From Wikipedia, the free encyclopedia
C'l artìcul chè 'l è scrit in Miranduléś |
Artéccol in dialètt mudnés
La parpàja (farfalla in itagliàṅ) 'l è 'n insèt che, cum la parpajóla, al fà part d'l órdan di Lepidòtar.
La difarénsa fra parpàj e parpajóli la n gh'à minga di mutìṿ sientìfic ma la daśvîṅ da 'l uś ad tut i dè. In gènar al parpàj i faṅ al sò ròbi durànt al dè.
Al sò anténi i èṅ bòni ad far-as sù a difarénsa ad qvéli dal parpajóli ch'i èṅ da spés a pètan o a fórma 'd fil. Quànd i pònsan, al parpàj i sèran gl'ali a lìbar.
La vita dna parpàja la s divìd in quàtar stadi prinsipài: óṿ, ruga, pupa e adùlt.
In gènar la vita dla parpàja l'è dimóndi curta, la và da quàlc giōran a na stmana o dū e, sōl na quàlc vòlta, la scampa 'n méś. Par dir-'n una, la "Vanesa io", o Oć ad Pavòṅ (Inachis io), la pasa 'l Invèr'n a punsàr prima ad far anc sinc-sènt óṿ par vòlta a 'l inìsi 'd primavéra e pò la gh la cava a scampàr par dū stagiòṅ.
La parpàja più granda ch'a sa gh sia l'è la Ornithoptera alexandrae o parpàja dla regìna Lisàndra ch'la pōl rivàr a 'vér di ali ad trént'òṅ cm, na lunghésa 'd òt cm e un peś ad dódas gram.
anatra | barbagianni | bue | pidocchio | bigattino | biscia / serpe | baco da seta / bombice | rospo | cane | cappone | cavallo | capra | cuculo | coniglio | cornacchia | asino | ape | formica | gallo | gallina | gatto | gazza | grillo | lupo | ramarro | lepre | chiocciola / lumaca | lucertola | maiale | mosca | merlo | mulo | talpa | porcellino | oca | pipistrello | topo / sorcio / ratto | farfalla | passero | pettirosso | pecora | piccione / colombo | pulce | ragno | rana / ranocchio | riccio | rondine | scarafaggio | cinghiale | tignola / tarma | tarlo | tafano | tacchino | vacca | volpe | cicala | zanzara | civetta
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.