Κορκ

Το Κορκ (αγγλικά: Cork‎‎, ιρλανδικά: Corcaigh‎‎ [[ˈkorkɪɟ]], σημ. έλος) είναι πόλη της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, στα νότια της Ιρλανδίας. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη μετά το Δουβλίνο στη χώρα και η τρίτη σε όλο το νησί, μετά το Δουβλίνο και το Μπέλφαστ. Αποτελεί την πρωτεύουσα και διοικητικό κέντρο της Κομητείας του Κορκ και τη μεγαλύτερη πόλη στην επαρχία του Μύνστερ. Έχει πληθυσμό 125.622 κατοίκων ενώ η μητροπολιτική περιοχή της πόλης έχει πληθυσμό 208.669 κατοίκων και η ευρύτερη αστική περιοχή της πόλης πληθυσμό 380.000 κατοίκων^[2].

Κορκ Corcaigh
Σημαία Έμβλημα
Κορκ
Χώρα	Ιρλανδία
Επαρχία	Μάνστερ
Κομητεία	Κορκ
Διοικητική υπαγωγή	Κομητεία Κορκ
Προστάτης	Finbarr of Cork
Διοίκηση
• Σώμα	office of the Lord Mayor of Cork
• Lord Mayor of Cork	Ντάρα Μέρφι
Έκταση	37.3 km2
Πληθυσμός	119.146[1]
Ταχ. κωδ.	(+353) 21
Τηλ. κωδ.	021
Ζώνη ώρας	UTC±00:00
Ιστότοπος	http://www.corkcity.ie/
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο ποταμός Λη χωρίζει την πόλη σε δύο τμήματα, τα οποία ενώνονται μεταξύ τους με γέφυρες. Ο λιμένας της πόλης είναι το δεύτερο μεγαλύτερο φυσικό λιμάνι του κόσμου μετά από αυτό του Σίδνεϊ στην Αυστραλία. Οι κάτοικοι του Κορκ χρησιμοποιούν μια ιδιάζουσα τοπική διάλεκτο, της οποίας λέξεις διαφέρουν από την επίσημη αγγλική γλώσσα, ενώ ο τόνος της ομιλίας τους ποικίλει και είναι πιο λεπτός.

Το Κορκ φημιζόταν πάντοτε για την ανεξαρτησία του και την επίμονη αντίστασή του, η οποία χρονολογείται από την υποστήριξη της πόλης στον Πέρκιν Γουόρμπεκ το 1491, διεκδικητή του αγγλικού θρόνου αμέσως μετά τον Πόλεμο των Ρόδων. Νεότερα παραδείγματα αποτελούν ο επιφανής του ρόλος στον Πόλεμο της Ιρλανδικής Ανεξαρτησίας (1919-1921) και στον Ιρλανδικό Εμφύλιο Πόλεμο (1922-23). Έτσι, έγινε διάσημο ως «επαναστατικό Κορκ»^[3].

Στην πόλη αυτή παρασκευάζονται πολλές μπύρες σε ζυθοποιεία, η πιο γνωστή από τις οποίες είναι η Murphy's Irish Stout^[4].

Ονομασία

Η ονομασία "Κορκ" προέρχεται από το ιρλανδικό Corcach Mór Mumhan, το οποίο σημαίνει "ο μεγάλος βάλτος του Μύνστερ" και αναφέρεται στο ότι το κέντρο της πόλης είναι χτισμένο πάνω σε νησιά και γύρω τους ο ποταμός Λη, με αποτέλεσμα να είναι ελώδη και να λαμβάνουν χώρα συχνά πλημμύρες.

Ιστορία

Η γέφυρα του Αγίου Πατρικίου στο Κορκ

Ο καταστατικός χάρτης της πόλης έγινε από τον Ιωάννη της Αγγλίας το 1185.

Ωστόσο, σαν οικισμός, το Κορκ υφίστατο από την εποχή που ο άγιος Φίνμπαρ ίδρυσε ένα μοναστήρι τον 6ο αιώνα μ.Χ.^[5] Απέκτησε αστικό χαρακτήρα μεταξύ 915 και 922, όταν Βίκινγκς ίδρυσαν ένα εμπορικό πόστο^[6]. Ήταν πλήρως οχυρωμένη και μάλιστα τμήματα των τειχών σώζονται μέχρι σήμερα^[7].

Κατά τον Μεσαίωνα, το Κορκ διατήρησε τον παλαιο-αγγλικό του χαρακτήρα, σε αντίθεση με την υπόλοιπη γαελική ύπαιθρο. Η τοπική εξουσία βρισκόταν στα χέρια κάποιων εμπορικών οικογενειών, των οποίων ο πλούτος προερχόταν από το εμπόριο με την ηπειρωτική Ευρώπη, εξάγοντας μαλλί και εισάγοντας αλάτι, σίδηρο και κρασί. Ο πληθυσμός της πόλης εκείνο τον καιρό ανερχόταν σε 2000 κατοίκους, ωστόσο επλήγη το 1349, όταν ο μισός πληθυσμός πέθανε από τη θανατηφόρα Βουβωνική πανώλη.

Το 1491, το Κορκ μπλέχτηκε στον αγγλικό Πόλεμο των Ρόδων, όταν ο διεκδικητής του θρόνου Πέρκιν Γουόρμπεκ έφτασε στην πόλη και ζήτησε υποστήριξη για την ανατροπή του Ερρίκου Ζ' της Αγγλίας. Ο δήμαρχος της πόλης και εξέχοντες πολίτες μετέβησαν μαζί του στην Αγγλία, αλλά η συνωμοσία απέτυχε και όλοι αιχμαλωτίστηκαν και εκτελέστηκαν.

To 2005, ανακηρύχθηκε Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης, όντας η μικρότερη πόλη στην οποία έχει ποτέ απονεμηθεί η διάκριση αυτή^[8].

Στον Πόλεμο της Ιρλανδικής Ανεξαρτησίας, το κέντρο της πόλης καταστράφηκε από πυρκαγιές και η πόλη έγινε θέατρο βίαιων συγκρούσεων μεταξύ Ιρλανδών ανταρτών και βρετανικών δυνάμεων. Κατά τον Ιρλανδικό Εμφύλιο Πόλεμο, το Κορκ βρέθηκε για λίγο στα χέρια των Ενωτικών, αυτών δηλαδή που τάσσονταν υπέρ της Ένωσης Μεγάλης Βρετανίας και Ιρλανδίας και κατά του αυτόνομου ιρλανδικού κράτους. Ωστόσο, επανακτήθηκε από τον Ιρλανδικό Στρατό σε μια επίθεση από θαλάσσης.

Αδελφοποιημένες πόλεις

• Κόβεντρι,  Ηνωμένο Βασίλειο
• Ρεν, Γαλλία
• Σαν Φρανσίσκο,  ΗΠΑ
• Κολωνία,  Γερμανία
• Σουάνσι, Ουαλία
• Σαγκάη,  Κίνα

Παραπομπές

1. «Census 2006» (pdf). Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2009.
2. «Cork County Council population report» (PDF). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (pdf) στις 26 Σεπτεμβρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2009.
3. Βαμιεδάκη, Βίκη (2005-03-25). «Πολιτιστική Πρωτεύουσα 2005: Κορκ το επαναστατικό! - Περιήγηση στη γοητευτική πόλη της Ιρλανδίας». Τέχνη και Ζωή - Αποδράσεις (Ναυτεμπορική). http://www.naftemporiki.gr/t+z/story.asp?id=1027038. Ανακτήθηκε στις 2009-07-31.^{[νεκρός σύνδεσμος]}
4. «Murphy's». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Αυγούστου 2011. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2009.
5. Ó Riain, Pádraig (1994). Beatha Bharra (Saint Finbarr of Cork : the Complete Life). Irish Texts Society. ISBN 1870166574.
6. TW Moody· FX Martin· FJ Byrne· A. Cosgrove· D. Ó Cróinín (1976). A New History of Ireland. Oxford University Press. ISBN 0198217374.
7. «Cork City Council website - History - Walls of Cork». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Σεπτεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2009.
8. «Κορκ (Ιρλανδία): Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα για το 2005». Ευρωπαϊκή Δικτυακή Πύλη της Νεολαίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Ιανουαρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 31 Ιουλίου 2009.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Κορκ

WikiVoyage logo

Στο Wikivoyage υπάρχει ταξιδιωτικός οδηγός σχετικός με το λήμμα:    Κορκ

• Επίσημη ιστοσελίδα του Δήμου της πόλης
• Dictionary of Cork slang
• Port of Cork
• Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2005
• New York Times, Michael McDermott, "36 Hours in Cork"
• Εφημερίδα Ναυτεμπορική, Βίκη Βαμιεδάκη, αφιέρωμα για το Κορκ^{[νεκρός σύνδεσμος]}