo 3

• Preparado ekde la dumetilaziridino en ĉeesto de sulfata acido:^[6]

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{H_{2}SO_{4}}}\,}}}$

Sintezo 4

• Preparado ekde la terc-butanolo:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaNH_{2}}]{+NaOH}}\,}}}$

Sintezo 5

• Preparado ekde la t-butila formiato kaj terc-butanolo:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-formiata\,acido}]{+H_{2}O}}\,}}}$${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaOH}]{+NaNH_{2}}}\,}}}$

Sintezo 6

• Preparado ekde la t-Butila klorido:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-HCl}]{+NH_{3}}}\,}}}$

Sintezo 7

• Preparado ekde la t-Butila acetato:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-acetata\,acido}]{+H_{2}O}}\,}}}$${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaOH}]{+NaNH_{2}}}\,}}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Konvertado al izobutileno:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NH_{4}OH}]{+H_{2}SO_{4}}}\,}}}$

Reakcio 2

• Konvertado al t-Butila klorido:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaNH_{2}}]{+NaCl}}\,}}}$

Reakcio 3

• Konvertado al terc-butanolo:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaNH_{2}}]{+NaOH}}\,}}}$

Reakcio 4

• Konvertado al t-butila acetato:

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaNH_{2}}]{+NaOH}}\,}}}$${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-H_{2}O}]{+HAc}}\,}}}$

Reakcio 5

• Konvertado al "pivalonitrilo":

${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{-NaNH_{2}}]{+NaCN}}\,}}}$

Reakcio 6

• Konvertado al pivaldehido:

+${\displaystyle {\mathsf {{\xrightarrow[{}]{}}\,}}}$+

Literaturo

• Cameo Chemicals
• Chemblink
• Google patents
• Science Direct
• Industrial Solvents Handbook
• Amines: Advances in Research and Application
• Purification of Laboratory Chemicals
• Santa Cruz Biotechnology

Vidu ankaŭ

• Amino

Referencoj

1. Chemical Book
2. Chembk
3. Chemsrc
4. Chemnet
5. PubChem
6. Organic Syntehses

• Kategorio T-Butilamino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ne provu fari ĉi-eksperimentojn hejme. La sintezoj kaj reakcioj ĉi-tie montrataj celas nur la disvastigadon pri la konado de la kemio kaj klarigi la mekanismojn pri la kondutoj de la substancoj. Bonvolu konsulti fakulon se vi celas realigi ajnan el la eksperimentoj ĉi-tie prezentataj.