προάστιο της Θεσσαλονίκης From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Ωραιόκαστρο είναι προάστιο της Θεσσαλονίκης και οικισμός της Περιφερειακής ενότητας Θεσσαλονίκης[1], που αποτελεί Δημοτική Κοινότητα του ευρύτερου Δήμου Ωραιοκάστρου. Βρίσκεται κτισμένο στους πρόποδες του Σιβρίου.[2], στα βορειοδυτικά του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης σε απόσταση 11 χλμ.[3] και έχει μόνιμο πληθυσμό 23.626 κατοίκους, σύμφωνα με την Απογραφή του 2021.[4]
| Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης | |
|---|---|
  Ωραιόκαστρο Θεσσαλονίκης | |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Ωραιοκάστρου |
| Προστάτης | Παναγία Πορταΐτισσα |
| Πληθυσμός | 23.626 (2021) |
| Ταχ. κωδ. | 570 13 |
 Σχετικά πολυμέσα | |
Η ευρύτερη περιοχή του Ωραιοκάστρου διακρίνεται στους παρακάτω οικιστικούς πυρήνες:
Προστάτιδα και πολιούχος του Ωραιοκάστρου είναι η Παναγία Πορταΐτισσα.
.jpg)
Το «Κονταξοπούλειο» Δημοτικό Κλειστό Γυμναστήριο Ωραιοκάστρου, αποτελεί δωρεά του Μικρασιάτη ευεργέτη και καθηγητή Φυσικής Αγωγής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Γεώργιου Κονταξόπουλου. Γεννήθηκε το 1902 στη Νέα Φώκαια της Μικράς Ασίας και η κεντρική οδός φέρει επίσης το όνομά του.[5]
Από αρχαιολογικής άποψης η περιοχή ανήκε στο νοτιοδυτικό τμήμα της αρχαίας Μυγδονίας, που άρχιζε από την ανατολική όχθη του Αξιού ποταμού, στα όρια του σημερινού Νομού Θεσσαλονίκης, εκτεινόταν στα πεδινά των λιμνών Κορώνειας και Βόλβης και κατέληγε στον Στρυμονικό Κόλπο. Κατά την ύστερη εποχή του Χαλκού εδραιώθηκαν ο οικισμός της Τούμπας Ασπρόβρυσης και ο οικισμός στην κορυφή του Λόφου Ωραιοκάστρου.
Το Παλαιόκαστρο αποτελεί τον παλαιότερο οικισμό, που βρίσκεται νότια του Ωραιοκάστρου. Ο ναός του Αγίου Αθανασίου Παλαιοκάστρου ανάγεται πριν το 1864 καθώς επιγραφή διασώζει το γεγονός της ανακαίνισης του ναού μετά από πυρκαγιά το έτος 1864. Στην τοιχοποιία του αποκαλύφθηκαν μαρμάρινες επιγραφές ελληνιστικών χρόνων, τμήματα κιονόκρανων και μαρμάρων από αρχαία κτίσματα.
Επί Τουρκοκρατίας η περιοχή γύρω από το Παλαιόκαστρο είχε χρήση βοσκότοπου. Οι κτηνοτρόφοι χρησιμοποιούσαν την έκταση κατόπιν άδειας από Τούρκους γαιοκτήμονες. Από το Παλαιόκαστρο κατάγονταν οι Μακεδονομάχοι Σταύρος Αθανασίου και Δημήτριος Χριστοδούλου που έδρασαν στον Μακεδονικό Αγώνα (1904-1908).[6]
Λόγω της διαμόρφωσης του εδάφους με πολλές χαράδρες, η περιοχή παρουσίαζε τοπικά στάσιμα νερά που φιλοξενούσαν πλήθος κουνουπιών, τα οποία αποτέλεσαν πληγή ελονοσίας για τους κατοίκους.[εκκρεμεί παραπομπή][7] Συνολικά 46 οικογένειες γηγενών, κατοίκων του Νταούτ-Μπαλί (Παλαιοκάστρου) και 183 οικογένειες προσφύγων αποκαταστάθηκαν γεωργικά, έτυχαν παραχώρησης γεωργικού κλήρου και αποτέλεσαν τους πρώτους κατοίκους του Ωραιοκάστρου.[8] Η διαμάχη των κατοίκων για το όνομα της νέας περιοχής κατοικίας τους, πήρε τέλος μετά την αποδοχή της πρότασης να την ονομάσουν Ωραιόκαστρο, ως ομόηχο του ήδη υπάρχοντος διπλανού Παλαιόκαστρου. Από το 1965 ξεκινά η ανοικοδόμηση του οικισμού Γαλήνης Ωραιοκάστρου από τον Οικοδομικό Συνεταιρισμό Υπαλλήλων Καπνεμπορικών Επιχειρήσεων Θεσσαλονίκης.[9]
Στο Ωραιόκαστρο λειτουργεί το κέντρο φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών, στο πρώην εργοστάσιο «Φέσσα».[10] Το 2016 έγινε γνωστό για την αντίθεση κάποιων κατοίκων του στην ένταξη παιδιών μεταναστών στις σχολικές μονάδες της περιοχής.[11]Λειτουργούν ξενώνες ασυνόδευτων προσφυγόπουλων της Μ.Κ.Ο Άρσις. Το 1991 θεμελιώθηκε ο Ιερός Ναός Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Γαλήνης από τον Μικρασιάτη Μητροπολίτη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Διονύσιο.
Στο Ωραιόκαστρο λειτουργούν όλες οι βαθμίδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Λειτουργούν 8 Νηπιαγωγεία , 6 Δημοτικά, 4 Γυμνάσια , 2 Λύκεια και σχολές του ΟΑΕΔ.[12][13]
Η Παναγία Πορταΐτισσα αποτελεί την προστάτιδα του Ωραιοκάστρου. Αντίγραφο της εικόνας της Παναγίας Πορταϊτίσσης βρίσκεται στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Ωραιοκάστρου. Ο Ναός πανηγυρίζει στις 15 Αυγούστου αλλά και την Γ΄ Κυριακή μετά το Πάσχα για τη Σύναξη της Παναγίας Πορταϊτίσσης. Η πρωτότυπη εικόνα της Παναγίας Πορταϊτίσσης βρίσκεται στη Μονή Ιβήρων του Αγίου Όρους και είναι μικρασιατική εικόνα της Θεοτόκου από τη Νίκαια της Μικράς Ασίας.[14][15]
Μέσω της οδού Θεσσαλονίκης η οποία καταλήγει στην οδό Λαγκαδά, το Ωραιόκαστρο συνδέεται με την πόλη της Θεσσαλονίκης. Το ΚΤΕΛ εξυπηρετεί το Ωραιόκαστρο με την γραμμή 56 του ΟΑΣΘ συνδέοντάς το με την Θεσσαλονίκη και με μερικές περιοχές της (Ευκαρπία, Σταυρούπολη, Πολίχνη, Νεάπολη) και καταλήγει στον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό. Επίσης μέσω της γραμμής 55 και 55Α το Ωραιόκαστρο συνδέεται με τον τερματικό σταθμό της Σταυρούπολης.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
