From Wikipedia, the free encyclopedia
Το ροδόνερο ή ροδόσταγμα (αγγλ.: rose water), είναι αρωματισμένο νερό το οποίο γίνεται από την εμβάπτιση ροδοπέταλων στο νερό. Είναι το τμήμα του βοτανικού προϊόντος απόσταξης των πετάλων[Σημ. 1] τριανταφυλλιάς, ένα υποπροϊόν της παραγωγής ελαίου τριανταφυλλιάς για χρήση ως άρωμα. Χρησιμοποιείται για να δώσει γεύση στα τρόφιμα, ως συστατικό σε ορισμένα καλλυντικά και ιατρικά παρασκευάσματα, και για θρησκευτικούς σκοπούς σε όλη την Ευρώπη και την Ασία. Η ροδοζάχαρη (αγγλ.: rose syrup) (δεν πρέπει να συγχέεται με το σιρόπι κυνόρροδου, rose-hip syrup),[Σημ. 2] κατασκευάζεται από ροδόνερο με την προσθήκη ζάχαρης.
Η καλλιέργεια διαφόρων αρωματικών ανθέων για την απόκτηση αρωμάτων, συμπεριλαμβανομένου και του ροδόνερου, μπορεί να χρονολογείται από την εποχή των Σασσανιδών της Περσίας.[1] Σε τοπικό επίπεδο, ήταν γνωστό ως golāb στα Μέσα Περσικά και ως ζουλάπιν (zoulápin) στα Βυζαντινά Ελληνικά.[2]
Η σύγχρονη μαζική παραγωγή του ροδόνερου, με την απόσταξη δια του ατμού, τελειοποιήθηκε από τον Πέρση χημικό Αβικέννα στον Μεσαιωνικό Ισλαμικό κόσμο, που οδήγησε σε πιο αποτελεσματικές και οικονομικές χρήσεις για τις βιομηχανίες αρωματοποιίας.[3] Αυτό έδωσε τη δυνατότητα για πιο αποτελεσματικό και επικερδές εμπόριο.
Από τους αρχαίους χρόνους, τα τριαντάφυλλα έχουν χρησιμοποιηθεί για ιατρικούς λόγους, θρεπτικούς και ως πηγή αρώματος. Οι αρχαίοι Έλληνες, Ρωμαίοι και Φοίνικες, θεωρούσαν τους μεγάλους δημόσιους κήπους με τριαντάφυλλα, να είναι τόσο σημαντικούς όσο και οι καλλιεργήσιμες εκτάσεις όπως οι οπωρώνες και τα χωράφια με σιτάρι.[4]
Τα αρώματα τριαντάφυλλου είναι κατασκευασμένα από έλαιο τριαντάφυλλου, που ονομάζεται επίσης «ροδέλαιο», το οποίο είναι ένα μείγμα από τα πτητικά αιθέρια έλαια που λαμβάνονται από την ατμό-απόσταξη των θρυμματισμένων πετάλων από τριαντάφυλλα, μια διαδικασία που αναπτύχθηκε για πρώτη φορά στο Ιράν (Περσία). Το ροδόνερο είναι υποπροϊόν της διαδικασίας αυτής.[5][Σημ. 3]
Το ροδόνερο έχει ένα πολύ διακριτικό άρωμα και χρησιμοποιείται σε μεγάλο βαθμό στις κουζίνες της Περσίας και της Μέσης Ανατολής, ιδιαιτέρως σε γλυκά όπως μαντολάτο, χαλβαδόπιτες, φρουΐ ζελέ και μπακλαβάδες. Για παράδειγμα, το ροδόνερο χρησιμοποιείται για να δώσει σε κάποια είδη λουκουμιών την χαρακτηριστική τους γεύση.
Η Κυπριακή έκδοση του μαχαλεπί (mahallepi), χρησιμοποιεί ροδόνερο.[6] Στο Ιράν, επίσης, προστίθεται στο τσάι, παγωτό, μπισκότα καθώς και σε άλλα γλυκά σε μικρές ποσότητες και στον Αραβικό κόσμο, το Πακιστάν και την Ινδία χρησιμοποιείται για τη γεύση του γάλακτος και των γαλακτοκομικών πιάτων όπως το ρυζόγαλο. Είναι, επίσης, ένα βασικό συστατικό στη γλυκιά λάσση, ένα ποτό που φτιάχνεται από γιαούρτι, ζάχαρη και διάφορους χυμούς φρούτων και επίσης χρησιμοποιείται για την παρασκευή του jallab.[Σημ. 4] Στη Μαλαισία και Σιγκαπούρη, το γλυκό ελαφρώς χρωματισμένο νερό κόκκινου τριαντάφυλλου αναμειγνύεται με γάλα, το οποίο στη συνέχεια γίνεται ροζ για να κάνει ένα γλυκό μη οινοπνευματώδες ποτό, που ονομάζεται bandung.
Το ροδόνερο χρησιμοποιείται συχνά ως υποκατάστατο χαλάλ (halal) για το κόκκινο κρασί και άλλα αλκοολούχα ποτά στο μαγείρεμα. Η Πρέμιερ Λιγκ προσφέρει ένα μη οινοπνευματώδες ποτό με βάση το ροδόνερο, ως εναλλακτική λύση για την σαμπάνια όταν επιβραβεύονται Μουσουλμάνοι παίκτες.[7]
Η αμυγδαλόπαστα έχει από καιρό αρωματιστεί με ροδόνερο. Η αμυγδαλόπαστα προέρχεται από τη Μέση Ανατολή και έφτασε στη Δυτική Ευρώπη από το Μεσαίωνα, όπου και συνεχίζει να σερβίρεται ως μεταγευματικό σνακ.[8] Το ροδόνερο επίσης χρησιμοποιείται για την παρασκευή κυματιστών Jumbles.[Σημ. 5] Στους Αμερικανούς και Ευρωπαίους αρτοποιούς άρεσε ο αρωματισμός των με ροδόνερο, όταν τα έψηναν στο σπίτι τους, έως και τον 19ο αιώνα, όταν έγινε δημοφιλής ο αρωματισμός με τη βανίλια.
Σε μέρη της Μέσης Ανατολής, το ροδόνερο συνήθως προστίθεται στη λεμονάδα ή το γάλα.
Στην ιστορική Αγγλική κομητεία του Γιόρκσαϊρ (Yorkshire), το ροδόνερο χρησιμοποιείται από καιρό ως καρύκευμα σε ένα από τα αγαπημένα πιάτα της περιοχής· τάρτα πηγμένου γάλακτος (curd)[Σημ. 6] Γιόρκσαϊρ.
Το ροδόνερο είναι συνηθισμένο συστατικό στα αρώματα. Η αλοιφή του ροδόνερου, χρησιμοποιείται περιστασιακά ως μαλακτικό και το ροδόνερο ορισμένες φορές χρησιμοποιείται στα καλλυντικά όπως τις κρύες κρέμες.
Στις μεθόδους της παραδοσιακής ιατρικής Αγιουρβέδα της Ινδία, το ροδόνερο χρησιμοποιείται ως οφθαλμικές σταγόνες, για τον καθαρισμό των οφθαλμών. Επίσης, ορισμένοι άνθρωποι στην Ινδία, χρησιμοποιούν το ροδόνερο, ως σπρέι που εφαρμόζεται απευθείας στο πρόσωπο ως φυσικό άρωμα και ενυδάτωση, ειδικά κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Χρησιμοποιείται επίσης, στα Ινδικά γλυκά καθώς και άλλα παρασκευάσματα διατροφής (ιδιαίτερα το gulab jamun).[Σημ. 7] Με ροδόνερο συχνά ραντίζονται για το καλωσόρισμα, στους Ινδικούς γάμους, οι επισκέπτες.
Το ροδόνερο χρησιμοποιείται ως άρωμα σε θρησκευτικές τελετές (Μουσουλμάνων, Ινδουιστών και Ζωροαστριστών). Το νερό που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό της Κάαμπα, η Qibla για τους Μουσουλμάνους που βρίσκεται στη Μέκκα, συνδυάζει το νερό από την Πηγή Ζάμζαμ (Zamzam Well) με το ροδόνερο ως πρόσθετο. Στην Ινδική υποήπειρο, κατά τη διάρκεια των Μουσουλμανικών ταφών, συχνά σκορπίζεται ροδόνερο, πριν από την τοποθέτηση του σώματος μέσα στον τάφο. Ροδόνερο χρησιμοποιείται επίσης και σε ορισμένες τελετές των Ινδουιστών (Hindu). Τέλος, το ροδόνερο, εμφανίζεται στον Χριστιανισμό, ιδιαιτέρως στην Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία.[9]
Ανάλογα με την προέλευση και το είδος της μεθόδου παρασκευής του ροδόνερου, που λαμβάνεται από τα σέπαλα (sepals)[Σημ. 8] και τα πέταλα (petals) της Rosa × damascena από το Κεντρικό Ιράν μέσω της απόσταξης με ατμό, τα ακόλουθα monoterpenoid και αλκάνια συστατικά μπόρεσαν να εντοπιστούν με τον GC-MS: ως επί το πλείστον, κιτρονελλόλη, nonadecane, γερανιόλη και φαινυλ-αιθυλική αλκοόλη και επίσης henicosane, 9-nonadecen, eicosane, λιναλόλη, οξικό κιτρονελλύλιο, μεθυλένιο, heptadecane, πενταδεκάνιο, docosane, νέρολι, disiloxane, octadecane και pentacosane. Συνήθως, η phenylethyl alcohol είναι υπεύθυνη για την χαρακτηριστική οσμή του ροδόνερου, αλλά δεν είναι πάντα παρούσα σε προϊόντα ροδόνερου.[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.