Η Ανάφλυστος (αρχαία ελληνικά: Ἀνάφλυστος), (ο δήμος: Αναφλύστου) ήταν αρχαίος οικισμός - πόλη και δήμος της Αντιοχίδας (περιοχή της Αρχαίας Αττικής και φυλή της αρχαίας Ελλάδας).

Γρήγορες Πληροφορίες Γενικά στοιχεία, Ονομασία ...
Ανάφλυστος
Γενικά στοιχεία
ΟνομασίαἈνάφλυστος
Κύριος οικισμόςΑνάφλυστος
Δευτερεύοντες οικισμοίΛιμήν Αναφλύστου
Διοικητικά στοιχεία
Ταυτότηταδήμος της αρχαίας Αττικής
Ονομασία δήμουΔήμος Αναφλύστου
Ονομασία δημότηΑναφλύστιος
ΦυλήΑντιοχίδα
ΤριττύςΠαραλίας
Σύστημα εξουσίαςΠόλη–κράτος
Πολιτικό σύστημαΑθηναϊκή Δημοκρατία
Τίτλος ηγέτηδήμαρχος
Λήψη αποφάσεωνΑρχαία Βουλή & Δήμος
Αριθμός βουλευτών
1η περίοδος
508 – 307/306 π.Χ.
10
2η περίοδος
307/306–224/223 π.Χ.
11
3η περίοδος
224/223–201/200 π.Χ.
11
4η περίοδος
201/200 π.Χ.– 126/127
άγνωστος
5η περίοδος
126/127–3ος αιώνας
άγνωστος
Ιστορική εξέλιξη
Ίδρυση508 ΠΚΕ
Λήξη3ος αιώνας
Αντικαταστάθηκε απόΔήμος Σαρωνικού Αττικής
Λατρευτικές παραδόσεις
ΜυθολογίαΑνάφλυστος
Αρχαιολογία
Φρούρια–οχυράΦρούριο Αναφλύστου
ΛιμάνιαΛιμάνι Αναφλύστου
Περιοχή
Αρχαία Αττική
Σήμερα: Ανάβυσσος Αττικής
Thumb
Οι δήμοι της αρχαίας Αττικής
Κλείσιμο

Ονομασία

Ο δήμος πήρε το όνομά του, πιθανώς από τον μυθικό επώνυμο ήρωα Ανάφλυστο, ο οποίος σύμφωνα με την παράδοση ήταν ένας από τους γιους του βασιλιά της αρχαίας Τροιζηνίας Τροιζήνα, εγγονός του Πέλοπα, ανιψιός του Πιτθέα και αδελφός του Σφηττού. Ο Ανάφλυστος μετανάστευσε στη συνέχεια, μαζί με τον αδελφό του Σφηττό, από την Τροιζήνα στην Αττική.[1]

Τοποθεσία του αρχαίου δήμου

Ο δήμος της Αναφλύστου, ήταν δήμος της Παραλίας.[2] Βρισκόταν νοτιοανατολικά του κύριου οικισμού της Αθήνας, ανάμεσα στους δήμους της Αιγιλίας και της Αζηνίας,[3] απέναντι από το νησί της Αρσίδας (αναφέρεται και ως Ελεούσα ή Ελαιούσα ή Αρτσιδάς ή Αργέντας), μεταξύ του ακρωτηρίου του Σουνίου και του ακρωτηρίου της Αστυπάλαιας. Οι σύγχρονοι ερευνητές θεωρούν ότι βρίσκεται στη θέση του Αγίου Γεωργίου Αναβύσσου[4] στην Ανάβυσσο, η οποία ανήκει διοικητικά στο Δήμο Σαρωνικού Αττικής.

Ανασκαφές στην Ανάβυσσο και την Παλαιά Φώκαια

Ο δήμος της Αναφλύστου εκτεινόταν εντός των ορίων της Αναβύσσου και της Παλαιάς Φώκαιας, στην εύφορη πεδιάδα, στα βορειοδυτικά όρια της Λαυρεωτικής. Οι ανασκαφές στην περιοχή της Αναβύσσου ξεκίνησαν το 1911 από τους Παναγιώτη Καστριώτη και Αλέξανδρο Φιλαδελφέα και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Σημαντικά ευρήματα υπάρχουν από τις ανασκαφές στους τύμβους της Παλαιάς Φώκαιας και της Αναβύσσου.[5]

Δήμοι της Λαυρεωτικής

Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο Ανδρέα Καπετάνιο, ο οποίος αναφέρεται στο χώρο και τους ανθρώπους με βάση την αρχαία τοπογραφία των οικισμών και των δήμων της Λαυρεωτικής: «Οι αρχαίοι δήμοι της Λαυρεωτικής, συναπαρτίζονται από την Ανάφλυστο, τους Φρεαρρίους, τη Βήσα, την Αμφιτροπή, το Θράσυμο, το Λαύρειο, τη Μαρώνεια, τον Θορικό, το Σούνιο (με τη Νάπη και την Σκοπιά) και την Ατήνη. Κάποια από τα ονόματα αυτά φαίνεται να είναι τοπωνύμια που προσδιορίζουν θέσεις μεταλλείων εντός των ορίων των δήμων, όπως η Σκοπιά και η Νάπη εντός του Δήμου Σουνίου. Κάποια άλλα πιθανώς να αντιστοιχούν σε "δορυφορικούς" οικισμούς, που συναπαρτίζουν έναν δήμο, όπως έχει προταθεί για τους Φρεαρρίους ως οικιστικό πυρήνα εντός της Αναφλύστου».[6]

Η συμμετοχή του δήμου στην αρχαία Βουλή

Ο δήμος, η ύπαρξη του οποίου επιβεβαιώνεται και από διάφορες επιγραφές,[7] ως μέλος της Αντιοχίδας φυλής, συμμετείχε με 10 βουλευτές στην αρχαία Βουλή των 500, κατά την πρώτη περίοδο (508 – 307/306 π.Χ.). Κατά τη δεύτερη (307/306 – 224/223 π.Χ.) και την τρίτη περίοδο (224/223 – 201/200 π.Χ.) ο δήμος αντιπροσωπευόταν με 11 βουλευτές στη Βουλή των 600. Κατά την τέταρτη (201/200 π.Χ. – 126/127) και την πέμπτη περίοδο (126/127 – 3ος αιώνας) είναι άγνωστος ο αριθμός βουλευτών–αντιπροσώπων του δήμου.

Οι κάτοικοι της Αναφλύστου

Ο δημότης της αρχαίας Αναφλύστου ονομαζόταν Αναφλύστιος.[8][9] Η περιοχή της Αναφλύστου κατοικήθηκε ήδη από τη νεολιθική εποχή και ο αρχικός της οικισμός μεταβλήθηκε σταδιακά, ως και τον όγδοο αιώνα π.Χ., σε πόλη αναπτυσσόμενη γύρω από την οικία του τοπικού της άρχοντα. Πιθανώς, πριν ενσωματωθεί στην Αθήνα, η Ανάφλυστος να ήταν ήδη μια πόλις με τη δικιά της αυτονομία, χωρίς όμως να είναι μέλος της Δωδεκάπολης της Αττικής.

Οχυρώσεις

Η Ανάφλυστος ήταν αρκετά σημαντική, καθώς ο Ξενοφών υπενθυμίζει την παρουσία του φρουρίου της,[10] για την προστασία των μεταλλείων του δήμου του Σουνίου.[11][12][13]

Λατρευτικές παραδόσεις

Ο Στράβων αναφέρει σπήλαιο του Πανός στην περιοχή του δήμου, γνωστού και ως «Πανείον» (αρχαία ελληνικά: Πανεῖον).[3] Η περιοχή του σπηλαίου ταυτίζεται σε τοποθεσία προς το όρος του Ολύμπου Αττικής, κυρίως προς το δυτικό τμήμα του, το οποίο καλείται Πάνειο Όρος.

Νεκροπόλεις

  • Νεκροταφείο του Άγιου Γεωργίου: Οι ανασκαφές, το 1911, στο νεκροταφείο της γεωμετρικής εποχής του Άγιου Γεωργίου ανέδειξαν διάφορα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα.
  • Νεκροταφείο του Άγιου Παντελεήμονα: Οι ανασκαφές, το 1965, στο νεκροταφείο της γεωμετρικής εποχής του Άγιου Παντελεήμονα ανέδειξαν πλήθος χρυσών κοσμημάτων και γεωμετρικών αγγείων.

Προσωπικότητες από την Ανάφλυστο

Υπήρξαν διάφοροι γνωστοί πολίτες από τον δήμο της Αναφλύστου, όπως ο βουλευτής Βερυλλανός ο Αναφλύστιος, ο Βίων ο Αναφλύστιος, ο Βόηθος ο Αναφλύστιος γιος του Πεισικλέους, ο Γηρόστρατος ο Αναφλύστιος γιος του Καλλιστομάχου, ο Γλαύκος ο Αναφλύστιος γιος του Μέμνονος, ο Δέξανδρος ο Αναφλύστιος, ο ιερέας των Αιγυπτίων Θεών Δημήτριος ο Αναφλύστιος γιος του Δημητρίου, ο αστυνόμος Δημήτριος ο Αναφλύστιος γιος του Θεμίσωνος, ο βουλευτής Δημήτριος ο Αναφλύστιος γιος του Καλίππου, ο βουλευτής Δημήτριος ο Αναφλύστιος γιος του Πυθίππου, ο πομπόστολος Δημήτριος ο Αναφλύστιος γιος του Σαραπίωνος, ο ιερέας της Αφροδίτης Δημόνικος ο Αναφλύστιος γιος του Ευρήμονος, ο βουλευτής Δημοχάρης ο Αναφλύστιος γιος του Επικτήτου, ο ιερομνήμων των αμφικτιονιών των Δελφών Διόγνητος ο Αναφλύστιος, ο βουλευτής Διόδωρος ο Αναφλύστιος, ο βουλευτής Διοκλής ο Αναφλύστιος γιος του Ύλλου, ο επιμελητής Διονύσιος ο Αναφλύστιος γιος του Δημητρίου, ο βουλευτής Διονυσόδωρος ο Αναφλύστιος γιος του Ζωσίμου, ο βουλευτής Δίων (Αίλιος) ο Αναφλύστιος, ο βουλευτής Δίων ο Αναφλύστιος γιος του Θεαίου, ο βουλευτής Δρακαλίων ο Αναφλύστιος κ.α.[14] Από τους πλέον γνωστούς, οι οποίοι είχαν κάποιου είδους σχέση με το δήμο ή την περιοχή του ήταν επίσης οι:

  • Εύβουλος, γεννήθηκε γύρω στο 405 π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).
  • Κτησιφώντας, γεννήθηκε στα τέλη του πέμπτου ή στις αρχές του τέταρτου αιώνα π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).
  • Τιμόθεος, γεννήθηκε στα τέλη του πέμπτου ή στις αρχές του τέταρτου αιώνα π.Χ., (είχε ενταχθεί στον δήμο).

Δείτε επίσης

Παραπομπές - σημειώσεις

Πηγές – βιβλιογραφία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.