Kafeino

Kafeino estas alkaloido nature trovebla en kelkaj plantoj. Ĝi stimulas la centran nervosistemon, la koron, spiradon kaj urinadon.

Kafeino
Plata kemia strukturo de la Kafeino
Tridimensia kemia strukturo de la Kafeino
Alternativa(j) nomo(j)
Trimetil-purino-duketono
Kemia formulo	C8H10N4O2
CAS-numero-kodo	58-08-2
ChemSpider kodo	2424
PubChem-kodo	2519
Merck Index	15,1639
Fizikaj proprecoj
Molmaso	194,194 g·mol-1
Denseco	1,23g cm−3
Fandpunkto	238 °C
Bolpunkto	178 (sublimiĝas) °C
Memsparka temperaturo	550 °C
Acideco (pKa)	10,4
Mortiga dozo (LD50)	127 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R22
Sekureco	S2
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Xi Irita
GHS Damaĝo Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H302
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P264, P270, P301+312, P330, P501[1]
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Okazejo

Kafeino estas natura substanco trovebla en kelkaj plantoj, la plej fama estas kafarbusto (pro tio ĝia nomo), speciale araba kofeo, sed estas aliaj kiel verda teo, ĉokolado, nigra teo aŭ kolao. Ĝi estas trovebla ankaŭ en multaj artefaritaj trinkaĵoj, kiel koka-kolao kaj similaj.

Kemio

Kemie C₈H₁₀N₄O₂, kafeino estas membro de la familio metilzantino, en kiu troviĝas aliaj similaj substancoj kiel ekzemple teofilino kaj teobromino. En pura stato, ĝi estas akrega blanka pulvoro.

Komponaĵoj estas ekzemple Kafeina acetato kaj Kafeina citrato.

Efektoj en la korpo

Oni teorias, ke kafeino agas je la cerbo per blokado de ricevantoj de adenosino, kiu malplirapidigas la agadon de nervĉeloj; ekzemple dum dormado. Kafeino fiksiĝas je la samaj ricevantoj, sed ne kaŭzas malplirapidiĝon — male, ĝi plenigas la ricevanton kaj tiel blokas la agadon de adenosino. Pro tio la nervagado eligas la hormonon epinefrino, kiu kaŭzas pliigitan nivelon de korbatado, sangopremo, kaj sangofluo al la muskoloj; malpliigitan nivelon de sangofluo al la haŭto kaj la internaj organoj; kaj eligon de glukozo fare de la hepato.

Kafeino kaj teino

Antaŭ ol oni izolis la kafeinon en 1819, oni pensis, ke la aktiva drogo de la teo estas teino, sed tiam oni malkovris ke ambaŭ substancoj estas la sama molekulo.

Daŭra konsumado de kafeino povas kaŭzi kutimiĝon; kiam ĝi mankas, la korpo tro sensitiviĝas pri adenosino. La sangopremo ege malpliiĝas, kio kaŭzas kapdoloron ks.

Nutraĵo	Kafeino (en mg)
Energitrinkaĵo (250 ml)	80 (32 mg en 100 ml)
Taso da kafo	70 averaĝe (40–100 mg dependas de la forteco)
Paracetamol-kafeina tablojdo	50
Kontraŭ-gripa tablojdo	25 - 50
Taso da teo	nigra teo: 30 - 40; verda teo: 20-30
Ĉokoladbriketo	30
Glaso da kokakolao (250 ml)	25 (10 mg en 100 ml)
Taso da herboteo	0 - 30
Taso da "sen"kafeina kafo	2 - 4
Glaso da senkafeina kokakolao	0
Glaso da (gas)limonado	0

Referencoj

1. Pubchem

• Kafeino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)
• Kategorio Kafeino en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)