Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας

Η Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας είναι μια από τις Μητροπόλεις των λεγομένων «Νέων Χωρών^[α]». Έδρα της είναι η Παραμυθιά και γεωγραφικά περιλαμβάνει τον Νομό Θεσπρωτίας, τους οικισμούς Πάργα, Αγία Κυριακή, Άγιος Γεώργιος, Μαράς, Χρυσογιάλι, Αγιά, Σαρακίνικο, Ανθούσα, Τρίκορφο, Βρύσες και Λιβαδάρι του Δήμου Πάργας που υπάγονται διοικητικά στο Νομό Πρεβέζης, και τους οικισμούς Αετόπετρα, Βερενίκη, Βροσίνα, Βρυσούλα, Γρανίτσα, Ραδοβίζι και Χίνκα του Δήμου Ζίτσας που υπάγονται διοικητικά στο Νομό Ιωαννίνων. Μεγαλύτερος πληθυσμιακά οικισμός, εντός της Ιεράς Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας, είναι η πόλη της Ηγουμενίτσας.

Ιερά Μητρόπολις Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας
Γενικές πληροφορίες
Xώρα	Ελλάδα
Έδρα	Παραμυθιά
Υπαγωγή	Εκκλησία της Ελλάδος (επιτροπικώς)
Αρχιερατικές Περιφέρειες	5 (Παραμυθιάς, Ηγουμενίτσης, Πάργας, Καναλλακίου, Κεραμίτσης)
Ενορίες	150
Ναοί	897
Μητροπολιτικός Ναός	Αγίου Δονάτου Παραμυθιάς
Ιεραρχία
Μητροπολίτης	Σεραπίων (Μιχαλάκης)
Γενικός Αρχιερατικός Επίτροπος	Πρωτοπρεσβύτερος Βελισάριος Σάντας
Ιστοσελίδα
imparamythias.gr

Από τις 21 Οκτωβρίου 2023 Μητροπολίτης είναι ο κ. Σεραπίων (Μιχαλάκης).^[2]

Ιστορία

Η «Επισκοπή Παραμυθίας» υφίσταται από τον 15ο αιώνα ως συνέχεια της «Επισκοπής Βουθρωτού». Στις 27 Μαΐου 1895 η ως τότε επισκοπή που υπαγόταν στην Μητρόπολη Ιωαννίνων ανυψώθηκε σε Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας από τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Άνθιμο Ζ΄, ο οποίος είχε προηγουμένως διατελέσει επίσκοπός της (1869-1877). Το όνομα της μητρόπολης δόθηκε από την ιστορική Μονή Παναγίας της Παραμυθίας. Το όνομα Φιλιατών και Γηρομερίου έλαβε μετά τη συγχώνευση της ομώνυμης βραχύβιας μητρόπολης που δημιουργήθηκε την περίοδο 1924-1929.

Επισκοπικός κατάλογος

Ιερόθεος Ανθουλίδης

Όνομα	Έτη	Σημειώσεις
Επίσκοποι Παραμυθίας και Γηρομερίου
Χρύσανθος (Κουφαλάς ή Κεφαλάς)	1797 – 1804	αρχικά από το 1797 Βουθρωτού και Γλυκέος, τον Ιούνιο του 1803 μετονομάστηκε σε Παραμυθίας και Γηρομερίου, το 1804 επαύθη
Παρθένιος (Κονοφάος)	1804 – πρώτο εξάμηνο 1806
Προκόπιος	8 Ιουλίου 1806 – αρχές του 1813	από τον Αύγουστο του 1809 μόνο Παραμυθίας, παραιτήθηκε, μετέπειτα Γόρτυνος
Επίσκοποι Παραμυθίας
Αμβρόσιος	αρχές του 1813 – 1821	παραιτήθηκε
Νεόφυτος	1821 – Οκτώβριος 1826	κατόπιν Άρτης
Αγάπιος (Χατζηιωάννου)	τέλη 1826 – 31 Μαρτίου 1849 †
Διονύσιος	27 Μαΐου 1849 – 14 Ιουνίου 1869	επαύθη[3]
Άνθιμος (Τσάτσος)	13 Ιουλίου 1869 – 11 Οκτωβρίου 1877	κατόπιν Αίνου, μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης
Γρηγόριος (Δρακόπουλος)	29 Οκτωβρίου 1877 – 22 Ιανουαρίου 1885[4]
Ιωάννης (Χατζηαποστόλου)	30 Ιανουαρίου 1885 – 12 Αυγούστου 1893[5]
Λεόντιος (Ελευθεριάδης)	12 Αυγούστου 1893 – 27 Μαΐου 1895[6]
Μητροπολίτες Παραμυθίας
Λεόντιος (Ελευθεριάδης)	27 Μαΐου 1895 – 13 Φεβρουαρίου 1896[6]	κατόπιν Φιλαδελφείας
Κωνσταντίνος (Μικρούλης)	18 Φεβρουαρίου 1896 – 27 Σεπτεμβρίου 1897[7]	κατόπιν Γάνου και Χώρας
Βασίλειος (Παπαχρήστου)	27 Σεπτεμβρίου 1897 – 12 Φεβρουαρίου 1900[8]	από Λιτίτσης, κατόπιν Βελεγράδων
Καλλίνικος (Παλαιοκρασσάς)	12 Φεβρουαρίου 1900 – 30 Σεπτεμβρίου 1906[9]	από Κώου
Ιερόθεος (Ανθουλίδης)	8 Οκτωβρίου 1906 – 30 Μαΐου 1909[10]	κατόπιν Σισανίου και Σιατίστης
Νεόφυτος (Κοτζαμανίδης ή Κοτζαμάνης)	30 Μαΐου 1909 – 9 Οκτωβρίου 1924[11]	από Βάρνης
Ιωακείμ (Μαρτινιανός)	9 Οκτωβρίου 1924 – 3 Σεπτεμβρίου 1925[12]	από Βελεγράδων
Αθηναγόρας (Ελευθερίου)	20 Σεπτεμβρίου 1925[13] – 1929
Μητροπολίτες Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας
Αθηναγόρας (Ελευθερίου)	1929 – 6 Σεπτεμβρίου 1932[13]
Γεώργιος (Μισαηλίδης)	6 Σεπτεμβρίου 1932 – 24 Φεβρουαρίου 1942[14]	κατόπιν Δράμας
Κύριλλος (Καρμπαλιώτης)	1 Μαρτίου 1942 – 15 Απριλίου 1943[15]
Δωρόθεος (Νάσκαρης)	17 Απριλίου 1943 – 28 Μαρτίου 1952[16]	κατόπιν Τρίκκης
Δωρόθεος (Βασιλάς)	5 Οκτωβρίου 1952 – 10 Δεκεμβρίου 1957[17]	κατόπιν Θηβών
Τίτος (Ματθαιάκης)	15 Δεκεμβρίου 1957 – 12 Δεκεμβρίου 1968[18]	εξωθήθηκε σε παραίτηση από τη Χούντα των Συνταγματαρχών
Παύλος (Καρβέλης)	18 Δεκεμβρίου 1968 – 13 Ιουλίου 1974[19]	κηρύχθηκε έκπτωτος επί αρχιεπισκόπου Σεραφείμ[20]
Τίτος (Παπανάκος)	17 Ιουλίου 1974 – 13 Σεπτεμβρίου 2023[21]	παραιτήθηκε
Σεραπίων (Μιχαλάκης)	21 Οκτωβρίου 2023 – σήμερα

Έδρα και διοίκηση

Χάρτης των Νομών και Ιερών Μητροπόλεων της Ηπείρου. Η περιοχή που υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών, Γηρομερίου και Πάργας είναι σημειωμένη με κόκκινο.

Έδρα της Ιεράς Μητροπόλεως είναι η Παραμυθιά Θεσπρωτίας όπου και ο καθεδρικός ναός. Η Μητρόπολη διατελεί εν χηρεία, μετά την παραίτηση του Μητροπολίτη Τίτου. Της Μητρόπολης προΐσταται ως τοποτηρητής ο Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης Ανδρέας. Η Διοίκηση ασκείται από την Πρωτοσυγκελλία και τους αρχιερατικούς επιτρόπους:

Αρχιερατική Περιφέρεια	Έδρα
α) Παραμυθιάς	Παραμυθιά
β) Ηγουμενίτσης	Ηγουμενίτσα
γ) Φιλιατών	Φιλιάτες
δ) Πάργας	Πάργα
ε) Καναλλακίου	Καναλλάκι
στ) Κεραμίτσας	Κεραμίτσα

Στην έδρα της Μητρόπολης υφίστανται: Γραφείο Αποστολικής Διακονίας, γάμων, ταμείο ΤΑΚΕ, φιλόπτωχο ταμείο καθώς και η έδρα του Μητροπολιτικού Συμβουλίου.

Στην Ιερά Μητρόπολη Παραμυθίας ιερουργούν περίπου 125 εν ενεργεία κληρικοί και υπάγονται σ΄ αυτή: 150 ενοριακοί ναοί, 380 εξωκλήσια, 354 παρεκκλήσια, 50 ναοί κοιμητηρίων, 8 μοναστηριακοί ναοί, καθώς επίσης και 2 ανδρώαι μονές, 1 γυναικεία και 6 μετόχια (υπαγόμενα ανά τρία, στις ανδρώες μονές).