From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Ιερά Μητρόπολις Φιλαδελφείας είναι μια επισκοπή του Οικουμενικού Πατριαρχείου, η οποία ήταν ενεργή από το 325 έως το 1922 με έδρα την πόλη της Φιλαδέλφειας (σημερινό Alaşehir). Από το 1990, τον τίτλο του Μητροπολίτη Φιλαδελφείας, υπερτίμου και εξάρχου Λυδίας και Προέδρου Βενετίας[1] φέρει ο Μελίτων (Καράς)[2].
Η Φιλαδέλφεια ιδρύθηκε γύρω στο 140 π.Χ. από τον Βασιλιά Άτταλο Β΄ τον Φιλάδελφο. Το 325, η επισκοπή Φιλαδελφείας τέθηκε υπό τη δικαιοδοσία της επισκοπής Σάρδεων. Γύρω στο 1190 η επισκοπή έγινε Μητρόπολη. Η Φιλαδέλφεια ήταν η τελευταία βυζαντινή πόλη της Μικράς Ασίας που έπεσε το 1390, αφού περικυκλώθηκε εντελώς από οθωμανικές κτήσεις ήδη από το 1310. Το 1402 η πόλη αλώθηκε από τον Ταμερλάνο.
Τον Ιούλιο του 1577 η έδρα της μεταφέρθηκε στην Βενετία, με δικαιοδοσία τους Ορθόδοξους στην Ιταλία και την Ευρώπη, πράγμα που επιβεβαιώθηκε το 1644[3] και το 1651[4] με αποφάσεις της Πατριαρχικής Συνόδου. Τον Ιούνιο του 1712, ο Μητροπολίτης Φιλαδελφείας Μελέτιος (1685-1712) ασπάστηκε τον Καθολικισμό και η Μητρόπολη χήρευσε. Ωστόσο, ο Ορθόδοξος πληθυσμός στην Βενετία ήθελε δικό του ιεράρχη και τον εξέλεξε ακόμη και χωρίς τη συγκατάθεση του Πατριαρχείου στα 1762, 1768 και 1772. Το 1780 το Πατριαρχείο αναγνώρισε τη μετεγκατάσταση του Μητροπολίτη Κερκύρας Σωφρονίου στην Βενετία, αλλά μετά το θάνατό του το 1790 δεν εξέλεξε νέο ιεράρχη[1].
Όσο η έδρα του Φιλαδελφείας βρισκόταν στην Βενετία, η επισκοπή της Μικράς Ασίας είτε αποτελούσε τμήμα της Μητρόπολης Εφέσου, είτε ήταν Εξαρχία, άμεσα υπαγόμενη στον Πατριάρχη. Έτσι, το 1636 υπαγόταν στην Μητρόπολη Εφέσου, έγινε για λίγο Εξαρχία, και το 1642/44 προσαρτήθηκε επισήμως ξανά στην Έφεσο. Το 1717 αναφέρεται ως χηρεύουσα, μέχρι το 1725 πάντως είχε πληρωθεί ξανά[1].
Η Μητρόπολη συνόρευε βόρεια με τις Μητροπόλεις Κυζίκου και Αγκύρας, ανατολικά με τις Μητροπόλεις Ικονίου και Πισιδίας, νότια με τις Μητροπόλεις Πισιδίας, Ηλιουπόλεως και Σάρδεων, και δυτικά με τις Μητροπόλεις Ηλιουπόλεως και Εφέσου. Κύριες πόλεις της Μητρόπολης ήταν οι Ιρκανίς (Salihli), Τάβαλα (Eşme), Καλόης (Kula), Γόρδεις (Gördes), Ακμονία (Demircan), Συναός (Simav), Τημενοθύραι (Uşak), Ακροϊνόν (Afyonkarahisar), Λαοδίκεια (Denizli)[1].
Μετά την ήττα της Ελλάδας στον Ελληνοτουρκικό πόλεμο και την ανταλλαγή πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1922, δεν έμεινε καθόλου Ορθόδοξο ποίμνιο στο έδαφος της Μητρόπολης[5].
Όνομα | Έτη | Σημειώσεις |
---|---|---|
Ευστάθιος | ~ 518[6] | |
Λύκαστος | ~ 787[7] | |
Ιωαννίκιος | ~ 1256[8] | |
Θεόληπτος | πριν το 1283[9][10] – μετά τον Ιούνιο 1294[11] | |
Μακάριος Χρυσοκέφαλος | 1336 – 1382[12] | |
Θεοφάνης | ~ 1467[13] | |
Γαβριήλ (Σεβήρος) | 1577 – 1616 | |
Θεοφάνης (Ξενάκης) | 1617 – 1632 | |
Νικόδημος (Μεταξάς) | 1632 – 1636[14] | |
Αθανάσιος (Βαλεριανός) | 1636[15] – 10 Απριλίου 1656[16] † | από Κυθήρων |
Μελέτιος (Χορτάκης ή Χορτάτσης) | 1657 – 1677 | |
Μεθόδιος (Μορώνης) | 1677 – 1679 | |
Γεράσιμος (Βλάχος) | 1679 – 1685 | |
Μελέτιος (Τυπάλδος) | 1685 – Ιούνιος 1712[17] | ασπάστηκε τον Καθολικισμό και καθαιρέθηκε |
Γρηγόριος (Φατσέας) | 1762 – 1768[18] | |
Νικηφόρος (Μόρμορης) | 1768 – 1772 | |
Νικηφόρος (Θεοτόκης) | 1772 – 1775 | |
Σωφρόνιος Κουτούβαλης | 1782 – 1790[19] | από Κεφαλληνίας |
Γεράσιμος (Ζυγούρας) | 1790 – ; | Λευκαδίτης[20], ως εψηφισμένος |
Ιάκωβος | ; – 1805 | |
Δωρόθεος Πρώιος | Δεκέμβριος 1805 – Ιούνιος 1813 | κατόπιν Αδριανουπόλεως |
Γαβριήλ | Ιούνιος 1813 – Σεπτέμβριος 1824 | από Αγχιάλου, επαύθη |
Πανάρετος (Κωνσταντίνου) | Σεπτέμβριος 1824 – Φεβρουάριος 1838 | κατόπιν Τυρνόβου[21] |
Δανιήλ | Φεβρουάριος 1838 – Μάρτιος 1845 | από Μαρωνείας, κατόπιν Νύσσης |
Σωφρόνιος (Σωτηράκης) | Μάρτιος 1845 – Ιανουάριος 1849 | από Άρτης |
Ιωαννίκιος | Ιανουάριος 1849 – 13 Ιουνίου 1860[22] † | |
Μελέτιος | 15 Οκτωβρίου 1860[23] – 25 Σεπτεμβρίου 1869 | από Αγκύρας, κατόπιν Σμύρνης |
Διονύσιος | 2 Οκτωβρίου 1869 – 1 Οκτωβρίου 1887 | από Παραμυθίας |
Στέφανος (Σουλίδης) | 4 Οκτωβρίου 1887 – 13 Φεβρουαρίου 1896 | από Μυτιλήνης, κατόπιν Μηθύμνης |
Λεόντιος (Ελευθεριάδης) | 13 Φεβρουαρίου 1896 – 29 Απριλίου 1899 | από Παραμυθίας, κατόπιν Μελενίκου |
Λεόντιος (Παπαδόπουλος-Χουτουριώτης) | 29 Απριλίου 1899 – 10 Οκτωβρίου 1906 | από Κολωνείας, κατόπιν Ροδοπόλεως |
Προκόπιος (Λαζαρίδης) | 10 Οκτωβρίου 1906 – 16 Ιουνίου 1911 | από Δυρραχίου, κατόπιν Ικονίου |
Λουκάς (Πετρίδης) | 23 Ιουνίου 1911 – 19 Δεκεμβρίου 1912[24] † | από Βεροίας |
Χρυσόστομος (Χατζησταύρου) | 16 Μαρτίου 1913 – 19 Φεβρουαρίου 1922 | από Τράλλεων, κατόπιν Εφέσου |
Ευγένιος (Βακάλης ή Θεολόγου) | 19 Φεβρουαρίου 1922 – 20 Μαρτίου 1924 | από Αμασείας, κατόπιν Κυδωνιών |
Φώτιος (Μανιάτης) | 20 Μαρτίου 1924 – 17 Ιανουαρίου 1925 | από Ειρηνουπόλεως, κατόπιν Δέρκων |
Κύριλλος (Μουμτζής) | 20 Ιανουαρίου 1925 – 1 Απριλίου 1925 † | από Μυτιλήνης |
Μάξιμος (Βαπορτζής) | 9 Μαρτίου 1930 – 28 Ιουνίου 1932 | κατόπιν Χαλκηδόνος, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Αιμιλιανός (Παπαδημητρίου) | 3 Σεπτεμβρίου 1936 – 6 Δεκεμβρίου 1946 † | από Μιλήτου |
Αθηναγόρας (Καββάδας) | 7 Ιουνίου 1949 – 12 Απριλίου 1951 | από Βοστώνης, κατόπιν Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας[5] |
Ιάκωβος (Τζαναβάρης) | 8 Αυγούστου 1954 – 12 Αυγούστου 1969 | κατόπιν Γερμανίας |
Βαρθολομαίος (Αρχοντώνης) | 25 Δεκεμβρίου 1973 – 9 Ιανουαρίου 1990 | κατόπιν Χαλκηδόνος, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης |
Μελίτων (Καράς) | 28 Οκτωβρίου 1990[2] – σήμερα |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.