Εμίλια-Ρομάνια
περιφέρεια της Ιταλίας From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Εμίλια-Ρομάνια ή Αιμιλία-Ρωμανία, (ιταλικά: Emilia-Romagna) είναι περιφέρεια της Ιταλίας.
| Εμίλια-Ρομάνια | |||
|---|---|---|---|
| |||
 | |||
| Διοικητικές πληροφορίες | |||
| Χώρα |  Ιταλία | ||
| Πρωτεύουσα | Μπολόνια (de facto)[1] | ||
| Πρόεδρος | Στέφανο Μπονατσίνι | ||
| Περιοχή | |||
| Έκταση | 22.124 χλμ² | ||
| Πληθυσμός | 4.404.048[2] (2013) | ||
| Άλλες πληροφορίες | |||
| Ζώνη ώρας | UTC+1 | ||
| Τοποθεσία | |||
 | |||
 | |||
| Επίσημη ιστοσελίδα | |||
.svg)
Συνορεύει βόρεια με Βένετο και Λομβαρδία, δυτικά με Πεδεμόντιο και Λιγουρία, και νότια με Τοσκάνη, Μάρκε, και με το ανεξάρτητο κρατίδιο του Σαν Μαρίνο. Η συνολική έκταση της περιφέρειας είναι 22.124 τ.χλμ., και ο πληθυσμός 4.323.830. Κυριότερη πόλη και πρωτεύουσα της περιφέρειας είναι η Μπολόνια, με 374.425 κατοίκους.
Όλο το νότιο τμήμα της Εμίλια-Ρομάνια, προς την Τοσκάνη και της Μάρκε, διασχίζεται από τα βουνά Απέννινα, με υψηλότερο σημείο το Μόντε Τσιμόνε (2.165 μ)[3]. Το βόρειο τμήμα, προς Βένετο και Λομβαρδία, χαρακτηρίζεται από την πεδιάδα του Πάδου, το μεγαλύτερο ποτάμι της Ιταλίας.
Μεγάλες πόλεις της περιφέρειας είναι η Μπολόνια, η Πιατσέντσα, η Μόντενα, η Φεράρα, η Κάρπι, η Φορλί, η Τσεζένα, η Σαντ Απολινάρε, η Ίμολα, η Φαέντσα, η Ραβένα, το Ρέτζο νελλ'Εμίλια, το Ρίμινι, το Ριτσόνε, κι άλλες μικρότερες[3]. Την περιφέρεια διασχίζουν πολλά ποτάμια τα περισσότερα παραπόταμοι του Πάδου[3].
Είναι από τις πλουσιότερες περιφέρειες της Ιταλίας, με ΑΕΠ 128 δις. ευρώ το 2006. Η οικονομία της Εμίλια-Ρομάνια βασίζεται στις βιομηχανίες της Μόντενα και της Μπολόνια (Φερράρι, Ντουκάτι, Μπαρίλα), και στον τουρισμό, προπαντός όσον αφορά την Ραβέννα και το Ρίμινι. Ο αγροτικός κλάδος είναι από τους πιο αναπτυγμένους της Ιταλίας, χάρη και στις πεδιάδες του Πάδου. Επίσης, παίζει σημαντικό ρόλο στις μεταφορές εφόσον διασχίζεται από τους κεντρικούς σιδηροδρομικούς και οδικούς άξονες προς Μιλάνο, Ανκόνα, και Ρώμη.
Η Εμίλια-Ρομάνια κατοικήθηκε από Κέλτες, Ετρούσκους, Ρωμαίους, ενώ αργότερα η Ραβέννα εντάχθηκε στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Στα μεσαιωνικά χρόνια, η Μπολόνια και το νοτιότερο τμήμα της περιφέρειας (η Ρομάνια), ήταν μέρος του Παπικού Κράτους.
Μέχρι να ενταχθεί στο Βασίλειο της Ιταλίας το 1859-1861, η Εμίλια-Ρομάνια αποτελούταν από μικρά ανεξάρτητα κρατίδια.
Διοικητικά η περιφέρεια χωρίζεται σε εννέα (9) επαρχίες :
| επαρχία | έκταση (τ.χλμ.) | πληθυσμός | πυκνότητα (κατ/τ.χλμ.) |
|---|---|---|---|
| Μπολόνια | 3.702 | 973.295 | 262,9 |
| Φεράρα | 2.632 | 357.471 | 135,8 |
| Φορλί-Τσεζένα | 2.377 | 387.200 | 162,9 |
| Μόντενα | 2.689 | 686.104 | 255,1 |
| Πάρμα | 3.449 | 431.419 | 125,1 |
| Πιατσέντσα | 2.589 | 284.885 | 110,0 |
| Ραβένα | 1.858 | 383.945 | 206,6 |
| Ρέτζο Εμίλια | 2.293 | 517.374 | 225,6 |
| Ρίμινι | 863 | 325.219 | 377,0 |
Πρόεδρος από τις 24 Νοεμβρίου 2014 είναι ο Στέφανο Μπονατσίνι από το Δημοκρατικό Κόμμα. Στις τελευταίες περιφερειακές εκλογές, στις 26 Ιανουαρίου 2020, επανεξελέγη ο κεντροαριστερός συνασπισμός με τον Μπονατσίνι, με ποσοστό άνω του 51% των ψήφων.[4][5]
Κινηματογράφος
Η Εμίλια-Ρομάνια είναι το κύριο σκηνικό του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι στην επική ταινία 1900. Το Ρίμινι είναι η γενέτειρα του Φεντερίκο Φελίνι και η Φεράρρα του Μικελάντζελο Αντονιόνι.
Κουζίνα και γαστρονομία
Η Εμίλια-Ρομάνια θεωρείται μία από τις πλουσιότερες περιφέρειες της Ιταλίας όσον αφορά την παράδοση της γαστρονομίας και της οινοποίησης. Η περιοχή είναι γνωστή για τα γεμιστά ζυμαρικά με το φρέσκο αβγό που γίνονται με μαλακό αλεύρι σίτου. Η Μπολόνια είναι γνωστή για πιάτα ζυμαρικών, όπως τορτελίνια, λαζάνια, γκραμίνια και ταλιατέλες που βρίσκονται και σε πολλά άλλα μέρη της περιοχής σε διάφορες αποκλίσεις. Η υποπεριοχή Ρομάνια είναι γνωστή και για τα πιάτα ζυμαρικών όπως γαργανέλλι, στροτσαπέρτι, σφόλια λόρδακαι και τορτέλλι άλα λάστρα. Στην υποπεριοχή Εμίλια, εκτός από την Πιατσέντσα που είναι επηρεασμένη σε μεγάλο βαθμό από την κουζίνα της Λομβαρδίας, το ρύζι τρώγεται σε μικρότερο βαθμό. Ένα πιάτο με βάση τον αραβόσιτο, γνωστό ως Πολέντα, είναι κοινό τόσο στην Εμίλια όσο και στη Ρομάνια. Το περίφημο μπαλσάμικο ξίδι γίνεται μόνο στις Εμιλιανές πόλεις της Μόντενα και Ρέτζο Εμίλια, σύμφωνα με τις δεσμευτικές νομικές παραδοσιακές διαδικασίες.[6] Το τυρί Parmigiano Reggiano (στα ελληνικά: Παρμεζάνα) παράγεται στη Ρέτζο Εμίλια, στην Πάρμα, τη Μόντενα και την Μπολόνια και χρησιμοποιείται πολύ στη μαγειρική, ενώ η ποικιλία Grana Padano παράγεται στην υπόλοιπη περιοχή.
Αν και η Αδριατική ακτή αποτελεί μία μείζονα αλιευτική περιοχή (γνωστή για τα χέλια και τα κυδώνια της), είναι περισσότερο διάσημη για τα προϊόντα της με βάση το κρέας, ειδικά το χοιρινό, που περιλαμβάνει: προσούτο απο την περιοχή της Πάρμα, Κουλατέλλο και Φελίνο σαλάμι, πανσέτα της Πιατσέντσα, κόππα και σαλάμι, μορταδέλα της Μπολόνια και σαλάμι ρόζα, ζαμπόν απο την περιοχή Μόντενα, κοτετσίνο και καπέλλο ντελ πρέτε και σαλάμι ντα σούγκο απο τη Φερράρα. Η Ρέτζο Εμίλια είναι γνωστή για τα ζυμαρικά καπελλέττι με φρέσκο αβγό (παρόμοια με τα τορτελίνια της Μπολόνια, αλλά διαφέρουν σε μέγεθος), το τυπικό ερμπατζόνε σπανάκι, το αλατισμένο κέικ με Παρμεζάνα και το Γκνόκο Φρίττο, ένα είδος από μίξη αλευριών τηγανισμένο σε καυτό λάδι, που απολαμβάνεται σε συνδυασμό με ζαμπόν ή σαλάμι. Κρεσκεντίνα, γνωστό ως τιγκέλλα είναι το τυπικό λεπτό στρογγυλό ψωμί που προέρχεται από τα Απέννινα Όρη γύρω από την περιοχή Μόντενα και είναι συνήθως γεμισμένο με κούντζα (παρασκευασμένο από χοιρινό λαρδί και αρωματισμένο με σκόρδο και δεντρολίβανο) ή με αλλαντικά, τυριά και αλμυρές σάλτσες ή γλυκά βουτύρου. Η Πιατσέντσα και η Φερράρα είναι επίσης γνωστές για κάποια πιάτα που παρασκευάζονται από άλογο και κρέας γαϊδουριού. Παραδοσιακά επιδόρπια αποτελούν τζούπα ινγκλέζε (επιδόρπιο με κρέμα, βάση παντεσπάνι και λικέρ Αλχέρμες) και πανπετάτο (κέικ Χριστουγέννων με πιπέρι, σοκολάτα, μπαχαρικά, και αμύγδαλα). Ένας κατάλογος των σημαντικότερων κρασιών της περιοχής θα πρέπει να περιλαμβάνει τα κρασιά Σαντζιοβέζε από την περιοχή της Ρομάνια, Λαμπρούσκο από τη Ρέτζιο-Εμίλια ή τη Μοντένα, Κάνινα ντι Ρομάνια, Γκουττούρνιο και Τρεββιάνο από την Πιατσέντσα.
Μουσική
Στην Εμίλια-Ρομάνια γεννήθηκε ένας από τους πιο σημαντικούς συνθέτες στην ιστορία της μουσικής, ο Τζουζέπε Βέρντι, καθώς και ο Αρτούρο Τοσκανίνι, ένας από τους πιο διάσημους μαέστρους του 20ου αιώνα, και ο παγκοσμίου φήμης τενόρος όπερας Λουτσιάνο Παβαρότι.
Η περιοχή είναι γνωστή στην Ιταλία για τους δημοφιλείς ροκ και παραδοσιακούς μουσικούς, όπως ο Σαμουέλε Μπερσάνι, ο Λουτσιάνο Λιγκάμπουε, ο Βάσκο Ρόσσι και ο Τζουκτσέρο. Το "Romagna mia" ("Ρομάνια μου"), ένα τραγούδι γραμμένο το 1954 από τον Σεκόντο Κασαντέι , θεωρείται από πολλούς ως ο ανεπίσημος ύμνος της Ρομάνια.
Ποδόσφαιρο
Το πιο δημοφιλές άθλημα στην Εμίλια-Ρομάνια είναι μέχρι τώρα το ποδόσφαιρο. Πολλοί διάσημοι όμιλοι υψηλού επιπέδου από την Εμίλια-Ρομάνια ανταγωνίζονται σε εθνικό επίπεδο. Μπολόνια, Κάρπι και Σασσουόλο ανταγωνίζονται στην κορυφή του ιταλικού ποδοσφαίρου – στη Σέριε Α. Οι δύο μεγαλύτεροι όμιλοι της περιοχής είναι οι μόνοι δύο που κερδίζουν σημαντικές τιμητικές διακρίσεις: Μπολόνια, που έχει κερδίσει επτά σκουντέττι και δύο Coppa Italia τρόπαια (Κύπελλο ιταλίας) , και Πάρμα στην τρέχουσα Σέριε Δ , νικητές από τέσσερα Ευρωπαϊκά κύπελλα (δύο Ευρωπαϊκά Πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο Κυπελλούχων Ευρώπης και ένα Σούπερ καπ) και τρία Κόππε Ιτάλια. Οι ομάδες Τσεζένα και Μόντενα ανταγωνίζονται και οι δύο στην Σέριε Β.
Η περιοχή φιλοξενεί 32 από τα 331 γήπεδα της Ιταλίας . Με 13 επαγγελματικούς ομίλους το 2013, η περιοχή είναι καλύτερη όσον αφορά τον αριθμό των επαγγελματικών ομίλων από τη Λομβαρδία. Έχει, επίσης, 747 ερασιτεχνικούς ομίλους, 1,522 γήπεδα ποδοσφαίρου και 75,328 εγγεγραμμένους παίκτες.[7]
Περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα όλοι οι όμιλοι στην κορυφή των τριών βαθμίδων από το ιταλικό ποδόσφαιρο (Σέριε Α, Σέριε Β και Λέγκα Προ, καθώς και ομίλους που έχουν αποσπάσει σημαντικές τιμητικές διακρίσεις.
| 'Ομιλος | Πόλη | Τρέχουσα Κατηγορία |
Σέριε Α Σεζόνς |
Τρόπαια |
|---|---|---|---|---|
| Μπολόνια | Μπολόνια | Σέριε Α | 69 | 9 |
| Κάρπι ΦΚ 1909 |
Κάρπι(πλέον Μόντενα) | Σέριε Α | 1 | 0 |
| ΑΚ Τσεζένα | Τσεζένα | Σέριε Β | 13 | 0 |
| Μόντενα ΦΚ | Μόντενα | ΛέγκαΠρο |
13 | 0 |
| Πάρμα | Πάρμα | Σέριε Δ | 24 | 8 |
| Προ Πιατσέντσα | Λέγκα Προ |
Λέγκα Προ |
0 | 0 |
| Ρετζιάνα | Ρέτζιο-Εμίλια | Λέγκα Προ |
3 | 0 |
| Ρίμινι | Ρίμινι | Λέγκα Προ |
0 | 0 |
| Σανταρκάντζελο Κάλτσιο | Σανταρκάντζελο, Ρομάνια |
Λέγκα Προ |
0 | 0 |
| Σασσουόλο Κάλτσιο | Σασσουόλο (πλέον Μόντενα) |
Σέριε Α | 3 | 0 |
| ΣΠΑΛ | Φερράρα | Σέριε Β | 16 | 0 |
Άλλα αθλήματα
Ένα άλλο άθλημα που είναι πολύ δημοφιλές στην περιοχή αυτή είναι το μπάσκετ. Ομάδες από την Εμίλια-Ρόμανια ανταγωνίζονται στην Lega Basket Serie A(Πρωτάθλημα Καλαθοσφαίρισης Ιταλίας) . Η ομάδα Βίρτους Μπολόνια με 15 σκουντέττι , 2 Ευρωλίγκα και 8 Coppa Italia (Κύπελλο Ιταλίας)είναι μία από τις πιο σημαντικές ομάδες στην Ευρώπη, όπως και η ομάδα Παλλακανέστρο Ρετζιάνα από τη Ρέτζο Εμίλια. Η Φορτιτούντο Μπολόνια έχει κερδίσει επίσης δύο σκουντέττι, αλλά σήμερα ανταγωνίζεται στην Σέριε Α2.
Η περιοχή έχει μια πολύ ισχυρή παράδοση στο βόλεϊ με τρεις ομάδες που είναι από τις πιο παλιές, κερδίζοντας και ομάδες κύρους στην Ιταλία και στην Ευρώπη: Παλλάβολο Πάρμα, Παλλάβολο Μόντενα και Πόρτο Ραβέννα Βόλεϊ. Μέσα από τις πιο σημαντικές νίκες αυτών των τριών ομάδων, τα αποτελέσματα είναι 9 CEV Champions League (Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Βόλεϊ), 4 κέρδισε η όμαδα Μόντενα, 3 η ομάδα Ραβέννα και 2 η ομάδα Πάρμα. Δεν υπάρχει άλλη περιοχή στην Ευρώπη με τόση μεγάλη παρουσία επιτυχημένων ομίλων βόλεϊ. Ένας άλλος σημαντικός όμιλος βόλεϊ που έχει επιτύχει σημαντικά αποτελέσματα τόσο στην Ιταλία όσο και στην Ευρώπη κατά τα τελευταία 15 χρόνια είναι Κόπρα Βόλεϊ από την Πιατσέντσα.
Οι Πάρμα Πάνθηρες είναι μία απο τις τέσσερις ομάδες αμερικανικού ποδοσφαίρου που έχει πάρει μέρος σε κάθε Κύπελλο Ιταλίας.
Η ομάδα Τζέμπρε ανταγωνίζονται επαγγελματικά στο Guinness Pro12, το πρωτάθλημα ράγκμπι της ένωσης Ιρλανδίας, Ιταλίας, Σκωτίας και Ουαλίας. Η έδρα του ομίλου είναι το στάδιο Σέρτζιο Λανφράντσι, που βρίσκεται στην Πάρμα.[8]
Περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα όλοι οι όμιλοι στις πρώτες δύο βαθμίδες του ιταλικού ράγκμπι.
| Όμιλος | Πόλη | Τρέχουσα κατηγορία |
|---|---|---|
| Τζέμπρε | Πάρμα | Προ 12 |
| Ακκαντέμια ΦΙΡ | Πάρμα | Σέριε Α |
| Κολόρνο | Κολόρνο | Σέριε Α |
| Ρέτζιο | Ρέτζιο-Εμίλια | Εκκελλέντζα |
| Λυών | Πιατσέντσα | Εκκελέντζα |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
